Μελέτη δείχνει ετήσιο οικονομικό όφελος πάνω από 50 εκατ. το από τη χρήση αντιικού φαρμάκου κατά της Covid

Σύμφωνα με τα ευρήματα μελέτης που παρουσιάστηκαν στο 49ο Πανελλήνιο Ιατρικό Συνέδριο, υπάρχει σημαντική μείωση των νοσηλειών και των συνολικών πόρων του συστήματος υγείας με τη χρήση του συνδυασμού νιρματρελβίρης/ριτοναβίρης (Paxlovid) για τη διαχείριση των ασθενών με Covid-19.

Συνολικά, η χρήση του αντι-ιικού φαρμάκου της Pfizer μειώνει ετησίως -σύμφωνα με εκτιμήσεις- τα κόστη για το σύστημα υγείας κατά περίπου 52 εκατ. ευρώ.

Η λοίμωξη από τον ιό SARS-CoV-2 σχετίζεται με αυξημένη θνητότητα και θνησιμότητα για τους ασθενείς και επιφέρει σημαντικό οικονομικό φορτίο στα συστήματα υγείας. Η νιρματρελβίρη/ριτοναβίρη έχει εγκριθεί για τη θεραπεία ενηλίκων με λοίμωξη από SARS-CoV-2, που δε χρειάζονται συμπληρωματικό οξυγόνο και διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για σοβαρή νόσο. Το συγκεκριμένο αντιικό φάρμακο της Pfizer εκτιμάται ότι μειώνει κατά 67% τον κίνδυνο νοσηλείας και κατά 81% τον κίνδυνο θανάτου λόγω Covid-19 των ασθενών άνω των 65 ετών. Η μείωση του κινδύνου αφορά σε μεγαλύτερο βαθμό τους ανεμβολίαστους από ό,τι τους εμβολιασμένους ηλικιωμένους, όπως έδειξε πρόσφατα, μια νέα ισραηλινή μελέτη, η οποία αφορά την περίοδο επικράτησης της παραλλαγής Όμικρον.

Σκοπός της μελέτης, που παρουσιάστηκε στο 49ο Πανελλήνιο Ιατρικό Συνέδριο,  ήταν να εκτιμήσει την οικονομική επίπτωση της ένταξης της συνδυαστικής αντιικής θεραπείας νιρματρελβίρης/ριτοναβίρης στο Ελληνικό Σύστημα Υγείας.

Στο πλαίσιο αυτό, αναπτύχθηκε ένα σύνθετο οικονομικό μοντέλο για τον πληθυσμό που δύναται να λάβει το συνδυασμό νιρματρελβίρης/ριτοναβίρης και αναλύθηκε η χρήση του σε σύγκριση με τη ρεμδεσιβίρη και την καθιερωμένη ιατρική πρακτική (SoC) στην Ελλάδα. Το μοντέλο βασίζεται σε συνδυασμό επιδημιολογικών δεδομένων αναφορικά με την πορεία της πανδημίας και τον εκτιμώμενο αριθμό νοσηλειών. Τα επιδημιολογικά δεδομένα προέκυψαν από βιβλιογραφική ανασκόπηση, τα δεδομένα αποτελεσματικότητας από τις κλινικές μελέτες των θεραπειών και τα δεδομένα κόστους από ελεύθερα διαθέσιμες πηγές.

Ποσοστό μείωσης νοσηλειών και κόστους

Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η χρήση της ρεμδεσιβίρης με 60% μερίδιο αγοράς και της SoC με 40% μερίδιο αγοράς εκτιμάται ότι ισοδυναμούν με 4.781 νοσηλείες, οι οποίες αποτιμώνται σε 64.284.724 ευρώ. H ένταξη της νιρματρελβίρης/ριτοναβίρης με μερίδιο αγοράς 60% εκτιμάται ότι μειώνει το μερίδιο αγοράς της ρεμδεσιβίρης σε 10% και της SoC σε 30% και επιφέρει ετησίως 2.095 λιγότερες νοσηλείες και μείωση στο κόστος νοσηλείας κατά 28.166.859 ευρώ. Συνολικά, η χρήση της νιρματρελβίρης/ριτοναβίρης εκτιμάται ότι μειώνει τα κόστη για το σύστημα υγείας κατά 52.230.493 ευρώ ετησίως.

Το συγκεκριμένο αντιικό φάρμακο εγκρίθηκε από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΜΑ) τον Ιανουάριο του 2022. Στην Ελλάδα, ήρθαν οι αρχικές ποσότητες και ξεκίνησαν οι αιτήσεις για τη χορήγησή του το Μάρτιο του ίδιου έτους. Το Paxlovid δρα αναστέλλοντας τον πολλαπλασιασμό του ιού, κάτι που συμβαίνει στην αρχή της λοίμωξης. Αυτό σημαίνει ότι το φάρμακο πρέπει να χορηγείται στα πρώτα 24ωρα από την έναρξη των συμπτωμάτων. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα των κλινικών δοκιμών, η θεραπεία μειώνει έως 89% τον κίνδυνο νοσηλείας και θανάτου σε ευάλωτους ασθενείς, εφόσον χορηγηθεί εντός πέντε ημερών από την εμφάνιση των συμπτωμάτων.

Σύμφωνα με την ισραηλινή μελέτη, η οποία αναφέρθηκε παραπάνω, το φάρμακο δεν βρέθηκε να αποτρέπει τη σοβαρή νόσο στους νεότερους ενήλικες κάτω των 65 ετών, σύμφωνα με το πρακτορείο Ρόιτερς. Οι ερευνητές του Clalit Health Services, του μεγαλύτερου από τους τέσσερις οργανισμούς υπηρεσιών υγείας του Ισραήλ, οι οποίοι έκαναν τη σχετική προδημοσίευση στην πλατφόρμα Research Square, μελέτησαν στοιχεία για σχεδόν 110.000 άτομα άνω των 40 ετών (από τους οποίους οι 42.819 άνω των 65 ετών) κατά την περίοδο Ιανουαρίου-Μαρτίου 2022.

Οι ηλικιωμένοι χωρίς προηγούμενη ανοσία – δηλαδή που ούτε είχαν εμβολιαστεί ούτε είχαν αποκτήσει φυσική ανοσία μετά από νόσηση – είχαν 86% μικρότερο κίνδυνο νοσηλείας μετά τη χορήγηση του Paxlovid, ενώ όσοι είχαν ανοσία λόγω εμβολιασμού ή προηγούμενης νόσησης, εμφάνισαν μείωση κινδύνου νοσηλείας κατά 60%.

Συνολικά, το 0,6% των ατόμων άνω των 65 ετών που είχαν πάρει το αντιικό χάπι (οι 14 στους 2.504) χρειάστηκε να εισαχθούν στο νοσοκομείο, ενώ το ποσοστό ήταν περίπου τριπλάσιο (οι 762 στους 40.315) μεταξύ όσων δεν είχαν πάρει Paxlovid. Στις ηλικίες 40-64 ετών όμως, άσχετα με προηγούμενη ανοσία, το χάπι δεν προσέφερε κάποια σημαντική μείωση του κινδύνου νοσηλείας.

Όσον αφορά τον κίνδυνο θανάτου λόγω Covid-19, η θεραπεία εμφάνισε μείωση κινδύνου 81% στους άνω των 65 ετών, αλλά και πάλι όχι κάποιο άξιο λόγο όφελος στους κάτω των 65 ετών, οι οποίοι ούτως ή άλλως κινδυνεύουν λιγότερο να πεθάνουν από τον κορονοϊό.

Το Paxlovid έχει εγκριθεί για χρήση στο αρχικό στάδιο της λοίμωξης για ανθρώπους που κινδυνεύουν να νοσήσουν βαριά. Η κλινική δοκιμή της θεραπείας από τη Pfizer, που είχε γίνει κατά την περίοδο επικράτησης της παραλλαγής Δέλτα και αφορούσε ανεμβολίαστους με παράγοντες κινδύνου για σοβαρή νόσηση, είχε βρει ότι η θεραπεία (που αποτελεί συνδυασμό δύο φαρμάκων) μείωσε τον κίνδυνο νοσηλείας και θανάτου κατά 90%. 

Ρούλα Σκουρογιάννη