Ρεπορτάζ libre: Γιατί το στεγαστικό αποτελεί το νούμερο 2 πρόβλημα μετά το δημογραφικό-Τα εφιαλτικά στοιχεία

Κάθε φορά που φτάνουμε στον Σεπτέμβριο, γνωρίζουμε πολύ καλά ότι αρχίζει ο Γολγοθάς των φοιτητών και των οικογένειών τους για αναζήτηση στέγης. Και όχι μόνο των φοιτητών. Στην ίδια θέση βρίσκονται, εκπαιδευτικοί, γιατροί και άλλοι δημόσιοι λειτουργοί που διορίζονται μακριά από το μόνιμο τόπο κατοικίας τους. 

Νίκος Γιαννόπουλος

Υπερβολική η λέξη Γολγοθάς για να περιγράψει την κατάσταση; Δυστυχώς όχι αν λάβει κανείς υπόψιν του τα νούμερα που συνθέτουν τη στεγαστική κρίση στη χώρα τα τελευταία χρόνια.

Πρώτο και…χειρότερο: Η αύξηση που παρατηρείται και καταγράφεται στα ενοίκια είναι αλματώδης, πολύ μεγαλύτερη από τον πληθωρισμό. Τα πιο πρόσφατα στοιχεία, που δημοσιεύτηκαν τον Μαϊο του 2025, έδειξαν ότι τα ενοίκια ανέβηκαν κατά 10,9% ενώ ο πληθωρισμός (στοιχεία Αυγούστου) “τρέχει” με 3,1%.

Η συνολική αύξηση κατά την τελευταία τετραετία (2021-2025) υπολογίζεται σε 21,5% ενώ σε πολλές περιοχές, οι οποίες χαρακτηρίζονται τουριστικές, (και στις οποίες “βασιλεύει” η βραχυχρόνια μίσθωση) τα νούμερα είναι σαφώς μεγαλύτερα. Ρίξτε, ας πούμε, μία ματιά στις τιμές ενοικίων στο Παγκράτι. Για να μην μιλήσουμε για το κέντρο της Αθήνας. 

Την ίδια ώρα, και αυτό είναι πραγματικά ανήκουστο, το 33% των συνολικών ακινήτων της χώρας παραμένει κλειστό! Ο ακριβής αριθμός υπολογίζεται σε 406.850 ακίνητα και είναι το δίχως άλλο, εξοργιστικός.

Τα περισσότερα κλειστά ακίνητα (που παραμένουν κλειστά για διάφορους λόγους που δεν είναι της παρούσης) καταγράφονται στις μεγάλες περιφέρειες της χώρας (Αττική, Κεντρική Μακεδονία, Πελοπόννησο, Δυτική Ελλάδα και Θεσσαλία).

Ίσως αυτό το στοιχείο να εξηγεί το αμέσως επόμενο. Τα νοικοκυριά των μικροαστικών και των μεσαίων στρωμάτων δαπανούν το μεγαλύτερο μέρος του εισοδήματός τους για τις ανάγκες στέγασης (ενοίκιο ή στεγαστικό δάνειο αν μιλάμε για ιδιοκατοίκηση). Η ΕΛΣΤΑΤ έχει ήδη καταγράψει ότι περισσότερο από το ένα τρίτο των νοικοκυριών στη χώρα δαπανά πάνω από το 40% του εισοδήματός του για τη στέγαση! Οσο πιο φτωχό είναι ένα νοικοκυριό, τόσο αυξάνεται το ποσοστό του εισοδήματος που δαπανάται για την κατοικία. 

Μιλώντας για ιδιοκατοίκηση, αυτή αποτελεί μακρινό όνειρο πλέον για ολοένα και περισσότερους πολίτες. Το ποσοστό της Ελλάδας το 2005 ήταν πολύ υψηλό και ανερχόταν σε 84,6%. Το 2023 είχε υποχωρήσει κατά 15 μονάδες αφού υπολογίστηκε σε 69,6%. 

Στο μεσοδιάστημα βέβαια η Ελλάδα βίωσε τη σοβαρότερη οικονομική κρίση της Μεταπολίτευσης η οποία άφησε έντονο το αποτύπωμά της στο στεγαστικό ζήτημα. Χιλιάδες πολίτες έχασαν τα σπίτια τους λόγω χρεών ενώ το πρόβλημα των κόκκινων δανείων συνεχίζει να αποτελεί σημείο αναφοράς (με αρνητικό πρόσημο φυσικά) για την ελληνική οικονομία.

Για το τέλος σημειώστε και αυτά:

• Υπάρχουν πάνω από 6.500 εκκρεμείς κληρονομιές ακινήτων, από τις οποίες 4.500 είναι χωρίς νόμιμο ιδιοκτήτη, ενώ 75.000 ακίνητα του δημοσίου παραμένουν αναξιοποίητα, γεγονός που συμβάλλει στην κρίση της προσφοράς στέγασης.
• Ο πληθωρισμός στον τομέα της στέγασης ανήλθε στο 8,2% τον Ιούλιο του 2025, που είναι σχεδόν τριπλάσιος από τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (2,6%). Η συγκεκριμένη αύξηση στις τιμές στέγασης συνεχίζεται από το 2022, επιδεινώνοντας την κρίση.

Δεν υπάρχει άρα καμία αμφιβολία ότι μαζί με το δημογραφικό, το στεγαστικό ζήτημα αποτελεί το μεγαλύτερο πρόβλημα της χώρας εν έτει 2025. Αφορά εκατομμύρια ανθρώπους, γίνεται βραχνάς κυρίως για τους νέους ενώ κάνει τις οικογένειες να αιμορραγούν.

Υπό αυτό το δεδομένο οι σχετικές εξαγγελίες του Πρωθυπουργού στη ΔΕΘ το προσεχές Σαββατοκύριακο αναμένονται με τεράστιο ενδιαφέρον.