Σεμπάστιαν Κουρτς: Από το #Ibizagate στο νέο σκάνδαλο και την οριστική πτώση – Ο… ανανεωτής της κεντροδεξιάς, εκπρόσωπος του παλιού συστήματος διαφθοράς

Ο Σεμπάστιαν Κουρτς ανήλθε στην εξουσία το 2017 με σύνθημα «η ώρα της ανανέωσης», αλλά όπως όλα έδειξαν κατ’ ουσίαν εκπροσωπούσε ένα παλιό σύστημα διαφθοράς με μια νέα μεταμφίεση, σύμφωνα και με τα στοιχεία της εισαγγελίας. Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Κουρτς πέφτει αιφνίδια από την εξουσία καθώς το 2019 στην πρώτη θητεία ήρθε άλλο ένα απότομο τέλος σε πρόταση δυσπιστίας στη Βουλή τον Μάιο του 2019. Τώρα ένα νέο σκάνδαλο διαφθοράς τον ώθησε να παραιτηθεί.

Ο ίδιος συνεχίζει, βέβαια, να απορρίπτει τις εις βάρος του καταγγελίες και να επιμένει στην αθωότητά του, αλλά η Αυστρία – σημειώνουν πολιτικοί αναλυτές στη χώρα – χρειάζεται μια επιχείρηση «καθαρά χέρια» σαν αυτή στην Ιταλία τη δεκαετία του 1990 για να καθαρίζει κάθε τον κόπρο του Αυγείου της διαφθοράς. Τουλάχιστον η Αυστρία φαίνεται να διαθέτει τολμηρούς εισαγγελείς που δεν διστάζουν να φθάσουν ακόμη και στην πόρτα ενός καγκελάριου και ίσως αποτελέσουν τη βάση για μια πολιτική ανανέωση που πολλοί πολίτες περιμένουν εδώ και χρόνια.

Αυστρία: Παραίτηση Κουρτς μετά το σκάνδαλο διαφθοράς και τις στημένες δημοσκοπήσεις- Τι έδειξε η έρευνα

Το «παιδί-θαύμα» της αυστριακής πολιτικής, που έγινε στα 31 του καγκελάριος δείχνοντας στην ευρωπαϊκή Δεξιά, πώς κερδίζει κανείς τις εκλογές χρησιμοποιώντας ως συνταγή του τον λαϊκισμό. Με μια δόση ξενοφοβικής ρητορείας και αποστροφής στις αριστερές πολιτικές εμφανιζόταν ως ευπαρουσίαστος υποδειγματικός νεαρός πολιτικός, που μάγευε τους ψηφοφόρους. Όμως τώρα εμφανίστηκαν βαθιές ρωγμές στο λαμπερό προσωπείο του Σεμπάστιαν Κουρτς μετά τις εις βάρος του κατηγορίες για δωροδοκία, διαφθορά και κατάχρηση εμπιστοσύνης.

• Γεννημένος το 1986 από πατέρα μηχανικό και μητέρα εκπαιδευτικό, ο Σεμπάστιαν Κουρτς έδειχνε από νεαρός πόσο ανυπομονούσε να ανελιχθεί: στα 24 του, πριν ακόμη ολοκληρώσει τις σπουδές του στην Νομική, διορίστηκε στο πόστο του υφυπουργού κοινωνικής ενσωμάτωσης, στα 27 του κατέλαβε το πόστο του υπουργού Εξωτερικών και στα 31 του έγινε ο νεαρότερος ηγέτης στην ΕΕ.

Με πρόσωπο εφήβου και πάντα μετρημένος, έδειξε τα δόντια του στις τάξεις του συντηρητικού Λαϊκού Κόμματος (OVP), πυλώνα της αυστριακής πολιτικής από το τέλος του πολέμου. Πρώην επικεφαλής της οργάνωσης νεολαίας του κόμματος, κατάφερε να κερδίσει την κούρσα για την αρχηγία του OVP το 2017.

Από νεαρή ηλικία ο Σεμπάστιαν Κουρτς έδειξε να συνδυάζει μια αίσθηση πραγματισμού. Αφού κέρδισε τις πρώτες του βουλευτικές εκλογές τον Οκτώβριο του 2017, στράφηκε στο ακροδεξιό κόμμα FPÖ για να σχηματίσει μια κυβερνητική πλειοψηφία.

Σε μια ευημερούσα Αυστρία – αλλά σε εσωτερική αναταραχή από τις μεταναστευτικές ροές -, ο νεαρός ηγέτης πρότεινε το κλείσιμο των συνόρων και την αυστηροποίηση των συνθηκών παροχής ασύλου. Στην πρώτη του θητεία πέρασε μια ομοβροντία μέτρων και νόμων κατά της μετανάστευσης και οι τεταμένες σχέσεις του με τα ΜΜΕ τον έκαναν διχαστική προσωπικότητα, που τον έφερε κοντά στην εικόνα του Ούγγρου ομόλογό του, Βίκτορ Όρμπαν, ο οποίος είδε στον Κούρτς ένα αρχιτέκτονα μιας «γέφυρας» μεταξύ της δεξιάς και της άκρας δεξιάς.

Ο Σεμπάστιαν Κουρτς βεβαίως υποστήριζε πάντα τις φιλοευρωπαϊκές του πεποιθήσεις. Αλλά σπάνια αποστασιοποίηθηκε από το FPÖ, ενώ ξενοφοβικές προκλήσεις από την άκρα δεξιά αμαύρωσαν την εικόνα της Αυστρίας στους Ευρωπαίους της εταίρους. Η παθητικότητα του τού προσέδωσε το προσωνύμιο «σιωπηλός καγκελάριος». Αυτή η σκληρή αντιμεταναστευτική γραμμή επιβεβαιώθηκε πρόσφατα στην κρίση στο Αφγανιστάν, με τον Κουρτς να αρνείται να υποδεχτεί πρόσφυγες που εγκατέλειψαν την ασιατική χώρα μετά την κατάληψη της εξουσίας από τους Ταλιμπάν, απόφαση που εξόργισε τους Πράσινους εταίρους του στην κυβέρνηση.

Καθώς από τον Ιανουάριο του 2020, ο Κουρτς, του οποίου πολιτικοί επιστήμονες επαινούν το πολιτικό του ένστικτο και το ταλέντο του στη ρητορική, συνεργάστηκε με τους Πράσινους – μια ριζική στροφή μετά τη συμμαχία του με την ακροδεξιά.

Η πρώτη θητεία του στην καγκελαρία πράγματι τερματίστηκε απότομα μετά το σκάνδαλο #Ibizagate. Το 2019 ο τότε ακροδεξιός αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Χανς Κρίστιαν Στράχε, στη διάρκεια διακοπών του στην Ιμπιζα, είχε βιντεοσκοπηθεί να δηλώνει ότι είχε δωροδοκηθεί από έναν Ρώσο ολιγάρχη. Το σκάνδαλο οδήγησε σε πτώση της συγκυβέρνησης του Λαϊκού Κόμματος με την ακροδεξιά, με την υπερψήφιση της πρότασης δυσπιστίας στο Κοινοβούλιο, για πρώτη φορά στην πολιτική ιστορία της Αυστρίας.

Αυτό το επεισόδιο δεν τον εμπόδισε να ενισχύσει τα ποσοστά του κόμματός του στις βουλευτικές εκλογές του Σεπτεμβρίου 2019 και να επιστρέψει στην εξουσία στις αρχές του 2020. Αλλά ένα χρόνο αργότερα, τον πρόλαβε η δικαιοσύνη. Τον Μάιο, η εισαγγελία ανακοίνωσε την έναρξη έρευνας για υποψίες ψευδορκίας ενώπιον μιας κοινοβουλευτικής επιτροπής. Στη συνέχεια απέρριψε όποια παρατυπία και αρνήθηκε να παραιτηθεί, αλλά η αποκάλυψη αυτής της εβδομάδας για την φερόμενη εμπλοκή του σε υπόθεση διαφθοράς σφράγισε την πτώση του.

Όταν ήταν ακόμη υπουργός ο παραιτηθείς καγκελάριος της Αυστρίας φέρεται να χειραγώγησε δημοσκοπήσεις, με κολακευτικά δημοσιεύματα σε ορισμένα ταμπλόιντ της χώρας να εξωραϊζουν έναντι αμοιβής τις επιδόσεις του. Τα πρωτοσέλιδα που μιλούσαν για την ασταμάτητη άνοδο του Κουρτς και τον εμφάνιζαν ως τον δημοφιλέστερο υποψήφιο καγκελάριο όλων των εποχών φέρονται να ήταν προϊόν χειραγώγησης από τους εμπίστους του, που νόθευαν τα νούμερα. Κι όλο αυτό χρηματοδοτείτο, σύμφωνα με το κατηγορητήριο, με χρήματα των φορολογουμένων με εφημερίδες να εξασφαλίζουν πανάκριβες διαφημίσεις κρατικών εταιρειών με αντάλλαγμα ευνοϊκά δημοσιεύματα για την καγκελαρία.

Αλλά πλέον είναι σαφές ότι το λαμπερό αστέρι της εγχώριας πολιτικής σκηνής χρησιμοποίησε απαξιωμένα και απαγορευμένα μέσα για να διασφαλίσει την ανέλιξή του. Ο Σεμπάστιαν Κουρτς μεθόδευσε τον εξωραϊσμό του image του, ανέπτυξε ένα εξελιγμένο σύστημα κρατικής προπαγάνδας και υπονόμευσε την ελευθερία του Τύπου για να κερδίσει με το μέρος του το εκλογικό σώμα.