Στεγαστικό: Νέα έξι μέτρα με διπλή επιστροφή ενοικίου και μοντέλο… Λονδίνου για νέες κατοικίες

Με στόχο την αύξηση προσφοράς κατοικιών, μέσα από το αυξημένο “μπόνους” για ανακαινίσεις αλλά και την κάλυψη στεγαστικών αναγκών δημοσίων λειτουργών ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε ένα νέο πακέτο για την αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης. Ουσιαστικά όσοι και όσες έχουν στην κατοχή του παλιά ακίνητα αλλά και κάποια σχετική ρευστότητα, με την προϋπόθεση εισοδηματικών κριτηρίων, θα μπορέσουν να προχωρήσουν σε αναβάθμιση των ακινήτων τους, ώστε εν συνεχεία να τα αξιοποιήσουν.

Με δεδομένο ότι το κτιριακό απόθεμα της χώρας είναι γερασμένο, είναι ένα πρώτο βήμα για να αυξηθεί η προσφορά. Επίσης, στους κερδισμένους του νέου πακέτου είναι και εταιρικά σχήματα, που μπορούν να προχωρήσουν σε αξιοποίηση παλιών και ημιτελών ακινήτων ή να κάνουν αλλαγές χρήσεις παλιών βιομηχανικών κτιρίων ώστε να “πέσουν” στη συνέχεια στην αγορά νέες κατοικίες.

Υπενθυμίζεται ότι σε περιοχές όπως η οδός Πειραιώς, υπάρχουν τέτοια κτίρια ενώ έχουν απαγορευτεί και επαγγελματικές χρήσεις. Πολλές, δε, εταιρείες, ανάμεσά τους και η ΔΕΗ διαθέτουν ανά την επικράτεια, κι όχι μόνο στην Αττική, τέτοια κτίρια, που θα μπορέσουν, με το νέο ευνοϊκό πλαίσιο να αξιοποιήσουν.

Επίσης, στο επίκεντρο των νέων δράσεων είναι οι δημόσιοι λειτουργοί για τους οποίους προωθείται μια αυξημένη επιστροφή ενοικίου.

Αναλυτικά, τα έξι νέα μέτρα για την αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης:

• Ο πρωθυπουργός προανήγγειλε αρχικά «γενναίο πρόγραμμα ανακαίνισης κατοικιών που θα καλύπτει έως και το 90% της δαπάνης». Πρόκειται για πρόγραμμα 400 εκατ. ευρώ το οποίο θα στοχεύει στην αναβάθμιση κλειστών κατά προτεραιότητα ακινήτων με επιδότηση έως και 36.000 ευρώ. Το εισοδηματικό όριο θα είναι 35.000 ευρώ για ζευγάρι με προσαύξηση 5.000 για κάθε παιδί. Στόχος είναι να ανακαινιστούν 15.000 έως 20.000 κατοικίες, κυρίως κλειστά και παλαιά διαμερίσματα των δεκαετιών του ’80 και του ’90, αλλά και προγενέστερα ακίνητα, ώστε ένα σημαντικό μέρος του σημερινού ανενεργού αποθέματος να επανέλθει σε χρήση. Το νέο πρόγραμμα θα αφορά κυρίως ακίνητα με οικοδομική άδεια έως τις 31.12.1990 και επιφάνεια έως 120 τ.μ. Το βασικό ποσοστό επιδότησης θα κυμαίνεται στο 80%–90% του επιλέξιμου κόστους, με προσαυξήσεις για τρίτεκνες και πολύτεκνες οικογένειες, νοικοκυριά ΑμεΑ, αλλά και για ακίνητα σε νησιωτικές ή ορεινές περιοχές.
• Το δεύτερο μέτρο που ανακοίνωσε ο κ. Μητσοτάκης είναι ότι στο εξής για 50.000 εκπαιδευτικούς, νοσηλευτές και γιατρούς που νοικιάζουν στην επαρχία (εκτός αστικών κέντρων Αττικής και Θεσσαλονίκης) θα προβλέπεται και δεύτερη επιστροφή ενοικίου ανεξάρτητα από το εισόδημά τους, αρκεί να πληρώνουν ενοίκιο στην περιφέρεια που υπηρετούν.
• Προβλέπονται «τοπικά σχέδια αναβάθμισης δημοτικών και κρατικών κτιρίων σε ορεινές και νησιωτικές περιοχές για κατοικίες για δημοσίους υπαλλήλους».
• Ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε επίσης επιπρόσθετους περιορισμούς στη βραχυχρόνια μίσθωση: «Οι σημερινές ρυθμίσεις απαγόρευσης επεκτείνονται και στο κέντρο Θεσσαλονίκης. Στις περιοχές της Αθήνας και Θεσσαλονίκης όπου απαγορεύεται η βραχυχρόνια μίσθωση, όταν ένα τέτοιο ακίνητο μεταβιβάζεται, θα διαγράφεται αυτόματα από το Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Διαμονής. Αν δηλαδή κάποιος πουλήσει ένα τέτοιο ακίνητο αυτό θα μπορεί να μισθώνεται μόνο σε μακροχρόνια μίσθωση». Στο επίκεντρο είναι περιοχές στο ιστορικό κέντρο της Θεσσαλονίκης, με μεγάλη πυκνότητα σε airbnb. Σημειώνεται ότι στο κέντρο της πρωτεύουσας ισχύει «πάγωμα» στην έκδοση νέων αδειών τουριστικών καταλυμάτων σε οκτώ προστατευόμενες ζώνες –Πλάκα, Μετς, Θησείο, Ψυρρή–Ομόνοια, Εξάρχεια–Μουσείο–Λόφος Στρέφη, Εμπορικό Τρίγωνο, Πειραιώς και Μεταξουργείο– ενώ έχει παραταθεί έως το 2026 η αναστολή έκδοσης νέων αδειών στις 1η, 2η και 3η Δημοτικές Κοινότητες.
• Ο Πρωθυπουργός, επίσης, ανακοίνωσε ακόμα πλαίσιο κινήτρων για νέες επενδύσεις στον τομέα της προσιτής στέγης. «Οι κατασκευαστικές θα μπορούν να χτίζουν διαμερίσματα ή να μετατρέπουν σε κατοικίες υφιστάμενα κτίρια αποκλειστικά προς ενοικίαση τουλάχιστον 10 ετών. Τα μισθώματα θα εκπίπτουν απ’ τον φόρο εισοδήματος».
• Ο κ. Μητσοτάκης προανήγγειλε ότι το υπουργείο Περιβάλλοντος θα φέρει νέα πολεοδομική πρόβλεψη σύμφωνα με την οποία «θα επιτρέπεται η γρήγορη μετατροπή υφιστάμενων ακινήτων προς οικιστική χρήση. Εγκαταλελειμμένα ή ημιτελή κτίρια θα εντάσσονται στην κατηγορία ιδιωτικών επενδύσεων για οικιστική χρήση».

Πάντως το μοντέλο με την αναπαλαίωση βιομηχανικών κτιρίων που δεν χρησιμοποιούνται πλέον είναι ένα μοντέλο που έχει δοκιμαστεί στο Λονδίνο.

Για παράδειγμα ο σταθμός ηλεκτροπαραγωγής Battersea Power Station, όπου ένα μεγάλο και φιλόδοξο έργος οικιστικής ανάπτυξης ολοκληρώθηκε το 2022, με μια επένδυση άνω των 22 δισεκ. λιρών.

Ο πρώην Σταθμός Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας σήμερα περιλαμβάνει περίπου 100 καταστήματα, εστίασης, καθώς και έναν χώρο εκδηλώσεων χωρητικότητας 2.000 ατόμων. Διαθέτει  500.000 τετραγωνικά πόδια νέων χώρων γραφείων με εμβληματικές εταιρείες, όπως πχ η Apple , και 253 νέες κατοικίες. Στο παρελθόν τα φουγάρα, δε, του Σταθμού Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας είχαν γίνει και εξώφυλλο μαζί με το περίφημο “φουσκωτό ροζ γουρούνι”, το Algie, στο άλμπουμ, Animals των Pink floyd.