Ο (αναγκαστικός) μονόδρομος του Νίκου Ανδρουλάκη

Στη συνέντευξή του στον Ant1 ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στον Νίκο Ανδρουλάκη με δύο διαφορετικά σχόλια στην ίδια παράγραφο: αφενός είπε πως τον τιμά ως πολιτικό αντίπαλο, αφετέρου ότι έγινε αρχηγός αξιωματικής αντιπολίτευσης “από καραμπόλα” (λόγω της διάσπασης στον ΣΥΡΙΖΑ).

Η κυβέρνηση ισχυρίζεται, επίσης, ότι ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ παρουσίασε στη ΔΕΘ ένα πρόγραμμα εκτός δημοσιονομικής πραγματικότητας, που εάν εφαρμοζόταν θα κόστιζε πάνω από 4 δισ. και θα προκαλούσε εκτροχιασμό του προϋπολογισμού. Κάποιοι είπαν ακόμα και πώς θα οδηγούσε τη χώρα σε νέο μνημόνιο.

Είναι προφανές ότι αυτή η αντιπαράθεση δεν οδηγεί πουθενά. Η κυβέρνηση θα διεκδικεί για τον εαυτό της την αποκλειστικότητα της “δημοσιονομικής σύνεσης” και τη γνώση των αντοχών της οικονομίας, και θα χρεώνει στην αξιωματική αντιπολίτευση “λεφτόδενδρα”. Η δε τελευταία θα υποστηρίζει πως προτείνει άλλο μείγμα πολιτικής με κοινωνικό πρόσημο.Κάποιοι ψηφοφόροι θα πεισθούν από την πρώτη, άλλοι μπορεί να ελπίζουν ότι η προοπτική βρίσκεται στις προτάσεις της δεύτερης.

Από την άλλη είναι οι δημοσκοπήσεις που περιγράφουν τα όρια πειθούς και των δύο. Τα κυβερνητικά μέτρα που ανακοίνωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης θεωρούνται εν γένει θετικά (κάποια πολύ θετικά), ωστόσο πάνω από το 60% των πολιτών αξιολογούν ότι δεν αλλάζουν τη ζωή τους λόγω ακρίβειας. Στην μέτρηση της Pulse (Σκάϊ) οι ερωτηθέντες διχάστηκαν ως προς την αξία των μέτρων: 44% υπέρ- 45% κατά.

Εάν το ποσοστό αποδοχής των μέτρων ισοδυναμούσε με ψήφο στη Ν.Δ, στο Μέγαρο Μαξίμου θα άνοιγαν σαμπάνιες και θα προεξοφλούσαν την αυτοδυναμία, ωστόσο κάτι τέτοιο όλοι γνωρίζουν ότι δεν ισχύει και ο αείμνηστος Κώστας Σημίτης έζησε αυτή την εμπειρία μετά το πακέτο πάνω από 1 δισ. που ανακοίνωσε στη ΔΕΘ (2003) για να χάσει το κόμμα του τις εκλογές λίγους μήνες αργότερα.

Για το ΠΑΣΟΚ, ωστόσο, το ζήτημα δεν αφορά το πρόγραμμα που ανακοίνωσε ο πρόεδρός του. Δύσκολα θα βρει κάποιος κάτι αρνητικό. Αυτό που προέχει είναι να αποκτήσει η αξιωματική αντιπολίτευση προοπτική νίκης της Ν.Δ στις εκλογές, ώστε να εκτιμήσουν οι πολίτες ότι εάν κυβερνήσει θα το εφαρμόσει. Η σχέση ανάμεσα στα δύο είναι αμφίδρομη, αλλά δεν είναι και ικανή και αναγκαία συνθήκη.

Μια χαρά τα λέει το ΠΑΣΟΚ εδώ και μήνες, η κοινοβουλευτική του παρουσία είναι καλά δουλεμένη και ο ίδιος ο Ανδρουλάκης έχει βελτιωθεί σημαντικά, επαίρεται, μάλιστα, και ίσως δικαίως, ότι αρκετά μέτρα που προώθησε η κυβέρνηση αντιγράφουν δικές τους προτάσεις. Όπως έχουν πει και οι Abba, όμως, στο τέλος “the winner takes it all”, και κανείς δεν θυμάται ποιός πρότεινε πρώτος τι…

Εάν ανατρέξει κάποιος στις μετρήσεις, στα τέλη του 2023, όταν ο Ανδρουλάκης επανεξελέγη σχεδόν δια περιπάτου στην ηγεσία, το ΠΑΣΟΚ έπιασε 20%. Έκτοτε επέστρεψε σε ποσοστά (πρόθεση ψήφου) μεταξύ 11% και 13%, ενώ παράλληλα και η Ν.Δ κατέγραψε σημαντικές απώλειες και κυμαίνεται μεταξύ 22-24%. Η διαφορά, όμως, παραμένει διψήφια και στην -από αρκετούς αμφισβητούμενη μεθοδολογικά- εκτίμηση αποτελέσματος φθάνει και τις 15 ποσοστιαίες μονάδες.

Άρα κάτι σημαίνει να συρρικνούται δημοσκοπικά το κυβερνών κόμμα και να μην μπορεί να σηκώσει κεφάλι η αξιωματική αντιπολίτευση. Ακόμα περισσότερο όταν στον όμορο κεντροαριστερό χώρο επικρατεί κατακερματισμός που θα έπρεπε να αναδεικνύει ότι μόνο το ΠΑΣΟΚ παραμένει συνεκτικό και μπορεί να είναι αντίπαλος της Ν.Δ. Οι απαντήσεις δεν είναι εύκολες.

Το ΠΑΣΟΚ επιμένει πως μπορεί να εκτιναχθεί και να νικήσει τη Ν.Δ “έστω και με μία ψήφο”. Θεωρητικά τίποτε δεν μπορεί να αποκλειστεί. Από την θεωρία στην πράξη, όμως, η απόσταση είναι μεγάλη και δεν την διανύει κανείς ευχόμενος ότι θα συμβεί. Επιπλέον -κι εδώ εμφιλοχωρεί η… αδικία- το ΠΑΣΟΚ θα πιέζεται μέχρι τέλους από την ερώτηση “με ποιόν θα συγκυβερνήσετε εάν είστε πρώτο κόμμα”. Πιθανώς και από την υποψία ότι θα υποκύψει σε εσωτερικές και εξωτερικές πιέσεις για συγκυβέρνηση με τη Ν.Δ. Η αδικία έγκειται στο ότι -πάντοτε θεωρητικά- ο Νίκος Ανδρουλάκης, εύκολα ή δύσκολα, μπορεί να βρει εταίρους στα αριστερά του, η Ν.Δ είναι μάλλον απίθανο να τους βρει στα δεξιά της ή στο κέντρο.

Εν τέλει όλα θα κριθούν στο νήμα. Και μέχρι τότε είναι βέβαιο πως ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ δεν μπορεί και δεν πρέπει να πει οτιδήποτε άλλο απ΄ αυτό που λέει. Ούτε δυνητικούς συμμάχους είναι δυνατό να αποκαλύψει γιατί θα υπονομεύσει την επιρροή του σε ευρύτερα εκλογικά στρώματα, ούτε να απαντάει σχετικά με το τι θα συμβεί εάν βρεθεί στη δεύτερη θέση. Ως προς τις εσωτερικές ισορροπίες, είτε το πιστεύουν κάποιοι, είτε όχι, πρέπει να φτάσουν στις εκλογές με το “δισκοπότηρο” Ανδρουλάκη. Οποιαδήποτε απόκλιση θα ήταν αυτοκτονική.