Το απόστημα…

Η πολιτική και οικονομική συναλλαγή, αυτονόητα, θέλει δύο. Αυτόν που τον επιδιώκει και αυτόν που την προσφέρει έναντι ανταλλάγματος. Στο σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ, ήταν η “εγκληματική οργάνωση” που διαμεσολαβούσε, με στελέχη του οργανισμού, του αρμόδιου υπουργείου, και τους κομματάρχες, από τη μία πλευρά, και τους “πελάτες”- ψηφοφοόρους, αγρότες και κτηνοτρόφους, από την άλλη.

Ο πρωθυπουργός είπε ότι «αν θέλουμε να είμαστε πραγματικά ευρωπαϊκή Δημοκρατία, δεν μπορούμε να ανεχόμαστε πρακτικές που παραπέμπουν, ή που δίνουν την εντύπωση ότι παραπέμπουν, σε συναλλαγές για λίγους σταυρούς. Κι αυτό αφορά όλο τον πολιτικό κόσμο που πρέπει, επιτέλους, να πει όχι στον παλαιοκομματισμό».

Σωστά, αλλά για να είμαστε ακριβείς και δίκαιοι, ο παλαιοκομματισμός που περιγράφει αναφέρεται κυρίως στην κυβέρνησή του και το κόμμα του. Κι αυτό μπορεί να αφορά διαχρονικά το πολιτικό σύστημα, υπό την έννοια ότι την οικονομική συναλλαγή με τους ψηφοφόρους εξυπηρετεί η εκάστοτε κυβέρνηση που ελέγχει τις “πηγές” χρήματος, άρα και την εξαγορά ψηφοφόρων, όσον αφορά, όμως, την συγκεκριμένη έρευνα (Ευρωπαϊκή Εισαγγελία), για την συγκεκριμένη περίοδο, ο παλαιοκομματισμός αφορά την σημερινή κυβέρνηση και αντίστοιχα τη Ν.Δ.

«Όμως ας είμαστε ειλικρινείς. Αποτύχαμε. Οι διάλογοι που έρχονται στο φως προκαλούν αγανάκτηση και οργή. Έφτασε, λοιπόν, η ώρα το απόστημα να σπάσει», είπε ο πρωθυπουργός.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει μιλήσει αρκετές φορές τους τελευταίους μήνες για το “βαθύ κράτος” που πρέπει να καταλυθεί, τώρα υπόσχεται να σπάσει το απόστημα. Ας μην γελιόμαστε, αυτό δεν μπορεί να συμβεί μόνο και μόνο με την μετάβαση της αρμοδιότητας από τον “αμαρτωλό” ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ.

Πρωτίστως επειδή δεν είναι μόνο ο μηχανισμός έγκρισης και πληρωμής κοινοτικών επιδοτήσεων το “βαθύ κράτος” και το απόστημα στο οποίο αναφέρεται. Από τις πολεοδομίες μέχρι τα τελωνεία, κι από τα κοινοτικά κονδύλια έως απλές, αλλά πάντως …προσοδοφόρες, λειτουργίες του κράτους, η διαφθορά είναι παρούσα.

Χρειάζεται αλλαγή της κουλτούρας, κι αυτό είναι πολύ δύσκολο να συμβεί. Η πλειονότητα των βουλευτών των κομμάτων εξουσίας δέχονται πιέσεις από τους ψηφοφόρους και υποκύπτουν με αρκετά μεγάλη ευκολία, ή, συμβαίνει και αυτό, είναι εκείνοι πρόθυμοι να εκμαυλίσουν το εκλογικό σώμα για “λίγους σταυρούς”.

Στην περίπτωση του ΟΠΕΚΕΠΕ, για παράδειγμα, στους διαλόγους των “νόμιμων επισυνδέσεων” δεν πρωταγωνιστούν 70άρηδες βουλευτές και κομματικά στελέχη, πολιτικά απολιθώματα της περιόδου που τόσο εύγλωττα περιγράφει η “Φίνος Φιλμ” τις δεκαετίες του ’60 και του ’70.

Ως επί το πλείστον νέοι άνθρωποι είναι, κάποιοι εξ αυτών εκλεγέντες σχετικά πρόσφατα. Βουλευτές με πτυχία, περγαμηνές και σπουδές στο εξωτερικό, οι οποίοι εύκολα προσχώρησαν στην κουλτούρα της συναλλαγής με εκείνους που “κοκορεύονται” στα επαρχιακά καφενεία ότι έχουν “μπάρμπα στην Κορώνη”.

Θα αποτελέσει ενδιαφέρον πολιτικό πείραμα να διαπιστώσουμε στις επόμενες εκλογές τι απήχηση θα έχουν, για παράδειγμα, οι αποπεμφθέντες υφυπουργοί, πρωταγωνιστές στην πινακοθήκη της συναλλαγής των “νόμιμων επισυνδέσεων”. Θα τους εξοστρακίσουν από την επόμενη Βουλή οι ψηφοφόροι, ή θα τους επιβραβεύσουν; Ή, ακόμα χειρότερα, θα θυμώσουν κάποιοι από τους τελευταίους διότι δεν επέδειξαν τον ίδιο …ζήλο και γι αυτούς και φρόντισαν μόνο τα πολύ “δικά τους παιδιά”;

Για να σπάσει, ίσως, το απόστημα, ο πρωθυπουργός πρέπει να κάνει ένα επιπλέον (από τα πολλά που χρειάζονται) βήμα: να καταστήσει σαφές ότι οι βουλευτές και τα στελέχη του που ενεπλάκησαν στο σκάνδαλο δεν θα έχουν θέση στα ψηφοδέλτια της Ν.Δ. Και το ίδιο να δεσμευτούν ότι θα κάνουν όλα τα κόμματα που επιδιώκουν την εξουσία. Μία δεσμευτική συμφωνία του πολιτικού συστήματος απαιτείται, μαζί με την θωράκιση των θεσμών, και την διακομματική επιλογή διοικήσεων σε οργανισμούς που διαχειρίζονται δημόσιο και κοινοτικά χρήμα.

Όπως έδρασε έως ένα βαθμό λυτρωτικά για το πολιτικό σύστημα ο νόμος Πεπονή (ΑΣΕΠ) για τους διορισμούς στο δημόσιο -αν και ακόμα κι εκεί τα συστήματα εξουσίας βρήκαν “τρύπες” και παράλληλους μηχανισμούς-, έτσι να συμβεί κάτι ανάλογο σε ολόκληρο το φάσμα της δημόσιας διοίκησης. Να αντιμετωπιστεί ο αμφίδρομος εκμαυλισμός με την κατάργηση, ή την αυστηρή εποπτεία, των διαύλων που το επιτρέπουν. Οι ανεξάρτητες αρχές, ο πραγματικός και αυστηρός κοινοβουλευτικός έλεγχος, και φυσικά τα αντανακλαστικά της –ελληνικής και όχι μόνο ευρωπαϊκής– δικαιοσύνης, πρέπει να έχουν το μερίδιό τους σε αυτό. Όλοι έχουν ευθύνες, πρώτα απ΄ όλους, όμως, η εκάστοτε κυβέρνηση…