Ρεπορτάζ libre: Καυτή αντιπυρική περίοδος με 3.500 κενά-“Θα πάμε με μισή καρδιά” προειδοποιούν οι εποχικοί

Με 3.500 οργανικά κενά στο Πυροσβεστικό Σώμα ξεκινά το φετινό καλοκαίρι, με την κλιματική κρίση να σφυροκοπά ανελέητα τον πλανήτη και τις υψηλές θερμοκρασίες να προ-οικονομούν μία πύρινη θερινή περίοδο. Ήδη από τον Μάρτιο-Απρίλιο έχουν καταγραφεί ασυνήθιστα πολλά περιστατικά πυρκαγιών με αποκορύφωμα τα Πιέρια Όρη όπου η φωτιά έκαιγε παρθένο δάσος επί τρεις ημέρες. Ο απολογισμός των καμένων εκτάσεων κάθε χρόνο είναι θλιβερός. Το 2023 στάχτη έγιναν τουλάχιστον 1,7 εκατομμύρια στρέμματα από τις δασικές πυρκαγιές στην Ελλάδα. Η κυβέρνηση λέει πως είμαι προετοιμασμένοι για το καλοκαίρι. Την πραγματική εικόνα τη δίνουν οι άνθρωποι που είναι στο πεδίο και οι μπότες τους γεμίζουν στάχτες. Στο libre μιλούν ο πρόεδρος των εποχικών πυροσβεστών και ο πρόεδρος των εθελοντών πυροσβεστών. 

Η αντιπυρική περίοδος έχει ξεκινήσει, ενώ οι ζέστες έχουν μπει για τα καλά, με μη φυσιολογικές για την εποχή θερμοκρασίες, αφού ο υδράργυρος χτυπάει κόκκινο με 30 βαθμούς Κελσίου. Μπροστά στην κλιματική κρίση με την οποία βρισκόμαστε αντιμέτωποι, ολοένα και μεγαλύτερη ανησυχία υπάρχει για τους θερινούς μήνες.

Απολογισμός των καμένων εκτάσεων

Το 2023 στάχτη έγιναν τουλάχιστον 1,7 εκατομμύρια στρέμματα από τις δασικές πυρκαγιές στην Ελλάδα. Από αυτά, το 1,2 εκατομμύρια των δασικών εκτάσεων κάηκαν μόνο τον Αύγουστο, στην περιοχή του Έβρου. Στον χάρτη και τον πίνακα που δημοσιεύει το ΑΠΕ-ΜΠΕ φαίνεται ότι από τις πυρκαγιές που εκδηλώθηκαν τον Αύγουστο στον Έβρο κάηκαν 962.016,4 στρέμματα, στην Πάρνηθα 58.326,4 στρέμματα, στη Ροδόπη 30.501,7 στρέμματα, στις φωτιές στη Βοιωτία 49.646,7 στρέμματα (Ταρσός), 34.741,8 στρέμματα (Πρόδρομος) και 10.097,9 στρέμματα. (Υλίκη) και στον Νέστο Καβάλας 13.226,6 στρέμματα. Η Ελλάδα υπερέβη το 2023 τον μέσο όρο της προηγούμενης δεκαετίας σε καμένες εκτάσεις ανά έτος. Την δεκαετία 2013-2022 ο μέσος όρος των καμένων εκτάσεων ήταν 289.000 στρέμματα ανά έτος.

Συνεχίζοντας την ανάλυση των καμένων εκτάσεων, η Ελλάδα κατατάσσεται στην 1η θέση μεταξύ τόσο των κρατών της ΕΕ και γενικώς της Ευρώπης, όσο και των 20 κρατών της Μεσογείου. Στη 2η θέση κατατάσσεται η Ισπανία με 846.290 στρέμματα, στην 3η θέση η Ουκρανία με 784.330 στρέμματα.

Κάθε χρόνο ακούμε ότι είμαστε πιο εξοπλισμένοι από τον προηγούμενο χρόνο ώστε να αντιμετωπιστούν τα πύρινα μέτωπα, με τον απολογισμό στο τέλος του καλοκαιριού να διαψεύδει τους ισχυρισμούς δυστυχώς πανηγυρικά. Την πραγματική εικόνα στο Πυροσβεστικό Σώμα μας τα δίνουν οι ίδιοι οι πυροσβέστες.

Στο libre μιλά ο πρόεδρος των εποχικών πυροσβεστών, Θανάσης Ψαρόπουλος, για τα κενά που υπάρχουν στο Πυροσβεστικό Σώμα. 

«Υπάρχουν αυτή τη στιγμή 3.500 οργανικά κενά στο ΠΣ. Έχουν παρθεί 650 δασοκομάντος. Μας λένε ότι έχουμε τους εθελοντές κάπου στις 5 με 6 χιλιάδες, αλλά μας διπλομετράνε γιατί πολλοί εποχικοί, όπως κι εγώ, είμαστε κι εθελοντές. Οι εποχικοί είμαστε έμπειροι, είμαστε περίπου 2.500 άτομα και θα έπρεπε να αξιοποιούμαστε όλο τον χρόνο. Δεν έχουμε μόνο το καλοκαίρι φωτιές, έχουμε και τον χειμώνα, έχουμε τα τροχαία, είναι πολλά… Οι μόνιμοι είναι 13.000 και υπάρχουν πολλά κενά. Εμάς δε μας παίρνουν όλο τον χρόνο γιατί μας θεωρούν μεγάλους ηλικιακά. Μεγάλος ηλικιακά είναι ο 35άρης λένε…».

«Οι εποχικοί φέτος θα πάνε με μισή καρδιά. Όπως είπε ο κ. Τουρνάς, θα υπάρξει προκήρυξη για του χρόνου αλλά με νέες συνθήκες, δεν ξέρουμε τι προϋποθέσεις θα βάλει… Ίσως φέτος είναι η τελευταία μας χρονιά, θα πάμε με κατατροπωμένο το ηθικό μας. 2.000 άνθρωποι με μπλε στολές θα πάμε να δουλέψουμε με μισή καρδιά». 

• Σημαντική στην πυρόσβεση όλο τον χρόνο είναι η συμβολή των εθελοντών πυροσβεστών.  Στο libre μιλά ο Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Εθελοντών Πυροσβεστών, Σεραφείμ Τσιουγκρής. Ο θεσμός της των εθελοντών πυροσβεστών είναι κατοχυρωμένος από το 1991.

«Υπηρετούμε όλο τον χρόνο, έχουμε πιστοποιηθεί από την πυροσβεστική υπηρεσία και θα μας δείτε και σε φωτιές στα σπίτια, σε τροχαία, στα δάση, παντού… Δουλεύουμε εθελοντικά όλον τον χρόνο και η λογική είναι ότι εθελοντές και μόνιμοι επιχειρούν με ένα πρωτόκολλα επέμβασης. Επιχειρούμε κανονικά με τους μόνιμους» επισημαίνει.

Για το αν είμαστε προετοιμασμένοι για το καλοκαίρι, ο κ. Τσιουγκρής απαντά πως είμαστε απόλυτα προετοιμασμένοι.

«Υπάρχει ένα προσωπικό, επιβαρυμένο μεν, αλλά έχουν συσταθεί και νέες ομάδες ΕΜΟΔΕ, όπου θα τοποθετηθούν σε ιδιαίτερα επικίνδυνα σημεία στην επικράτεια. Και φαίνεται να υπάρχει διάθεση επιτέλους μετά από πολλά χρόνια να αξιοποιηθούμε κι εμείς οι εθελοντές. Και επιτέλους πρέπει να ξεπεραστούν –και το καταγγέλλω αυτό- νοοτροπίες κάποιων διοικητών και αξιωματικών ιδιαίτερα στην επαρχία όπου δε μας αξιοποιούν στη λογική ότι ‘’εσείς είστε εθελοντές, δεν ξέρετε το ένα, δεν μπορείτε το άλλο κλπ’’, ενώ υπάρχει νομικό πλαίσιο που είναι κατοχυρωμένος ο εθελοντής και για την ασφαλιστική του κάλυψη και για την αστική ευθύνη. Στην Ευρώπη και παγκόσμια, η πυρόσβεση και η διάσωση βασίζονται στον εθελοντισμό. Στην Αμερική το 75% είναι εθελοντές, στη Γερμανία οι εθελοντές πυροσβέστες είναι 1 εκατομμύριο. Όλος ο σύγχρονος κόσμος έχει τους εθελοντές που επιχειρούν μαζί με τους μόνιμους».

Η αναγκαιότητα των εθελοντών πάντα θα υπάρχει, επισημαίνει, και καταλήγει:

«Βεβαίως πρέπει να γίνουν προσλήψεις στις μόνιμες θέσεις, τα κενά είναι τεράστια και πρέπει να καλυφθούν, αλλά οι εθελοντές είναι απαραίτητοι. Η υποχρέωση μας είναι να καλύπτουμε 3 8ωρα τον μήνα. Εμείς λέμε φυσικά να καλυφθούν οι ανάγκες και τα κενά στους μόνιμους αλλά και να αναβαθμιστεί ο θεσμός των εθελοντών».

Οι δηλώσεις Κικίλια για το καλοκαίρι του 2024

«H αντιπυρική περίοδος θα είναι δύσκολη και η μάχη που θα δώσουμε αυτό το καλοκαίρι θα είναι μεγάλη» υπογράμμισε ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, σε συνέντευξή του προ λίγων ημερών.

«Η κλιματική κρίση είναι παρούσα, είδατε ότι σύμφωνα με το ευρωπαϊκό πρόγραμμα “Copernicus“, o χειμώνας 2023 – 2024 ήταν ο θερμότερος χειμώνας στα χρονικά των καταγραφών για την Ελλάδα. Αποτελεί πλέον παγκόσμια παραδοχή ότι ακόμα και τα πιο σύγχρονα τεχνολογικά μέσα δεν αρκούν από μόνα τους να αντιμετωπίσουν τις πρωτόγνωρες, ακραίες φυσικές καταστροφές που πλήττουν όλο τον πλανήτη. Επίσης, για πρώτη φορά μετά από 30 χρόνια, πραγματοποιήθηκε κοινή επιμορφωτική εκπαίδευση όλων των στελεχών των Σωμάτων Ασφαλείας και της Δασικής Υπηρεσίας, ενώ τον Απρίλιο μαζί με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς θα κληθούν να φέρουν εις πέρας δύσκολα σενάρια σε κοινές ασκήσεις που θα πραγματοποιηθούν στο πεδίο με στόχο την αποτελεσματική συνεργασία και το σωστό συντονισμό την ώρα της κρίσης. Επιπλέον, με τον Ποινικό Κώδικα που έφερε στη Βουλή το υπουργείο Δικαιοσύνης αυστηροποιούνται οι ποινές από πλημμέλημα σε κακούργημα για τους καθ’ έξιν εμπρηστές με τις ποινές να φτάνουν τα 10 έτη κάθειρξης και τα πρόστιμα τις 200.000 ευρώ». «Ταυτόχρονα, ενισχύουμε το Πυροσβεστικό Σώμα με 990 προσλήψεις και υπερδιπλασιάζουμε τις Μονάδες Δασοκομάντος, συστήνοντας 10 επιπλέον ΕΜΟΔΕ σε όλη τη χώρα» σημείωσε ο κ. Κικίλιας, ενώ ιδιαίτερη αναφορά έκανε στο πρόγραμμα ΑΙΓΙΣ, ύψους 2,1 δισ. ευρώ.

Το πρόγραμμα αναμένεται τον Απρίλιο να προκηρυχθεί στο σύνολό του, «έτσι ώστε από το 2025 να αρχίσουν να έρχονται στη χώρα οι εξοπλιστικές προμήθειες που περιλαμβάνουν από πυροσβεστικά αεροσκάφη και ελικόπτερα, εναέρια κέντρα επιχειρήσεων, πλωτά μέσα και πάνω από 1.000 πυροσβεστικά οχήματα, μέχρι ραντάρ, μετεωρολογικούς σταθμούς, 112 με ενσωματωμένες τεχνολογίες νέας γενιάς και συστήματα για την πρόληψη και αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών».