Forbes/ Χακάν Φιντάν: Γιατί ο Ερντογάν επέλεξε τον αρχηγό της MIT για υπουργό Εξωτερικών- Το μήνυμα στη Δύση

 Forbes/ Χακάν Φιντάν: Γιατί ο Ερντογάν επέλεξε τον αρχηγό της MIT για υπουργό Εξωτερικών- Το μήνυμα στη Δύση

Head of the Turkish Intelligence Organisation Hakan Fidan is seen in Ankara, Turkey [Ahmet Sel/Anadolu Agency]

Ο Χακάν Φιντάν, πρώην επικεφαλής της Τουρκικής Εθνικής Οργάνωσης Πληροφοριών (ΜΙΤ), διορίστηκε νέος υπουργός Εξωτερικών της χώρας. Αυτή η αλλαγή δεν είναι απλώς ένας γραφειοκρατικός ανασχηματισμός. Είναι μια ξεκάθαρη έκκληση προς κάθε εξωτερικό ενδιαφερόμενο, από τις ΗΠΑ μέχρι την Ευρωπαϊκή Ένωση, από τη Ρωσία έως τη δαιδαλώδη πολιτική της Μέσης Ανατολής. Για χρόνια, το χαρτοφυλάκιο πληροφοριών του υπαγόρευε τη συμμετοχή του στις διεθνείς υποθέσεις, διαμορφώνοντάς τον ως μια σημαντική προσωπικότητα στο πολιτικό τοπίο της χώρας.

Τώρα, όπως αναφέρει σε ανάλυσή του το αμερικανικό Forbes, η έδρα του Υπουργού Εξωτερικών βρίσκεται μπροστά του, παρουσιάζοντας μια κομβική ευκαιρία να αφήσει ανεξίτηλο σημάδι στην παγκόσμια σκηνή. Ο Φιντάν θα επικολλήσει τώρα το όνομά του στις εφημερίδες, υποστηρίζοντας τις ίδιες τις διαδικασίες που δρομολόγησε, γεφυρώνοντας το χάσμα μεταξύ της συλλογής πληροφοριών και της χάραξης πολιτικής. Σε προηγούμενο άρθρο , εξήγησα τους στρατηγικούς καθοριστικούς παράγοντες της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής, οι οποίοι φέρουν την εκτεταμένη επιρροή του Φιντάν.

Για να είμαστε σαφείς, η αλλαγή στο αξίωμα δεν είναι απλώς μια μετάβαση από οπαδός καθιερωμένων διαδικασιών σε πρωτοπόρους πρωτότυπων ιδεών. Ο Φιντάν ήταν ήδη ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες εξωτερικής πολιτικής στην Τουρκία.

Η διεθνής αντίληψη του Φιντάν

Κατά τη διάρκεια της θητείας μου ως δημοσιογράφος του BBC News, πρώην Ειδικός Σύμβουλος στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων του κοινοβουλίου του Ηνωμένου Βασιλείου και αναλυτής think-tank, γράφει στο Forbes ο Guney Yildiz, είχα το προνόμιο να αλληλεπιδράσω με μια σειρά από προσωπικότητες με επιρροή – αρχηγούς κρατών, ανώτερους αξιωματούχους πληροφοριών, υπουργούς, πολιτικούς – από όλο τον κόσμο. Πολλά από αυτά τα άτομα είχαν εργαστεί ή ασχοληθεί απευθείας με τον Φιντάν, οι δρόμοι τους διέσχιζαν σε διάφορες τοποθεσίες από το Πακιστάν στη Μέση Ανατολή, την Ευρώπη και τις ΗΠΑ. Οι συζητήσεις αναπόφευκτα στράφηκαν προς την τουρκική εξωτερική πολιτική και τις ενέργειες της χώρας πέρα ​​από τα σύνορά της.

Σε αυτές τις συνομιλίες, υπογραμμιζόταν πάντα η σημασία της MIT, του αόρατου χεριού που καθοδηγεί τις παγκόσμιες ενέργειες της Τουρκίας. Όλα τα άτομα με τα οποία μίλησα αναγνώρισαν τη διάνοια και τη στρατηγική ανδρεία του Φιντάν, με μερικούς να τον αναφέρουν ακόμη και ως Δρ Φιντάν. Ο Fidan, με τις εκτεταμένες διεθνείς του διασυνδέσεις, ξεχώρισε ως ο κύριος σχεδιαστής της στρατηγικής πλοήγησης της Τουρκίας στον περίπλοκο κόσμο της παγκόσμιας πολιτικής. Ως εκ τούτου, η πρόσφατη πρόοδός του δεν αποτελεί έκπληξη, αλλά μάλλον μια επικύρωση των ικανοτήτων του, την οποία αναγνωρίζουν όσοι έχουν αλληλεπιδράσει μαζί του.

Ο διορισμός του Φιντάν ως υπουργού Εξωτερικών δείχνει ότι ο Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θέλει έναν πιο έμπειρο πράκτορα για να ηγηθεί της εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας εν μέσω του κλιμακούμενου πολέμου Ρωσίας-Ουκρανίας και των περίπλοκων προσεγγίσεων στη Μέση Ανατολή, συμπεριλαμβανομένης της ίδιας της Τουρκίας με τη Συρία.

Η άνοδος του Φιντάν θα μπορούσε επίσης να έχει εσωτερικές πολιτικές επιπτώσεις. Ένα μήνα πριν από τις εκλογές, έγραψα μια ανάλυση για το πώς το κουρδικό ζήτημα θα επηρεάσει τις εκλογές. Υποστήριξα ότι η πιθανή ανάδειξη του Φιντάν σε έναν ανώτερο πολιτικό ρόλο στη νέα κυβέρνηση θα μπορούσε να ενισχύσει τις προοπτικές της κυβέρνησης να αντιμετωπίσει το PKK.

Ο προηγούμενος υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ήταν στενός σύμμαχος του Ερντογάν, αλλά δεν θεωρούνταν ιδιαίτερα ισχυρή ή ανεξάρτητη προσωπικότητα.

Αξιωματικοί της Intel σε πολιτικούς ρόλους αλλού

Ο Φιντάν δεν είναι ο πρώτος αρχηγός κατασκόπων που ακολουθεί το φθαρμένο μονοπάτι προς το πολιτικό αξίωμα. Χρειάζεται μόνο να θυμηθούμε την πορεία της καριέρας του σημερινού Ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, ο οποίος εργάστηκε ως αξιωματικός ξένων υπηρεσιών πληροφοριών της KGB, ή του πρώην προέδρου των ΗΠΑ Τζορτζ Μπους, ο οποίος υπηρέτησε ως Διευθυντής της Κεντρικής Υπηρεσίας Πληροφοριών (CIA) (DCI). Πιο πρόσφατα, ο πρώην υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο, ο οποίος ήταν και ο ίδιος πρώην Διευθυντής της Κεντρικής Υπηρεσίας Πληροφοριών, πλοηγήθηκε στους μυστικούς διαδρόμους πληροφοριών στο ανοιχτό στάδιο της πολιτικής ηγεσίας. Ιστορικές προσωπικότητες όπως ο πρώην υπουργός Εξωτερικών Sir Anthony Eden, είναι γνωστέςγια τη χρήση απόρρητων εκθέσεων πληροφοριών για τη διαμόρφωση της πολιτικής της Βρετανίας έναντι της ναζιστικής Γερμανίας και της φασιστικής Ιταλίας. Στο Ιράκ, ο πρώην διευθυντής της ιρακινής Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών, Μουσταφά αλ-Καντίμι, ανέλαβε το ρόλο του πρωθυπουργού από το 2020 έως το 2022, ενώ ο Μασρούρ Μπαρζανί, ο πρωθυπουργός της Περιφερειακής Κυβέρνησης του Κουρδιστάν, διαθέτει επίσης ιστορικό πληροφοριών.

Ο πολύπλευρος ρόλος της MIT στο Ίδρυμα Ασφαλείας της Τουρκίας

Παρά τα πολυάριθμα παραδείγματα από όλο τον κόσμο, το άλμα από την ευφυΐα στην πολιτική δεν είναι πάντα εγγυημένη μια ήπια προσγείωση. Μερικοί ευδοκιμούν, άλλοι παραπαίουν και η διακύμανση μπορεί συχνά να εντοπιστεί στη μοναδικότητα των θεσμών από τους οποίους προκύπτουν. Στην Τουρκία, η εξουσία του MIT είναι απαράμιλλη, το πεδίο εφαρμογής του είναι τεράστιο και οι αρμοδιότητές του εκτεταμένες. Η σύγκριση με την Κεντρική Υπηρεσία Πληροφοριών ή τις 19 υπηρεσίες πληροφοριών στις ΗΠΑ ή με την MI5, την MI6 ή την GHCQ στο Ηνωμένο Βασίλειο θα ήταν κακό. Το MIT επικαλύπτεται με αυτούς τους οργανισμούς στον πολύπλευρο ρόλο του. Η ανθεκτικότητά της απέναντι στη θεσμική κατάρρευση αλλού στην Τουρκία αποτελεί απόδειξη της δύναμής της, που προσωποποιείται στο Fidan.

Υπό τον Φιντάν και με την υποστήριξη του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, το MIT αύξησε τις δυνατότητες συλλογής πληροφοριών και ανάλυσης καθώς και τις επιχειρησιακές του ικανότητες και μεγάλωσε περισσότερο από τέσσερις φορές σε μέγεθος.

Ο στρατηγικός αντίκτυπος του Φιντάν στην τουρκική εξωτερική πολιτική

Στον κόσμο της στρατιωτικής διπλωματίας, η Τουρκία έχει βρει συχνά αναγνώριση μέσα από το φακό της τεχνολογίας των drone. Ωστόσο, η καρδιά αυτής της επιτυχίας χτυπά με τον ρυθμό της ευφυΐας. Είναι η πληροφορία, που συγκεντρώθηκε επιμελώς και χρησιμοποιήθηκε στρατηγικά από ανθρώπους όπως ο Φιντάν, που τροφοδοτεί αυτή τη στρατιωτική ισχύ. Χωρίς την πλούσια φλέβα πληροφοριών που παρέχει το MIT, η αποτελεσματικότητα των στρατιωτικών του εγχειρημάτων θα μειωνόταν σημαντικά. Ως πρώην αρχηγός πληροφοριών, ο Φιντάν έχει αφήσει τα ίχνη του σε διάφορα εδάφη, από τη Μέση Ανατολή έως την Ευρώπη, την Αφρική έως τη Ρωσία, συγκεντρώνοντας γνώσεις και διευρύνοντας την επιρροή του. Η άνοδός του ως Υπουργός Εξωτερικών, αν και όχι χωρίς προηγούμενες προκλήσεις, σηματοδοτεί ένα σημαντικό σημείο καμπής στην τουρκική εξωτερική πολιτική.

Ως αρχηγός πληροφοριών, ο Φιντάν ταξίδεψε εκτενώς στη Μέση Ανατολή, την Ευρώπη, την Αφρική και τη Ρωσία, αποκτώντας περισσότερη γνώση και επαφές. Δεν είναι η πρώτη του υποψηφιότητα για το γραφείο του Υπουργού Εξωτερικών, η προηγούμενη απόπειρά του ματαιώθηκε. Αλλά τώρα, ως Υπουργός Εξωτερικών, το αποδεδειγμένο ιστορικό και η εμπειρία του θα μπορούσαν να υλοποιηθούν πλήρως, με επιπτώσεις σε όλες τις πτυχές της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής, από τη σύγκρουση Ρωσίας-Ουκρανίας έως τα συνεχιζόμενα προβλήματα μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας.

Συνένωση διπλωματικής, πολιτικής και στρατιωτικής εμπειρίας

Με τον Χακάν Φιντάν στο τιμόνι, υπάρχει πιθανότητα το Υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας να ανακτήσει τον κεντρικό του ρόλο στην καθοδήγηση της εξωτερικής πολιτικής της χώρας, μια λειτουργία που προηγουμένως ασκούνταν κυρίως από την προεδρία και τις υπηρεσίες ασφαλείας. Η συνέργεια μεταξύ του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και του Χακάν Φιντάν παρουσιάζει ένα εντυπωσιακό χαρτοφυλάκιο εμπειρογνωμοσύνης στην εξωτερική πολιτική στην Τουρκία, που εκτείνεται σε διπλωματικό, πολιτικό και στρατιωτικό πεδίο. Αυτός ο πλούτος εμπειρίας όχι μόνο τους δίνει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα έναντι της Δύσης, αλλά φωτίζει επίσης τις εμφανείς ελλείψεις στις δυτικές χώρες, όπου μια συνεκτική προσέγγιση της εξωτερικής πολιτικής φαίνεται να συγκεντρώνεται σε μεγάλο βαθμό στη σφαίρα των υπηρεσιών πληροφοριών, οι οποίες συνδυάζουν πληροφορίες από ξένες και υπουργεία Άμυνας.

Τελικά, η επιτυχία του Φιντάν ως υπουργός Εξωτερικών θα εξαρτηθεί από την ικανότητά του να εξισορροπεί τα συμφέροντα της Τουρκίας με τα συμφέροντα των γειτόνων και των συμμάχων της. Θα χρειαστεί επίσης να διαχειριστεί την πολύπλοκη εσωτερική πολιτική της χώρας. Η συγχώνευση πληροφοριών και πολιτικής ηγεσίας στην Τουρκία υπό τον Φιντάν παρουσιάζει ένα νέο κεφάλαιο στην εξελισσόμενη εξωτερική πολιτική του έθνους, δυνητικά πρόκληση για φίλους και εχθρούς.

Σχετικά Άρθρα