Συνέντευξη του Υφ. Ανάπτυξης & Επενδύσεων Γ. Τσακίρη: Στροφή στην ψηφιακή οικονομία και βιωσιμότητα

Στους τομείς που η Ελλάδα καταγράφει σημαντική υστέρηση, όπως η βιωσιμότητα και η κλιματική αλλαγή στοχεύει η κυβέρνηση, δηλώνει σε συνέντευξη του στο libre ο υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Γιάννης Τσακίρης.

Οπως αναφέρει χαρακτηριστικά «μπορούμε να το πετύχουμε, με βάση το εξαιρετικά φιλόδοξο πρόγραμμα που έχουμε εξαγγείλει για την απολιγνιτοποίηση, την ενίσχυση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, τη διαχείριση των απορριμμάτων, την ανακύκλωση, κ.ά.»

«Έχουμε μπροστά μας μια από τις μεγαλύτερες  ευκαιρίες για την ανασύσταση του παραγωγικού προτύπου της χώρας», τονίζει χαρακτηριστικά εξηγώντας ότι τα χρήματα του νέου ΕΣΠΑ και κυρίως  του Ταμείου Ανάπτυξης μπορούν να βοηθήσουν παράλληλα με νέες επενδύσεις που πρέπει να γίνουν.

–Κύριε υπουργέ έχετε μεγάλη εμπειρία στον ιδιωτικό τομέα καθώς έχετε εργαστεί πολλά χρόνια σε σημαντικές εταιρείες. Πως βλέπετε την πορεία της ελληνικής οικονομίας την τελευταία δεκαετία;

 Η ελληνική οικονομία πέρασε σαφέστατα μια βαθύτατη κρίση τα τελευταία χρόνια. Όμως η κρίση που αντιμετώπισε  η ελληνική οικονομία τα τελευταία χρόνια  συνδεόταν κυρίως με τα χρόνια προβλήματα και ανισορροπίες που είχαν συσσωρευτεί και, δευτερευόντως, υπήρξε αποτέλεσμα των επιπτώσεων της παγκόσμιας χρηματοοικονομικής κρίσης, γεγονός που λαμβάνει χώρα κυρίως την τελευταία τριετία.

Η ένταση της κρίσης, μεταξύ άλλων όπως αντιλαμβάνεστε, είχε ως  άμεση απόρροια της διόγκωσης του δημοσιονομικού ελλείμματος και του δημόσιου χρέους σε επίπεδα που ήταν  δύσκολο να ελεγχθούν. Η επιδείνωση των δημοσιονομικών επιδόσεων οφειλόταν στη μη έγκαιρη και συστηματική λήψη μέτρων που ήταν απαραίτητα για τη συγκράτηση του ήδη υπέρογκου δημόσιου χρέους και τη μη εμπέδωση πολιτικών που θα εξασφάλιζαν συνθήκες συνετούς δημοσιονομικής διαχείρισης.

• Είναι προφανές ότι η εξάλειψη των μακροοικονομικών ανισορροπιών απαιτούσε, πέρα από την προσήλωση στη δημοσιονομική πειθαρχία, την προσαρμογή προς ένα νέου διατηρήσιμου αναπτυξιακού προτύπου, πράγμα το οποίο δεν είχε γίνει αντιληπτό ειδικά από την κυβέρνηση κατά το 2015-2019.

Η αναπτυξιακή δυναμική της χώρας έπρεπε να γίνει πιο εξωστρεφής, προκειμένου να επιτευχθούν χαμηλά ποσοστά ανεργίας και υψηλό βιοτικό επίπεδο. Η επίτευξη αυτού του στόχου απαιτούσε σχεδιασμό, συνεχή ετοιμότητα αλλά και  τη μετατόπιση της παραγωγής σε τομείς με δυναμικά συγκριτικά πλεονεκτήματα, αν μάλιστα λάβουμε υπόψιν ότι επί πολλά χρόνια η αναπτυξιακή πορεία της χώρας υπήρξε ιδιαίτερα εσωστρεφής, και αυτό ακριβώς έπραξε η κυβέρνηση Μητσοτάκη.

Η προσαρμογή σε ένα νέο πιο εξωστρεφές οικονομικό περιβάλλον αποτέλεσε πρόκληση για την ελληνική οικονομία. Μια πρόκληση που νομίζω ότι έχει αρχίσει και στέφεται με επιτυχία αν μάλιστα παρατηρήσουμε την αύξηση του ΑΕΠ, την άνοδο της αναπτυξιακής πορείας αλλά και την τροχιά σταθερότητας (παρά την κρίση ) στην οποία έχει αρχίσει να εισέρχεται η χώρα.

-Καθώς η παγκόσμια οικονομία -και με αφορμή τον πόλεμο στην Ουκρανία- έχει μπει σε μια διαφορετική πορεία με «καλούς» και «κακούς» πως μπορεί η Ελλάδα να γίνει εκτός από τουριστικός προορισμός και προορισμός επενδύσεων;

Είναι σαφές ότι η εικόνα της χώρας έχει βελτιωθεί  εντυπωσιακά κατά τη διάρκεια των τελευταίων δύο ετών, καθώς η Ελλάδα κατατάσσεται για πρώτη φορά μεταξύ των 10 πιο ελκυστικών προορισμών για ΑΞΕ στην Ευρώπη – αμέσως μετά τις ισχυρότερες οικονομίες της ηπείρου.

Οι επιχειρήσεις που έχουν ήδη επενδύσει στην Ελλάδα ήδη λειτουργούν ως πρεσβευτές, προβάλλοντας τις αλλαγές που έχουν συντελεστεί. Είναι, όμως, προφανές ότι εάν θέλουμε να αυξήσουμε σημαντικά τις ξένες επενδύσεις αλλά και να τις διαφοροποιήσουμε, πρέπει να απευθυνθούμε και στην πολύ μεγαλύτερη δεξαμενή των επιχειρήσεων που δεν έχουν σήμερα ενεργή παρουσία στη χώρα. Σε όλη την Ευρώπη, μετά την επίδραση της πανδημίας, κυριαρχούν δύο ισχυρές τάσεις που  τείνουν  να αλλάξουν και τον εγχώριο επενδυτικό χάρτη: η στροφή προς την ψηφιακή οικονομία και η βιωσιμότητα.

• Ο ρυθμός του ψηφιακού μετασχηματισμού και της πράσινης μετάβασης της χώρας θα αποτελέσουν τους καταλύτες όχι μόνο για την αύξηση των επενδυτικών ροών αλλά και για τη βελτίωση της ποιοτικής σύνθεσης των επενδύσεων.

Χρειαζόμαστε πλέον ως χώρα και εκεί στοχεύομε ως κυβέρνηση  στους τομείς που συνδέονται με τη βιωσιμότητα και την κλιματική αλλαγή, όπου η χώρα μας καταγράφει παραδοσιακά σημαντική υστέρηση. Μπορούμε να το πετύχουμε, με βάση το εξαιρετικά φιλόδοξο πρόγραμμα που έχουμε εξαγγείλει για την απολιγνιτοποίηση, την ενίσχυση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, τη διαχείριση των απορριμμάτων, την ανακύκλωση, κ.ά., αξιοποιώντας, στον μέγιστο δυνατό βαθμό, τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης αλλά και του νέου ΕΣΠΑ.

-Με ποια εργαλεία μπορούν να επιτευχθούν οι επενδύσεις στην Ελλάδα;

Ξέρετε η χώρα μας για πρώτη φορά έχει μια μοναδική ευκαιρία να αξιοποιήσει έξυπνα, γρήγορα και αποτελεσματικά πόρους ύψους 77 δισ. ευρώ μέσω του νέου ΕΣΠΑ αλλά και του Ταμείου Ανακάμψης.

Οι πόροι αυτοί συνιστούν το μεγαλύτερο χρηματοδοτικό πακέτο που έχει διατεθεί ποτέ στη χώρα. Όπως αντιλαμβάνεστε έχουμε μπροστά μας μια από τις μεγαλύτερες ευκαιρίες για την ανασύσταση του παραγωγικού προτύπου της χώρας.

• Για τη μετάβαση σε ένα νέο, υγιές και ανθεκτικό μοντέλο ανάπτυξης, το οποίο θα στηρίζεται στην παραγωγή εξαγώγιμων προϊόντων και υπηρεσιών, με υψηλή προστιθέμενη αξία. Ένα μοντέλο που θα ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις και στις ευκαιρίες της ψηφιακής εποχής και της οικονομίας της γνώσης, που ανοίγονται μπροστά μας.

Όπως λοιπόν αντιλαμβάνεστε είναι ευκαιρία για νέες επενδύσεις στη χώρα μας. Υπάρχει μια πληθώρα χρηματοδοτικών εργαλείων όπως οι επενδύσεις μετοχικού κεφαλαίου, ο νέος Αναπτυξιακός, τα Ευρωπαϊκά προγράμματα, τα δανειακά κεφάλαια, οι εγγυήσεις δανείων και εγγυήσεις εξαγωγών και φυσικά το νέο ΕΣΠΑ που ποντάρει στη στήριξη της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας, τα οποία συνθέτουν μια χρηματοδοτική βεντάλια πολλαπλών επιλογών που μπορούν να δράσουν χωριστά αλλά πολλές φορές και συνδυαστικά και τα οποία είναι καταλυτικά για την προσέλκυση επενδύσεων στη χώρα μας.

Άλλωστε με όπως ήδη γνωρίζετε με τα χρηματοοικονομικά μέσα μπορούν να επιτευχθούν επενδύσεις στην πολιτική συνοχής με ευέλικτο και οικονομικά αποδοτικό τρόπο και να κινητοποιηθούν πρόσθετες επενδύσεις. Δεν είναι τυχαίο πως κατά τη διάρκεια της κρίσης του κοροναϊού, τα χρηματοοικονομικά μέσα συνέβαλαν στην ταχεία στήριξη των μικρών επιχειρήσεων ώστε αυτές να επιβιώσουν και να διατηρήσουν τους εργαζομένους τους.

-Καθώς η ενέργεια είναι ένα κρίσιμο θέμα γιατί δεν προτείνετε και δεν αποφασίζετε τη χρηματοδότηση του οικιακού φωτοβολταϊκού; Θα έφερνε τεράστια οικονομία και θα ήταν μεγάλη στήριξη για τους καταναλωτές. Η γενική εικόνα ότι άμεσα ή έμμεσα ενισχύονται οι μεγάλοι επενδυτές.

Καταφέραμε να φέρουμε προς ψήφιση  τον πρώτο κλιματικό νόμο στην Ελλάδα. Με αυτόν τον νόμο που είναι υπό την ευθύνη του υπουργείο περιβάλλοντος  νόμο πριν ακόμα η ευρωπαϊκή επιτροπή ανακοινώσει αυτό που ανακοίνωσε είχαμε πει για υποχρεωτικότητα εγκατάστασης φωτοβολταικών στις στέγες σε κτήρια σε αποθήκες , σε επαγγελματικούς χώρους οι οποίοι είναι πάνω από κάποια τετραγωνικά μέτρα.

Μιλάμε και για ιδιωτικά και για δημόσια κτήρια τα οποία έχουν εμβαδόν οροφής πάνω από κάποια τετραγωνικά υποχρεώνουμε γιατί προαιρετικά όποιος θέλει μπορεί να βάλει δεν απαγορεύεται ίσα ίσα που αυτό θα το κινητροδοτήσουμε, υποχρεωτικά όμως θα πρέπει όποιος κατασκευάζει ένα νέο κτήριο και έχει μεγάλο εμβαδόν στέγης να τοποθετήσει φωτοβολταϊκά.

Επίσης στο εξοικονομώ –αυτονομώ , πάρα πολλοί συμπολίτες μας επέλεξαν να τοποθετήσουν φωτοβολταϊκό στη στέγη γιατί αυτό επιδοτούνταν μέχρι και 80%. Από ότι βλέπετε και εσείς σαφώς και δεν επιδοτούνται μόνο οι μεγάλοι. Η στήριξη της κυβέρνησής μας είναι και θα είναι πάντα οριζόντια προς όλους τους συμπολίτες μας.

-Από το 2019 έως σήμερα τι έχει γίνει στον δικό σας τομέα;

Η χώρα μας τα τελευταία τρία χρόνια κατάφερε να γίνει πόλος έλξης πολλών νέων ξένων επενδύσεων . Κέρδισε και πάλι την αξιοπιστία της απέναντι στους ξένους επενδυτές.

Σε αυτό βέβαια έχει συμβάλει ο νέος Αναπτυξιακός Νόμος, αλλά και η πληθώρα χρηματοδοτικών εργαλείων με τα οποία έχουμε εφοδιάσει την αγορά μέσω της ΕΑΤ αλλά και της ΕΑΤΕ με χρηματοδοτικά εργαλεία equity χρηματοδότησης.

Το ΕΣΠΑ 2014-2020 κατάφερε να περάσει στις πρώτες θέσεις απορρόφησης πόρων ανάμεσα στα κράτη μέλη της Ευρωζώνης, σημειώνοντας πολύ μεγάλα ποσοστά απορρόφησης, χρηματοδοτώντας ταυτόχρονα την αγορά και δίνοντάς της μεγάλες ανάσες ρευστότητας ειδικά την περίοδο της πανδημίας όπου η οικονομία μας δέχτηκε τεράστιους τριγμούς.

Φυσικά το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, αυξήθηκε σημαντικά τα τελευταία έτη και εκτελείται πλήρως. Βέβαια δεν επαναπαυόμαστε και συνεχίζουμε στους ίδιους ρυθμούς ώστε να μην πάει ούτε ένας ευρωπαϊκός πόρος χαμένος.