Θηριώδης άγνοια, τρομερές γκάφες, μεγάλες μπλόφες ή μιντιακές μούφες;

Καθώς συμπληρώνονται πέντε μήνες από την πρώτη (;) εμφάνιση του κοροναϊού, τον Δεκέμβριο του 2019, στην πόλη Ουχάν της επαρχίας Χουπέι της Κίνας, εκείνο που πραγματικά τρομάζει είναι το πόσο λίγα ξέρουμε γι’ αυτόν και για τις συνέπειές του αλλά και τους τρόπους αντιμετώπισης της επιδημίας. 

Του Αντρέα Παναγόπουλου

Αν αυτός ο ιός δεν
κόστιζε δεκάδες χιλιάδες ζωές και δεν οδηγούσε στην κατάρρευση της παγκόσμιας οικονομίας
αυτή η άγνοια θα δημιουργούσε απορίες για το πραγματικό επίπεδο της
επιστημονικής γνώσης και των υγειονομικών υπηρεσιών αλλά και της πολυδάπανης
έρευνας νέων φαρμάκων.

Το «Έν οἶδα ὅτι οὐδὲν
οἶδα» είναι εξαιρετικό για τη Φιλοσοφία αλλά άκρως ανησυχητικό όταν ακούγεται
από επιδημιολόγους ή λοιμωξιολόγους… 

Παρά τα όσα λέγονται, γράφονται, ξεγράφονται, ανασκευάζονται, ξαναγράφονται, μεταδίδονται επισήμως ή μέσα από τα ΜΜΕ, εξακολουθούμε να μην γνωρίζουμε:

• Από που προέρχεται, αν είναι μετάλλαξη ζωο-ιού ή κάτι άλλο
• Ποιο ήταν το κρούσμα “μηδέν”
• Πως μεταδίδεται
• Ποια είναι τα πρώτα συμπτώματα
• Πόσο σύντομα μετά τα πρώτα συμπτώματα εμφανίζεται πνευμονικό οίδημα 
• Ποιος είναι ο χρόνος επώασης
• Για πόσο χρόνο μετά την ιάσή του ένας ασθενής εξακολουθεί να είναι φορέας
• Πόσο χρόνο αντέχει σε διαφορετικές επιφάνειες
• Πόσες φορές έχει μεταλλαχθεί και πόσες μεταλλάξεις του βρίσκονται τώρα σε διασπορά
• Ποια είναι τα ποσοστά θνητότητας και γιατί διαφέρουν από χώρα σε χώρα και από περιοχή σε περιοχή
• Αν προκαλεί ανοσία και πόση διάρκεια έχει αυτή
• Αν όντως χτυπάει μόνο ηλικιωμένους ή και νεότερους ή και παιδιά
• Αν θα υποχωρήσει τους θερινούς μήνες και αν θα υπάρξει δεύτερο κύμα από το φθινόπωρο
• Αν η επιβεβλημένη απόσταση μεταξύ δύο ανθρώπων θα πρέπει να είναι ένα, ενάμιση ή πάνω από πέντε μέτρα
• Γιατί διαφορετικά φάρμακα και ουσίες πέφτουν και μετά αποσύρονται από το τραπέζι των λύσεων
• Γιατί συμβαίνει το ίδιο με διαφορετικούς τύπους τεστ
• Γιατί δεν υπάρχει μία κοινή γραμμή και οδηγία για τη χρήση γαντιών και μάσκας

Αυτά και πολλά
περισσότερα ΔΕΝ ξέρουμε για τον κοροναϊό και την ασθένεια που προκαλεί. Ακόμη
περισσότερα ΔΕΝ γνωρίζουμε για την ίδια την επιδημία και τις στατιστικές της
παρά το γεγονός ότι καθημερινά βομβαρδιζόμαστε με νούμερα, αλγόριθμους και…
καμπύλες. 

Πριν δύο ημέρες το Bloomberg έθεσε το θέμα των σφαλμάτων στα νούμερα κρουσμάτων και θανάτων που ακούμε και διαβάζουμε.

Συγκεκριμένα, το άρθρο έθεσε μία σειρά από ζητήματα όπως:

• Το ότι ο αριθμός των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων δεν είναι ο αριθμός των πραγματικών κρουσμάτων
• Τα διαγωνιστικά τεστ δεν είναι ακριβή και οι ανακρίβειες δεν είναι συμμετρικές. Δίνουν πολύ περισσότερες λάθος αρνητικές απαντήσεις από ό,τι λάθος θετικές, κάτι που σημαίνει ότι μας δίνουν ως αρνητικούς στον Covid19 ανθρώπους που στην πραγματικότητα νοσούν.
• Ο αριθμός των διαγνωστικών τεστ δεν είναι ίσος με τον αριθμό των ανθρώπων, που κάνουν το τεστ. Επειδή ακριβώς τα τεστ είναι ανακριβή πολλοί κάνουν το τεστ δύο φορές ή και περισσότερες για να είναι σίγουροι για το αποτέλεσμα. 
• Οι αριθμοί δεν είναι συγχρονισμένοι. Υπάρχουν άνθρωποι που πεθαίνουν λίγες εβδομάδες αφότου νοσηλευθούν και νοσηλεύονται μία εβδομάδα ή και περισσότερες αφότου έχουν διαγνωσθεί θετικοί στον ιό.
• Οι θάνατοι δεν καταγράφονται άμεσα ούτε με συνέπεια
• Οι θάνατοι εκτός νοσοκομείων επίσης δεν καταγράφονται
• Η πολιτική για το εάν θα αποδοθεί ο θάνατος στον Covid19 δεν είναι η ίδια παντού
• Υπάρχουν χώρες και καθεστώτα που έχουν κίνητρο να κρύψουν κρούσματα

Δεκάδες ακόμη ερωτήματα προκύπτουν σχετικά με τους
τρόπους εξόδου από την καραντίνα και άρσης των περιοριστικών μέτρων όπως και το
τι θα συμβεί εάν εμφανιστούν νέα κύματα της επιδημίας.

Συνοψίζοντας σε ένα ερώτημα: Γιατί τόσα πολλά
ερωτήματα και τόσο λίγες απαντήσεις για την πανδημία κοροναϊού;

Οι πιθανές απαντήσεις σε αυτό το ερώτημα είναι:

1. Η εμφάνιση της επιδημίας έπιασε εξαπίνης τον Δυτικό κόσμο (και όχι
   μόνο) οδηγώντας τον επιστημονικό και πολιτικό κόσμο σε μία σειρά από
   γκάφες οι οποίες παρά τις προσπάθειες να μπαλωθούν στοίχισαν χιλιάδες ζωές
2. Πολλές κυβερνήσεις -επιστρατεύοντας και εκπροσώπους της επιστημονικής
   κοινότητας- είδαν στην επιδημία του κοροναϊού μία χρυσή ευκαιρία για να
   επιβάλουν μια σειρά από σκληρές πολιτικές και μέτρα στις κοινωνίες τους
   και ταυτόχρονα να αποκτήσουν ένα προβάδισμα στη γεωπολιτική σκακιέρα
   μπλοφάροντας σχετικά με τη σοβαρότητα της κατάστασης.
3. Γύρω από μία πολύ σοβαρή επιδημική ασθένεια αλλά όχι στο επίπεδο της
   Ισπανικής γρίπης ή άλλων θανατηφόρων επιδημιών, δημιουργήθηκε μία
   πολιτική, επιστημονική και μιντιακή «φούσκα» της οποία οι συνέπειες θα
   αποδειχθούν πολύ πιο βλαβερές και θανατηφόρες από την ίδια την ασθένεια.

Με άλλα λόγια έχουμε να επιλέξουμε: Γκάφα; Μπλόφα; Ή… μούφα;

Ο χρόνος θα δώσει αργά ή γρήγορα την απάντηση. Και
τότε, ναι, θα πρέπει να υπάρξει και λογοδοσία. Δυστυχώς όμως, μέχρι τότε θα
έχουμε θρηνήσει δεκάδες χιλιάδες ζωές, εκατομμύρια ανέργους και το φάσμα της
πείνας και της κοινωνικής και οικονομικής καταστροφής, την ενίσχυση της
επιτήρησης της ατομικής ζωής, την υποχώρηση ανθρώπινων και δημοκρατικών
δικαιωμάτων, την ενίσχυση του αυταρχισμού…