“Crash test” για την ποιότητα του αέρα σε αεροπλάνα και νοσοκομεία… Τα αποτελέσματα έρευνας ξαφνιάζουν

Λίγο πριν την πολυάσχολη περίοδο των εορταστικών ταξιδιών, μια νέα έρευνα έρχεται να απαντήσει σε ένα ερώτημα που απασχολεί πολλούς επιβάτες καθώς στριμώχνονται σε γεμάτα αεροπλάνα: Πόσο καθαρός είναι ο αέρας στα αεροσκάφη;  Για να το διαπιστώσει, η Έρικα Χάρτμαν, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο τμήμα πολιτικών και περιβαλλοντικών μηχανικών του Πανεπιστημίου Northwestern, μαζί με τους συνεργάτες της, συνέλεξαν μάσκες προσώπου από επιβάτες πτήσεων ώστε να καταγράψουν τι είδους μικρόβια παγιδεύονται σε αυτές.

Η ομάδα ενδιαφέρθηκε επίσης για τον αέρα που κυκλοφορεί σε νοσοκομεία, έναν ακόμη δημόσιο χώρο όπου τα μικρόβια μεταδίδονται εύκολα, και συνέλεξε μάσκες από το προσωπικό.

Συνολικά, συγκεντρώθηκαν 53 μάσκες σε αποστειρωμένες σακούλες. Οι ερευνητές έκοψαν τα εξωτερικά στρώματα για να αναλύσουν μόνο τα μικρόβια που κυκλοφορούν στον αέρα και όχι εκείνα που προέρχονται από την αναπνοή των ανθρώπων. Ακολούθως, εξήγαγαν και ανέλυσαν το DNA των μικροοργανισμών. Για να διασφαλίσουν ότι ανιχνεύουν όλο το μικροβιακό DNA, χρησιμοποίησαν επίσης μια τεχνική ενίσχυσης που ονομάζεται PCR.

Όπως αναφέρουν στο περιοδικό Microbiome, εντόπισαν 407 είδη μικροοργανισμών τόσο σε αεροπλάνα όσο και σε νοσοκομεία, με παρόμοιες ομάδες μικροβίων στους δύο χώρους. Η συντριπτική πλειονότητα αυτών προέρχεται από το δέρμα και είναι ακίνδυνα, σύμφωνα με τη Χάρτμαν. «Αυτό δεν μας εκπλήσσει, αφού τα περισσότερα μικρόβια σε κτίρια και στον αέρα γύρω μας αντικατοπτρίζουν εμάς τους ίδιους», εξηγεί. «Οι επιφάνειες που αγγίζουμε συχνά έχουν μικρόβια του δέρματος, επειδή κάθε φορά που αγγίζουμε κάτι τα μεταφέρουμε. Αφήνουμε μικρόβια όπου κι αν πάμε—το αποκαλούμε ‘μικροβιακή αύρα’.»

Βακτήρια και όχι ιοί: Τι δείχνει η ανάλυση

Τα κιτ που χρησιμοποίησε η ομάδα για την εξαγωγή του γενετικού υλικού είχαν σχεδιαστεί για τη συλλογή DNA, γεγονός που σημαίνει ότι οι ερευνητές κατέγραψαν κυρίως βακτήρια—όχι ιούς, πολλοί από τους οποίους (όπως ο COVID-19 ή η γρίπη) βασίζονται στο RNA ως γενετικό υλικό.

Παρότι πολλοί ανησυχούν περισσότερο για την παρουσία ιών σε κλειστούς χώρους όπως οι καμπίνες των αεροσκαφών, η Χάρτμαν σημειώνει ότι οι ιοί αποτελούν πιθανότατα ένα μικρότερο ποσοστό των μικροβίων στον αέρα συγκριτικά με τα βακτήρια, καθώς οι άνθρωποι αποβάλλουν μεγαλύτερες ποσότητες βακτηρίων μέσω του δέρματος παρά ιικών σωματιδίων.

Η ίδια επισημαίνει πως οι ιοί εξαρτώνται ιδιαίτερα από το κατάλληλο περιβάλλον για να επιβιώσουν και μόλις βρεθούν εκτός σώματος και μακριά από κύτταρα-ξενιστές γίνονται λιγότερο δραστικοί—παρά το γεγονός ότι υπάρχουν αρκετά παραδείγματα ιών που επιζούν σε επιφάνειες και μελέτες δείχνουν πως ακόμη και μικρές ποσότητες μπορούν να προκαλέσουν λοίμωξη.

Η σημασία της παρακολούθησης της ποιότητας του αέρα

Τα αποτελέσματα της έρευνας υπογραμμίζουν τη σημασία της ανάπτυξης καλύτερων μεθόδων παρακολούθησης του αέρα για παθογόνους οργανισμούς, συμπεριλαμβανομένων των ιών, μέσω συστημάτων φιλτραρίσματος και αισθητήρων που θα μπορούσαν να παρέχουν πιο άμεσες μετρήσεις. «Φανταστείτε μια συσκευή σαν ανιχνευτή μονοξειδίου του άνθρακα ή συναγερμό αερίου που θα μπορούσε αυτόματα να αυξήσει τον εξαερισμό ή να ειδοποιήσει τους ανθρώπους να φορέσουν μάσκες ανάλογα με τα επίπεδα μικροβίων», λέει η Χάρτμαν. «Η δυνατότητα λήψης ενημερωμένων αποφάσεων για την προστασία της υγείας μας θα ήταν εξαιρετική.»

Μέχρι τότε, η Χάρτμαν υπενθυμίζει ότι όσο ο καιρός γίνεται ψυχρότερος και οι συγκεντρώσεις μεταφέρονται σε εσωτερικούς χώρους, ο αέρας—ακόμη και σε περιορισμένους χώρους όπως τα αεροπλάνα ή τα νοσοκομεία—ίσως δεν είναι τόσο γεμάτος επικίνδυνα παθογόνα όσο φανταζόμαστε. Ένα ακόμη συμπέρασμα: οι μάσκες προσώπου αποτελούν αποτελεσματικό μέσο προστασίας τόσο από τα παθογόνα που κυκλοφορούν στον αέρα όσο και για τον περιορισμό της μετάδοσης μικροβίων όταν κάποιος είναι άρρωστος.

Πηγή: time.com