“Ιθάκη”/Ο Τσίπρας για Πολάκη-Παππά με ύφος πολιτικής αποκήρυξης- Το κεφάλαιο “Περιδίνηση”

Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα κεφάλαια στο βιβλίο του Αλέξη Τσίπρα “Ιθάκη” είναι αυτό στο οποίο αναφέρεται στον Παύλο Πολάκη και τον Νίκο Παππά, ένας δύσκολος πολιτικός φάκελος για δύο ονόματα που κάποτε λογίζονταν ως αυστηρώς… εντός κύκλου. Ο λόγος του Αλέξη Τσίπρα αγγίζει τα όρια της πολιτικής αποκήρυξης, περιγράφει πρακτικές, συμπεριφορές και ολόκληρες «λογικές» που – κατά τον ίδιο – σημάδεψαν αρνητικά την κυβερνητική λειτουργία αλλά και τα εσωτερικά του κόμματος.

Σήμερα οι δύο πρώην στενοί του συνεργάτες εμφανίζονται ως πολέμιοι κάθε πρωτοβουλίας του, γεγονός που αποδεικνύει πως οι παλιές σχέσεις έχουν αλλάξει οριστικά πολιτικό επίπεδο. Παππάς και Πολάκης συνυπάρχουν στο ίδιο κεφάλαιο, με εύγλωττο τίτλο: «Περιδίνηση».

Ακόμη και η κριτική που κάνει ο Τσίπρας στην εποχή Κασσελάκη, χωρίς να κατονομάζει τους δύο, μοιάζει να τους «αγκαλιάζει». Άλλωστε Παππάς και Πολάκης υπήρξαν αρχικά οι πιο ένθερμοι υποστηρικτές του νέου προέδρου.

Παύλος Πολάκης: Λογική προσωπικών στρατηγικών

Ο Τσίπρας ξεκινά την κριτική του από την περίοδο της πανδημίας – εκεί όπου, όπως λέει, ο Πολάκης πήρε θέση κατά του εμβολιασμού. Όμως η κύρια αιχμή αφορά το 2023, όταν ο «αψύς Σφακιανός» βρέθηκε με το ένα πόδι εκτός ψηφοδελτίων. Ο Τσίπρας το αποδίδει καθαρά σε «προσωπική στρατηγική», μέρος μιας γενικότερης διολίσθησης του κόμματος σε άθροισμα προσωπικών ατζέντων.

Στο παρασκήνιο που περιγράφει, ο Πολάκης απαίτησε το ψηφοδέλτιο Χανίων να στηθεί «κομμένο και ραμμένο» στα μέτρα του, ώστε όχι μόνο να εκλεγεί ο ίδιος αλλά και να φράξει τον δρόμο στον Σταθάκη. Μια απαίτηση που, όταν βγήκε δημόσια, πυροδότησε την απόφαση Τσίπρα να παγώσει την υποψηφιότητά του – με ανοιχτό ενδεχόμενο πλήρους αποκλεισμού.

Ακολούθησε, όπως λέει ο ίδιος, ο γνωστός εσωκομματικός «οδυρμός», με όλες τις τάσεις να παρελαύνουν υπέρ της παραμονής του Πολάκη. Και τελικά ο πρώην υπουργός παρέμεινε υποψήφιος, αναγκασμένος όμως να κάνει πίσω στις απαιτήσεις του.

Ο Τσίπρας το παρουσιάζει ως σύμπτωμα βαθιάς παθογένειας: ένα κόμμα όπου οι προσωπικές στρατηγικές προηγούνταν της συλλογικής ταυτότητας.

Στο βιβλίο καταγράφεται το επεισόδιο της περίφημης ανάρτησης, όπου ο Πολάκης στοχοποίησε δικαστές και δημοσιογράφους με φωτογραφίες και λεζάντα περί «βαθέος κράτους». Το αποτέλεσμα, όπως λέει, ήταν πολιτική καταστροφή: αλυσιδωτές αντιδράσεις, εξαγρίωση κόσμου και κόμμα με την πλάτη στον τοίχο πριν καν χωνευτεί το πλήγμα της καταδίκης Παππά.

Ο Τσίπρας εξοργίστηκε, εξέδωσε ανακοίνωση αποκλεισμού του Πολάκη από τα ψηφοδέλτια – και τότε ξέσπασαν νέες αντιδράσεις από όλες τις εσωκομματικές πλευρές. Το ατόπημα του Πολάκη έγινε ευκαιρία για τη Ν.Δ. να χτυπήσει τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και για τις τάσεις να χτυπήσουν τον ίδιο τον Τσίπρα.

Ώσπου συνέβη η τραγωδία των Τεμπών και όλα ανατράπηκαν. Το κλίμα άλλαξε, ο Πολάκης αναγκάστηκε να ανακαλέσει δημόσια και έτσι διασώθηκε η υποψηφιότητά του – όχι όμως, όπως γράφει ο πρώην πρωθυπουργός, η εικόνα του κόμματος.

Νίκος Παππάς: «Ανεπανόρθωτη» ζημιά στο κόμμα

Στο ίδιο κεφάλαιο, ο Τσίπρας στρέφει το βλέμμα στον Νίκο Παππά. Η καταδίκη του στο Ειδικό Δικαστήριο με ομόφωνο 13-0 για την υπόθεση των τηλεοπτικών αδειών άνοιξε – κατά τον Τσίπρα – μια κρίσιμη συζήτηση που όμως δεν έγινε ποτέ όπως έπρεπε.

Ο πρώην πρωθυπουργός περιγράφει ότι περίμενε ενδεχομένως οριακό αποτέλεσμα, όχι όμως ομόφωνη ετυμηγορία. Το Μαξίμου, λέει, το αξιοποίησε στο έπακρο. Και ενώ οι εσωκομματικές αντιστάσεις υπέρ του Παππά φούντωσαν υπό το πρίσμα του «κομματικού πατριωτισμού», εκείνος ο ίδιος δεν έδειξε πρόθεση αποχώρησης ή έστω προσωρινής αποχής.

Ο Τσίπρας δεν έθεσε θέμα απομάκρυνσης του Παππά από τα ψηφοδέλτια, ούτε καν συζήτησης. Αργότερα όμως, όπως παραδέχεται στο βιβλίο, θεωρεί πως έπρεπε να του είχε ζητήσει να αποσυρθεί για να προστατευτεί και το κόμμα και ο ίδιος ο Παππάς. Η συμπεριφορά του υπουργού, λέει, ήταν «απαράδεκτα επιπόλαιη».

Στα επόμενα κεφάλαια ο Τσίπρας σκιαγραφεί έναν Παππά με μειωμένο πολιτικό κριτήριο. Από την καθυστέρηση στο νομοσχέδιο για τις άδειες, μέχρι τις αντιδράσεις του το καλοκαίρι του 2015, τον παρουσιάζει ως εύφλεκτο, παρορμητικό και συχνά σε πανικό.