Νέες έρευνες αποκαλύπτουν τα μυστικά της διατροφής που εξασφαλίζει δέκα επιπλέον χρόνια ζωής

Τα στοιχεία δείχνουν ότι μια «διατροφή μακροζωίας» μπορεί να προσθέσει πάνω από επτά χρόνια ζωής σε μια 60χρονη γυναίκα. Βεβαίως, όσο νωρίτερα την υιοθετήσουμε, τόσο μεγαλύτερο το όφελος, αναφέρεται σε έρευνα για τον δημοφιλή αμερικανικό ιστότοπο axios.com.

Μία από τις πιο συνηθισμένες ερωτήσεις προς τους αιωνόβιους είναι: «Ποιο είναι το μυστικό σας;» Οι απαντήσεις τους συχνά σχετίζονται με το φαγητό. Η Μαρία Μπράνιας Μορέρα, που έζησε 117 χρόνια, απέδιδε τη μακροζωία της στην κατανάλωση τριών γιαουρτιών την ημέρα. Η Ζαν Καλμάν, που έφτασε τα 122, πίστευε πως το λάδι, η σοκολάτα και ένα ποτηράκι πόρτο ήταν τα μυστικά της μακροημέρευσης.

Τι τρώμε έχει τεράστια σημασία για την υγεία – και η καλή υγεία είναι προϋπόθεση για μεγάλη διάρκεια ζωής. Ίσως όμως το κλειδί δεν είναι τι τρώμε, αλλά τι δεν τρώμε.

Ο Λαρς Φάντνες, από το Πανεπιστήμιο του Μπέργκεν στη Νορβηγία, ανέλυσε μαζί με την ομάδα του τα δεδομένα της μεγάλης παγκόσμιας έρευνας Global Burden of Disease, δημιουργώντας ένα μοντέλο «δίαιτας μακροζωίας»: Η τυπική δυτική διατροφή –πλούσια σε επεξεργασμένα δημητριακά, ζάχαρη, κόκκινο και επεξεργασμένο κρέας, και φτωχή σε φρούτα, λαχανικά, όσπρια, ξηρούς καρπούς και ψάρια– συνδέεται με περίπου 11 εκατ. πρόωρους θανάτους ετησίως.

Όταν οι ερευνητές υπολόγισαν τι θα συνέβαινε αν κάποιος άλλαζε διατροφή, τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά:

Μια 20χρονη Αμερικανίδα, πχ, που ακολουθεί σήμερα τη συνηθισμένη δυτική δίαιτα, μπορεί να ζήσει ως τα 80. Αν όμως στραφεί σε μια πιο φυτοκεντρική διατροφή, με δημητριακά ολικής, φρούτα, λαχανικά, όσπρια, ξηρούς καρπούς και ψάρια, το προσδόκιμο ζωής της ανεβαίνει στα 89 – σχεδόν μια 10ετία. Ανάλογα κέρδη παρατηρούνται και για τους άνδρες.

Ακόμα κι αν τα 20 σου χρόνια έχουν περάσει, δεν είναι αργά: Μια 60χρονη γυναίκα θα μπορούσε να προσθέσει πάνω από επτά χρόνια ζωής, ενώ ακόμη και στα 80 η αλλαγή προσφέρει μικρό αλλά υπαρκτό όφελος.

Η Ζάολι Ντάι-Κέλερ από το Πανεπιστήμιο της Νέας Νότιας Ουαλίας μελέτησε χιλιάδες ανθρώπους άνω των 95 ετών στην Ασία, την Αυστραλία και την Ευρώπη. Οι περισσότεροι ακολουθούσαν ισορροπημένη διατροφή με φρούτα, λαχανικά, ψάρια, λευκό κρέας και όσπρια, ενώ ελάχιστοι έπιναν αλκοόλ. Ένα κοινό στοιχείο ξεχώρισε: Η χαμηλή κατανάλωση αλατιού – σημαντικός παράγοντας πρόληψης των καρδιαγγειακών νοσημάτων, της πρώτης αιτίας θανάτου παγκοσμίως.

Παρόμοια ευρήματα προέκυψαν και από έρευνα του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, που παρακολούθησε 105.000 ανθρώπους για τρεις δεκαετίες.

Μόνο το 10% κατάφερε να φτάσει τα 70 χωρίς χρόνιες ασθένειες, σωματικά ενεργό και πνευματικά οξύ. Το κοινό τους χαρακτηριστικό; Μια σταθερή, μεσογειακού τύπου διατροφή. Αντίθετα, όσοι κατανάλωναν συχνά λιπαρά, αλμυρά φαγητά και κρέατα, σπάνια διατήρησαν καλή υγεία στα γηρατειά.

Η μακροζωία όμως δεν εξαρτάται μόνο από το τι τρώμε, αλλά και από το πόσο. Η παχυσαρκία σπάνια συνοδεύεται από μεγάλη διάρκεια ζωής, αν και ένα ήπια αυξημένο βάρος φαίνεται να βοηθά στη διατήρηση λειτουργικότητας στην καθημερινότητα. Η αυστηρή θερμιδική στέρηση –που έχει αποδειχθεί ότι παρατείνει τη ζωή σε πειραματόζωα– παραμένει αβέβαιη στους ανθρώπους και μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τη φυσική αντοχή.

Συνολικά, όμως, αν υπάρχει ένα μυστικό για να ζήσουμε περισσότερο και καλύτερα, βρίσκεται στο πιάτο μας: λιγότερο κρέας και ζάχαρη, περισσότερο ψάρι, όσπρια, φρούτα, λαχανικά και μέτρο σε όλα.