Ουκρανία: Στο φουλ οι μηχανές της διπλωματίας- Τηλεδιασκέψεις, τηλεφωνήματα, αναλύσεις

Ένας διπλωματικός μαραθώνιος έχει ξεκινήσει στην Ευρώπη, στον απόηχο της άτυπης συνόδου κορυφής στην Ουάσιγκτον για την Ουκρανία. Σαν να μη φτάνει ξαφνικά ο χρόνος, οι ηγέτες των χωρών που στηρίζουν την Ουκρανία και οι επικεφαλής της ΕΕ και των κρατών-μελών, λίγες ώρες μετά την κρίσιμη συνάντηση στον Λευκό Οίκο μεταξύ του Βολοντίμιρ Ζελένσκι, του Ντόναλντ Τραμπ και άλλων ηγετών, πραγματοποίησαν «back to back» τηλεδιασκέψεις με θέμα την προοπτική της ειρήνης, το μέλλον της Ουκρανίας και την ευρωπαϊκή ασφάλεια κατ’ επέκταση.

Συνεδρίασε ήδη η Συμμαχία των Προθύμων με τη συμμετοχή περισσότερων από 30 ηγετών, ενώ ακολούθησε και τηλε-σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, δηλαδή των ηγετών των 27 κρατών-μελών της ΕΕ.

Αύριο μάλιστα, Τετάρτη, θα πραγματοποιηθεί συνεδρίαση του ΝΑΤΟ με τη συμμετοχή των αρχηγών των γενικών επιτελείων προκειμένου να συζητήσουν για την Ουκρανία.

Η «σύνοδος» που ταρακούνησε τους Ευρωπαίους

Η ένταση κατά τη διάρκεια της τηλε-συνόδου οφείλεται σε όσα συζητήθηκαν στον Λευκό Οίκο. Η απόφαση των Ευρωπαίων ηγετών να συνοδεύσουν τον Ζελένσκι στην Ουάσιγκτον προέκυψε από την αγωνία και τον φόβο να μη μετατραπεί σε φιάσκο μια συνάντηση που θα καθορίσει τις επόμενες εξελίξεις του μακροχρόνιου πολέμου, με εν δυνάμει τραγικές συνέπειες για όλη την Ευρώπη.

Ωστόσο, τουλάχιστον αμηχανία προκαλούσαν οι εικόνες με τον Τραμπ να κάθεται και να μιλάει σαν δάσκαλος σε μαθητές, ενώ ήταν φανερό ότι όλοι -ακόμα και ο Ουκρανός πρόεδρος- δεν θα έμπλεκαν σε μια αντιπαράθεση με τον Αμερικανό ηγέτη μπροστά στις κάμερες. Ίσα-ίσα, κυριάρχησαν οι φιλοφρονήσεις και η εστίαση σε αυτά για τα οποία υπήρχε σύμπνοια. Το εδαφικό μέλλον της Ουκρανίας και το ακριβές περιεχόμενο των εγγυήσεων ασφαλείας για την πολύπαθη χώρα πήγαν στην άκρη, για επόμενη φάση.

Σε κάθε περίπτωση, ως θετικό κρίνουν αρκετοί αναλυτές το ότι εκφράστηκε καθολικά διάθεση για να αναζητηθεί μια λύση που θα οδηγήσει σε ουσιαστικές διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία για τον τερματισμό του πολέμου.

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες όμως κατάλαβαν και εχθές ότι, αν η Ευρώπη και οι υπόλοιποι πρόθυμοι υποστηρικτές της Ουκρανίας δεν πάρουν έγκαιρα πρωτοβουλία, η πορεία των διαπραγματεύσεων με μόνους παίκτες τις ΗΠΑ, τη Ρωσία και την Ουκρανία μπορεί να επιφέρει αναπότρεπτα επιζήμια αποτελέσματα.

Η Συμμαχία των Προθύμων

Η σημερινή σύνοδος της Συμμαχίας των Προθύμων, μια πρωτοβουλία της Γαλλίας και της Βρετανίας, επικεντρώθηκε αρχικά στην ενημέρωση των μελών σχετικά με τις συζητήσεις που διεξήχθησαν χθες στην Ουάσιγκτον. Ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ χαρακτήρισε τις συνομιλίες «εποικοδομητικές», ενώ τόνισε την ανάγκη για συγκεκριμένα βήματα. Από την πρώτη στιγμή ο Στάρμερ είχε ζητήσει σαφείς εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία, με τις ΗΠΑ να παίζουν ρόλο «εγγυητή». Η διαφαινόμενη προθυμία του Ντόναλντ Τραμπ να συμμετάσχει σε αυτό το σχήμα θεωρήθηκε από το Λονδίνο σημαντική πρόοδος.

Παρ’ όλα αυτά, οι λεπτομέρειες παραμένουν κρίσιμες. Ανακοινώθηκε ότι ομάδες σχεδιασμού της συμμαχίας θα βρεθούν τις επόμενες ημέρες στην Ουάσιγκτον για συνεννοήσεις με τους Αμερικανούς, ενώ ο αρχηγός των βρετανικών ενόπλων δυνάμεων, ναύαρχος σερ Τόνι Ράντακιν, ταξιδεύει ήδη στις ΗΠΑ. Στο επίκεντρο βρίσκεται η δημιουργία μιας «δύναμης αποτροπής», η οποία θα αναπτυχθεί στην Ουκρανία μετά τη λήξη των εχθροπραξιών ώστε να αποθαρρύνει τυχόν νέα ρωσική επίθεση.

Ωστόσο, η συμμαχία δεν είναι ενιαία ως προς τη στάση της. Κάποια κράτη δηλώνουν διατεθειμένα να προσφέρουν μόνο εξοπλισμό και λογιστική στήριξη, αλλά όχι στρατεύματα επί του εδάφους. Για τον λόγο αυτόν, δίνεται έμφαση στην «αναγέννηση» του ίδιου του ουκρανικού στρατού μέσω εκπαίδευσης και παροχής σύγχρονου οπλισμού. Δεν υπάρχουν όμως ακόμα λεπτομέρειες.

Παράλληλα, συζητήθηκαν και νέα πακέτα κυρώσεων κατά της Ρωσίας σε περίπτωση που ο Βλαντίμιρ Πούτιν αρνηθεί να προχωρήσει σε ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις. Ωστόσο, η απειλή κυρώσεων από πλευράς Τραμπ φαίνεται να έχει μπει προσωρινά στον «πάγο», μετά τη σύνοδο κορυφής που είχε με τον Ρώσο πρόεδρο στην Αλάσκα.

Η εικόνα που αναδύεται είναι μιας ευρείας, αλλά όχι απολύτως ενιαίας, διεθνούς πρωτοβουλίας, η οποία προσπαθεί να ισορροπήσει μεταξύ αποφασιστικότητας και διπλωματίας.

Τι είπαν οι 27 της ΕΕ για την Ουκρανία

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα, αφού συγκάλεσε εκτάκτως τη συνεδρίαση των Ευρωπαίων ηγετών, με το πέρας αυτής μίλησε στα ΜΜΕ. Τόνισε την ανάγκη να επιταχυνθούν οι διαδικασίες για την παροχή στην Ουκρανία εγγυήσεων ασφαλείας «παρόμοιων με το Άρθρο 5 του ΝΑΤΟ», με συνεχή εμπλοκή των Ηνωμένων Πολιτειών. «Τώρα είναι η στιγμή να προχωρήσουμε γρήγορα σε πρακτικά βήματα», υπογράμμισε, προσθέτοντας ωστόσο ότι οι ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις πρέπει να αποτελούν την «πρώτη γραμμή άμυνας» της χώρας. Για τον Κόστα, η πιο ουσιαστική εγγύηση είναι μια Ουκρανία με ισχυρό στρατό, ικανό να υπερασπιστεί την κυριαρχία της.

Στο επίκεντρο των δηλώσεών του βρέθηκαν και οι τριμερείς συνομιλίες που εξετάζεται να γίνουν μεταξύ Τραμπ, Πούτιν και Ζελένσκι, μετά την πρόσφατη συνάντηση Τραμπ-Πούτιν στην Αλάσκα. Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου υπογράμμισε, επίσης, τη σημασία της ευρωπαϊκής πορείας της Ουκρανίας, αναφερόμενος στην ανάγκη επιτάχυνσης της διαδικασίας ένταξης στην ΕΕ, ως ακόμη ένα βήμα σταθερότητας και ασφάλειας.

Από την πλευρά του, ο Ζελένσκι δήλωσε ότι είχε επικοινωνία με τον Κόστα, χαρακτηρίζοντας τις συζητήσεις «ένα σημαντικό βήμα προς τον τερματισμό του πολέμου και την εγγύηση της ασφάλειας της Ουκρανίας και ολόκληρης της Ευρώπης». Ο Ουκρανός πρόεδρος τόνισε πως οι αξιόπιστες εγγυήσεις ασφαλείας για τη χώρα του αποτελούν το κορυφαίο επίτευγμα της συλλογικής προσπάθειας των εταίρων, αλλά και της θυσίας και του θάρρους του ουκρανικού λαού που υπερασπίστηκε την ανεξαρτησία του.

Υπενθυμίζεται ότι στις συνομιλίες συμμετείχε και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος σημείωσε πως είναι θετικό ότι μετά τις χθεσινές συναντήσεις υπάρχει ορατότητα για τα επόμενα βήματα και για συνάντηση του Προέδρου της Ουκρανίας με τον Πρόεδρο της Ρωσίας σύντομα.

Υπογράμμισε, ακόμα, την ανάγκη για άμεση εκεχειρία και εξέφρασε την ικανοποίησή του για την πρόθεση των HΠΑ να στηρίξουν τις εγγυήσεις ασφαλείας.

Οι νέες δηλώσεις Τραμπ προκαλούν ανησυχία

Ο Τραμπ, σε συνέντευξή του σήμερα στο Fox News, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο ο Πούτιν να μην επιθυμεί καμία συμφωνία για την Ουκρανία. «Θα μάθουμε για τον Πούτιν μέσα στις επόμενες δύο εβδομάδες», είπε χαρακτηριστικά, προειδοποιώντας ότι, αν ο Ρώσος πρόεδρος δεν κινηθεί υπεύθυνα, «θα είναι μια πολύ δύσκολη κατάσταση γι’ αυτόν».

Ο Αμερικανός πρόεδρος αναφέρθηκε και στον Ουκρανό ηγέτη, τονίζοντας ότι πρέπει να επιδείξει ευελιξία στις διαπραγματεύσεις. Ξεκαθάρισε, ωστόσο, πως οι ΗΠΑ δεν σκοπεύουν να αποστείλουν στρατεύματα στην Ουκρανία, ακόμη και στο πλαίσιο ενδεχόμενων εγγυήσεων ασφαλείας.

Αναφερόμενος στη σχέση του με τον Πούτιν, ο Τραμπ υπογράμμισε πως υπάρχει πλέον «μια ζεστασιά» ανάμεσά τους, κάτι που έγινε εμφανές στη συνάντηση της Άνκορατζ. «Υπάρχει μια καλή αίσθηση, κι αυτό είναι θετικό», είπε, ενώ αποκάλυψε ότι δεν μίλησε τηλεφωνικά με τον Ρώσο πρόεδρο μπροστά σε Ευρωπαίους ηγέτες και τον Ζελένσκι, θεωρώντας το «ασέβεια».

Ο Τραμπ άσκησε κριτική σε ορισμένους Ευρωπαίους ηγέτες, τους οποίους κατηγόρησε ότι δεν έχουν την ίδια αίσθηση επείγοντος για τον τερματισμό του πολέμου. Όπως αποκάλυψε, κάποιος εξ αυτών πρότεινε νέα συνάντηση «σε έναν ή δύο μήνες», πρόταση που ο ίδιος απέρριψε, λέγοντας πως σε αυτό το διάστημα θα χαθούν χιλιάδες ζωές. Ο ίδιος δήλωσε ότι επικοινώνησε απευθείας με τον Πούτιν και προσπαθεί να οργανώσει άμεσα συνάντηση με τον Ζελένσκι, επιμένοντας πως η ειρηνευτική διαδικασία πρέπει να ξεκινήσει «απόψε».

Ο Ντόναλντ Τραμπ απέκλεισε την αποστολή αμερικανικών στρατευμάτων στην Ουκρανία.

«Έχετε τη διαβεβαίωσή μου, και είμαι ο πρόεδρος», δήλωσε ο Τραμπ στην τηλεοπτική εκπομπή Fox & Friends του Fox News όταν ρωτήθηκε αν θα μπορούσαν να σταλούν αμερικανικές δυνάμεις για την άμυνα ενάντια σε μια άλλη ρωσική εισβολή.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ επανέλαβε ότι η Ουκρανία δεν θα γίνει δεκτή στο ΝΑΤΟ υπό την προεδρία του, αλλά είπε ότι το Κίεβο θα εξακολουθήσει να λαμβάνει εγγυήσεις ασφάλειας. Αυτές, όπως υπονόησε, θα «αναλάβουν» οι ευρωπαίοι σύμμαχοι. Ο Τραμπ είπε ότι η Γαλλία, η Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο είναι μεταξύ των χωρών που εξετάζουν το ενδεχόμενο να στείλουν τα δικά τους στρατεύματα για να ενισχύσουν την άμυνα της Ουκρανίας.

Φωτογραφία από την τηλεφωνική επικοινωνία του Τραμπ με τον Πούτιν

Μια φωτογραφία με τον Ντόναλντ Τραμπ να μιλά στο τηλέφωνο με τον Βλαντιμίρ Πούτιν, ενώ βρίσκεται στο Οβάλ Γραφείο έδωσε στη δημοσιότητα ο Λευκός Οίκος. Στη φωτογραφία εμφανίζονται επίσης ο Υπουργός Εξωτερικών, Μάρκο Ρούμπιο, και ο Αντιπρόεδρος, Τζέι Ντι Βανς, οι οποίοι κάθονται απέναντι από το Οβάλ Γραφείο.

Σύμφωνα με δύο αξιωματούχους του Λευκού Οίκου που επικαλείται το CNN, δίπλα στον Τραμπ βρίσκεται και ένας διερμηνέας, ο οποίος καταγράφει σημειώσεις σε μπλοκάκι.

Η συνδιάλεξη μεταξύ των δύο ηγετών πραγματοποιήθηκε σε ένα κρίσιμο πολιτικό περιβάλλον, την ώρα που οι διεθνείς εξελίξεις και οι πιέσεις για την Ουκρανία παραμένουν στην κορυφή της παγκόσμιας ατζέντας.

Όπως ανέφερε η δημοσιογράφος Αλάινα Τριν, ο Τραμπ ολοκλήρωσε τη συνομιλία του με τον Πούτιν και συνέχισε τη συνάντηση με τον Ουκρανό Πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι και τους Ευρωπαίους ηγέτες.

Ο πρόεδρος της Ρωσίας, Βλαντίμιρ Πούτιν, πρότεινε να οργανώσει μια διμερή συνάντηση με τον Ουκρανό ομόλογό του Βολοντίμιρ Ζελένσκι στη Μόσχα, κατά τη διάρκεια της χθεσινής τηλεφωνικής συνομιλίας με τον Ντόναλντ Τραμπ, σύμφωνα με δύο πηγές με γνώση του θέματος.

«Ο Πούτιν ανέφερε τη Μόσχα» κατά τη διάρκεια αυτής της τηλεφωνικής επικοινωνίας χθες, ανέφερε μία από αυτές τις πηγές στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων (AFP). Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, που βρισκόταν εκείνη τη στιγμή στον Λευκό Οίκο μαζί με Ευρωπαίους ηγέτες, «απάντησε “όχι”», σύμφωνα με την ίδια πηγή.

Μακρόν για Ουκρανία: Έχουν γίνει σημαντικά βήματα αλλά ο Πούτιν δεν θέλει ειρήνη

Αποκλειστική συνέντευξη παραχώρησε ο πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας, Εμανουέλ Μακρόν λίγο μετά την ολοκλήρωση της χθεσινής συνάντησης με τον Αμερικανό πρόεδρο, τον πρόεδρο της Ουκρανίας αλλά και τις κορυφαίες δυνάμεις της Ευρώπης στον Λευκό Οίκο.

Ο Γάλλος πρόεδρος απάντησε σε όλες τις ερωτήσεις του δικτύου NBC και υπογράμμισε περισσότερες από τρεις φορές πως όσα συζητήθηκαν στην Ουάσιγκτον είναι δεδομένο πως είναι πολύ σημαντικά και παράγουν -αντίστοιχα σημαντικά- νέα δεδομένα.

Για τον Εμανουέλ Μακρόν είναι κομβικής σημασίας το γεγονός πως οι ΗΠΑ μετά τον περασμένο Φεβρουάριο ξεκάθαρα δηλώνουν πως θα μετέχουν στο σχήμα το οποίο θα κληθεί να εγγυηθεί την επόμενη ημέρα για την Ουκρανία, σε περίπτωση που επιτευχθεί μία ειρηνευτική συμφωνία. Υπογράμμισε δε πως είναι ο πρόεδρος των ΗΠΑ ο άνθρωπος που έφερε την κατάσταση στο σημείο που βρίσκεται σήμερα μετά από σχεδόν τέσσερα χρόνια μαχών στα πεδία στα ανατολική της Ευρώπης.

Ο Γάλλος πρόεδρος χαρακτήρισε «εξόχως ενθαρρυντική» την αισιοδοξία για συμφωνία που εκφράζει ο Αμερικανός πρόεδρος και σημείωσε με νόημα πως «δεν πρέπει κανένας να αμφιβάλλει για αυτό το γεγονός. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ δεδομένα έχει τους λόγους του να αισιοδοξεί».

Δεν παρέλειψε πάντως να διαχωρίσει την δική του προσωπική θέση και να υπογραμμίσει πως για τον ίδιο δεν είναι καθόλου εύκολος ο δρόμος που σήμερα έχει ανοίξει. Ο Μακρόν τόνισε με νόημα πως «έχω την αίσθηση -και μπορεί να είμαι εγώ ο απαισιόδοξος- πως ο πρόεδρος Πούτιν δεν έχει καμία διάθεση για ειρήνη» και πως «σε κάποιο σημείο μετά την διμερή συνάντηση με τον Ζελένσκι και την τριμερή εάν υπάρξει τέτοια θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι με τις πρωτογενείς αλλά και δευτερογενείς κυρώσεις απέναντι στην Μόσχα».

Ο Μακρόν ανέλυσε και τον διττό άξονα των εγγυήσεων ασφαλείας για το Κίεβο σημειώνοντας πως η Ουκρανία θα πρέπει να οικοδομήσει ξεκάθαρα έναν πανίσχυρο δικό της στρατό χωρίς περιορισμούς σε προσωπικό αλλά και εξοπλισμό και σημείωσε πως ο βασικός ρόλος της Ευρώπης είναι για αρχή πως θα έχει τα μέσα για να υλοποιήσει αυτόν τον σχεδιασμό το Κίεβο.

Ο Γάλλος πρόεδρος είπε επίσης πως είναι υποχρέωση της «Συμμαχίας των Προθύμων» να συνδράμει με εκπαίδευση, με εξοπλισμό αλλά και κοινή δράση στα ουκρανικά εδάφη αμέσως μετά την επίτευξη της όποιας συμφωνίας.

Σε ερώτηση αναφορικά με τις ανταλλαγές εδαφών την οποία έχει ήδη προτάξει ο πρόεδρος Τραμπ και αποτελούν βάση των συνομιλιών από την πλευρά της Ρωσίας, ο Μακρόν ξεκαθάρισε πως δεν θα πρέπει να εξισώνεται ο επιτιθέμενος με το θύμα και πως η όποια τέτοια απόφαση είναι ξεκάθαρα εθνικό θέμα της Ουκρανίας.

Ο Μακρόν πάντως δεν παρέλειψε να τονίσει πως σε καμία περίπτωση η Δύση δεν θα πρέπει να αναγνωρίσει τα συγκεκριμένα εδάφη καθώς σε μία τέτοια περίπτωση όπως είπε «θα χαθεί την ίδια στιγμή η Παγκόσμια τάξη και κανένας από τους ισχυρούς του κόσμου δεν θα μπορεί να εμφανίζεται ως εγγυητής της ειρήνης».

Λευκός Οίκος: Έτοιμες οι ΗΠΑ για να συντονίσουν εγγυήσεις ασφαλείας για Ουκρανία

Οι ΗΠΑ μπορούν να συνδράμουν στον συντονισμό των εγγυήσεων ασφαλείας για την Ουκρανία και ότι ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έχει δώσει οδηγίες στην ομάδα του εθνικής ασφαλείας να εργαστεί με την Ευρώπη, ανέφερε σήμερα η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου, Καρολάιν Λέβιτ, σύμφωνα με το ΑΠΕ – ΜΠΕ.

«Ο Πρόεδρος έχει σαφώς δηλώσει πως Αμερικανοί στρατιώτες δεν θα βρεθούν στο μέτωπο στην Ουκρανία, όμως μπορούμε σίγουρα να βοηθήσουμε στον συντονισμό και ενδεχομένως να παράσχουμε άλλα μέσα εγγυήσεων ασφαλείας στους Ευρωπαίους συμμάχους μας», πρόσθεσε η κ. Λέβιτ.

Axios: Ο Πούτιν ζήτησε εγγυητή το Πεκίνο για την Ουκρανία

Πάνω σε λεπτομερές σχέδιο για την παροχή εγγυήσεων ασφαλείας στο Κίεβο, που πιθανότατα θα περιλαμβάνει αμερικανική αεροπορική υποστήριξη, εργάζονται ανώτατοι αξιωματούχοι από τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ουκρανία και ευρωπαϊκές χώρες, σύμφωνα με πηγές που επικαλείται το Axios.

Η παροχή εγγυήσεων ασφαλείας θεωρείται βασική απαίτηση της Ουκρανίας. Μετά από μήνες που κρατούσε διστακτική στάση, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ εμφανίζεται πλέον θετικός στη συμμετοχή της Ουάσινγκτον σε ένα τέτοιο σχήμα. Σε συνέντευξή του στο Fox News την Τρίτη, τόνισε ότι «δεν θα υπάρξουν αμερικανικές δυνάμεις στο έδαφος», αλλά άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο παροχής αεροπορικής κάλυψης σε ευρωπαϊκές δυνάμεις που ενδεχομένως αναπτυχθούν στην Ουκρανία.

Ο Τραμπ εκτίμησε ότι ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν θα μπορούσε να αποδεχθεί τις αμερικανοευρωπαϊκές εγγυήσεις ασφαλείας, διευκρίνισε όμως ότι «αυτό θα φανεί τις επόμενες εβδομάδες».

Το ρωσικό ΥΠΕΞ, από την πλευρά της Μόσχας, αντέδρασε κατηγορηματικά, δηλώνοντας ότι απορρίπτει «την παρουσία στρατιωτικού αποσπάσματος με συμμετοχή χωρών του ΝΑΤΟ» στο ουκρανικό έδαφος.

Στο ίδιο πλαίσιο, ο Πούτιν δήλωσε κατά τη διάρκεια της συνάντησής του με τον Τραμπ ότι είναι πρόθυμος να συζητήσει την αρχή των εγγυήσεων ασφάλειας, σύμφωνα με πηγή του Axios, αλλά ανέφερε την Κίνα ως έναν από τους πιθανούς εγγυητές.

Κοινή επιτροπή για τις εγγυήσεις με επικεφαλής τον Ρούμπιο

Στη διάρκεια της διευρυμένης συνόδου που πραγματοποιήθηκε στον Λευκό Οίκο τη Δευτέρα, οι εγγυήσεις ασφαλείας βρέθηκαν στο επίκεντρο των συζητήσεων του Τραμπ με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι και επτά ακόμη Ευρωπαίους ηγέτες. Ο Αμερικανός πρόεδρος συμφώνησε σε ένα πλαίσιο «τύπου Άρθρου 5» για την Ουκρανία, ωστόσο δεν ξεκαθάρισε τις λεπτομέρειες του αμερικανικού ρόλου. Ο ίδιος τόνισε ότι η Ουκρανία δεν θα ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, αλλά σημείωσε ότι ευρωπαϊκές χώρες είναι πρόθυμες να αναπτύξουν δυνάμεις εκτός ΝΑΤΟϊκού πλαισίου.

Σύμφωνα με Ουκρανό αξιωματούχο, έχει ήδη συσταθεί κοινή επιτροπή ΗΠΑ – Ευρώπης – Ουκρανίας για τη διαμόρφωση της πρότασης, με επικεφαλής τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο.«Τις επόμενες ημέρες όλοι θα δουλεύουν από το πρωί ως το βράδυ πάνω στις εγγυήσεις ασφαλείας. Ίσως ως το τέλος της εβδομάδας να έχουμε μια καθαρή αρχιτεκτονική», δήλωσε χαρακτηριστικά.

Οι εδαφικές απαιτήσεις πρέπει να είναι «ρεαλιστικές»

Παράλληλα, παραμένει ανοικτό το ζήτημα των εδαφικών παραχωρήσεων, που συνιστά το μεγαλύτερο πολιτικό δίλημμα για τον Ζελένσκι. Ο Ουκρανός πρόεδρος δήλωσε στον Τραμπ ότι είναι διατεθειμένος να συζητήσει σχετικά θέματα, αλλά τόνισε ότι αυτά πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο απευθείας διαπραγμάτευσης με τον Πούτιν. Ο Τραμπ φέρεται να συμφώνησε, καλώντας τον Ρώσο πρόεδρο το βράδυ της Δευτέρας και προτρέποντάς τον να συναντήσει προσωπικά τον Ζελένσκι, ώστε να κατατεθούν «ρεαλιστικές απαιτήσεις».

Αν και έχει συμφωνηθεί ότι η πολυαναμενόμενη συνάντηση Πούτιν – Ζελένσκι θα πρέπει να πραγματοποιηθεί έως το τέλος Αυγούστου, ούτε ημερομηνία ούτε τοποθεσία έχουν οριστεί. Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ δήλωσε την Τρίτη ότι θα χρειαστεί πλήρης προετοιμασία σε επίπεδο τεχνικών ομάδων πριν βρεθούν στο ίδιο τραπέζι οι δύο ηγέτες.

Ζελένσκι για συναντήσεις στον Λευκό Οίκο: Σημαντικό βήμα για τερματισμό του πολέμου

Ως «ένα σημαντικό βήμα προς τον τερματισμό του πολέμου και τη διασφάλιση της ασφάλειας της Ουκρανίας και ολόκληρης της Ευρώπης», χαρακτήρισε τις συζητήσεις που πραγματοποίησαν σε τηλεδιάσκεψη οι Ευρωπαίοι ηγέτες, ο Ζελένσκι, μετά την επικοινωνία που είχε με τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα.

Ο Ουκρανός πρόεδρος τόνισε πως οι αξιόπιστες εγγυήσεις ασφαλείας για τη χώρα του αποτελούν το κορυφαίο επίτευγμα της συλλογικής προσπάθειας των εταίρων, αλλά και της θυσίας και του θάρρους του ουκρανικού λαού που υπερασπίστηκε την ανεξαρτησία του.

Υπενθυμίζεται ότι στις συνομιλίες συμμετείχε και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος σημείωσε ότι είναι θετικό ότι μετά τις χθεσινές συναντήσεις υπάρχει ορατότητα για τα επόμενα βήματα και για συνάντηση του Προέδρου της Ουκρανίας με τον Πρόεδρο της Ρωσίας σύντομα.

Είπε, ακόμα, την ανάγκη για άμεση εκεχειρία και εξέφρασε την ικανοποίησή του για την πρόθεση των HΠΑ να στηρίξουν τις εγγυήσεις ασφαλείας.

Η ανάρτηση του Ουκρανού προέδρου:

«Μόλις προήδρευσα μιας συνεδρίασης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, αφιερωμένης στα αποτελέσματα των διαπραγματεύσεών μας με τον Πρόεδρο Τραμπ στην Ουάσινγκτον, στις οποίες συμμετείχαν και οι Ευρωπαίοι συνάδελφοί μας. Έχουμε κάνει σημαντικό βήμα προς τον τερματισμό αυτού του πολέμου και τη διασφάλιση της ασφάλειας για την Ουκρανία και ολόκληρη την Ευρώπη. Οι αξιόπιστες εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία, που θα εφαρμοστούν, αποτελούν το σημαντικότερο επίτευγμα των κοινών μας προσπαθειών, όλων των εταίρων μας και, πάνω απ’ όλα, του ουκρανικού θάρρους που υπερασπίστηκε την ανεξαρτησία μας.

Με τον Αντόνιο συζητήσαμε τα αποτελέσματα της συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και τις περαιτέρω κοινές μας δράσεις. Εκτιμούμε την ενότητα και την ακλόνητη υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και συμφωνήσαμε να συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε στενά.

Συζητήσαμε επίσης τα επόμενα βήματα και την προετοιμασία του νέου, 19ου πακέτου κυρώσεων της ΕΕ κατά της Ρωσίας. Η πίεση πρέπει να ενταθεί μέχρι η Ρωσία να λάβει πραγματικά μέτρα για να σταματήσει τον πόλεμο.

Ξεχωριστά, αναδείξαμε τη σημασία της ενότητας μεταξύ των 27 κρατών μελών της ΕΕ για την πορεία της Ουκρανίας προς την ένταξη στην ΕΕ και το άνοιγμα ομάδων διαπραγματεύσεων.

Σας ευχαριστώ για την υποστήριξή σας».

Politico: Ο Τραμπ εγγυάται ότι δεν θα υπάρξουν στρατοί στην Ουκρανία

Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, δήλωσε ότι η Ουάσινγκτον θα μπορούσε να παίξει ρόλο «από τον αέρα» στο πλαίσιο μελλοντικών εγγυήσεων ασφαλείας για την Ουκρανία, προειδοποιώντας τον Βλαντιμίρ Πούτιν ότι θα αντιμετωπίσει μια «δύσκολη κατάσταση» εάν δεν συνεργαστεί για την επίτευξη ειρηνευτικής συμφωνίας.

Μιλώντας μετά τις διμερείς συναντήσεις στον Λευκό Οίκο με τον Ουκρανό πρόεδρο και ευρωπαϊκούς ηγέτες, ο Τραμπ ανέφερε στο Fox News ότι οι αμερικανικές δυνάμεις θα μπορούσαν να στηρίξουν τους συμμάχους της Ουκρανίας για την αποτροπή μελλοντικών ρωσικών επιθέσεων.

«Όσον αφορά την ασφάλεια, [οι Ευρωπαίοι] είναι πρόθυμοι να βάλουν ανθρώπους στο έδαφος», είπε ο Τραμπ, προσθέτοντας: «Εμείς είμαστε πρόθυμοι να τους βοηθήσουμε, κυρίως, πιθανώς από τον αέρα, γιατί δεν υπάρχει κανείς που να διαθέτει τα μέσα που έχουμε εμείς. Δεν νομίζω ότι θα υπάρξει πρόβλημα». Δεν έγινε σαφές αν αναφερόταν στη χρήση μαχητικών αεροσκαφών ή σε δυνατότητες όπως αερομεταφερόμενη συλλογή πληροφοριών και επιτήρηση, όπως αναφέρει το Politico.

Η ερώτηση για τις εγγυήσεις ασφαλείας παραμένει ένα από τα σημαντικά θέματα που δεν έχουν επιλυθεί μετά τη συνάντηση υψηλού επιπέδου στον Λευκό Οίκο και την πρόσφατη συνάντηση Τραμπ – Πούτιν στην Αλάσκα. Ο Αμερικανός πρόεδρος δήλωσε ότι «η Ουκρανία δεν θα γίνει μέλος του ΝΑΤΟ, αλλά έχουμε τις ευρωπαϊκές χώρες και αυτές θα αναλάβουν το μεγαλύτερο μέρος», αναφερόμενος σε Γαλλία, Γερμανία και Ηνωμένο Βασίλειο.

Η Ρωσία έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι δεν θα αποδεχθεί καμία δυτική στρατιωτική παρουσία στο ουκρανικό έδαφος. Παράλληλα, ο Τραμπ ανέφερε ότι οι ΗΠΑ οργανώνουν διμερή συνάντηση μεταξύ Πούτιν και του Ουκρανού προέδρου Βολοντιμίρ Ζελένσκι για να συζητήσουν την κατάπαυση του πυρός, αν και το Κρεμλίνο δεν έχει δώσει ακόμη δημόσια τη συγκατάθεσή του.

«Πιστεύω ότι ο Πούτιν είναι κουρασμένος από όλο αυτό. Όλοι είναι κουρασμένοι. Αλλά ποτέ δεν ξέρεις. Θα μάθουμε για τον Πρόεδρο Πούτιν τις επόμενες εβδομάδες. Είναι πιθανό να μην θέλει να κάνει συμφωνία», είπε. Προσέθεσε ότι μετά την αρχική συνάντηση Πούτιν – Ζελένσκι, είναι έτοιμος να συμμετάσχει σε τριμερή συνάντηση για την ολοκλήρωση της συμφωνίας.

Η ρωσική πλευρά, δια μέσου του ΥΠΕΞ Σεργκέι Λαβρόφ, απέφυγε να απαντήσει αν ο Πούτιν έχει συμφωνήσει να συναντήσει τον Ζελένσκι, τονίζοντας ότι οποιαδήποτε υψηλού επιπέδου συνάντηση πρέπει να «προετοιμαστεί εξαιρετικά προσεκτικά».

Παρά τις προσπάθειες των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων να καθοδηγήσουν τον Ζελένσκι στις διαπραγματεύσεις, ο Τραμπ ξεκαθάρισε ότι οι ΗΠΑ δεν θα στείλουν «στρατιώτες στο έδαφος».

Ένα άλλο σημείο τριβής στις συνομιλίες είναι η ρωσική απαίτηση να παραχωρήσει η Ουκρανία εδάφη στις ανατολικές περιοχές του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ, σε αντάλλαγμα για πάγωμα της γραμμής του μετώπου σε Χερσώνα και Ζαπορίζια. Ωστόσο, το Κίεβο επιμένει ότι δεν θα παραδώσει κανένα έδαφος, παρομοιάζοντας το ενδεχόμενο παραχώρησης του Ντονέτσκ με το να παραχωρούσε η Αμερική την ανατολική Φλόριντα στον Τραμπ, μια αναλογία που εντυπωσίασε τον Αμερικανό πρόεδρο.

Οι ευρωπαϊκές χώρες, σημείωσαν αξιωματούχοι, εργάζονται ήδη για το περιεχόμενο των εγγυήσεων ασφαλείας, ενώ προγραμματίζεται νέα συνάντηση ηγετών για την οριστικοποίηση των λεπτομερειών.

BBC: Τα 4 σημεία-κλειδιά για το Ουκρανικό από τη συνάντηση Τραμπ-Ζελένσκι-Ευρωπαίων

Η επιστροφή του Βολοντίμιρ Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο και η συνάντησή του με τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ τη Δευτέρα, στην οποία παραβρέθηκαν και Ευρωπαίοι ηγέτες δημιούργησε μεγάλες προσδοκίες.

Ωστόσο, όπως αναφέρει σε ανάλυσή του το BBC, παρά τις αισιόδοξες δηλώσεις του Τραμπ και τις πιο συγκρατημένες εκτιμήσεις των Ευρωπαίων εταίρων του, μέχρι το βράδυ της Δευτέρας δεν υπήρχαν συγκεκριμένες δεσμεύσεις για εγγυήσεις ασφάλειας ή μέτρα προς την κατεύθυνση μιας ειρηνευτικής συμφωνίας.

Από την άλλη, προέκυψαν τέσσερα βασικά συμπεράσματα:

1. Πιθανή συνάντηση Πούτιν-Ζελένσκι

Ο Τραμπ αποκάλυψε ότι κάλεσε τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν σε διαπραγματεύσεις με τον Ζελένσκι. Τόνισε ότι μια διμερής συνάντηση θα μπορούσε να ακολουθηθεί από τριμερή, με τη δική του συμμετοχή. Παραμένει αβέβαιο κατά πόσο είναι εφικτό να βρεθούν πρόσωπο με πρόσωπο για πρώτη φορά μετά την έναρξη της πλήρους ρωσικής εισβολής το 2022.

2. Ο Τραμπ δεν θεωρεί απαραίτητη την εκεχειρία – Η αντίδραση των Ευρωπαίων

Ο Τραμπ άφησε να εννοηθεί ότι η κατάπαυση του πυρός δεν είναι προϋπόθεση για διαπραγματεύσεις. «Δεν ξέρω αν είναι απαραίτητο», είπε. Ευρωπαίοι ηγέτες αντέδρασαν, με πιο έντονη αντίρρηση από τον Μερτς, ο οποίος υπογράμμισε ότι καμία επόμενη συνάντηση δεν μπορεί να γίνει χωρίς εκεχειρία και κάλεσε για πίεση προς τη Ρωσία.

3. Οι υπαινιγμοί Τραμπ για εγγυήσεις ασφαλείας

Ο Τραμπ διαβεβαίωσε τον Ζελένσκι ότι οι ΗΠΑ θα συμβάλουν σε εγγυήσεις ασφάλειας, χωρίς να διευκρινίσει το εύρος. Δεν υποσχέθηκε αποστολή στρατευμάτων, αλλά δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο ερωτηθείς σχετικά. Υπογράμμισε ότι η Ευρώπη είναι η «πρώτη γραμμή άμυνας», προσθέτοντας ότι οι ΗΠΑ «θα εμπλακούν».

4. Η διαφορετική στρατηγική του Ζελένσκι

Σε αντίθεση με την προηγούμενη επίσκεψή του στον Λευκό Οίκο, ο Ζελένσκι επιχείρησε να δείξει πιο συμβιβαστική στάση. Εξέφρασε επανειλημμένα ευχαριστίες, επέλεξε να φορέσει σκούρο κοστούμι αντί για τη στρατιωτική στολή του και παρέδωσε στον Τραμπ επιστολή της συζύγου του, Ολένα Ζελένσκα, προς τη Μελάνια Τραμπ.

Ευρωπαίοι ηγέτες, επίσης, επιδοκίμασαν τον Αμερικανό πρόεδρο για τον ρόλο του στη διευκόλυνση των συνομιλιών.

NYT: Πέντε βασικά συμπεράσματα από την συνάντηση Τραμπ-Ζελένσκι-Ευρωπαίων

Οι New York Times έχουν εντοπίσει πέντε βασικά συμπεράσματα από τη διαπραγμάτευση που διεξάγεται σε επίπεδο κορυφής, σύμφωνα με τη συνήθεια του Ντόναλντ Τραμπ που οφείλει μικρά περιθώρια στους διπλωμάτες του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και εμπιστεύεται έναν μικρό πυρήνα συνεργατών, όπως ο Στίβεν Γουίτκοφ, που επισκέφθηκε τη Μόσχα και συναντήθηκε με τον Βλαντίμιρ Πούτιν ως ειδικός απεσταλμένος του Αμερικανού προέδρου.

1. Η διακοπή των συνομιλιών Τραμπ με τους Ευρωπαίους για να μιλήσει τηλεφωνικά με τον Πούτιν

Ενδεικτικό της διάθεσης όλων των πλευρών ήταν το γεγονός ότι ο Αμερικανός πρόεδρος διέκοψε τις συνομιλίες ώστε να μιλήσει απευθείας (τηλεφωνικώς) με τον Βλαντιμίρ Πούτιν, προκειμένου να αρχίσουν αμέσως οι διεργασίες για πιθανή τριμερή συνάντηση με τον Ουκρανό ηγέτη, αν και παραμένει ασαφές τόσο το χρονικό πλαίσιο, όσο και η τοποθεσία.

Ο σύμβουλος του Πούτιν, Γιούρι Ουσάκοφ, έκανε λόγο για «ειλικρινή και εποικοδομητική» συνομιλία. Στη διπλωματική γλώσσα, ο όρος «ειλικρινής» όταν χαρακτηρίζει μία συζήτηση δύο ηγετών δεν σημαίνει σύμπτωση απόψεων ή ομοφωνία. Αντιθέτως, περιγράφει έναν διάλογο όπου η κάθε πλευρά αναπτύσσει και εξηγεί τις θέσεις της, χωρίς αυτό να συνεπάγεται και συμφωνία με το άλλο εμπλεκόμενο μέρος.

Ο καγκελάριος της Γερμανίας, Φρίντριχ Μερτς, πρότεινε κατάπαυση του πυρός πριν από την έναρξη διαπραγματεύσεων. Αυτό απορρίφθηκε ευγενικά από τον Ντόναλντ Τραμπ. Ο πρόεδρος της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, εξέφρασε σκεπτικισμό ως προς τις προθέσεις του Πούτιν, σημειώνοντας πως «δεν είμαι πεπεισμένος ότι θέλει, επίσης, την ειρήνη».

Παρ’ όλα αυτά, σε αντίθεση με προηγούμενες συναντήσεις, δεν υπήρξαν εντάσεις. Όλοι συμφώνησαν στην ανάγκη απευθείας συνομιλιών Ζελένσκι – Πούτιν, ενώ, εξετάστηκαν ζητήματα όπως οι εγγυήσεις ασφάλειας και η πιθανή παραχώρηση εδαφών.

2. Ο Τραμπ μίλησε αόριστα για τις εγγυήσεις ασφάλειας

Ο Ντόναλντ Τραμπ υπογράμμισε ότι οι συναντήσεις ήταν καρποφόρες και πως οι ηγέτες συζήτησαν «εγγυήσεις ασφάλειας για την Ουκρανία, οι οποίες θα παρέχονται από διάφορες ευρωπαϊκές χώρες, σε συντονισμό με τις Ηνωμένες Πολιτείες».

Νωρίτερα, ρωτήθηκε αν οι Ηνωμένες Πολιτείες θα στείλουν αμερικανικά στρατεύματα στην Ουκρανία στο πλαίσιο οποιασδήποτε ειρηνευτικής προσπάθειας.

Ο κ. Τραμπ δεν απάντησε άμεσα στην ερώτηση, αλλά είπε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα τους βοηθήσουν. «Θα εμπλακούμε», σημείωσε.

3. Τραμπ και Ευρωπαίοι ηγέτες ανέλυσαν τη συνομιλία με Πούτιν

Ο Τραμπ συνέχισε να παρουσιάζει τον Πούτιν ως πραγματικά ενδιαφερόμενο να βρει έναν τρόπο να τερματίσει τον πόλεμο που είχε εκείνος αρχίσει. Σε κάποιο σημείο, ο κ. Τραμπ διέκοψε τη συνάντηση με τους Ευρωπαίους ηγέτες στην Ανατολική Αίθουσα του Λευκού Οίκου για να καλέσει τον Ρώσο ηγέτη.

Στη συνέχεια, έφερε τον κ. Ζελένσκι και τους Ευρωπαίους ηγέτες στο Οβάλ Γραφείο για να τους περιγράψει το περιεχόμενο της συζήτησης που είχε με τον «ισχυρό άνδρα» του Κρεμλίνου, σύμφωνα με τον Πρόεδρο της Φινλανδίας, Αλεξάντερ Στουμπ.

4. Απευθείας επικοινωνία για τριμερή συνάντηση

Σύμφωνα με τον Ουσάκοφ, οι ηγέτες της Ρωσίας και των Ηνωμένων Πολιτειών συμφώνησαν να ορίσουν ανώτερους διαπραγματευτές για άμεσες συνομιλίες μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας, αλλά δεν ανέφερε αν Πούτιν θα συμμετάσχει.

Αν και ο Ρώσος πρόεδρος δεν αρνήθηκε κατηγορηματικά να συναντηθεί με τον Ζελένσκι, έχει καταστήσει σαφές ότι δεν θεωρεί τον Ουκρανό πρόεδρο ούτε νόμιμο, ούτε ίσο του.

5. Αγορά αμερικανικών όπλων από την Ουκρανία

Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι ανακοίνωσε ότι το Κίεβο σκοπεύει να αγοράσει αμερικανικά όπλα αξίας 90 δισ. δολαρίων μέσω ευρωπαϊκών μηχανισμών. Ταυτόχρονα, οι Ηνωμένες Πολιτείες σχεδιάζουν να αγοράσουν drones από την Ουκρανία.

Ο Τραμπ, αν και έχει εκφράσει αντίθεση σε περαιτέρω οικονομική βοήθεια, εμφανίζεται πρόθυμος να προχωρήσει σε πωλήσεις όπλων. Ο Ζελένσκι έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τα αντιαεροπορικά συστήματα Patriot, με στόχο την αντιμετώπιση των ρωσικών πυραυλικών επιθέσεων.

Ο κ. Ζελένσκι ανέφερε ότι ανέφερε ότι πρέπει να επιτευχθεί επίσημη συμφωνία. Ωστόσο, μία συμφωνία τέτοιας κλίμακας θα αποτελέσει σημαντικό βήμα για να διασφαλιστεί ότι οι ουκρανικές δυνάμεις θα συνεχίσουν να πολεμούν εναντίον της Ρωσίας και θα διαθέτουν ισχυρή άμυνα σε περίπτωση επίτευξης ειρηνευτικής λύσης.