Η Τουρκία στο ReArm, εμείς τι κάνουμε;
Η Τουρκία είναι ουσιαστικά με ένα πόδι εντός του πλαισίου για την ευρωπαϊκή κοινή άμυνα. Ο,τιδήποτε άλλο λέγεται, δια της επίκλησης της ομοφωνίας που θα απαιτηθεί στην τελική φάση, πρόκειται για “στάχτη στα μάτια”. Οι ευρωπαίοι εταίροι μας θέλουν την Τουρκία στο ίδιο τραπέζι και θα το πράξουν. Ήδη η έγκριση συμμετοχής “τρίτων χωρών” στο πρόγραμμα δανειοδότησης SAFE επιβεβαιώνει αυτό που γνωρίζαμε, και σε όλους τους τόνους μας το είχαν πει η κυρία Μελόνι, ο κύριος Μέρτς, και μας το είχε ξεκαθαρίσει ακόμα και ο κύριος Μακρόν.
Από την Κομισιόν, μάλιστα, θεωρούν πάντως ότι μας (σε Ελλάδα και Κύπρο) έδωσαν όλες εκείνες τις «εγγυήσεις», με τον αρμόδιο εκπρόσωπό της Τομά Ρενιέ να δίνει έμφαση χθες κυρίως στο άρθρο 16 του σχετικού κανονισμού, όπου «η συμμετοχή μιας τρίτης χώρας», χωρίς να κατονομάζεται και σε θεωρητικό επίπεδο, «μπορεί να περιοριστεί, εάν αυτή η τρίτη χώρα αποτελεί ευθεία απειλή για την άμυνα και τα συμφέροντα ασφαλείας κάποιου κράτους-μέλους ή ολόκληρης της Ε.Ε.».
Σαχλαμάρες (poppycock, που θα έλεγε και ο Βρετανός πρωθυπουργός Στάρμερ). Διότι, τι συνιστά “ευθεία απειλή” για τους εταίρους μας; Δεν είναι απειλή το casus belli που κλείνει τριάντα χρόνια ως επίσημη τουρκική πολιτική εάν τολμήσουμε να εφαρμόσουμε το, απορρέον από το Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας, δικαίωμά μας για επέκταση των χωρικών υδάτων έως τα 12 μίλια; Δεν συνιστούσε απειλή η μεθόδευση του Ερντογάν με τις μεταναστευτικές ροές στον Έβρο, κάτι που ως αυτόπτες μάρτυρες διαπίστωσαν τότε η κυρία Ούρσουλα και ο κύριος (Σαρλ) Μισέλ; Δεν συνιστά απειλή η παρεμπόδιση να ποντίσουμε το καλώδιο της ηλεκτρικής διασύνδεσης που χρηματοδοτείται και από την ΕΕ; Δεν είναι μπρουτάλ απειλή να δηλώνουν τούρκοι αξιωματούχοι ότι καμιά εικοσαριά νησιά του Αιγαίου είναι δικά τους;
Τι εννοούν “ευθεία απειλή”; Να φτάσουν οι τουρκικές φρεγάτες στο Λαύριο, ή να πετάνε τα τουρκικά μαχητικά πάνω από την Ακρόπολη;
Η Ελλάδα είναι σε δυσχερή θέση, και ας το παραδεχτούμε. Η Τουρκία των 80 εκατομμυρίων, με την υποδειγματικά αναπτυσσόμενη αμυντική βιομηχανία που εξαγοράζει αντίστοιχες ευρωπαϊκές εταιρείες ( συμφωνία Baykar με Piaggio), με τον θηριώδη και ετοιμοπόλεμο στρατό, και με έναν πανθομολογούμενα κομβικό γεωστρατηγικό ρόλο΄, από την Ουκρανία, μέχρι τη Συρία, και το Ιράν, είναι προνομιακότερος συνομιλητής και πολυτιμότερος σύμμαχος από εμάς. Και κυνικοί όπως είναι οι εταίροι μας την θέλουν στην παρέα. Όπως, άλλωστε, και ο Τραμπ.
Έτσι όπως εξελίσσονται τα πράγματα οι δυνατότητες είναι περιορισμένες. Η έμμεση πρόταση του πρωθυπουργού για άρση του casus belli από τον Ερντογάν, ακόμα κι αν συμβεί, δεν σημαίνει πολλά πράγματα. Άπαξ και η Τουρκία καθήσει στο τραπέζι του Rearm, κανείς δεν θα την σηκώσει, εφόσον σε λίγο καιρό επιστρέψει από τα ήρεμα στα ταραγμένα νερά και εξακοντίζει απειλές. Το δε casus belli εύκολα επαναδιατυπώνεται με διαφορετικό τρόπο.
Θεωρητικά, η Ελλάδα έχει το όπλο του βέτο (εφόσον, φυσικά, ισχύσει η ομοφωνία και δεν καλυφθούν όλα πίσω από τον μηχανισμό της “ειδικής πλειοψηφίας”, υπό την επίφαση ότι πρόκειται για εμπορική συμφωνία), πρακτικά, όμως, κάτι τέτοιο είναι δύσκολο και θα έχει κόστος. Χρειάζεται, ως εκ τούτου, έξυπνη στρατηγική μεσα από “αιρεσιμότητες” (όρους). Πρώτον, να κληθεί η Τουρκία να υπογράψει το Δίκαιο της Θάλασσας που επιμόνως απορρίπτει, δεύτερο, και σημαντικότερο, στο τελικό κείμενο να συμπεριληφθεί ρητή παράγραφος για ρήτρα αλληλεγγύης και συνδρομής της ΕΕ προς την Ελλάδα, εάν η Τουρκία απειλήσει ή ακόμα περισσότερο επιτεθεί.
Είναι αρκετά αυτά; Ρητά, όχι. Αλλά, εδώ που φτάσαμε, είναι ίσως ότι καλύτερο μπορούμε να πάρουμε. Θλιβερό, αλλά αληθές…