Βρυξέλλες: Σκεπτικισμός για ένταξη της Ουκρανίας στην ΕΕ το 2027- “Μη ρεαλιστικό”

Με έντονες επιφυλάξεις και εμφανή προβληματισμό αντιμετωπίζεται στις Βρυξέλλες η αμερικανική πρόταση για ένταξη της Ουκρανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2027, καθώς Ευρωπαίοι αξιωματούχοι προειδοποιούν ότι μια τόσο ταχεία διεύρυνση ενέχει τεράστιες θεσμικές, πολιτικές και οικονομικές συνέπειες. Από το κράτος δικαίου έως τη γεωργία και τη λειτουργία της ενιαίας αγοράς, πολλοί εκτιμούν ότι η επίσπευση μιας τόσο σύνθετης διαδικασίας μπορεί να αποδειχθεί αποσταθεροποιητική.

«Το 2027; Αυτό είναι μεθαύριο!» ήταν η αυθόρμητη αντίδραση στελέχους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αποτυπώνοντας το κλίμα δυσπιστίας που επικρατεί.

Το συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα περιλαμβάνεται στο ειρηνευτικό σχέδιο των ΗΠΑ για τον τερματισμό του πολέμου μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας, σύμφωνα με ανώτατους αξιωματούχους. Ωστόσο, για πολλούς Ευρωπαίους αξιωματούχους θεωρείται εκτός πραγματικότητας, με ακόμη και τους πιο αισιόδοξους να τοποθετούν την πιθανή ένταξη γύρω στο 2030.

Το βέτο του Όρμπαν

«Είναι βέβαιο ότι οι Αμερικανοί θα αποφασίσουν για εμάς…» σχολίασε ειρωνικά Ευρωπαίος διπλωμάτης, αναφερόμενος στο ενδεχόμενο ένταξης της Ουκρανίας τον Ιανουάριο του 2027. «Λένε ό,τι να’ ναι: χρειάζεται να έχει κανείς όρεξη για διεύρυνση, κάτι που δεν υπάρχει εδώ», πρόσθεσε.

Η ενταξιακή διαδικασία, η οποία ενεργοποιήθηκε αμέσως μετά τη ρωσική εισβολή, βρίσκεται εδώ και μήνες σε ακινησία. Αιτία αποτελεί η απαίτηση για ομοφωνία των 27 κρατών-μελών σε κάθε στάδιό της. Ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας, Βίκτορ Όρμπαν, έχει ουσιαστικά μπλοκάρει τη διαδικασία, αξιοποιώντας το δικαίωμα βέτο. Ο συντηρητικός λαϊκιστής ηγέτης, που διατηρεί στενές σχέσεις με τον Βλαντίμιρ Πούτιν, υποστηρίζει ότι η ένταξη της Ουκρανίας στην ΕΕ «θα κατέστρεφε» την Ένωση.

Χωρίς το «πράσινο φως» της Βουδαπέστης, οποιαδήποτε πρόοδος θεωρείται ανέφικτη.

«Δεν υπάρχουν σύνορα στην Ουκρανία»

Το ενδεχόμενο μιας αστραπιαίας ένταξης – με τις διαπραγματεύσεις να έχουν ξεκινήσει επισήμως τον Ιούνιο του 2024 – γεννά κρίσιμα και ιδιαίτερα σύνθετα ερωτήματα. Πώς μπορεί να ενταχθεί στην ΕΕ ένας αγροτικός κολοσσός όπως η Ουκρανία, χωρίς να διαταραχθεί σοβαρά η ευρωπαϊκή ενιαία αγορά; Ειδικά τη στιγμή που αγρότες από τη Γαλλία, τη Γερμανία και την Πολωνία καταγγέλλουν συχνά το Κίεβο για αθέμιτο ανταγωνισμό, λόγω των χαμηλών τιμών των προϊόντων του.

Παράλληλα, τίθεται το ζήτημα του κατά πόσο μια χώρα που βρίσκεται σε εμπόλεμη κατάσταση μπορεί να προχωρήσει στις αναγκαίες θεσμικές μεταρρυθμίσεις, ώστε να ανταποκριθεί στα αυστηρά ευρωπαϊκά κριτήρια για το κράτος δικαίου.

«Πώς θα μπορούσε να ετοιμαστεί η Ουκρανία; Δεν έχει ούτε σύνορα», σημείωσε Ευρωπαίος διπλωμάτης, αναφερόμενος στα ουκρανικά εδάφη των οποίων την προσάρτηση έχει ανακοινώσει η Μόσχα.

«Νομίζω ότι εκείνοι που ανέφεραν αυτήν την ημερομηνία δεν έθεσαν ούτε το ένα χιλιοστό από αυτές τις ερωτήσεις», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Λούκας Μάτσεκ, ειδικός στη διεύρυνση της ΕΕ στο Ινστιτούτο Ζακ Ντελόρ. Υπό τις παρούσες συνθήκες, η ένταξη της Ουκρανίας τον Ιανουάριο του 2027 χαρακτηρίζεται «εντελώς μη ρεαλιστική». Για να καταστεί εφικτή, θα έπρεπε «να ανατραπεί εντελώς η λογική» της διαδικασίας, με την ένταξη να προηγείται όλων των άλλων σταδίων.

Ωστόσο, παραμένει ανοιχτό το ερώτημα αν μια τέτοια «νέα μέθοδος» θα εφαρμοστεί και στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων – Αλβανία, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Βόρεια Μακεδονία, Μαυροβούνιο, Σερβία και Κόσοβο – οι οποίες αναμένουν εδώ και χρόνια, χωρίς σαφή προοπτική άμεσης ένταξης.

Υπενθυμίζεται ότι το ρεκόρ ταχύτερης ένταξης στην ΕΕ κατέχει η Φινλανδία, που χρειάστηκε λιγότερα από τρία χρόνια από την κατάθεση της αίτησής της. Στον αντίποδα, η Τουρκία παραμένει επισήμως υποψήφια εδώ και περίπου 30 χρόνια, με τη διαδικασία να έχει ουσιαστικά παγώσει.