Τι θα γίνει μόλις ο Τραμπ αρχίζει να …ψηφίζει σε ευρωπαϊκές κάλπες;

Σημαντικοί αμερικανοί διανοούμενοι και αναλυτές συγκλίνουν στην άποψη ότι η νέα Εθνική Στρατηγική Ασφαλείας των ΗΠΑ δεν είναι μόνο ένα εγχειρίδιο εθνικισμού και “ριγκανικής” αντίληψης. Είναι κάτι πολύ χειρότερο: αποτελεί μία άλλη εκδοχή της “Σύγκρουσης πολιτισμών” του Σάμιουελ Χάντιγκτον. Η Ευρώπη του φιλελευθερισμού, των ανοικτών κοινωνιών κοινωνιών και του κράτους δικαίου είναι πλέον για την Αμερική του Τραμπ ένας “πολιτισμικός εχθρός”.

Οι δασμοί και η άρση των εγγυήσεων ασφαλείων (μετά από 70 χρόνια) ήταν μόνο τα πρώτα εργαλεία προς αυτή την κατεύθυνση, οι δε ευρωπαϊκές αντιστάσεις στη νέα Γιάλτα του Ντόναλντ Τραμπ με τον Βλαντιμίρ Πούτιν, με πρώτο θύμα την Ουκρανία, αποτελούν την αφορμή για να προωθηθεί η νέα στρατηγική, γνωστή και ως “δόγμα Τραμπ”.

Έχει και περισσότερα: ο Τραμπ προαναγγέλλει (συνέντευξη στο POLITICO) ότι θα στηρίξει την ευρωπαϊκή ακροδεξιά και κάθε κυβέρνηση, ή κόμμα, που ταυτίζονται με το MAGA. Ήδη ονομάτισε δύο ηγέτες που υιοθετούν το τραμπικό αφήγημα: τον Βίκτορ Όρμπαν και τον Ταγίπ Ερντογάν. Ο Πολ Κρούγκμαν (NY Times) και ο Γκ. Ράϊχμαν (FT) συμφωνούν πώς βρισκόμαστε ενώπιον ενός “προγράμματος αλλαγής καθεστώτος” στην Ευρώπη, με έμμεσες ή άμεσες παρεμβάσεις στις εκλογικές διαδικασίες.

Το 2026, αρκετές ευρωπαϊκές χώρες οδηγούνται στις κάλπες: Ουγγαρία, Βουλγαρία, Σλοβενία, Βοσνία, Φινλανδία (προεδρικές), Εσθονία, Κύπρος. Ίσως ακόμα πιό σημαντικές είναι οι τοπικές εκλογές σε γερμανικά ομόσπονδα κρατίδια: Baden-Württemberg, Rhineland-Palatinate, Saxony-Anhalt. Οι ακροδεξιοί “Εναλλακτικοί για τη Γερμανία” (AfD) αποτελούν το πολιτικό μοντέλο που προωθούν εδώ και καιρό ο Έλον Μασκ, και ο αντιπρόεδρος Τζέϊ Ντι Βανς και σε αρκετές δημοσκοπήσεις εμφανίζονται στην πρώτη θέση, πάνω από το κυβερνών CDU.

Το 2027, θα είναι μάλλον η μεγάλη πρόκληση για την ευρωπαϊκή επιδρομή του MAGA. Οι προεδρικές εκλογές στη Γαλλία θα αποτελέσουν το πεδίο της πολιτισμικής σύγκρουσης με το σύστημα Τραμπ να προωθούν την Μαρίν Λεπέν, ή κάποιο πρόσωπο που εκείνη θα βγάλει μπροστά (Μπαρντελά;) εάν οι δικαστικές εκκρεμότητες δεν της επιτρέψουν να είναι υποψήφια- το σχέδιο, σε αυτή την περίπτωση, είναι να διοριστεί στη συνέχεια πρωθυπουργός. Η Φινλανδία (βουλευτικές) και η Ελλάδα ακολουθούν.

Οι ευρωπαϊκές ηγεσίες αντιμετωπίζουν αμήχανα την κήρυξη πολιτισμικού πολέμου από τον Τραμπ, ίσως υποτιμούν τη δυνατότητά του να επιδράσει στις εκλογικές διαδικασίες.

Μπορεί ο Αμερικανός φανφαρόνος να απειλεί για πράγματα που δύσκολα μπορεί να επηρεάσει. Από την άλλη, η συντηρητικοποίηση αρκετών ευρωπαϊκών λαών, αποτέλεσμα λανθασμένων πολιτικών των Βρυξελλών, μπορεί να αποτελέσουν εύφορο έδαφος για τις ρίζες του MAGA. Τυχόν οικονομική ενίσχυση και συνδρομή μέσω των ελεγχόμενων από τον Μασκ σόσιαλ μίντια, αλλά και η αιωρούμενη απειλή του πολέμου με τη Ρωσία (που αυτοκτονικά προωθεί ως αντίληψη η ευρωπαϊκή γραφειοκρατία), μαζί με το μεταναστευτικό, ενδέχεται να αποτελέσουν κρυφά και φανερά όπλα για περισσότερους Όρμπαν.

Η καλλιεργούμενη αισιοδοξία ότι ο Τραμπ έχει ακόμα μόνο τρία χρόνια στον Λευκό Οίκο δρα παραπλανητικά. Ποτέ δεν ήταν ο ίδιος ο Τραμπ το βασικό πρόβλημα, ήταν και είναι το τραμπικό αφήγημα, οι νοοτροπίες και συμπεριφορές που προωθεί, τα φοβικά σύνδρομα και η εχθροπάθεια που αναπτύσσει. Κι αυτά ριζώνονται εδώ και καιρό.

Καθ’ ημάς, μια ματιά ως προς την αποδοχή που έχουν ως πολιτικό πρότυπο ο Τραμπ και ο Πούτιν (παλαιότερα και ο Ερντογάν) θα έπρεπε να μας ανησυχεί. Οι εγχώριοι μικροί τραμπιστές ευτυχώς έχουν μεγάλους εγωϊσμούς και σχετικά μικρό ορίζοντα. Δεν έχουν σχέδιο διακυβέρνησης, το άθροισμά τους, όμως, ίσως με την προσθήκη και του κόμματος του Αντώνη Σαμαρά, συγκροτεί μία σημαντικού εύρους πολιτική περιοχή ρίχνει ακόμα περισσότερους σπόρους τραμπισμού στο τοξικό έδαφος.