Ενιαίο προοδευτικό ψηφοδέλτιο και …επιστημονική φαντασία

Την περίοδο πριν τις εκλογές του 2023, ο τότε ενιαίος ΣΥΡΙΖΑ σπατάλησε χρόνο και όσο πολιτικό κεφάλαιο του είχε απομείνει από τις εσωτερικές έριδες κρατώντας τη σημαία της συνεργασίας με το ΠΑΣΟΚ απέναντι στη Ν.Δ. Εγκλωβίστηκε στην “ευκαιρία” της απλής αναλογικής, εξέπεμψε μηνύματα ηττοπάθειας, αγνόησε τον αρνητισμό της Χαριλάου Τρικούπη και το πλήρωσε με την συντριβή του 17,8%.

Τώρα, η πολυδιάσπαση του χώρου της κεντροαριστεράς επαναφέρει την ίδια στρατηγική με διαφορετικούς όρους. Η πρόταση συμπόρευσης με ενιαίο ψηφοδέλτιο είναι η άλλη όψη του ίδιου νομίσματος, και πάλι, ωστόσο, πρόκειται για σανίδα σωτηρίας απέναντι στη Ν.Δ που, παρά την κόπωση της κυβερνητικής επταετίας της και τα άλυτα κοινωνικά προβλήματα, επιμένει στις μονοκομματικές κυβερνήσεις και την δική της αυτοδυναμία ως παράγοντα σταθερότητας.

Συνάγεται μάλλον αβίαστα ποιό μήνυμα είναι, τελικά, ισχυρότερο. Όσο κι αν συζητούν με καλές προθέσεις κι όσο κι αν συγκλίνουν σε κοινοβουλευτικές και κοινωνικές πρωτοβουλίες, το ΠΑΣΟΚ, ο ΣΥΡΙΖΑ και η Νέα Αριστερά, είναι εξαιρετικά δύσκολο να ξεπεραστούν οι εγωϊσμοί και οι εσωτερικές αντιθέσεις σε καθένα κόμμα ξεχωριστά. Το προγραμματικό σκέλος μιας τέτοιας συνεργασίας φαίνεται να είναι ίσως το ευκολότερο, αν κρίνει κανείς από το γεγονός της ταύτισης απέναντι στις κυβερνητικές αποφάσεις.

Δεν είναι όμως: για παράδειγμα, θα εγκαταλείψει η Νέα Αριστερά την επιμονή της για καταψήφιση (ενόψει και προϋπολογισμού) των αμυντικών δαπανών (ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ συναινούν), ή θα αφήσουν όλοι μαζί εκτός σχεδίου διακυβέρνησης τις κρατικοποιήσεις μεγάλης τράπεζας ή της ΔΕΗ, όπως ζητούν Κουμουνδούρου και Πειραιώς;

Αλλά, κι αν ξεπερνούσαν όλες αυτές τις δομικές διαφωνίες χάριν ενός “Λαϊκού Μετώπου” αλά ελληνικά, ποιός θα ήταν υποψήφιος πρωθυπουργός του “ενιαίου προοδευτικού ψηφοδελτίου”; Ο Νίκος Ανδρουλάκης που θεωρητικά το δικαιούται ως αρχηγός του μεγαλύτερου κόμματος αλλά χάνει κατά κράτος από τον Κυριάκο Μητσοτάκη στις δημοσκοπήσεις, ή κάποιο άλλο πρόσωπο; Για να μην φτάσουμε στο ακραία υποθετικό σενάριο μιας κυβέρνησης συνεργασίας αυτών των κομμάτων, με ένα υπουργικό συμβούλιο που θα κάθονται δίπλα-δίπλα η Διαμαντοπούλου και ο Πολάκης, ή ο Σακελλαρίδης με τον Κωνσταντινόπουλο. Επιστημονική φαντασία.

Στο γαλλικό μοντέλο, αντίπαλος ήταν ο παραπαίων Μακρόν και το ακροδεξιό φόβητρο της Λεπέν, καθ’ ημάς μία αναλογία μετώπου θα είχε απέναντί της πολλά κοινωνικά προβλήματα, ένα γενικό αίτημα περί πολιτικής αλλαγής, αλλά και μία κυβέρνηση που έχει ακόμα καύσιμα και μπορεί να υπόσχεται και να…επιδοτεί. Ωστόσο, αν ακόμα και στο γαλλικό πολιτικό εργαστήριο η συνεργασία αποδείχτηκε συγκυριακή, εδώ το πιθανότερο είναι πώς την επόμενη μέρα θα διαλυθεί εις τα εξ ων συνετέθη και τα κόμματα θα βυθιστούν ξανά στην αμφισβήτηση των ηγεσιών τους, ακόμα και σε ένα νέο γύρο διασπάσεων.

Σε ένα πολιτικό σύστημα με μηδενική κουλτούρα συνεργασιών το δίλημμα Μητσοτάκη περί πολιτικής σταθερότητας είναι αρκετά πιθανό να πιάσει τόπο, κι’ ο πρωθυπουργός, γνωρίζοντας ακριβώς αυτό, θα εξαντλήσει τα περιθώρια πόλωσης και κινδυνολογίας.