Tα ακραία καιρικά φαινόμενα “Δούρειος Ίππος” για τη ρύπανση από πλαστικά

Τα ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως οι ισχυρές καταιγίδες και οι έντονες πλημμύρες, συμβάλλουν σημαντικά στην εξάπλωση της πλαστικής ρύπανσης σε όλο τον κόσμο. Νέες έρευνες δείχνουν ότι οι καταιγίδες και οι πλημμύρες κάνουν τα πλαστικά απόβλητα πιο επικίνδυνα και ανθεκτικά στο περιβάλλον.

Σύμφωνα με πρόσφατες επιστημονικές μελέτες, αυτές οι συνθήκες καθιστούν τα πλαστικά απόβλητα ακόμη πιο κινητικά και ανθεκτικά, αυξάνοντας τον κίνδυνο για τα οικοσυστήματα.

Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι τα ακραία καιρικά γεγονότα μεταφέρουν μεγάλες ποσότητες πλαστικών σκουπιδιών από τις πόλεις στους ποταμούς, τις λίμνες και τελικά στους ωκεανούς.

Για παράδειγμα, μια μόνο πλημμύρα μπορεί να παρασύρει τόνους πλαστικού σε ακτές και υδάτινες περιοχές που προηγουμένως ήταν ανεπηρέαστες. Οι ερευνητές υπογραμμίζουν ότι το φαινόμενο αυτό εντείνεται λόγω της κλιματικής αλλαγής, η οποία προκαλεί συχνότερα και ισχυρότερα ακραία φαινόμενα.

Τα μικροπλαστικά λειτουργούν ως «Δούρειοι Ίπποι», μεταφέροντας ουσίες όπως φυτοφάρμακα και χημικές ουσίες για πάντα — ονομάζονται έτσι επειδή δεν διασπώνται εύκολα στο περιβάλλον. Οι υψηλότερες θερμοκρασίες μπορούν να βοηθήσουν τα πλαστικά να απορροφούν και να απελευθερώνουν αυτούς τους επιβλαβείς ρύπους πιο εύκολα, καθώς και να αυξάνουν την ικανότητά τους να απελευθερώνουν επιβλαβείς χημικές ουσίες που περιέχονται στο ίδιο το πλαστικό.

Καθώς οι δίδυμες κρίσεις της πλαστικής ρύπανσης και της κλιματικής αλλαγής συγκρούονται, οι επιπτώσεις στα ζώα, ιδίως στη θαλάσσια ζωή, θα μπορούσαν να είναι σημαντικές, σύμφωνα με την έκθεση.

Έρευνες σε κοράλλια, θαλάσσια σαλιγκάρια, αχινούς, μύδια και ψάρια έχουν δείξει ότι η μικροπλαστική ρύπανση τα άφησε λιγότερο ικανά να αντιμετωπίσουν την άνοδο της θερμοκρασίας των ωκεανών και την οξίνιση των ωκεανών, που τροφοδοτούνται και τα δύο από την κλιματική αλλαγή.

Ορισμένα ζώα που τρέφονται με φίλτρα, όπως τα μύδια, γεμίζουν με μικροπλαστικά και τα μεταφέρουν στους θηρευτές τους, ωθώντας τη ρύπανση στην τροφική αλυσίδα. «Τα κορυφαία αρπακτικά όπως οι όρκες θα μπορούσαν να είναι τα καναρίνια στο ανθρακωρυχείο, καθώς μπορεί να είναι ιδιαίτερα ευάλωτα», δήλωσε ο συν-συγγραφέας Guy Woodward, καθηγητής οικολογίας στο Imperial College London.

Η μελέτη προτείνει πολλαπλές λύσεις για την κρίση, όπως η μείωση της χρήσης πλαστικού, η επαναχρησιμοποίηση και η ανακύκλωση, καθώς και ο επανασχεδιασμός προϊόντων και η εξάλειψη των περιττών πλαστικών μιας χρήσης.

Η «μεγαλύτερη ελπίδα» για επιτυχία θα ήταν μια νομικά δεσμευτική παγκόσμια συνθήκη για τα πλαστικά με στόχο τον τερματισμό της ρύπανσης, αναφέρει η έκθεση. Ωστόσο, χρόνια διαπραγματεύσεων δεν έχουν καταφέρει να καταλήξουν σε καμία συμφωνία , καθώς οι χώρες παραμένουν έντονα διχασμένες, ειδικά σχετικά με το εάν θα πρέπει να επιβάλουν όρια στην παραγωγή πλαστικού – κάτι που πολλοί περιβαλλοντικοί ειδικοί λένε ότι είναι ζωτικής σημασίας για τον περιορισμό της κρίσης.

Πώς επηρεάζεται η ανθεκτικότητα των πλαστικών

Επιπλέον, η έκθεση των πλαστικών σε υψηλές θερμοκρασίες ή έντονη ηλιοφάνεια κατά τη διάρκεια αυτών των φαινομένων μπορεί να οδηγήσει στη διάσπαση των αντικειμένων σε μικροπλαστικά. Αυτά τα μικροσκοπικά σωματίδια είναι ιδιαίτερα δύσκολο να απομακρυνθούν από το περιβάλλον και μπορούν να εισέλθουν στην τροφική αλυσίδα, με πιθανές συνέπειες για την ανθρώπινη υγεία.

Σύμφωνα με τη μελέτη, ο συνδυασμός συχνότερων ακραίων φαινομένων και της ήδη εκτεταμένης παρουσίας πλαστικών αποβλήτων δημιουργεί ένα φαύλο κύκλο. Όσο περισσότερα πλαστικά διασκορπίζονται στο περιβάλλον, τόσο αυξάνεται η πιθανότητα να μετατραπούν σε μικροπλαστικά ή να καταλήξουν σε απομακρυσμένες περιοχές του πλανήτη.

Ανάγκη για άμεση δράση

Οι επιστήμονες τονίζουν την ανάγκη λήψης άμεσων μέτρων για τη μείωση της παραγωγής και κατανάλωσης πλαστικού, καθώς και για την καλύτερη διαχείριση των αποβλήτων. Επίσης, προτείνουν την υιοθέτηση πολιτικών που θα συμβάλουν στην προστασία ευαίσθητων περιοχών από τη ρύπανση, ειδικά ενόψει των ολοένα συχνότερων ακραίων καιρικών συνθηκών.

«Πρέπει να δράσουμε τώρα, καθώς το πλαστικό που απορρίπτεται σήμερα απειλεί με μελλοντική παγκόσμια διαταραχή των οικοσυστημάτων», δήλωσε η Στέφανι Ράιτ, συγγραφέας της μελέτης και αναπληρώτρια καθηγήτρια στη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Imperial College London.

Η Tamara Galloway, καθηγήτρια οικοτοξικολογίας στο Πανεπιστήμιο του Exeter, η οποία δεν συμμετείχε στην έρευνα, δήλωσε ότι η ανάλυση ήταν σημαντική, ειδικά καθώς κοιτάμε προς το μέλλον για να κατανοήσουμε τι μπορεί να συμβεί αν οι άνθρωποι συνεχίσουν να θερμαίνουν τον κόσμο.

«Σίγουρα υπάρχει έλλειψη μελετών που να εξετάζουν και τις δύο αυτές παγκόσμιες προκλήσεις για την υγεία μαζί», δήλωσε στο CNN. «Στη βάση και των δύο βρίσκεται η ανάγκη να μειωθούν τα υπερβολικά πρότυπα κατανάλωσης που οδηγούν τόσο στην κλιματική αλλαγή όσο και στη ρύπανση από πλαστικά».

Η έρευνα καλεί τις κυβερνήσεις, τις επιχειρήσεις αλλά και τους πολίτες να αναλάβουν δράση ώστε να περιοριστεί η εξάπλωση της πλαστικής ρύπανσης και να προστατευτεί το φυσικό περιβάλλον για τις επόμενες γενιές.

Πηγή