Φαλάκρα: Ειδικοί καταρρίπτουν 3 διαδεδομένους μύθους- Σίγουρα δεν αποφασίζει ο πατέρας της μητέρας σας

Το άγχος προκαλεί φαλάκρα. Οι φαλακροί άνδρες είναι πιο γόνιμοι. Αν η γραμμή των μαλλιών σας υποχωρεί, φταίει η οικογένεια της μητέρας σας. Κάποιες λανθασμένες εμμνές για τη φαλάκρα φαίνεται να πλανώνται στο μυαλό μας, σαν τη μελωδία από την αγαπημένη σας παλιά τηλεοπτική εκπομπή.

Για να ξεκαθαρίσει λοιπόν τα πράγματα, το Popular Science ζήτησε από τρεις ειδικούς στα μαλλιά να εξηγήσουν τι λέει πραγματικά η επιστήμη για το γιατί οι άνθρωποι χάνουν τα μαλλιά τους. Δείτε τι απάντησαν.

Μύθος 1: Μπορείτε να κληρονομήσετε φαλάκρα μόνο από την πλευρά της μητέρας σας

Πιθανότατα έχετε ακούσει τη φράση: «Ο πατέρας της μητέρας σου αποφασίζει αν θα γίνεις φαλακρός». Αποδεικνύεται ότι είναι λάθος.

«Αυτός είναι ένας από τους πιο συνηθισμένους μύθους που ακούω και δεν είναι αλήθεια», λέει  ο Δρ. Reid Waldman , πιστοποιημένος δερματολόγος και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας τριχόπτωσης Veradermics. «Το γονίδιο για την τριχόπτωση δεν περιορίζεται στην πλευρά της μητέρας σας».

Είναι αλήθεια ότι ένα από τα βασικά γονίδια που συνδέονται με την ανδρογενετική αλωπεκία -γνωστή και ως ανδρική (ή γυναικεία) φαλάκρα- βρίσκεται στο χρωμόσωμα Χ, το οποίο οι άνδρες κληρονομούν από τις μητέρες τους, λέει ο Δρ. Άλαν Μπάουμαν , χειρουργός μεταμόσχευσης μαλλιών στο Bauman Medical. Αλλά αυτό είναι μόνο ένα κομμάτι ενός πολύ περίπλοκου παζλ.

Η φαλάκρα διαμορφώνεται από πολλά γονίδια και των δύο γονέων, καθώς και από τον τρόπο ζωής, ορμονικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες, εξηγεί ο Bauman. «Έτσι, εάν ο πατέρας, ο παππούς ή οι θείοι σας από οποιαδήποτε πλευρά της οικογένειας παρουσίασαν τριχόπτωση, ο κίνδυνος μπορεί να είναι υψηλότερος – αλλά δεν καθορίζεται ποτέ συγκεκριμένα μόνο από την πλευρά της μητέρας σας».

Ο Δρ. Μεχμέτ Ερντογάν , χειρουργός μεταμόσχευσης μαλλιών στην κλινική Smile Hair Clinic στην Τουρκία, συμφωνεί. «Στην κλινική πράξη έχουμε την τάση να βλέπουμε οικογενειακό ιστορικό τριχόπτωσης και στις δύο πλευρές της οικογένειας», λέει.

Μύθος 2: Το άγχος προκαλεί φαλάκρα

Το άγχος μπορεί να προκαλέσει χάος στο σώμα σας — από την πέψη μέχρι τον ύπνο σας — αλλά σπάνια είναι η μοναδική αιτία μακροχρόνιας φαλάκρας.

Ο Μπάουμαν λέει ότι συνήθως χρειάζεται μια σοβαρή ψυχολογική ή σωματική εμπειρία, όπως μια φυσική καταστροφή, ένας θάνατος στην οικογένεια ή μια αυστηρή δίαιτα, για να προκληθεί μόνιμη τριχόπτωση.

Αυτό που συμβαίνει συνήθως όταν είστε αγχωμένοι είναι μια προσωρινή αλλαγή στον κύκλο ανάπτυξης και τριχόπτωσης των μαλλιών σας, λέει ο Ερντογάν. Συνήθως τα μαλλιά περνούν από τρία στάδια: αναγενές (ανάπτυξη), καταγενές (ανάπαυση) και τελογενές (απώλεια τριχών). Μετά από ένα στρεσογόνο παράγοντα, έως και το 70% των μαλλιών σας στο αναγενές στάδιο μπορεί να εισέλθει πρόωρα στην τελογενή φάση. Αυτή η κατάσταση, γνωστή ως «τελογενής τριχόπτωση», προκαλεί προσωρινή τριχόπτωση και οι τρίχες σας αραιώνουν σε όλο το τριχωτό της κεφαλής σας, σε αντίθεση με την ανδρική ή γυναικεία φαλάκρα που συνήθως προκαλεί μια υποχώρηση της γραμμής των μαλλιών ή μια φαλακρή περιοχή στο στέμμα.

Αν και το στρες δεν προκαλεί άμεσα την τριχόπτωση, μπορεί να επιταχύνει τη διαδικασία. Σε μια μελέτη 120 ατόμων με ανδρογενετική αλωπεκία, όσοι βίωναν υψηλό στρες φάνηκαν να χάνουν μαλλιά πιο γρήγορα από τους μη στρεσαρισμένους ομολόγους τους.

Μύθος 3: Η φαλάκρα συνδέεται με υψηλότερη γονιμότητα

«Είναι μια ιστορία που λένε οι άνθρωποι επειδή ακούγεται κολακευτική, αλλά δεν είναι επιστήμη», λέει ο Waldman.

«Η φαλάκρα από μόνη της δεν αποτελεί ένδειξη υψηλότερης γονιμότητας», λέει ο Bauman. «Η σύγχυση πιθανότατα προέρχεται από το γεγονός ότι και οι δύο επηρεάζονται από τις ανδρικές ορμόνες». 

Η τεστοστερόνη είναι απαραίτητη για την παραγωγή σπέρματος και τη σεξουαλική επιθυμία, αλλά παίζει επίσης ρόλο στην τριχόπτωση —έμμεσα— όταν μετατρέπεται στην ορμόνη διυδροτεστοστερόνη (DHT). Μερικοί άνδρες φέρουν γενετικές παραλλαγές στο γονίδιο του υποδοχέα ανδρογόνων που καθιστούν τους θύλακες των τριχών τους εξαιρετικά ευαίσθητους στην DHT. Με την πάροδο του χρόνου, η DHT προκαλεί συρρίκνωση αυτών των θυλάκων και παραγωγή λεπτότερων, ασθενέστερων τριχών, οδηγώντας τελικά σε αραίωση και φαλάκρα.

«Η φαλάκρα σημαίνει ότι οι θύλακες των τριχών σας είναι πιο ευαίσθητοι σε ορισμένες ορμόνες», λέει ο Waldman, «όχι ότι το σώμα σας παράγει περισσότερες από αυτές».

Στην πραγματικότητα, ορισμένα στοιχεία δείχνουν το αντίθετο. Μελέτες δείχνουν ότι οι άνδρες που χάνουν τα μαλλιά τους νωρίς -ειδικά πριν από την ηλικία των 30- τείνουν να έχουν χαμηλότερο αριθμό σπερματοζωαρίων και χειρότερη ποιότητα σπέρματος από εκείνους που διατηρούν τα μαλλιά τους πιο μακριά. Η σύνδεση πιθανότατα προέρχεται από τα ίδια αυξημένα επίπεδα DHT που προκαλούν τριχόπτωση, η οποία μπορεί επίσης να επηρεάσει την παραγωγή σπέρματος, εξηγεί ο Bauman. Αλλά η σχέση δεν είναι απόλυτη. «Πολλοί άνδρες που χάνουν τα μαλλιά τους γίνονται πατέρες χωρίς προβλήματα», σημειώνει. «Παράγοντες όπως η ηλικία, ο τρόπος ζωής και η συνολική υγεία παίζουν μεγαλύτερο ρόλο».

Το συμπέρασμα

Οι μύθοι για την φαλάκρα επιμένουν επειδή μας κάνουν να νιώθουμε καλύτερα — προσφέροντας κάποιον να κατηγορήσουμε, κάτι να διορθώσουμε ή μια κολακευτική ιστορία για την αρρενωπότητα. Αλλά, όπως μας λένε οι ειδικοί, η αλήθεια είναι πιο μπερδεμένη: η φαλάκρα πηγάζει από πολλαπλά γονίδια, ορμόνες και παράγοντες του τρόπου ζωής. Η βιολογία, όπως πάντα, αρνείται να είναι απλή.