Η περίπτωση Μαμντάνι, και το “New York” του Σινάτρα
“Αν πετύχω εκεί, μπορώ να πετύχω οπουδήποτε” (if i can make it there i can make it anywhere) , αναφέρει ο στίχος του πασίγνωστου τραγουδιού- ύμνος στη Νέα Υόρκη του Φρανκ Σινάτρα, και ο θριαμβευτής των δημοτικών εκλογών στην κορωνίδα των μεγαλουπόλεων, Ζόραν Μαμντάνι, πιστεύει πώς η νίκη του μπορεί να είναι η αφετηρία για την τελική νίκη των Δημοκρατικών εναντίον του Ντόναλντ Τραμπ.
Η αλήθεια είναι πώς το “πρότυπο Μαμντάνι” είναι μία μεγάλη ρωγμή στο ισχυρό αφήγημα του τραμπισμού. Μετανάστης, μουσουλμάνος και νοτιοασιάτης, υπερασπιστής των Παλαιστινίων, απόφοιτος (όπως και οι γονείς του) πανεπιστημίου της Ivy League, που αποτελούν “κάστρα ανομίας”, σύμφωνα με τον Αμερικανό πρόεδρο, σοσιαλιστής, και μόλις 34 ετών.
Όπως επισημαίνει το Jacobin, “…εντυπωσιακή ήταν η κυριαρχία του Μαμντάνι στον προοδευτικό χώρο των Δημοκρατικών. Πολλοί υποψήφιοι, ακόμη και προοδευτικοί, παραμένουν εγκλωβισμένοι στη λογική ότι οι ψηφοφόροι κινούνται σε έναν άξονα Αριστερά–Δεξιά και ότι η επιτυχία απαιτεί μετατόπιση προς το κέντρο. Αντίθετα, ο Μαμντάνι διέγνωσε ότι οι πολίτες δεν αναζητούσαν μετριοπάθεια, αλλά ριζική αλλαγή απέναντι σε μια πραγματικότητα που αποτυγχάνει να προσφέρει αξιοπρεπή ζωή και κοινωνική δικαιοσύνη.”
Επιβεβαιώθηκε, αν και η Νέα Υόρκη είναι μία ξεχωριστή περίπτωση κοινωνικής αρχιτεκτονικής που απέχει πολύ από την ενδοχώρα των προπυργίων του Ντόναλντ Τραμπ. Οι νίκες των Δημοκρατικών στην Βιρτζίνια, το Νιού Τζέρσεϋ, ακόμα και στο δημοψήφισμα για την αλλαγή του εκλογικού μοντέλου των περιφερειών, στην Καλιφόρνια, θεωρούνται δείγματα της πολιτικής επιστροφής των Δημοκρατικών.
Αν θα πετύχει, ή όχι, ο Μαμντάνι, θα φανεί προσεχώς, και θα κριθεί από το εάν μπορεί να κάνει πράξη μια σειρά από φιλόδοξες –κάποιοι τις αποκαλούν υπερφίαλες και οικονομικά δυσεφάρμοστες– εξαγγελίες, όπως η δωρεάν αστική συγκοινωνία, και το “πάγωμα” των ενοικίων για τους ευάλωτους, και άλλα.
Εκείνο που αξίζει να επισημανθεί, πάντως, είναι ότι η επιτυχία του στις κάλπες κρίθηκε, σε μεγάλο βαθμό, από το ότι κατόρθωσε να αυξηθεί η προσέλευση ψηφοφόρων κατά περίπου ένα εκατομμύριο (ψήφισαν πάνω από 2 εκατ.), η μεγαλύτερη συμμετοχή σε δημοτικές εκλογές στην πόλη από το 1969! Και το κατάφερε με ένα δίκτυο δεκάδων χιλιάδων εθελοντών και με μία καμπάνια που προσπάθησε, και πέτυχε, να εμπλέξει απλούς πολίτες στη διαμόρφωση του προγράμματος για την μεγαλούπολη.
“Τίποτα δεν είναι εγγυημένο, αλλά για πρώτη φορά μετά από χρόνια, οι κάτοικοι της Νέας Υόρκης έχουν έναν δήμαρχο που θέτει το δημόσιο συμφέρον πάνω από το κατεστημένο. Για την αμερικανική αριστερά, η εκστρατεία του Μάμντανι προσφέρει όχι μόνο έμπνευση, αλλά και ένα πρακτικό μοντέλο για το πώς μπορεί να οργανωθεί και να κερδίσει την εξουσία.”, επισημαίνει το Jacobin και έχει δίκιο. Η καμπάνια του Μαμντάνι πρέπει να διδάσκεται, και μάλλον πρέπει να την μελετήσουν πολλοί στην Ευρώπη που μέχρι τώρα απλώς παρακολουθούν την άνοδο της ακροδεξιάς.
Βεβαίως, η Νέα Υόρκη είναι η… Νέα Υόρκη, από την άλλη θεωρείται η πιό ευρωπαϊκή πόλη στις ΗΠΑ. Το πιό ενδιαφέρον, όμως, είναι πώς ο 34χρονος νέος δήμαρχος συνδύασε δύο βασικές πολιτικές: μία, για τους απλούς ανθρώπους, σε μία πόλη όπου ένας στους πέντε ζει κάτω από το όριο φτώχειας, και, μία άλλη, με ένα πολιτικό σχέδιο απάντηση στο τραμπικό αφήγημα για την Αμερική. Κατά πόσο μπορεί να εφαρμοστεί και αλλού, δύσκολο να απαντηθεί. Αξίζει να δοκιμαστεί.
Η εγχώρια (κεντρο)αριστερά δεν έκρυψε την χαρά της για τη νίκη Μαμντάνι. Προσώρας, το μόνο που μπορεί να κάνει είναι αυτό ακριβώς. Να χαίρεται. Όπως χάρηκε με τη νίκη του (Νέου) Λαϊκού Μετώπου στις τελευταίες γαλλικές εκλογές, παλαιότερα για τη νίκη του Λούλα στη Βραζιλία, και για κάποιες άλλες παρόμοιες περιπτώσεις. Να ζητωκραυγάζεις, όμως, για τις νίκες των άλλων, καμιά φορά αναδεικνύει τις δικές σου ήττες, κυρίως την δική σου αδυναμία να νικήσεις…