Η τράπουλα ανακατεύτηκε, και μετά;

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή, σχετικά με το κυοφορούμενο νέο κόμμα του Αλέξη Τσίπρα. Κι ας αρχίσουμε από την σχετικά πρόσφατη πολιτική (μας) ιστορία.

Κατά την Μεταπολίτευση, έχουμε μόνο ένα ιστορικό προηγούμενο επιστροφής πρώην πρωθυπουργού που κατόρθωσε να ξαναγίνει πρωθυπουργός. Ήταν ο Ανδρέας Παπανδρέου που ηττήθηκε από τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη – ασθενής και με το βάρος του “βρώμικου ’89”-, και επέστρεψε θριαμβευτικά το 1993. Οι αναλογίες με το εγχείρημα που προετοιμάζει ο Αλέξης Τσίπρας ανήκουν στη σφαίρα του φαντασιακού.

Πρώτον, ο Ανδρέας ήταν ο Ανδρέας, σε μία εποχή που τα σύμβολα είχαν ιστορικό βάρος και γείωση στην κοινωνία. Άλλοι ηγέτες, άλλες εποχές, κι εδώ, και σχεδόν παντού στην Ευρώπη. Δεύτερον, ο Ανδρέας Παπανδρέου δεν επέστρεψε για να εκλεγεί για τρίτη φορά πρωθυπουργός με νέο κόμμα. Ήταν πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, ενός κόμματος με ιστορικό βάθος, οργανωτική δομή, ηγετική ομάδα με προσωπικότητες, και τεράστια πολιτική “τεχνογνωσία”. Δεν κέρδισε τις εκλογές του’ 93 με νέο κόμμα, και επιπλέον τις κέρδισε (και) επειδή έπεσε η κυβέρνηση Μητσοτάκη εκ των έσω.

Ο Αλέξης Τσίπρας, ως εκ τούτου επιχειρεί κάτι που δεν έχει προηγούμενο. Επιστρέφει στην κεντρική σκηνή με ένα νέο κόμμα, το οποίο πρέπει να προκύψει εκ του μηδενός, να αποκτήσει οργανωτικές διακλαδώσεις σε ολόκληρη τη χώρα, να αναδείξει νέο πολιτικό προσωπικό (μαζί με τις προσθήκες εμπειρότερων από τον ΣΥΡΙΖΑ), και, κυρίως, να προτείνει αξιόπιστη πρόταση διακυβέρνησης.

Επίσης, ο ίδιος ο πρώην πρωθυπουργός οφείλει να πετάξει από επάνω του τα βάρη της ΠΦΑ (Πρώτη Φορά Αριστερά), να εξηγήσει γιατί μπορεί να κάνει τώρα όσα δεν μπόρεσε παλαιότερα, και να αποδείξει ότι αντιλαμβάνεται πλήρως όσα έχουν αλλάξει εν τη απουσία του.

Το rebranding δεν αρκεί. Δεν είναι το θέμα να σε δουν οι άλλοι αλλιώς, πρέπει, πρωτίστως, εσύ να έχει αλλάξει ριζικά. Όχι μόνο να φαίνεται καινούριος, αλλά να είσαι νέος και σύγχρονος.

Έχει, αναμφίβολα, το πλεονέκτημα που προκύπτει από τον κατακερματισμό της αντιπολίτευσης, την διαμάχη ανάμεσα στα φέουδα της κεντροαριστεράς, την απουσία αφηγήματος και προσώπων που μπορούν να αντιπαρατεθούν σε μία διακυβέρνηση που διατηρεί μεν την δημοσκοπική κυριαρχία, αλλά ασθμαίνει χωρίς πολλά πολιτικά καύσιμα στον έβδομο χρόνο της. Ούτε αυτό αρκεί. Είναι μάλλον σαφές πως ο Κυριάκος Μητσοτάκης διατηρεί ακόμα το προβάδισμα του ότι, αν και χωρίς προσανατολισμό, παραμένει ακόμα καλύτερος από οιονδήποτε άλλον απέναντί του.

Βεβαίως, ο Αλέξης Τσίπρας δεν φιλοδοξεί να ξαναγίνει πρωθυπουργός στις- κατά πάσα πιθανότητα δύο ή και τρεις- εκλογικές αναμετρήσεις του 2027 (ή και νωρίτερα;). Όταν μιλά για το “νέο πατριωτισμό” και τον οραματικό στόχο του 2030, δεν το κάνει τυχαία. Ακόμα κι έτσι, όμως, πρέπει πρώτα να βγει ενισχυμένος από την αλληλουχία αυτών των αναμετρήσεων με ένα νέο κόμμα που θα έχει δημιουργήσει βάσεις διακυβέρνησης. Όχι για τη ΔΦΑ (Δεύτερη Φορά Αριστερά), αλλά για κάτι άλλο, μεγαλύτερο και σημαντικότερο, που ακόμα δεν έχει περιγράψει.

Όσο, όμως, ο πρώην πρωθυπουργός θα αποδεικνύει ότι το rebranding δεν είναι ένα γρήγορο και επιπόλαιο πολιτικό lifting, η Ν.Δ θα πρέπει να ανακαλύψει νέους τρόπους αντιπαράθεσης με τον Τσίπρα, την ίδια ώρα που θα προσπαθεί να αντιμετωπίσει τον εκ δεξιών ερχόμενο Αντώνη Σαμαρά.

Ως προς τον πρώτο, όμως, η “συνταγή 2015” με την επιχειρηματολογία που εκπροσώπησε επιτυχώς, τότε, το “αντι-ΣΥΡΙΖΑ μέτωπο”, μάλλον δεν είναι αρκετή. Για παράδειγμα, όπως δεν μπορείς να μάθεις νέα κόλπα σε γέρικα σκυλιά, έτσι δεν μπορείς να πείσεις νεους ψηφοφόρους με αφηγήματα κινδύνου από ένα παρελθόν που έχει αλλάξει άρδην και το οποίο πολλοί δεν έζησαν.

Τότε έκλεισαν οι τράπεζες, τώρα δεν δίνουν δάνεια σε επιχειρήσεις, εκπλειστηριάζουν πρώτες κατοικίες και κρατούν πονηρά τις προμήθειες στα ύψη. Τότε φοβόσουν την χρεοκοπία, τώρα δεν μπορείς να βρεις σπίτι να νοικιάσεις, και μία βόλτα στο σούπερ μάρκετ μοιάζει με το “τρενάκι του τρόμου”.

Το βέβαιο είναι πως η τράπουλα ανακατεύεται, το παιχνίδι αρχίζει από διαφορετική βάση, πολιτικά και εξωπολιτικά (μιντιακά, επιχειρηματικά) συστήματα αναδιατάσσονται. Όμως, ο Κυριάκος Μητσοτάκης διατηρεί ακόμα το προβάδισμα και, κυρίως, τις πρωτοβουλίες…