Καλώδιο: Γεωπολιτικό “ναυάγιο” για 25 εκατ. ευρώ;
«Αν η Κύπρος δεν πληρώσει τα 25 εκατ. ευρώ δεν πρόκειται να υπάρξει καμία πρόοδος», διεμήνυαν πηγές των αρμόδιων υπουργείων (Εξωτερικών και Περιβάλλοντος και Ενέργειας), σχετικά με το θέμα της ηλεκτρικής διασύνδεσης της Ελλάδας με την Κύπρο (Great Sea Interconector). «Για να ισχύουν οι υποχρεώσεις της Δημοκρατίας της Κύπρου -δηλαδή, η καταβολή των 25 εκατ.- θα πρέπει το έργο να βρίσκεται σε εξέλιξη επί του συνόλου του. Δηλαδή, η παραγωγή του καλωδίου και οι έρευνες βυθού. Το έργο είναι πολύ πίσω από τα χρονοδιαγράμματά του», δήλωνε αντίστοιχα η πλευρά της Κύπρου μέσω κυβερνητικού αξιωματούχου.
Τα παραπάνω μηνύματα αντηλλάγησαν μεταξύ Αθήνας και Λευκωσίας μετά όσα είπε ο Έλληνας πρωθυπουργός από τη συνέντευξη Τύπου της ΔΕΘ και μετά την απάντηση του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκου Χριστοδουλίδη που επανέλαβε τη δέσμευση του στο φιλόδοξο έργο, αν και με “αστερίσκους” που αφορούν όσα, κατά τη θέση του, πρέπει να γίνουν από την ελληνική πλευρά.
Θα ήταν αφελές να πιστέψει κανείς πως αυτός ο “καβγάς” μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου, σε δημόσια θέα πλέον, αφορά τα 25 εκατ. ευρώ που έχει δεσμευθεί ότι θα καταβάλει η δεύτερη και δεν το πράττει. Το ποσό είναι ελάχιστο και ισοδυναμεί με τα έσοδα ενός μεγάλου κυπριακού ξενοδοχείου στην Αγία Νάπα για τη θερινή σεζόν. Κάτι άλλο υφέρπει και απειλεί -αρκετοί το προεξοφλούν- να μπλοκάρει ένα έργο μείζονος ενεργειακής και γεωπολιτικής αξίας, στη σημασία του οποίου ομνύουν και οι δύο χώρες, και για το οποίο η Ε.Ε έχει βάλει βαθιά το χέρι στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό (650 εκατ. ευρώ!), στέλνοντας, μάλιστα, στη Λευκωσία και την ευρωπαϊκή εισαγγελία για να διερευνήσει τυχόν οικονομικές ατασθαλίες.
Κι αν σηκώσει κανείς το χαλί, βρίσκει και κάποια “σκουπιδάκια”, όπως αυτό των …”αποκαλύψεων” περί εμπλοκής συγγενικού προσώπου του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών. Προφανείς ανοησίες (απάντησε σχετικά και απειλεί με αγωγή ο Γ. Γεραπετρίτης), δηλωτικές, όμως, ότι τα διάφορα συμφέροντα άρχισαν το βρώμικο παιχνίδι. Η ενεργειακή απομόνωση της Κύπρου φέρνει, άλλωστε, πολλά λεφτά στις τσέπες κάποιων.
Η ουσία είναι πώς τα σύννεφα έχουν πυκνώσει. Ο μεν (ελληνικός) ΑΔΜΗΕ που είναι ο κύριος χρηματοδοτικός φορέας απειλείται με χρεοκοπία εφόσον το έργο δεν προχωρήσει, η γαλλική Nexans που έχει αναλάβει την κατασκευή του καλωδίου απειλεί να σταματήσει εάν δεν πληρωθεί στο ακέραιο, και η Κομισιόν στέλνει αυστηρά μηνύματα για την διαχείριση των κοινοτικών κονδυλίων.
Η Αθήνα επισημαίνει πώς το έργο θα έπρεπε να εκλαμβάνεται από τη Λευκωσία ως “θείο δώρο” αφού θα άρει την ενεργειακή της απομόνωση. Η αλήθεια είναι ότι και το ελληνικό ενδιαφέρον δεν είναι μικρότερο, δεδομένου πώς θα ενισχύσει το γεωπολιτικό αποτύπωμα της χώρας μας στην περιοχή, καθώς στην πληρότητα του έργου η απόληξή του θα φτάσει στο Ισραήλ.
Οι αιχμές Χριστοδουλίδη για την ελληνική κυβέρνηση φαίνεται ότι αφορούν μεταξύ άλλων και την αδυναμία (;) της Αθήνας να υπερβεί τις αντιρρήσεις ή και απειλές της Τουρκίας που θεωρεί πώς οποιοδήποτε ενεργειακό έργο στη νοτιοανατολική Μεσόγειο πρέπει να διαθέτει τη συμμετοχή ή την έγκρισή της. Το σχεδόν πολεμικό επεισόδιο στην Κάσο είναι, άλλωστε, πρόσφατο.
Εάν δεν υπάρξει συμβιβασμός, το πιθανότερο είναι πως το έργο θα ναυαγήσει. Κάτι τέτοιο θα αποτελέσει πολύ σοβαρή ήττα όσον αφορά την ισχύ του κοινού γεωπολιτικού δόγματος Ελλάδας-Κύπρου στην ευρύτερη περιοχή, και σημαντική ενίσχυση της τουρκικής ισχύος.
Η Κομισιόν θα εξοργιστεί με την αδυναμία Αθήνας και Λευκωσίας να συνεργαστούν, η δε ευρωπαϊκή εισαγγελία θα έχει πρόσθετους λόγους να αναζητήσει ευθύνες στη διαχείριση των κοινοτικών κονδυλίων. Τέλος, η οικονομική ζημία για τον ΑΔΜΗΕ μπορεί να αποβεί καταστροφική.
Κι’ όλα αυτά τα πολύ σοβαρά, δεν θα επισυμβούν προφανώς για …25 εκατ. ευρώ…