Ψυχική ανθεκτικότητα… Πώς εφαρμόζονται στην καθημερινότητα οι τεχνικές του H2F για ενδυνάμωση μυαλού και σώματος

Όταν σκέφτεστε πώς προπονούνται οι στρατιώτες του αμερικανικού στρατού, πιθανότατα φαντάζεστε πρωινή γυμναστική, αμέτρητες κάμψεις και τρέξιμο χωρίς τέλος. Αν και η φυσική ετοιμότητα είναι απαραίτητη για κάθε στρατιώτη, εξίσου σημαντική είναι και η ψυχική ενδυνάμωση.

Το σύστημα Holistic Health and Fitness (H2F) του αμερικανικού στρατού αποτελεί μια δοκιμασμένη πρωτοβουλία που συνδυάζει όλους τους βασικούς τομείς της ευεξίας — σωματική, διατροφική, ύπνου, πνευματική και ψυχική — με στόχο τη βελτίωση της ετοιμότητας των στρατιωτών. Ιδιαίτερα ο τομέας της ψυχικής ετοιμότητας προσφέρει τα εργαλεία για ενίσχυση της ανθεκτικότητας, της αυτοπεποίθησης και της προσαρμοστικότητας σε δύσκολες συνθήκες.

«Όταν οι στρατιώτες αντιμετωπίζουν αντιξοότητες ή απαιτητικά περιβάλλοντα, χρειάζονται την ικανότητα να ανταποκρίνονται γρήγορα, να διατηρούν τη συγκέντρωσή τους, να προσαρμόζουν τα σχέδιά τους και να επικοινωνούν αποτελεσματικά», εξηγεί η Major Erin Stone, εργοθεραπεύτρια και ειδικός ψυχικής ετοιμότητας H2F στη βάση Joint Base Langley-Eustis στη Βιρτζίνια. «Η ψυχική ετοιμότητα μεγιστοποιεί την ευελιξία σκέψης, τις γρήγορες αντιδράσεις, τη δημιουργική επίλυση προβλημάτων και τη δυναμική ομάδας, οδηγώντας τελικά στην επιτυχία της αποστολής ή αλλιώς στην “γνωστική υπεροχή”.»

Αποτελέσματα H2F & εφαρμογή στην καθημερινότητα

Από την έναρξή του το 2020, το πρόγραμμα H2F έχει συμβάλει σημαντικά στη μείωση τραυματισμών, ταχύτερη αποκατάσταση και λιγότερα περιστατικά συμπεριφορικής υγείας στους στρατιώτες. Ωστόσο, τα οφέλη της ολιστικής υγείας δεν περιορίζονται στον στρατό — οι αποδεδειγμένες αυτές τεχνικές μπορούν να ενσωματωθούν εύκολα σε κάθε πρόγραμμα ευεξίας.

Ο Captain Chris Enke, εργοθεραπευτής και υπεύθυνος ψυχικής & ύπνου ετοιμότητας H2F στην 165η Ταξιαρχία Πεζικού του Fort Jackson, επισημαίνει: «Όπως οι στρατιώτες πρέπει να εκτελούν δεξιότητες υπό πίεση, έτσι κι όλοι μας». Ο Derek Sorensen, πιστοποιημένος σύμβουλος νοητικής απόδοσης στην ίδια μονάδα, συμπληρώνει ότι οι δεξιότητες ψυχικής ετοιμότητας βοηθούν όχι μόνο σε μάχες αλλά και σε καθημερινές καταστάσεις όπως συνεντεύξεις εργασίας ή φροντίδα ενός ασθενή συγγενή.

Οι τεχνικές αυτές επιτρέπουν στο άτομο να επικεντρώνεται στο παρόν, να αναπτύσσει αυτογνωσία και κοινωνικές δεξιότητες. «Το σημαντικότερο είναι ότι οι δεξιότητες αυτές αυξάνουν την ανθεκτικότητα, βοηθώντας στη διαχείριση του στρες και τη ρύθμιση των συναισθημάτων», τονίζει η Stone.

Τρεις τεχνικές H2F για ψυχική ανθεκτικότητα

1. Οραματιστείτε τις νίκες σας:
Ο διαλογισμός με οπτικοποίηση βοηθά στην προετοιμασία για δύσκολες δραστηριότητες ή γεγονότα. Η Stone συμβουλεύει: «Πριν από μια απαιτητική δοκιμασία, κάντε νοητική πρόβα κάθε λεπτομέρειας — ακόμη και των απρόβλεπτων καταστάσεων». Για παράδειγμα, αν πρόκειται να μιλήσετε δημόσια, φανταστείτε τον χώρο, τους ήχους και τις μυρωδιές. Οραματιστείτε τον εαυτό σας με σιγουριά στη σκηνή και πώς θα διαχειριστείτε τυχόν λάθη ή αντιδράσεις κοινού.

Η επαναλαμβανόμενη αυτή νοητική εξάσκηση ενισχύει το νευρικό σύστημα ώστε να είστε καλύτερα προετοιμασμένοι. Επιπλέον, σύμφωνα με τον Enke, η τακτική ολοκλήρωση μέτρια απαιτητικών στόχων βελτιώνει τα νευρωνικά κυκλώματα που μας ωθούν να δοκιμάζουμε συνεχώς δύσκολα πράγματα.

2. Βρείτε τη ζώνη απόδοσής σας:
Η αναγνώριση του πότε χρειάζεται χαλάρωση ή τόνωση μπορεί να βελτιώσει σημαντικά την απόδοσή σας. Η Stone προτείνει να αναλογιστείτε προηγούμενες εμπειρίες: Ήσασταν υπερβολικά αγχωμένοι ή βαριεστημένοι; Ή βρισκόσασταν στο ιδανικό επίπεδο ενέργειας;

Για κάθε περίπτωση, μάθετε λέξεις-κλειδιά, μουσική ή κινήσεις που σας βοηθούν να μπείτε στη σωστή «ζώνη». Ο Sorensen συστήνει επίσης τη χρήση «δηλώσεων δύναμης» — προσωπικών μάντρα που ενεργοποιούν το σώμα όταν απαιτείται μέγιστη απόδοση. Απλές φράσεις όπως «Το αξίζεις» ή «Συνέχισε!» μπορούν να κάνουν τη διαφορά.

3. Εντάξτε την ψυχική εξάσκηση στο πρόγραμμα:
Αν δεν έχετε υπενθυμίσεις για πρακτικές όπως ασκήσεις αναπνοής ή ενδοσκόπησης μέσα στη μέρα σας, τώρα είναι η ευκαιρία. Ο στρατός εκπαιδεύει τους στρατιώτες σε αναπνευστικές τεχνικές για χαλάρωση υπό πίεση.

Ο Sorensen αναφέρει ως παραδείγματα το «box breathing» (εισπνοή για τέσσερα δευτερόλεπτα, κράτημα τέσσερα δευτερόλεπτα κ.ο.κ.) και τον φυσιολογικό αναστεναγμό (δύο εισπνοές κι ένας αργός εκπνευστικός αναστεναγμός). Η Stone προσθέτει ότι η εξάσκηση αυτών των δεξιοτήτων αυξάνει την ανθεκτικότητα απέναντι στο στρες.

Ο Enke προτείνει επίσης το ημερολόγιο ανατροφοδότησης 3-1: Στο τέλος της ημέρας ή της προπόνησης σημειώστε τρία πράγματα που κάνατε καλά κι ένα που μπορείτε να βελτιώσετε. Η επικέντρωση στα δυνατά σημεία ενισχύει την ψυχική ευεξία και βοηθά στην απόκτηση νέων δεξιοτήτων.

Ολιστική προσέγγιση: Μυαλό, σώμα & πνεύμα

Το μυαλό καθορίζει τις σκέψεις και τις συμπεριφορές μας — γι’ αυτό η ψυχική ετοιμότητα συνδέεται άρρηκτα με τους υπόλοιπους τομείς (διατροφή, φυσική κατάσταση, πνευματικότητα, ύπνος). «Η βελτίωση σε έναν τομέα επηρεάζει θετικά όλους τους άλλους», σχολιάζει ο Enke. Για παράδειγμα, η ψυχική δύναμη βοηθά στην επίτευξη φυσικών στόχων ενώ η άσκηση ενισχύει τη μνήμη.

Το H2F δίνει έμφαση στην εκπαίδευση για μέγιστη απόδοση ώστε οι στρατιώτες να είναι ευέλικτοι κι αποτελεσματικοί όταν χρειαστεί. Με την τακτική εφαρμογή των αρχών H2F βελτιώνεται συνολικά η ποιότητα ζωής.

Ο αμερικανικός στρατός έχει δεσμευτεί να βοηθήσει κάθε άτομο να αξιοποιήσει πλήρως τις δυνατότητές του και πρόσφατα λάνσαρε τη σειρά βίντεο «All You» με πρακτικές συμβουλές υγείας από ειδικούς και εκπαιδευμένους στρατιώτες. Περισσότερες τεχνικές ευεξίας μπορείτε να βρείτε στο κανάλι GoArmy στο YouTube.

(Οι απόψεις που παρουσιάζονται ανήκουν στους συντάκτες του άρθρου και δεν αντικατοπτρίζουν απαραίτητα τις θέσεις του Υπουργείου Άμυνας των ΗΠΑ ή του Στρατού. Η αναφορά εμπορικών προϊόντων/υπηρεσιών ή εξωτερικών συνδέσμων δεν συνεπάγεται επίσημη έγκριση.)

Πηγή: menshealth.com