Το πολυτελές “πλυντήριο” των Μονεγάσκων/ Γιατί η ΕΕ έβαλε το Μονακό στη μαύρη λίστα για ξέπλυμα χρήματος

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρόσθεσε το Μονακό στη λίστα με τις χώρες που θεωρούνται υψηλού κινδύνου για ξέπλυμα χρήματος και χρηματοδότηση της τρομοκρατίας, τοποθετώντας το πριγκιπάτο δίπλα σε χώρες όπως η Συρία, η Μιανμάρ και η Μπουρκίνα Φάσο. Στη νέα λίστα εντάχθηκε επίσης η Βενεζουέλα, ενώ αφαιρέθηκαν τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Γιβραλτάρ. Η Ρωσία για ακόμη μία φορά δεν συμπεριλήφθηκε στη λίστα.

Το σχετικό νομοσχέδιο, όπως αναφέρει το POLITICO, δημοσιεύθηκε έπειτα από σχεδόν μία εβδομάδα καθυστέρησης, εν μέσω εντεινόμενων εικασιών σχετικά με τις επιλογές της Κομισιόν. Ωστόσο, το τελικό κείμενο παρέμεινε αμετάβλητο σε σχέση με το προσχέδιο που είχε διαρρεύσει την προηγούμενη εβδομάδα.

Το ζήτημα θεωρείται ιδιαίτερα ευαίσθητο πολιτικά. Πέρυσι, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το οποίο μαζί με το Συμβούλιο μπορεί να εκφράσει αντιρρήσεις στη λίστα, απέρριψε αρχικά την αφαίρεση των ΗΑΕ και αντιτάχθηκε στην ίδια πρόταση που είχε παρουσιάσει η επίτροπος Χρηματοπιστωτικών Υπηρεσιών, Maria Luís Albuquerque, τον Ιανουάριο.

Παράλληλα, βουλευτές πίεσαν την Κομισιόν να συμπεριλάβει τη Ρωσία στη μαύρη λίστα, καθώς ο διεθνής οργανισμός FATF, που ιδρύθηκε το 1989 από την G7, δεν κατάφερε να θέσει τη Μόσχα υπό κυρώσεις λόγω αντιδράσεων από τις χώρες των BRICS.

Πολιτικές πιέσεις και οικονομικά συμφέροντα

Την περασμένη εβδομάδα, ο Τσέχος ευρωβουλευτής του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, Luděk Niedermayer, κάλεσε την Επιτροπή να εξετάσει σοβαρά τη μαύρη λίστα για τη Ρωσία. Ωστόσο, η Κομισιόν συνήθως εναρμονίζεται με τις αποφάσεις του FATF, γι’ αυτό και συμπεριέλαβε το Μονακό ανάμεσα στις χώρες που έχουν ελλείψεις στην καταπολέμηση του ξεπλύματος χρήματος αλλά έχουν δεσμευθεί να τις αντιμετωπίσουν.

Σύμφωνα με την Global Magnitsky Justice Campaign, εκατομμύρια ευρώ παράνομων κεφαλαίων που συνδέονται με απάτες Ρώσων ολιγαρχών – όπως αποκάλυψε ο Sergey Magnitsky – έχουν σταθμεύσει στο Μονακό. Παρά τα σχετικά ρεπορτάζ, δεν έχουν ξεκινήσει ουσιαστικές έρευνες.

Αντιδράσεις για τις αφαιρέσεις και νέες προσθήκες

Ενώ το Μονακό προστέθηκε στη λίστα, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα αφαιρέθηκαν. Η ΕΕ ανταγωνίζεται τις ΗΠΑ για εμπορική συμφωνία με τα Εμιράτα. Οι αντιδράσεις για την αφαίρεση των ΗΑΕ υποχώρησαν μετά τη δέσμευση της χώρας – εγγράφως – να ενισχύσει τη δικαστική συνεργασία με την ΕΕ και την Europol, καθώς και μετά από κοινοβουλευτική αποστολή στα Εμιράτα.

Ωστόσο, ορισμένοι ευρωβουλευτές θεωρούν πως οι δεσμεύσεις δεν επαρκούν. Ο Γερμανός ευρωβουλευτής των Πρασίνων, Rasmus Andresen, δήλωσε πως τα ΗΑΕ δεν έχουν σημειώσει επαρκή πρόοδο και προειδοποίησε ότι μια εμπορική συμφωνία θα επιτρέψει «σε εγκληματίες να διοχετεύσουν παράνομα κεφάλαια πίσω στο ευρωπαϊκό χρηματοπιστωτικό σύστημα».

Την ίδια ώρα, η ισπανική κεντροδεξιά εκφράζει δυσαρέσκεια για την αφαίρεση του Γιβραλτάρ. Η επίτροπος Albuquerque αναμένεται να συναντηθεί σύντομα επίσημα με τους ευρωβουλευτές για να συζητήσει τις αλλαγές στη λίστα, μετά από εβδομάδες άτυπων διμερών επαφών για εξασφάλιση στήριξης.

Οι χώρες της νέας λίστας υψηλού κινδύνου

Στη μαύρη λίστα προστέθηκαν οι εξής χώρες: Αλγερία, Αγκόλα, Ακτή Ελεφαντοστού, Κένυα, Λάος, Λίβανος, Μονακό, Ναμίμπια, Νεπάλ και Βενεζουέλα. Αντίθετα, αφαιρέθηκαν οι: Μπαρμπάντος, Γιβραλτάρ, Τζαμάικα, Παναμάς, Φιλιππίνες, Σενεγάλη, Ουγκάντα και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.