Πώς ο Brian Wilson με τους Beach Boys μετέτρεψαν την Καλιφόρνια σε σύμβολο αισιοδοξίας και Surf City (vid)

Πώς ο Brian Wilson και οι Beach Boys μετέτρεψαν την Καλιφόρνια σε σύμβολο αισιοδοξίας και ελευθερίας στη μουσική

Τον Ιούλιο του 1963, το τραγούδι των Jan and Dean, Surf City, παρέμεινε για δύο εβδομάδες στην κορυφή του Billboard Hot 100, ως το πρώτο surf rock κομμάτι που κατέκτησε το Νο1. Συνδημιουργός ήταν ο Brian Wilson, που περιέγραψε έναν ειδυλλιακό τόπο όπου το πάρτι δεν σταματά ποτέ και οι ερωτικές πιθανότητες είναι πάντα υπέρ του αφηγητή – «δύο κορίτσια για κάθε αγόρι»!

Στην εποχή του rock’n’roll πριν οι Beatles αναστατώσουν τις ΗΠΑ, η surf κουλτούρα είχε ήδη γίνει mainstream μέσα από ταινίες όπως το Beach Party με τους Annette Funicello και Frankie Avalon και από τη μουσική του κιθαρίστα Dick Dale ή επιτυχίες όπως το Wipe Out των Surfaris. Οι ίδιοι οι Beach Boys ήταν ίσως η κινητήρια δύναμη αυτής της τάσης, έχοντας κάνει το ντεμπούτο τους στα τέλη του 1961 με το Surfin’, που λειτουργούσε σαν μανιφέστο: «Surfin’ is the only life, the only way for me.»

Οι νεαροί Beach Boys εμφανίζονταν σε διαφημίσεις περιοδικών με ομοιόμορφα καρό πουκάμισα, παρατεταγμένοι με μια σανίδα σε χέρια, τραγουδώντας περίτεχνες αρμονίες γεμάτες ζεστασιά. Μέχρι το καλοκαίρι του 1963, το δεύτερο άλμπουμ τους, Surfin’ USA, βρισκόταν στο Νο4 των charts, ενώ το ομώνυμο τραγούδι είχε ήδη γίνει top five χάρη στους ρυθμούς, τις αναφορές στη μόδα και τα shout-outs σε περιοχές της Καλιφόρνια όπως Redondo Beach και La Jolla.

Για τον Wilson και τους Beach Boys, η Καλιφόρνια ήταν ο απόλυτος προορισμός για όποιον ήθελε να είναι «cool». Όμως η πολιτεία δεν ήταν αποκλειστική: στους στίχους του Surfin’ USA όλοι είναι ευπρόσδεκτοι στη θάλασσα – αν εμφανιστείς, ανήκεις εκεί.

Η Καλιφόρνια ως μουσικός και ονειρικός προορισμός

Ο κύριος στιχουργός και αρχικός ηγέτης των Beach Boys, ο Brian Wilson, ήταν ένας από τους πιο αναγνωρισμένους μουσικούς όλων των εποχών, του οποίου τα τραγούδια έχουν καταταχθεί ανάμεσα στις σπουδαιότερες συνθέσεις στην ιστορία της ποπ και ροκ μουσικής. Ως ένας από τους πιο καινοτόμους τραγουδοποιούς του 20ού αιώνα, ο Brian έσπρωξε τα όρια της ποπ κουλτούρας καθώς οι υψηλές παραγωγικές του αξίες και οι πολύπλοκες ενορχηστρώσεις του εδραίωσαν τη φήμη του ως αληθινού θρύλου στη μουσική βιομηχανία. Με μια αναγνωρισμένη καριέρα με τους Beach Boys και ως σόλο καλλιτέχνης, η επιρροή του Brian έχει γίνει αισθητή σε όλα, από την ποπ μέχρι την πανκ ή την emo και την indie .

Ωστόσο, παράλληλα με το απίστευτο ταλέντο του Μπράιαν, αντιμετώπιζε επίσης προβλήματα ψυχικής υγείας σε όλη του τη ζωή και, με την πάροδο των δεκαετιών, πέρασε έντονες περιόδους απομόνωσης και εθισμού στα ναρκωτικά. Ο Μπράιαν έκανε αρκετές επιστροφές όλα αυτά τα χρόνια και η ιστορία της ζωής του δραματοποιήθηκε στη βιογραφική ταινία ροκ Love & Mercy . Δυστυχώς, τον Φεβρουάριο του 2024, ανακοινώθηκε ότι ο Μπράιαν έχει άνοια (μέσω του The Guardian ). Ο Γουίλσον έδωσε την τελευταία του συναυλία το 2022 και η κόρη του Κάρνι δήλωσε στο podcast Beach Boys Talk ότι ήταν απίθανο να ξανακάνει περιοδεία.

Ο Brian Wilson συχνά ζωγράφιζε ειδυλλιακές εικόνες στα τραγούδια του, παρουσιάζοντας την Καλιφόρνια σαν μυθικό τόπο γεμάτο πολυτελή αυτοκίνητα (Little Deuce Coupe, Shut Down), εντυπωσιακές γυναίκες (California Girls) και ιδανικές συνθήκες για surf (Catch a Wave). Οι στίχοι του θύμιζαν καρτ-ποστάλ: βόλτες στην παραλία, μέρες σερφ και εφηβικοί έρωτες.

Παράλληλα, τα τραγούδια του εξήραν τη σταθερότητα της πολιτείας – μια όαση μακριά από πολιτικές ταραχές και κοινωνικές αναταράξεις. Ωστόσο, ο Wilson δεν αγνοούσε τον έξω κόσμο. Το The Warmth of the Sun γράφτηκε μετά τη δολοφονία του John F Kennedy το 1963, αλλά αντί για θλίψη μιλά για έναν χωρισμό όπου η παρηγοριά βρίσκεται στον ήλιο. Ακόμη και στις σκοτεινές στιγμές, ο ήλιος υπόσχεται πως θα ξανανατείλει.

Με μικρούς και μεγάλους τρόπους, ο Wilson καθιέρωσε την Καλιφόρνια ως τόπο δυνατοτήτων: τα τραγούδια μπορεί να έχουν μια υποψία μελαγχολίας, όμως πάντα διατηρούν την αισιοδοξία τους. Το Surfer Girl παραπέμπει στο When You Wish Upon a Star της Disney, ενώ το In My Room συνδέεται με τη διδασκαλία αρμονιών στους αδελφούς Carl και Dennis. Ο Noble Surfer ξεπερνά τις δυσκολίες της φύσης ως ένας ανθεκτικός ήρωας της θάλασσας.

Ηχητικές καινοτομίες και παγκόσμια επιρροή

Ακόμη περισσότερο, ο Wilson έβλεπε την Καλιφόρνια ως πεδίο ηχητικής εξερεύνησης. Παραγωγός στο τρίτο άλμπουμ των Beach Boys, Surfer Girl (1963), επιστράτευσε session μουσικούς όπως τους Wrecking Crew και πρόσθεσε ιδιαίτερα στοιχεία όπως άρπα στο Catch a Wave. Το αριστούργημά του Pet Sounds, αν και όχι ρητά για την Καλιφόρνια, επηρεάστηκε από τις πλούσιες παραγωγές του Phil Spector στο Λος Άντζελες κι άνοιξε τον δρόμο για πολύχρωμες pop δημιουργίες.

Παρά τις προσωπικές δυσκολίες με την ψυχική υγεία και τις εξαρτήσεις, ο Wilson επέστρεφε νοσταλγικά στις beachy μέρες της νιότης του μέσα από τη μουσική. Στο California Feelin’ (1970s) έγραφε: «Sunlight chased my cares away / The sun dances through the morning sky». Αργότερα κυκλοφόρησε το That Lucky Old Sun – ένα concept album για το Λος Άντζελες και τις διάφορες διαθέσεις της πόλης – που ο ίδιος αποκάλεσε «Heartbeat of LA».

Ένα από τα πιο συγκινητικά κομμάτια ήταν το Southern California, όπου τονίζεται ότι «In Southern California / Dreams wake up for you / And when you wake up here / You wake up everywhere». Οι στίχοι περιγράφουν μια ιδανική μέρα δίπλα στον ωκεανό κι ένα βράδυ βγαλμένο από ρομαντική ταινία· όμως στην πρώτη στροφή ο Wilson αναπολεί κάτι πολύ πιο προσωπικό: να ακούει το Surfin’ στο ραδιόφωνο και να θυμάται τα παιδικά χρόνια με τα αδέλφια του.

Η διαχρονική επιρροή των Beach Boys

Ένα ηλιοτρόπιο βρίσκεται πάνω στο αστέρι των Beach Boys στη Hollywood Walk of Fame. Ο Wilson πραγματοποίησε την τελευταία περιοδεία του με τους Beach Boys το 2012, ενώ αποσύρθηκε οριστικά από τις solo εμφανίσεις το 2022. Η μουσική του επιρροή ακούγεται παγκοσμίως – από το Elephant 6 collective της Georgia μέχρι τους Ramones της Νέας Υόρκης – αλλά έχει τεράστιο αποτύπωμα ιδιαίτερα στην Καλιφόρνια.

Αρκεί να σκεφτεί κανείς τις ερωτικές ωδές στην Καλιφόρνια των Best Coast, την ποπ των Fleetwood Mac, το surf-rock των Wavves ή τη chamber-pop των Wondermints που συνόδευσαν τον Wilson για χρόνια. Πολλοί hip-hop καλλιτέχνες έχουν δανειστεί samples των Beach Boys· η Beyoncé ενσωμάτωσε στοιχεία από Good Vibrations στο Ya Ya (Cowboy Carter), ενώ οι Air χρησιμοποίησαν sample από Do It Again στο Remember (Moon Safari).

Σε ευρύτερο επίπεδο, τα τραγούδια του Wilson έχουν διαποτίσει την pop κουλτούρα μέσα από ταινίες (Happy Feet, Good Morning Vietnam, The Big Chill) και τηλεοπτικές σειρές (The Bear, WandaVision, Ted Lasso). Σε σειρές όπως το Full House οι Beach Boys έγιναν συνώνυμο μιας εξιδανικευμένης εικόνας της ηλιόλουστης Καλιφόρνια.

Η Surf City που περιέγραψε ο Wilson το 1963 υπάρχει πλέον πραγματικά: Το Huntington Beach της Καλιφόρνια ανακηρύχθηκε επίσημα Surf City USA το 2006. Οι Beach Boys συνεχίζουν να περιοδεύουν αδιάλειπτα κρατώντας ζωντανή τη μουσική παρακαταθήκη της Καλιφόρνιας. «Μαζί χαρίσαμε στον κόσμο το αμερικανικό όνειρο της αισιοδοξίας, της χαράς και της ελευθερίας», έγραψαν οι Beach Boys στο Facebook μετά τον θάνατο του Wilson. «Μουσική που έκανε τους ανθρώπους να νιώθουν καλά· να πιστεύουν στο καλοκαίρι και στις ατελείωτες δυνατότητες.»