Ζαχαράκη για Πανεπιστήμια: Συστήματα ελεγχόμενης εισόδου και αυστηροποίηση πλαισίου για διαγραφή φοιτητών

Η ασφάλεια των πανεπιστημίων και η αντιμετώπιση φαινομένων βίας ήταν κεντρικά θέματα στη Σύνοδο των Πρυτάνεων, η οποία πραγματοποιήθηκε στη Χαλκιδική με τη συμμετοχή της Υπουργού Παιδείας, Σοφίας Ζαχαράκη. Η Υπουργός ανέφερε ότι μέχρι το τέλος Ιουλίου τα πανεπιστήμια θα πρέπει να έχουν υποβάλει ή να έχουν επικαιροποιήσει τα σχέδια ασφαλείας τους.
Επιπλέον, ανακοίνωσε ότι έως το τέλος του έτους θα τοποθετηθούν συστήματα ελεγχόμενης εισόδου, όπως μπάρες και κάρτες, στις σχολές που έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη, με προτεραιότητα στα αστικά κέντρα.
Η κ. Ζαχαράκη δεσμεύτηκε ότι το υπουργείο είναι έτοιμο να διαθέσει έκτακτη χρηματοδότηση στα πανεπιστήμια για την υλοποίηση των μέτρων ασφαλείας.
Επιπλέον, η Υπουργός προανήγγειλε αυστηροποίηση του νομικού πλαισίου για την αντιμετώπιση της βίας στα πανεπιστήμια, με ταχύτερη εκδίκαση των υποθέσεων και αυτοδίκαιη παύση της φοιτητικής ιδιότητας για όσους συλλαμβάνονται για αξιόποινες πράξεις. Η παύση της ιδιότητας θα μπορεί να διαρκεί έως 24 μήνες.
Ακόμη, τόνισε ότι τα πειθαρχικά συμβούλια των πανεπιστημίων θα συνεχίσουν να λειτουργούν, αποφασίζοντας ακόμα και τη διαγραφή φοιτητών που έχουν καταδικαστεί αμετάκλητα για αξιόποινες πράξεις.
Όσον αφορά στους αιώνιους φοιτητές, τόνισε ότι ο νόμος θα εφαρμοστεί και προανήγγειλε νομοθετική ρύθμιση που θα διακρίνει τον ενεργό από τον ανενεργό φοιτητή.
Όπως είπε, πρέπει να υπάρχει μια δεύτερη ευκαιρία, αλλά όχι χωρίς προϋποθέσεις, για εργαζομένους φοιτητές, αθλητές ή σε περιπτώσεις ασθένειας.
Τι ζητούν οι πρυτάνεις
Η ενίσχυση των οικονομικών πόρων των ελληνικών πανεπιστημίων, μέσω του τακτικού προϋπολογισμού και του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης, ήταν το πρωταρχικό αίτημα των πρυτάνεων προς την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Παιδείας, στη 108η Σύνοδο της Ολομέλειάς τους που ολοκληρώθηκε το απόγευμα της Παρασκευής (9/5) στη Χαλκιδική.
Στο κείμενο των συμπερασμάτων που εξέδωσε η Σύνοδος των Πρυτάνεων αναφέρεται συγκεκριμένα:
«Επισημάνθηκε ότι ο τακτικός προϋπολογισμός όλων των ΑΕΙ εμφανίζει μείωση πλέον του 50% σε σύγκριση με την περίοδο πριν από την κρίση και ότι η χρηματοδότηση ανά φοιτητή ανέρχεται μόλις στο 1/3 του μέσου όρου των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Επιπρόσθετα, δεν δόθηκε η έκτακτη επιχορήγηση που κάλυπτε, τα τελευταία χρόνια, μέρος των ανελαστικών λειτουργικών δαπανών.
Οι Πρυτάνεις διαπίστωσαν ότι ο τακτικός προϋπολογισμός δεν επαρκεί για την κάλυψη των λειτουργικών δαπανών και δυσχεραίνει την προοπτική ανάπτυξης.
Εξαιρετικά σημαντικό είναι εξάλλου το πρόβλημα με το ύψος της χρηματοδότησης για τις κτηριακές υποδομές οι οποίες, ιδιαίτερα σε παλαιά πανεπιστήμια, εμφανίζουν σημαντικές φθορές.
Το 2025 η επιχορήγηση για συντηρήσεις εμφάνισε μείωση 50% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Η Σύνοδος ζήτησε την καταβολή της έκτακτης επιχορήγησης και την αύξηση χρηματοδότησης στο ΕΠΑ και τον τακτικό προϋπολογισμό».
Περαιτέρω η Σύνοδος Πρυτάνεων επανέφερε «το πάγιο πρόβλημα της υποστελέχωσης ιδιαίτερα σε διοικητικό προσωπικό», πρόβλημα που όπως επισημαίνεται στο κείμενο των συμπερασμάτων «επιδεινώνεται από την κινητικότητα των δημοσίων υπαλλήλων και τις αργές διαδικασίες του ΑΣΕΠ», ενώ «σοβαρές είναι οι ελλείψεις, εξάλλου, σε μέλη ΔΕΠ και σε όλες τις κατηγορίες διδακτικού προσωπικού, παρά την πρόσφατη αύξηση των θέσεων που κατανεμήθηκαν στα Πανεπιστήμια».
Ζητήθηκε επίσης να συνεχιστεί ο διάλογος με την πολιτική ηγεσία σχετικά με θεσμικά ζητήματα, βελτιώσεις του νομοθετικού πλαισίου και μέτρα για την εξάλειψη της γραφειοκρατίας.
Σχετικά με το κρίσιμο ζήτημα των διαγραφών φοιτητών, η Σύνοδος Πρυτάνεων επανέλαβε τη θέση της για διάκριση των φοιτητών σε ενεργούς και μη ενεργούς και ζήτησε από την ηγεσία του ΥΠΑΙΘΑ «να εισαγάγει εγκαίρως νομοθετική ρύθμιση που θα επιλύει το πρόβλημα με μόνιμη πρόβλεψη ώστε να περικλείει τους ενεργούς φοιτητές και τις φοιτήτριες για τους οποίους προβλέπεται διαγραφή κατά τα επόμενα ακαδημαϊκά έτη».
Τέλος, η Σύνοδος Πρυτάνεων υπογράμμισε «τη μεγάλη εμπιστοσύνη της οποίας χαίρει το ελληνικό δημόσιο Πανεπιστήμιο από την ελληνική κοινωνία και διεθνώς και ζήτησε την έμπρακτη στήριξή του από την πολιτεία».
Η Σύνοδος «θεωρεί ότι τα ζητήματα ασφάλειας διαφοροποιούνται μεταξύ των ελληνικών πανεπιστημίων και για τον λόγο αυτό τα όποια μέτρα δεν θα πρέπει να έχουν οριζόντια εφαρμογή αλλά να εξειδικευτούν ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες και τις ανάγκες του κάθε Πανεπιστημίου» και «τα πανεπιστήμια ζητούν από την Πολιτεία να συνδράμει για την αντιμετώπιση σοβαρών περιστατικών, σύμφωνα με τη δική της αρμοδιότητα και επιχειρησιακή εξειδίκευση». Επίσης, ζητείται η οικονομική τους ενίσχυση ώστε να εφαρμόσουν αποτελεσματικά μέτρα πολιτικής προστασίας, που θα θωρακίζουν τα πανεπιστήμια απέναντι σε κάθε κίνδυνο.
Η 108η Σύνοδος Πρυτάνεων των Ελληνικών Πανεπιστημίων πραγματοποιήθηκε στη Χαλκιδική από τις 6 έως και τις 9 Μαΐου 2025, υπό την προεδρία του πρύτανη του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, καθηγητή Στυλιανού Κατρανίδη, και των άλλων μελών του προεδρείου της Συνόδου, της πρυτάνεως του Παντείου Πανεπιστημίου Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών, καθηγήτριας Χριστίνας Κουλούρη και του πρύτανη του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, καθηγητή Αθανάσιου Κατσή.