Ανακοινώσεις ΕΟΔΥ για την επιστροφή του κοροναϊού και τα μέτρα – Δραματική αύξηση στα κρούσματα – Η JN.1 και οι φόβοι για την τριπλή πανδημία

Ο ΕΟΔΥ ανακοινώνει σήμερα Παρασκευή αναλυτικά τις συστάσεις αναφορικά με τα προληπτικά μέτρα λόγω της κυκλοφορίας του κοροναϊου και άλλων ιογενών λοιμώξεων σύμφωνα με τον Δημήτρη Παρασκευή, αναπληρωτή Καθηγητή Επιδημιολογίας του ΕΚΠΑ και μέλος του ΕΟΔΥ, ο οποίος μίλησε στην ΕΡΤ.

Η επιτροπή εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Υγείας συζήτησε την Πέμπτη 28 Δεκεμβρίου την επιδημιολογική κατάσταση όπως έχει διαμορφωθεί τις τελευταίες εβδομάδες καθώς το τελευταίο διάστημα παρατηρείται σημαντική διασπορά στην κοινότητα του κοροναϊού, αύξηση κρουσμάτων και νοσηλειών.

Παρότι το Υπουργείο Υγείας επισημαίνει ότι το ΕΣΥ δεν πιέζεται και αντέχει τα κρούσματα που καταγράφονται, τα νοσοκομεία εμφανίζουν δραματική αύξηση στην κίνηση στα Επείγοντα, αφού εκτός από τους ασθενείς με κοροναϊό, υπάρχουν και τα περιστατικά γρίπης αλλά και των αναπνευστικών λοιμώξεων της εποχής.

• Οι επιστήμονες αναμένεται να εστιάσουν στον εμβολιασμό, ειδικά των ευπαθών ομάδων του πληθυσμού, καθώς τα ποσοστά εμβολιασμού για την covid είναι εξαιρετικά περιορισμένα ακόμη και στους ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας.

Με βάση τα επίσημα στοιχεία του υπουργείου Υγείας φέτος έχουν πραγματοποιηθεί μόλις 160.000 εμβολιασμοί για τον κορονοϊό, από τους οποίους 8 στους 10 έγιναν σε άτομα άνω των 60 ετών.

Η πανδημία που είναι πλέον παρελθόν αλλά και η παρατεταμένη καλοκαιρία ακόμη και μέσα στις γιορτές των Χριστουγέννων, έκαναν όπως φαίνεται τους πολίτες να γυρίσουν την πλάτη όχι μόνο στο εμβόλιο για τον κοροναϊό αλλά και για τη γρίπη. Γι’ αυτό άλλωστε και τα ποσοστά εμβολιασμού για τη γρίπη είναι φέτος περιορισμένα. 

Να σημειωθεί πως ο ΕΟΔΥ τονίζει με την κάθε ευκαιρία ότι φέτος ο ιός της γρίπης κυκλοφορεί παράλληλα με τον ιό SARS-CoV-2, που προκαλεί τη νόσο COVID-19. «Αυτή η ιδιαίτερη συγκυρία απαιτεί την πλήρη εφαρμογή του αντιγριπικού εμβολιασμού κατά την προσεχή περίοδο με προτεραιότητα τον εμβολιασμό ατόμων που ανήκουν σε ομάδες αυξημένου κινδύνου».

• Το πιο πρόσφατο στέλεχος που έχει τραβήξει την προσοχή των ειδικών σε όλο τον κόσμο και βρίσκεται και στην Ελλάδα, ονομάζεται JN.1 και μέχρι στιγμής φαίνεται να είναι ιδιαίτερα μεταδοτικό.

Το στέλεχος JN.1 εμφανίστηκε στις ΗΠΑ τον Σεπτέμβριο. Είναι στενός συγγενής του BA.2.86 (μετάλλαξη Pirola), και μια γενεαλογική γραμμή της παραλλαγής Omicron που το CDC παρακολουθεί από τον Αύγουστο

Μια διαφορά μεταξύ του στελέχους BA.2.86 και του JN.1 είναι ότι ο τελευταίος έχει μια μετάλλαξη στην πρωτεΐνη-ακίδα, η οποία σε προκαταρκτική έρευνα δείχνει ότι μπορεί να παρέχει επιπλέον ανοσολογική διαφυγή από τα εμβόλια και προηγούμενη νόσηση.

• Αν και δεν υπάρχουν ακόμη αρκετά στοιχεία για να πούμε κάτι οριστικά, η JN.1 δεν φαίνεται να προκαλεί περισσότερες περιπτώσεις σοβαρής νόσου ή συμπτώματα που να διαφέρουν από εκείνα που σχετίζονται με προηγούμενα στελέχη.

Το CDC έχει αναφέρει ότι τα συμπτώματα της Covid τείνουν γενικά να είναι παρόμοια σε όλες τις παραλλαγές και τα συμπτώματα και η σοβαρότητα εξαρτώνται συνήθως περισσότερο από την ανοσία του ατόμου παρά από την παραλλαγή.

Μια αξιοσημείωτη πτυχή της JN.1 είναι η ταχεία εξέλιξή της, γεγονός που υποδηλώνει ότι μπορεί να είναι καλύτερη στο να αποφεύγει τα ανοσοποιητικά συστήματα ή μπορεί απλώς να είναι πιο μεταδοτική, σύμφωνα με το CDC.

• Μετά την πρώτη τεκμηριωμένη εμφάνισή της στις ΗΠΑ τον Σεπτέμβριο, η JN.1 από το 3,5% των κρουσμάτων Covid στα μέσα Νοεμβρίου έφτασε σε λίγο περισσότερο από 21% περίπου ένα μήνα αργότερα, τον Δεκέμβριο, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του CDC.

Ταυτόχρονα, παρά την πρόσφατη άνοδο των κρουσμάτων COVID, είναι δύσκολο να πούμε αν η JN.1 και άλλες νέες υποπαραλλαγές του κορονοϊού ευθύνονται γι’ αυτό. Το CDC ανέμενε ούτως ή άλλως αύξηση των κρουσμάτων Covid και άλλων αναπνευστικών ασθενειών αυτό το φθινόπωρο και το χειμώνα με βάση προηγούμενα πρότυπα. Η πρόβλεψη ότι τρεις ιοί, SARS-CoV-2, γρίπη και RSV,  θα χτυπήσουν περίπου την ίδια εποχή το φθινόπωρο και τον χειμώνα έχουν δημιουργήσει φόβους για μια «τριπλή επιδημία» τα τελευταία χρόνια.

• Αυτή την περίοδο, διατίθενται εμβόλια που συμβάλλουν στην προστασία και από τις τρεις αυτές ασθένειες. Τα επικαιροποιημένα εμβόλια γρίπης και του Covid είναι διαθέσιμα σε όλους τους ανθρώπους ηλικίας 6 μηνών και άνω.

Και τα νέα προληπτικά εμβόλια RSV χορηγούνται στους πιο ευάλωτους πληθυσμούς και περιλαμβάνουν δύο επιλογές εμβολίων για ενήλικες 60 ετών και άνω. Υπάρχει επίσης ένα μονοκλωνικό αντίσωμα για βρέφη και νήπια και ένα εμβόλιο που χορηγείται σε έγκυες για την παροχή αντισωμάτων που θα βοηθήσουν στην προστασία των νεογέννητων βρεφών τους από τον RSV από τη γέννηση έως τους 6 μήνες.

Τα επικαιροποιημένα εμβόλια της Covid που έγιναν διαθέσιμα το φθινόπωρο αναμένεται να αυξήσουν την προστασία έναντι του JN.1. Επιπλέον, τα τεστ Covid θα πρέπει να είναι σε θέση να ανιχνεύουν το JN.1 και άλλα στελέχη και οι αντιικές θεραπείες θα πρέπει να παραμείνουν αποτελεσματικές έναντι αυτών των παραλλαγών, σύμφωνα με το CDC.

Οι προσπάθειες προστασίας με ατομικά μέτρα μπορούν επίσης να βοηθήσουν στη μείωση των κρουσμάτων και των ασθενών στα νοσοκομεία. Αυτές περιλαμβάνουν την απομάκρυνση από ανθρώπους που είναι άρρωστοι, τη χρήση μάσκας όταν βρίσκεστε σε κλειστούς χώρους, το πλύσιμο των χεριών και την ενημέρωση για το ιικό φορτίο σε κάθε περιοχή.