2023: Ένας Κόσμος αλυσοδεμένος στα χρέη

Σε επικίνδυνη πορεία βρίσκεται το παγκόσμιο χρέος, όπως προειδοποιεί το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, καθώς μετά το ξέσπασμα της πανδημίας, το 2020, ακολούθησε έντονα ανοδική πορεία, λόγω των μέτρων που έλαβαν οι κυβερνήσεις για να προστατεύσουν τις οικονομίες, ενώ το 2022 δεν έχει υποχωρήσει ακόμη στα επίπεδα όπου βρισκόταν το 2019.

Ειδικότερα, σύμφωνα με τη σχετική έκθεση που δημοσιεύει το Ταμείο, το παγκόσμιο χρέος ανήλθε το 2022 στο 238% του παγκόσμιου ΑΕΠ και ήταν εννέα μονάδες του ΑΕΠ υψηλότερο από το αντίστοιχο ποσοστό του 2019. Σε απόλυτους όρους έφθασε στα 235 τρισ. δολάρια ή 200 δισ. πάνω από το 2021.

Παρά την ανάκαμψη των οικονομιών μετά το 2020 και τον πολύ υψηλότερο από τον αναμενόμενο πληθωρισμό, το δημόσιο χρέος παρέμεινε επίμονα υψηλό. Τα δημοσιονομικά ελλείμματα διατήρησαν τα επίπεδα του δημόσιου χρέους σε υψηλά επίπεδα, καθώς πολλές κυβερνήσεις δαπανούσαν περισσότερα για να ενισχύσουν την ανάπτυξη και να ανταποκριθούν στις εξάρσεις των τιμών των τροφίμων και της ενέργειας, ακόμη και όταν τερμάτιζαν τη δημοσιονομική στήριξη που σχετιζόταν με την πανδημία. Ως αποτέλεσμα, το δημόσιο χρέος μειώθηκε κατά μόλις 8 μονάδες του ΑΕΠ τα τελευταία δύο χρόνια, αντισταθμίζοντας μόνο το ήμισυ περίπου την αύξηση που σχετίζεται με την πανδημία.

Οι παγκόσμιοι δείκτες χρέους προς το ΑΕΠ είχαν αυξηθεί επί δεκαετίες. Το παγκόσμιο δημόσιο χρέος τριπλασιάστηκε από τα μέσα της δεκαετίας του 1970 για να φθάσει το 92% του ΑΕΠ (ή λίγο πάνω από 91 τρισεκατομμύρια δολάρια) μέχρι το τέλος του 2022. Το ιδιωτικό χρέος επίσης τριπλασιάστηκε στο 146% του ΑΕΠ (ή κοντά στα 144 τρισεκατομμύρια δολάρια), αλλά σε μεγαλύτερο χρονικό διάστημα μεταξύ 1960 και 2022.

Παγκόσμιος “βραχνάς” το ιδιωτικό χρέος

Το ιδιωτικό χρέος, το οποίο περιλαμβάνει το χρέος των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, μειώθηκε με ταχύτερο ρυθμό, υποχωρώντας κατά 12 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ. Όμως, η μείωση δεν ήταν αρκετή για να εξαλείψει την αύξηση της πανδημίας. Το τελευταίο μάλιστα διάστημα έχουμε μία νέα τάση ανόδου του ιδιωτικού χρέους ιδιαίτερα στις ΗΠΑ όπου πάνω από το ρεκόρ του 1 τρισ. δολ. εκτινάχθηκε το χρέος που έχουν συσσωρεύσει οι Αμερικανοί σε πιστωτικές κάρτες.

Αυτό συμβαίνει καθώς η επιθετική νομισματική πολιτική αύξηση από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ, έχει εκτινάξει το μέσο επιτόκιο για το πλαστικό χρήμα σε περισσότερο από 22% . Τα επιτόκια στις πιστωτικές κάρτες λιανικής είναι ακόμη υψηλότερα, πλησιάζοντας το 29% κατά μέσο όρο .

«Ακόμα κι αν εργάζεστε και οι μισθοί σας είναι αυξημένοι, το ενοίκιό σας κοστίζει πλέον περισσότερο, το σούπερ μάρκετ κοστίζει περισσότερο, το φυσικό αέριο κοστίζει περισσότερο, όλα κοστίζουν περισσότερο» αναφέρει χαρακτηριστικά στο CNBC, o Τεντ Ρόσμαν, ανώτερος βιομηχανικός αναλυτής στο Bankrate.com. «Έτσι οι άνθρωποι δεν αισθάνονται ότι προχωρούν.»

Σε αυτό το 1 τρισ. δολ. χρέους σε πιστωτικές κάρτες θα πρέπει να προσθέσουμε άλλα 16 τρισ. τα οποία χρωστούν τα αμερικανικά νοικοκυριά, το τρίτο τρίμηνο του 2023, στα οποία περιλαμβάνονται:

• Στεγαστικά δάνεια 12,140 τρισ. δολ.
• Δάνεια σπουδών 1,6 τρισ. δολ.
• Δάνεια αγοράς αυτοκινήτων 3,4 τρισ. δολ.
• Αλλα καταναλωτικά δάνεια και πιστώσεις 1,7 τρισ. δολ.

Συνολικά, το ιδιωτικό χρέος στις ΗΠΑ (νοικοκυριών και επιχειρήσεων) ξεπερνάει το 74% του ΑΕΠ της χώρας.

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του ΔΝΤ οι 10 χώρες με το μεγαλύτερο ιδιωτικό χρέος είναι:

1. Καναδάς: 102.39% του ΑΕΠ
2. Μεγάλη Βρετανία: 83.17%
3. ΗΠΑ: 74.44%
4. Αυστραλία: 74.19%
5. Ελβετία: 68.48%
6. Ολλανδία: 66.86%
7. Βέλγιο: 66.66%
8. Δανία: 65.18%
9. Νορβηγία: 64.93%
10. Σουηδία: 63.62%

Συνολικά το ιδιωτικό χρέος σε παγκόσμιο επίπεδο ξεπερνάει τα 171 τρισ. δολάρια, το τρίτο τρίμηνο του 2023 από 145,5 τρισ. δολάρια που ήταν το 2019, πριν την πανδημία. Από αυτά 114,4 τρισ. χρωστάνε οι ιδιωτικές επιχειρήσεις, 26 τρισ. τα τραπεζικά ιδρύματα και 30,4 τρισ. τα νοικοκυριά.

Αντίστοιχα, το δημόσιο χρέος σε παγκόσμιο επίπεδο φτάνει τα 92,3 τρισ. δολάρια από 77,9 τρισ. το 2019. Από αυτά, 64,3 τρισ. χρωστούν οι αναπτυγμένες χώρες και 28 τρισ. οι αναπτυσσόμενες.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΟΛΟΚΛΗΡΟ ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΣΤΟ AnatropiNews