Vedomosti: Αυτοί είναι οι τέσσερις κρίσιμοι τομείς στις διαπραγματεύσεις Ρωσίας Ουκρανίας – Δυσκολίες και συμβιβασμοί

Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας έχουν χωριστεί σε τέσσερις κύριες κατευθύνσεις, δήλωσε στην ρωσική εφημερίδα Vedomosti πηγή που γνωρίζει ορισμένες πτυχές αυτής της διαδικασίας, προσκείμενη στην προεδρική διοίκηση της Ρωσίας. Το πρώτο σκέλος αφορά το καθεστώς της Ουκρανίας ως ανένταχτης χώρας και συζητείται αν η χώρα θα πρέπει να παραμείνει ουδέτερη στο μέλλον ή αν θα μπορούσε να γίνει μέλος του ΝΑΤΟ. Μετά τις διαπραγματεύσεις στην Κωνσταντινούπολη στις 29 Μαρτίου, ο επικεφαλής της ρωσικής αντιπροσωπείας, βοηθός του προέδρου Βλαντιμίρ Μεντίνσκι, δήλωσε ήδη ότι η ουκρανική πλευρά συμφώνησε με το ουδέτερο καθεστώς της χώρας. Ο Ουκρανός ομόλογός του Νταβίντ Αραχαμίγια συμφώνησε επίσης με κάποιες επιφυλάξεις.

Του Σπύρου Σιδέρη

Ωστόσο, δεν υπάρχει ακόμη συμφωνία στο θέμα των εγγυήσεων ενός τέτοιου αδέσμευτου καθεστώτος μεταξύ των μερών, αναφέρει ο συνομιλητής της Vedomosti. «Οι Ουκρανοί θέλουν εγγυήσεις για την ασφάλειά τους, οι οποίες θα μοιάζουν με το άρθρο 5 της συνθήκης του ΝΑΤΟ, δηλαδή την υπόσχεση άμεσης στρατιωτικής βοήθειας σε περίπτωση απειλής» σημείωσε.

Ο Αντρέι Κορτούνοφ, γενικός διευθυντής του Ρωσικού Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων, λέει ότι δεν υπάρχει καμία θεμελιώδης διαφωνία σχετικά με το καθεστώς της Ουκρανίας ως ανένταχτης χώρας. Όμως, σημείωσε, οι διαπραγματεύσεις βρίσκονται τώρα σε εξέλιξη μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας και πρέπει να δοθούν εγγυήσεις ασφαλείας από διάφορα κράτη, ενώ παραμένει άγνωστο σε ποιο βαθμό είναι έτοιμα να τις παράσχουν.

Οι τέσσερις τομείς σύμφωνα με τη Vedomosti είναι: το αδέσμευτο καθεστώς της χώρας, το μέγεθος του στρατού της, η δομή και τα σύνορα της

«Αλλά αν δοθούν τέτοιες εγγυήσεις [όπως το άρθρο 5 της συνθήκης του ΝΑΤΟ], πρέπει να περάσουν από τα κοινοβούλια των εγγυητριών χωρών και δεν είναι βέβαιο ότι θα είναι έτοιμα να το κάνουν» δήλωσε.

Με άλλα λόγια, υπάρχουν πολλές αποχρώσεις που πρέπει να διευθετηθούν, καταλήγει ο Κορτούνοφ. Την περασμένη εβδομάδα, ένας εκπρόσωπος της βρετανικής κυβέρνησης δήλωσε ότι οι εγγυήσεις για την Ουκρανία είναι πιθανές, αλλά όχι οι ίδιες όπως στην περίπτωση της ένταξης στο ΝΑΤΟ. Στις 3 Απριλίου, ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε επίσης ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν είχαν παράσχει στη χώρα “εγγυήσεις ασφαλείας”.

• Ο δεύτερος τομέας των διαπραγματεύσεων είναι το θέμα της αποστρατιωτικοποίησης και, στην πραγματικότητα, των περιορισμών στον ουκρανικό στρατό, δήλωσε η πηγή της Vedomosti. Η Ουκρανία επιμένει στη διατήρηση του σημερινού αριθμού των στρατευμάτων, ενώ η Ρωσία πιστεύει ότι θα πρέπει να είναι αρκετές φορές μικρότερος και χωρίς ορισμένα συστήματα μεγάλου βεληνεκούς, συνεχίζει.

Σύμφωνα με τον Κορτούνοφ, η θέση της Ρωσίας είναι ότι ο στρατός της Ουκρανίας δεν πρέπει να υπερβαίνει τους 50.000 στρατιώτες. Και η Ουκρανία, σύμφωνα με τον εμπειρογνώμονα, προτείνει να πάρουν ως παράδειγμα τη Φινλανδία – να εκτιμήσουν το μέγεθος του στρατού της χώρας αυτής και να κάνουν μια συσχέτιση με το μέγεθος του πληθυσμού της. “Και αυτά είναι ήδη διαφορετικά στοιχεία. Η Φινλανδία είχε 21.500 στρατιώτες για 5,5 εκατομμύρια ανθρώπους το 2020 (η Ουκρανία έχει πάνω από 42 εκατομμύρια), σύμφωνα με το βρετανικό εγχειρίδιο Military Balance.

Η πολιτική δομή της Ουκρανίας βρίσκεται επίσης υπό διαπραγμάτευση, αναφέρει πηγή της Vedomosti. Υπάρχουν διαφορές απόψεων σε αυτό το θέμα, συμφωνεί ο Κορτούνοφ, επειδή η Ρωσία θα επιμείνει στην κατηγορηματική εξάλειψη των δεξιών πολιτικών ομάδων. «Αλλά είναι αυτές οι ομάδες που προσφέρουν τη μεγαλύτερη αντίσταση στη Ρωσία και δραστηριοποιούνται στο δημόσιο χώρο της Ουκρανίας» πρόσθεσε.

• Το πιο δύσκολο, σύμφωνα με την πηγή αυτή, είναι ο τέταρτος τομέας των διαπραγματεύσεων – σχετικά με τα σύνορα της Ουκρανίας. Δεν υπάρχουν ενδείξεις συμβιβασμού στο θέμα αυτό, λέει ο συνομιλητής της Vedomosti.

Η ρωσική πλευρά έχει επανειλημμένα δηλώσει δημοσίως ότι η θέση της είναι ότι η Κριμαία είναι ρωσική και αυτό το καθεστώς είναι αδιαπραγμάτευτο, όπως και η αναγνώριση της ανεξαρτησίας των δημοκρατιών του Ντονμπάς εντός των συνόρων των περιφερειών Λουγκάνσκ και Ντονιέτσκ. Ταυτόχρονα, υπάρχουν ενδείξεις ότι δημιουργούνται τοπικές αρχές στην περιφέρεια της Χερσώνα και σε τμήματα της περιφέρειας Ζαπορίζια, μεταξύ άλλων και με ρωσική υποστήριξη. Η ουκρανική πλευρά, από την άλλη πλευρά, απαιτεί την απόσυρση των ρωσικών στρατευμάτων στα σύνορα της 23ης Φεβρουαρίου.

Οι τομείς που περιεγράφηκαν καλύπτουν όλο το φάσμα των ζητημάτων που είναι απαραίτητα για μια ειρηνική διευθέτηση και δεν θα υπάρξει πολιτική συμφωνία χωρίς την επίλυσή τους, λέει ο Ρώσος Φιοντόρ Λουκιάνοφ, επικεφαλής του Συμβουλίου Εξωτερικής και Αμυντικής Πολιτικής.

«Η λύση θα εξαρτηθεί εξ ολοκλήρου από την έκβαση των στρατιωτικών ενεργειών που τώρα επικεντρώνονται σε ένα συγκεκριμένο έδαφος – το λεγόμενο Donbass Plus. Με βάση τα αποτελέσματά τους, θα είναι δυνατόν να εκτιμηθεί ποιες από τις επιλογές που συζητήθηκαν στις συνομιλίες είναι εφαρμόσιμες», πιστεύει ο εμπειρογνώμονας. Αναφέρει ως παράδειγμα το εδαφικό ζήτημα στο οποίο δεν μπορεί να υπάρξει συμβιβασμός χωρίς στρατιωτική επιτυχία ή ήττα.

Όλες οι διαπραγματευτικές κατευθύνσεις είναι αλληλένδετες, λέει η πηγή προσκείμενη στην προεδρική διοίκηση.

«Δηλαδή, οι συμφωνίες σε οποιαδήποτε από αυτές μεμονωμένα δεν έχουν καμία πρακτική αξία, και μια αποτυχία σε οποιαδήποτε κατεύθυνση θα χαλούσε το αποτέλεσμα. Αλλά αυτό πιθανώς δεν θα είναι μια γρήγορη διαδικασία, καθώς «κανένα από τα τέσσερα πεδία δεν θα λειτουργήσει χωρίς την πλήρη αλλαγή των εν ενεργεία αρχών» στην Ουκρανία, αναφέρει στη Vedomosti. Σύμφωνα με πηγή στη Δούμα, οι επιτυχίες που σημείωσε η ειδική στρατιωτική επιχείρηση μπορεί να βοηθήσουν τις διαπραγματεύσεις να είναι αποτελεσματικές. Είπε ότι ο υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ είχε μιλήσει νωρίτερα για πρόοδο στις διαπραγματεύσεις σχετικά με το αδέσμευτο και μη πυρηνικό καθεστώς της Ουκρανίας.

«Έχουμε ήδη δηλώσει ότι δεν θέλουμε να σχολιάσουμε το περιεχόμενο των διαπραγματεύσεων», δήλωσε ο εκπρόσωπος του προέδρου Ντμίτρι Πεσκόφ στο Vedomosti. Ούτε η Εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών δεν απάντησε στο αίτημα του Vedomosti μέχρι την δημοσίευση του άρθρου, όπως αναφέρεται.