Ουκρανία: “Κρας τεστ” των προτάσεων Τραμπ και Ευρώπης για μία βιώσιμη λύση- Διαφορές και συγκλίσεις

Έχει γίνει «τεράστια πρόοδος» για την οριστικοποίηση του σχεδίου για τον τερματισμό του πολέμου αλλά «απομένει δουλειά να γίνει», δήλωσε ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Μ. Ρούμπιο. Έχουμε ενδείξεις ότι «η ομάδα του προέδρου Τραμπ μας ακούει», σχολίασε ο Ν. Ζελένσκι. «Προχωράμε προς μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη» δήλωσε ο σύμβουλός του, Α. Γερμάκ, εδώ. Οι συζητήσεις θα συνεχιστούν σήμερα.

Είχε προηγηθεί μια τεταμένη συνάντηση το πρωί της Κυριακής, κατά την οποία η αμερικανική πλευρά κατηγόρησε τους Ουκρανούς αξιωματούχους ότι διοχέτευσαν αρνητικές λεπτομέρειες για το αμερικανικό σχέδιο στον Τύπο. Υπήρξε και μια οργίλη δήλωση Τραμπ, ότι η ουκρανική ηγεσία «είναι αχάριστη» στις προσπάθειές του να τερματίσει τον πόλεμο. Τα πνεύματα ηρέμησαν αργότερα και άρχισε η επί της ουσίας διαπραγμάτευση.

Στο τραπέζι κατατέθηκε και η αντιπρόταση Μερτς, Μακρόν και Στάρμερ στην πρόταση Τραμπ. Η ευρωπαϊκή πρόταση δεν προβλέπει παράδοση ουκρανικών εδαφών που δεν έχουν καταληφθεί από τη Ρωσία, περιέχει ενισχυμένες εγγυήσεις για την άμυνα της Ουκρανίας, αυξάνει σε 800 χιλιάδες τον στρατό της, ορίζει ότι τα παγωμένα ρωσικά κεφάλαια θα διατεθούν για την ανοικοδόμησή της και εξαλείφει την «αμνηστία για όλες τις πράξεις» στη διάρκεια του πολέμου

Το KREPORT παραθέτει τις δύο προτάσεις, ΗΠΑ και ΕΕ, και μπορεί κανείς να διαπιστώσει τις διαφορές αλλά και τις συγκλίσεις:

Το σχέδιο Τραμπ με τα 28 σημεία

1. Θα επιβεβαιωθεί η κυριαρχία της Ουκρανίας.
2. Θα συναφθεί πλήρης, συνολική συμφωνία μη επιθετικότητας μεταξύ Ρωσίας, Ουκρανίας και Ευρώπης. Όλες οι ασάφειες των τελευταίων 30 ετών θα θεωρηθούν επιλυμένες.
3. Αναμένεται ότι η Ρωσία δεν θα εισβάλει σε γειτονικές χώρες και ότι το ΝΑΤΟ δεν θα επεκταθεί περαιτέρω.
4. Θα πραγματοποιηθεί διάλογος μεταξύ Ρωσίας και ΝΑΤΟ με μεσολάβηση των ΗΠΑ για την επίλυση όλων των ζητημάτων ασφαλείας και τη δημιουργία συνθηκών αποκλιμάκωσης, προκειμένου να διασφαλιστεί η παγκόσμια ασφάλεια και να αυξηθούν οι ευκαιρίες συνεργασίας και μελλοντικής οικονομικής ανάπτυξης.
5. Η Ουκρανία θα λάβει αξιόπιστες εγγυήσεις ασφαλείας.
6. Το μέγεθος των Ενόπλων Δυνάμεων της Ουκρανίας θα περιοριστεί σε [6]00.000 προσωπικό.
7. Η Ουκρανία συμφωνεί να κατοχυρώσει στο σύνταγμά της ότι δεν θα ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, και το ΝΑΤΟ συμφωνεί να συμπεριλάβει στο καταστατικό του ότι δεν θα δεχτεί την Ουκρανία οποιαδήποτε στιγμή στο μέλλον.
8. Το ΝΑΤΟ συμφωνεί να μην αναπτύξει τα στρατεύματά του στην Ουκρανία.
9. Ευρωπαϊκά μαχητικά αεροσκάφη θα σταθμεύσουν στην Πολωνία.

10. Εγγυήσεις των ΗΠΑ

α. Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα λάβουν αποζημίωση για την παροχή της εγγύησης.
β. Εάν η Ουκρανία εισβάλει στη Ρωσία, θα χάσει την εγγύηση.
γ. Εάν η Ρωσία εισβάλει στην Ουκρανία, εκτός από περίπτωση αποφασιστικής, συντονισμένης στρατιωτικής επίθεσης από την Ουκρανία, όλες οι διεθνείς κυρώσεις θα επανέλθουν, η αναγνώριση οποιουδήποτε νέου εδάφους και άλλα οφέλη της συμφωνίας θα ακυρωθούν.
δ. Εάν η Ουκρανία εκτοξεύσει πύραυλο προς τη Μόσχα ή την Αγία Πετρούπολη χωρίς λόγο, η εγγύηση ασφαλείας θα θεωρηθεί άκυρη.

11. Η Ουκρανία έχει δικαίωμα ένταξης στην ΕΕ και θα λάβει βραχυπρόθεσμη προτιμησιακή πρόσβαση στην ευρωπαϊκή αγορά όσο εξετάζεται το ζήτημα ένταξης.
12. Θα ξεκινήσει ένα ισχυρό παγκόσμιο πακέτο ανοικοδόμησης για την Ουκρανία, που περιλαμβάνει αλλά δεν περιορίζεται σε:

α. Δημιουργία Ταμείου Ανάπτυξης Ουκρανίας για επενδύσεις σε τομείς υψηλής αξίας, όπως πράσινες τεχνολογίες, ενέργεια, επεξεργασία δεδομένων και τεχνητή νοημοσύνη.
β. Συνεργασία των ΗΠΑ με την Ουκρανία για κοινή ανοικοδόμηση, ανάπτυξη, εκσυγχρονισμό και λειτουργία της ουκρανικής υποδομής φυσικού αερίου.
γ. Κοινές προσπάθειες για την αποκατάσταση περιοχών που έχουν πληγεί από τον πόλεμο, συμπεριλαμβανομένης της ανασυγκρότησης πόλεων και κατοικιών.
δ. Ανάπτυξη υποδομών.
ε. Εξόρυξη ορυκτών και φυσικών πόρων.
στ. Η Παγκόσμια Τράπεζα θα προετοιμάσει ειδικό χρηματοδοτικό πακέτο για την επιτάχυνση αυτών των προσπαθειών.

13. Επανένταξη της Ρωσίας στην παγκόσμια οικονομία.

α. Η άρση κυρώσεων θα συζητηθεί και θα συμφωνηθεί σταδιακά και κατά περίπτωση.
β. Οι ΗΠΑ θα συνάψουν μακροπρόθεσμη συμφωνία οικονομικής συνεργασίας με τη Ρωσία, με στόχο την αμοιβαία ανάπτυξη σε ενέργεια, φυσικούς πόρους, υποδομές, τεχνητή νοημοσύνη, κέντρα δεδομένων, έργα εξόρυξης σπάνιων γαιών στην Αρκτική και άλλους εταιρικούς τομείς.
γ. Η Ρωσία θα προσκληθεί να επιστρέψει στη G8.

14. Χρήση παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων ως ακολούθως:

100 δισ. δολάρια από παγωμένα ρωσικά κεφάλαια θα επενδυθούν σε υπό αμερικανική ηγεσία προσπάθειες ανοικοδόμησης της Ουκρανίας. Οι ΗΠΑ θα λάβουν το 50% των κερδών. Η Ευρώπη θα προσθέσει 100 δισ. δολάρια επιπλέον ώστε να αυξηθούν οι συνολικές διαθέσιμες επενδύσεις για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας. Τα παγωμένα ρωσικά κεφάλαια στην Ευρώπη θα αποδεσμευτούν. Τα υπόλοιπα παγωμένα ρωσικά κεφάλαια θα τοποθετηθούν σε ειδικό αμερικανορωσικό επενδυτικό εργαλείο για έργα που ενισχύουν τη σταθερότητα και αμοιβαία οικονομικά  συμφέροντα.

15. Θα συσταθεί κοινή ομάδα εργασίας Ρωσίας–Ουκρανίας–ΗΠΑ για ζητήματα ασφάλειας, η οποία θα εξασφαλίζει την εφαρμογή των προβλέψεων ασφαλείας αυτής της συμφωνίας.
16. Η Ρωσία δεσμεύεται στην επισημοποίηση πολιτικής μη επιθετικότητας προς Ευρώπη και Ουκρανία.
17. Οι ΗΠΑ και η Ρωσία συμφωνούν να επεκτείνουν τις συνθήκες μη διάδοσης πυρηνικών και τον έλεγχο εξοπλισμών, συμπεριλαμβανομένης της START-I.
18. Η Ουκρανία παραμένει μη πυρηνικό κράτος.
19. Ο Πυρηνικός Σταθμός Ζαπορίζια θα τεθεί σε λειτουργία υπό επίβλεψη της IAEA, με ισότιμη κατανομή παραγωγής μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας.
20. Και οι δύο χώρες θα υλοποιήσουν εκπαιδευτικά προγράμματα στα σχολεία και την κοινωνία, που θα προωθούν την κατανόηση και ανοχή της διαφορετικής κουλτούρας και την εξάλειψη του ρατσισμού και των προκαταλήψεων.

α. Η Ουκρανία θα υιοθετήσει συστάσεις της ΕΕ για θρησκευτική και γλωσσική ανεκτικότητα.
β. Η Ρωσία συμφωνεί σε μεταρρυθμίσεις στα ΜΜΕ, περιλαμβανομένων της προστασίας των δημοσιογράφων και τον περιορισμό της επιρροής των ρωσικών και ρωσικής γλώσσαν μέσων ενημέρωσης και εκπαίδευσης.
γ. Οι δύο χώρες συμφωνούν ότι τα ΜΜΕ της άλλης πλευράς θα μπορούν να λειτουργούν χωρίς παρεμβάσεις.

21. Εδαφικά ζητήματα:

α. Η Κριμαία, το Λουχάνσκ και το Ντονέτσκ θα αναγνωριστούν de facto ως ρωσικά, και από τις ΗΠΑ.
β. Η Χερσώνα και η Ζαπορίζια θα παγώσουν στη γραμμή επαφής, υπονοώντας de facto αναγνώριση στη γραμμή επαφής.
γ. Η Ρωσία παραιτείται από οποιαδήποτε εδαφική αξίωση σε εδάφη που ελέγχει πέρα από τις πέντε επαρχίες που αναφέρθηκαν.
δ. Οι ουκρανικές δυνάμεις θα αποσυρθούν από τμήματα του Ντονέτσκ τα οποία ελέγχουν και αυτή η ζώνη απόσυρσης θα θεωρηθεί ουδέτερη αποστρατιωτικοποιημένη διαχωριστική ζώνη. Θα αναγνωριστεί διεθνώς ως έδαφος που ανήκει στη Ρωσική Ομοσπονδία. Οι ρωσικές δυνάμεις δεν θα εισέλθουν σε αυτή την αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη.

22. Αφού συμφωνήσουν τις μελλοντικές εδαφικές ρυθμίσεις, αμφότερες η Ρωσική Ομοσπονδία και η Ουκρανία δεσμεύονται να μην αλλάξουν τα εδαφικά δεδομένα με τη βία. Όλες οι εγγυήσεις ασφαλείας θα θεωρηθούν άκυρες αν παραβιαστεί αυτή η δέσμευση.
23. Η Ρωσία δεν θα εμποδίζει τη χρήση του Δνείπερου από την Ουκρανία για εμπορική δραστηριότητα και θα υπάρξει συμφωνία για ελεύθερη διέλευση σιτηρών στη Μαύρη Θάλασσα.
24. Θα συγκροτηθεί ανθρωπιστική επιτροπή για την αντιμετώπιση εκκρεμών θεμάτων:

α. Ανταλλαγή όλων των κρατουμένων και σορών.
β. Επιστροφή όλων των αμάχων κρατουμένων και ομήρων, συμπεριλαμβανομένων παιδιών.
γ. Θα ισχύσει πρόγραμμα επανένωσης οικογενειών.
δ. Θα ληφθούν μέτρα για την ανακούφιση των θυμάτων της σύγκρουσης.

25. Η Ουκρανία θα διεξαγάγει εκλογές σε 100 ημέρες.
26. Όλες οι πλευρές που ενεπλάκησαν στη σύγκρουση θα λάβουν πλήρη αμνηστία για πράξεις που έγιναν στη διάρκεια του πολέμου και συμφωνούν να μην υποβάλουν αξιώσεις ή να διεκδικήσουν επανόρθωση στο μέλλον.
27. Η συμφωνία θα είναι νομικά δεσμευτική. Η εφαρμογή της θα εποπτεύεται από Συμβούλιο Ειρήνης υπό τον Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ. Στους παραβάτες θα επιβάλλονται κυρώσεις.
28. Αφού όλες οι πλευρές συμφωνήσουν σε αυτό το μνημόνιο, η κατάπαυση του πυρός τίθεται σε ισχύ αμέσως αφού και οι δύο πλευρές αποσυρθούν στις συμφωνημένες θέσεις που απαιτούνται για να αρχίσει η εφαρμογή της συμφωνίας.

Η ευρωπαϊκή αντιπρόταση σύμφωνα με το Reuters

Το κείμενο της ευρωπαϊκής αντιπρότασης στο αμερικανικό προσχέδιο του 28-σημείων σχεδίου ειρήνης για την Ουκρανία, την οποία συνέταξαν Βρετανία, Γαλλία και Γερμανία, χρησιμοποιεί το αμερικανικό σχέδιο ως βάση και στη συνέχεια το εξετάζει σημείο προς σημείο, προτείνοντας αλλαγές και διαγραφές. Το κείμενο έχει ως εξής:

1. Η κυριαρχία της Ουκρανίας θα επαναβεβαιωθεί.
2. Θα υπάρξει μια πλήρης και ολοκληρωμένη συμφωνία μη επίθεσης μεταξύ Ρωσίας, Ουκρανίας και ΝΑΤΟ. Όλες οι αμφισημίες των τελευταίων 30 ετών θα επιλυθούν.

(Το σημείο 3 του αμερικανικού σχεδίου έχει διαγραφεί. Προσχέδιο του σχεδίου που είδε το Reuters ανέφερε: «Θα υπάρξει η προσδοκία ότι η Ρωσία δεν θα εισβάλει στους γείτονές της και ότι το ΝΑΤΟ δεν θα επεκταθεί περαιτέρω.»)

4. Μετά την υπογραφή συμφωνίας ειρήνης, θα συγκληθεί διάλογος μεταξύ Ρωσίας και ΝΑΤΟ για την αντιμετώπιση όλων των θεμάτων ασφάλειας και τη δημιουργία περιβάλλοντος αποκλιμάκωσης, ώστε να διασφαλιστεί η παγκόσμια ασφάλεια και να ενισχυθούν οι ευκαιρίες διασυνδεσιμότητας και μελλοντικών οικονομικών συνεργασιών.
5. Η Ουκρανία θα λάβει ισχυρές εγγυήσεις ασφαλείας.
6. Το μέγεθος των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων θα περιοριστεί στους 800.000 σε καιρό ειρήνης.
7. Η ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ εξαρτάται από την ομοφωνία των μελών του ΝΑΤΟ, η οποία δεν υπάρχει.
8. Το ΝΑΤΟ συμφωνεί να μην σταθμεύει μόνιμα στρατεύματα υπό τη διοίκησή του στην Ουκρανία σε καιρό ειρήνης.
9. Μαχητικά αεροσκάφη του ΝΑΤΟ θα σταθμεύουν στην Πολωνία.
10. Αμερικανική εγγύηση που αντικατοπτρίζει το Άρθρο 5 (της Συνθήκης του ΝΑΤΟ).
    a. Οι ΗΠΑ θα λάβουν αποζημίωση για την παροχή αυτής της εγγύησης.
    b. Αν η Ουκρανία εισβάλει στη Ρωσία, χάνει την εγγύηση.
    c. Αν η Ρωσία εισβάλει στην Ουκρανία, εκτός από μια ισχυρή συντονισμένη στρατιωτική αντίδραση, θα επανέλθουν όλες οι παγκόσμιες κυρώσεις και θα ακυρωθεί κάθε είδους αναγνώριση νέων εδαφών και κάθε άλλο όφελος από αυτή τη συμφωνία.
11. Η Ουκρανία είναι επιλέξιμη για ένταξη στην ΕΕ και θα λάβει βραχυπρόθεσμη προτιμησιακή πρόσβαση στην ευρωπαϊκή αγορά όσο η ένταξη αξιολογείται.
12. Ισχυρό Παγκόσμιο Πακέτο Ανασυγκρότησης για την Ουκρανία, το οποίο περιλαμβάνει, αλλά δεν περιορίζεται σε:
    a. Δημιουργία Ταμείου Ανάπτυξης της Ουκρανίας για επενδύσεις σε ταχέως αναπτυσσόμενους τομείς, όπως τεχνολογία, κέντρα δεδομένων και προσπάθειες τεχνητής νοημοσύνης.
    b. Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα συνεργαστούν με την Ουκρανία για την από κοινού αποκατάσταση, ανάπτυξη, εκσυγχρονισμό και λειτουργία των υποδομών φυσικού αερίου της, συμπεριλαμβανομένων αγωγών και εγκαταστάσεων αποθήκευσης.
    c. Κοινή προσπάθεια για την ανασυγκρότηση περιοχών που επλήγησαν από τον πόλεμο, ώστε να αναστηλωθούν και να εκσυγχρονιστούν πόλεις και κατοικημένες περιοχές.
    d. Ανάπτυξη υποδομών.
    e. Εξόρυξη ορυκτών και φυσικών πόρων.
    f. Ειδικό χρηματοδοτικό πακέτο από την Παγκόσμια Τράπεζα για την επιτάχυνση αυτών των προσπαθειών.
13. Η Ρωσία θα επανενταχθεί σταδιακά στην παγκόσμια οικονομία.
    a. Η άρση κυρώσεων θα συζητηθεί και θα συμφωνηθεί σε φάσεις και κατά περίπτωση.
    b. Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα συνάψουν μακροπρόθεσμη Συμφωνία Οικονομικής Συνεργασίας με τη Ρωσία για την από κοινού ανάπτυξη στους τομείς της ενέργειας, των φυσικών πόρων, των υποδομών, της τεχνητής νοημοσύνης, των κέντρων δεδομένων, των σπάνιων γαιών, των κοινών έργων στην Αρκτική και άλλων αμοιβαία επωφελών επιχειρηματικών ευκαιριών.
    c. Η Ρωσία θα προσκληθεί ξανά στην G8.
14. Η Ουκρανία θα ανακατασκευαστεί πλήρως και θα αποζημιωθεί οικονομικά, μεταξύ άλλων μέσω ρωσικών κρατικών περιουσιακών στοιχείων που θα παραμείνουν δεσμευμένα έως ότου η Ρωσία αποζημιώσει τις ζημιές στην Ουκρανία.
15. Θα συσταθεί κοινή Ομάδα Ασφαλείας με τη συμμετοχή των ΗΠΑ, της Ουκρανίας, της Ρωσίας και των Ευρωπαίων για την προώθηση και την επιβολή όλων των διατάξεων της συμφωνίας.
16. Η Ρωσία θα θεσπίσει νομοθετικά πολιτική μη επίθεσης προς την Ευρώπη και την Ουκρανία.
17. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ρωσία συμφωνούν να επεκτείνουν τις συνθήκες μη διάδοσης και ελέγχου πυρηνικών όπλων, συμπεριλαμβανομένης της «Fair Start».
18. Η Ουκρανία συμφωνεί να παραμείνει μη πυρηνικό κράτος στο πλαίσιο της Συνθήκης Μη Διάδοσης (NPT).
19. Ο πυρηνικός σταθμός της Ζαπορίζια θα επανεκκινήσει υπό την εποπτεία της ΙΑΕΑ, και η παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια θα κατανεμηθεί ισομερώς (50-50) μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας.
20. Η Ουκρανία θα υιοθετήσει τους κανόνες της ΕΕ σχετικά με την ανεκτικότητα στη θρησκεία και την προστασία των γλωσσικών μειονοτήτων.
21. Εδάφη:
    Η Ουκρανία δεσμεύεται να μην ανακτήσει τα κατεχόμενα εδάφη της με στρατιωτικά μέσα. Οι διαπραγματεύσεις για εδαφικές ανταλλαγές θα ξεκινήσουν από τη Γραμμή Επαφής.
22. Μόλις συμφωνηθούν οι μελλοντικές εδαφικές ρυθμίσεις, η Ρωσία και η Ουκρανία δεσμεύονται να μην τις αλλάξουν με τη χρήση βίας. Τυχόν εγγυήσεις ασφαλείας δεν θα ισχύουν σε περίπτωση παραβίασης αυτής της υποχρέωσης.
23. Η Ρωσία δεν θα παρεμποδίζει τη χρήση του ποταμού Δνείπερου από την Ουκρανία για εμπορικές δραστηριότητες, και θα υπάρξουν συμφωνίες που θα επιτρέπουν την ελεύθερη μεταφορά σιτηρών μέσω της Μαύρης Θάλασσας.
24. Θα συσταθεί ανθρωπιστική επιτροπή για την επίλυση ανοιχτών ζητημάτων:
    a. Όλοι οι εναπομείναντες κρατούμενοι και σοροί θα ανταλλαχθούν με βάση την αρχή «Όλοι για Όλους».
    b. Όλοι οι πολίτες κρατούμενοι και όμηροι θα επιστραφούν, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών.
    c. Θα υπάρξει πρόγραμμα επανένωσης οικογενειών.
    d. Θα ληφθούν μέτρα για την αντιμετώπιση των δεινών των θυμάτων της σύγκρουσης.
25. Η Ουκρανία θα διεξαγάγει εκλογές το συντομότερο δυνατό μετά την υπογραφή της συμφωνίας ειρήνης.
26. Θα ληφθούν μέτρα για την αντιμετώπιση των δεινών των θυμάτων της σύγκρουσης.
    (Σημείο επαναλαμβανόμενο στο πρωτότυπο.)
27. Η συμφωνία αυτή θα είναι νομικά δεσμευτική. Η εφαρμογή της θα παρακολουθείται και θα εγγυάται από ένα Συμβούλιο Ειρήνης, με πρόεδρο τον Ντόναλντ Τζ. Τραμπ. Θα υπάρξουν ποινές σε περίπτωση παραβίασης.
28. Μόλις όλα τα μέρη συμφωνήσουν στο μνημόνιο, η κατάπαυση του πυρός θα τεθεί άμεσα σε ισχύ με την απόσυρση και των δύο πλευρών σε συμφωνημένα σημεία, ώστε να ξεκινήσει η εφαρμογή της συμφωνίας. Οι διαδικασίες της κατάπαυσης του πυρός, συμπεριλαμβανομένης της παρακολούθησης, θα συμφωνηθούν από τα δύο μέρη υπό την επίβλεψη των ΗΠΑ.