Γάζα-“Συμβούλιο Ειρήνης”: Ερωτήματα για τη βιωσιμότητα του αμερικανικού σχεδίου-Κερδισμένο το Ισραήλ, πιέσεις στους Παλαιστίνιους

Λαμβάνοντας υπόψη ότι το νέο αμερικανικό σχέδιο είναι η σκιά των ειρηνευτικών συμφωνιών του Όσλο που ουδέποτε εφαρμόστηκαν καθώς το Ισραήλ δεν σταμάτησε την κατοχή ούτε την επέκταση στα παλαιστινιακά εδάφη, δημιουργούνται σοβαρά ερωτήματα για τη βιωσιμότητά του. Το Ισραήλ φαίνεται ότι επιτυγχάνει εμμέσως τον στόχο του ενώ οι Παλαιστίνιοι καλούνται μετά από δύο χρόνια πρωτοφανούς αιματοχυσίας, μετά από αμέτρητες θυσίες και ενώ έχουν κερδίσει τη συμπαράσταση και την αλληλεγγύη της ανθρωπότητας, να αποδεχτούν ότι θα αποφασίζουν άλλοι για τη ζωή και το μέλλον τους.

Σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο η απόφαση για το Συμβούλιο Ειρήνης στη Γάζα που ενέκρινε (απείχαν Ρωσία και Κίνα) το ΣΑ του ΟΗΕ δίνει εντολή έως την 31η Δεκεμβρίου 2027 στην «επιτροπή ειρήνης» να έχει τη «μεταβατική διακυβέρνηση» έως ότου «αναμορφωθεί» η Παλαιστινιακή Αρχή. Της επιτροπής θα προεδρεύει ο ίδιος ο Τραμπ.

Ταυτόχρονα θα αναπτυχθεί μία «διεθνής δύναμη σταθεροποίησης» η οποία έχει την εντολή να «χρησιμοποιήσει όλα τα απαραίτητα μέσα» για να «εγγυηθεί την ασφάλεια των συνόρων σε συνεργασία ιδίως με το Ισραήλ και την Αίγυπτο, την αποστρατιωτικοποίηση της Λωρίδας της Γάζας με τον αφοπλισμό «μη κρατικών ένοπλων οργανώσεων», την προστασία των αμάχων, την εκπαίδευση παλαιστινιακού αστυνομικού σώματος.

Οι αναφορές του κειμένου στον σεβασμό του «διεθνούς δικαίου» μοιάζουν κενές περιεχομένου καθώς τόσο η τήρηση της εκεχειρίας δεν θα γίνεται υπό την εποπτεία του ΟΗΕ όσο και η ανάπτυξη διεθνούς δύναμης δεν περιλαμβάνει τους κυανόκρανους.

Οι ΗΠΑ θα αναλάβουν να ελέγχουν τους Παλαιστίνιους προκειμένου να εγγυηθούν την ασφάλεια του Ισραήλ ενώ συμμαχικές τους χώρες – άγνωστο ακόμα ποιες – θα στείλουν στρατό να περιπολεί στη Γάζα που μεταξύ άλλων θα πρέπει να αφοπλίσει τις παλαιστινιακές οργανώσεις, δηλαδή να εμπλακεί σε συγκρούσεις με Παλαιστίνιους για την ασφάλεια του Ισραήλ.

• Η προσθήκη τελευταίας στιγμής στο σχέδιο του ΟΗΕ που αφορά την προοπτική δημιουργίας του παλαιστινιακού κράτους, εφόσον και εάν υπάρξουν οι κατάλληλες προϋποθέσεις, απορρίπτεται από το Ισραήλ που ξεκάθαρα δήλωσε πριν από τη συνεδρίαση ότι δεν πρόκειται να αναγνωρίσει κανένα παλαιστινιακό κράτος δυτικά του Ιορδάνη ενώ οι εποικισμοί στη Δυτική Όχθη συνεχίζονται.

«Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ μόλις υιοθέτησε το αποτρόπαιο ψήφισμα των ΗΠΑ με 13 ψήφους υπέρ και 2 αποχές. Κανένα μέλος του Συμβουλίου δεν είχε το θάρρος, την αρχή ή τον σεβασμό για το διεθνές δίκαιο να ψηφίσει κατά αυτού του αποικιακού αίσχους των ΗΠΑ και του Ισραήλ… Η 17η Νοεμβρίου 2025 είναι μια μέρα ντροπής για τα Ηνωμένα Έθνη και για τις κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο που υποκλίνονται μπροστά στην αμερικανική αυτοκρατορία και τον βίαιο ισραηλινό πελάτη της. Ωστόσο, ο αγώνας για την ελευθερία της Παλαιστίνης θα συνεχιστεί ακάθεκτος, με ή χωρίς αυτούς», σχολίασε ο πρώην διευθυντής του Γραφείου του Ύπατου Αρμοστή του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα, Κρεγκ Μοκχίμπερ.

Ο γ.γ. του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, χαιρέτησε την υιοθέτηση του ψηφίσματος υποστηρίζοντας ότι ανοίγει ο δρόμος για περισσότερη διπλωματία. «Έχει σημασία η μετάβαση στην επόμενη φάση του αμερικανικού σχεδίου που θα οδηγήσει σε μια πολιτική διαδικασία για την επίτευξη της λύσης των δύο κρατών, σύμφωνα με προηγούμενες αποφάσεις των Ηνωμένων Εθνών».

Η Χαμάς απέρριψε την απόφαση δηλώνοντας ότι το σχέδιο «επιβάλλει έναν διεθνή μηχανισμό κηδεμονίας στη Λωρίδα της Γάζας, τον οποίο ο λαός, και όλα του τα μέρη απορρίπτουν. Η ανάθεση καθηκόντων και ρόλων στη διεθνή δύναμη εντός της Λωρίδας της Γάζας, συμπεριλαμβανομένου του αφοπλισμού της αντίστασης, την στερεί από την ουδετερότητά της και την μετατρέπει σε κομμάτι υπέρ της κατοχής».

Για την παλαιστινιακή οργάνωση οποιαδήποτε διεθνής δύναμη θα πρέπει να αναπτυχθεί μόνο στα σύνορα με αρμοδιότητα να επιτηρεί ότι πράγματι τηρείται η κατάπαυση πυρός.

Σύμφωνα με το ψήφισμα το Ισραήλ για όσο καιρό διαρκεί η «αποστρατιωτικοποίηση της Γάζας» θα συνεχίζει να κατέχει τμήμα της Λωρίδας από το οποίο υποτίθεται ότι έχει την υποχρέωση να αποχωρεί σταδιακά.

• Ο αφοπλισμός της Χαμάς, η αποστρατιωτικοποίηση της Γάζας, η κατοχή του θύλακα είναι όλοι στόχοι που το Ισραήλ είχε θέσει κατά τη διάρκεια της επίθεσης και έχει αποτύχει να τους φέρει εις πέρας.

Η απόφαση του ΟΗΕ τώρα θέτει εκ νέου παρόμοιους στόχους μόνο που αυτή τη φορά αναλαμβάνουν να τους υλοποιήσουν οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους. Στην πράξη βέβαια η εφαρμογή του σχεδίου θα αντιμετωπίσει σοβαρές προκλήσεις που ήδη γίνονται φανερές από το κείμενο της απόφασης καθώς τα ακανθώδη ζητήματα περιγράφονται γενικόλογα.

Το πιο βασικό πρόβλημα που έχουν να αντιμετωπίσουν οι ΗΠΑ είναι ποιες χώρες θα στελεχώσουν τις «δυνάμεις σταθεροποίησης» και πώς θα καταφέρουν να αφοπλίσουν τη Χαμάς και τις άλλες παλαιστινιακές οργανώσεις τη στιγμή μάλιστα που η πλειοψηφία των Παλαιστινίων διαφωνεί με την παράδοση των όπλων.

«Οι ΗΠΑ θα εμπλακούν, αλλά μόνο από έξω. Οι ΗΠΑ δεν θέλουν να έχουν ανάμειξη όσον αφορά τα στρατεύματα ή τα χρήματα. Αλλά οι χώρες που πρόκειται να συνεισφέρουν στρατιώτες και χρήματα, θα χρειαστούν εγγυήσεις – όσον αφορά ένα ασφαλές πέρασμα προς τα εμπρός σε σχέση με τη Χαμάς. Αυτό είναι πραγματικά σημαντικό. Καμία χώρα με αραβική ή μουσουλμανική πλειοψηφία δεν θέλει να βρεθεί σε θέση, έστω και υπό πίεση, να υλοποιεί τις εντολές του Ισραήλ στη Γάζα ή να κάνει τη βρώμικη δουλειά του Ισραήλ επειδή το Ισραήλ απέτυχε. Μετά από δύο χρόνια γενοκτονίας, δολοφονίας δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων, απέτυχε να αφοπλίσει τη Χαμάς», αναφέρει στο Al Jazeera ο αναλυτής Μαρουάν Μπισάρα που εκτιμά ότι από τη μία Τραμπ και Νετανιάχου επιβάλλουν τους όρους τους στους Παλαιστίνιους και τους Άραβες αλλά από την άλλη το ψήφισμα αυτό είναι δύσκολο να εφαρμοστεί.

Ο Μάικ Γουόλτς ανέφερε ως πιθανές χώρες που θα μπορούσαν να συμμετάσχουν στις διεθνείς δυνάμεις είναι το Αζερμπαϊτζάν και την Ινδονησία. Είναι σαφές ότι για τα γειτονικά αραβικά κράτη μια τέτοια απόφαση ενέχει μεγάλο ρίσκο.