Το Βέλγιο μπλόκαρε το σχέδιο της ΕΕ για δάνειο στην Ουκρανία

Η ΕΕ δεν είναι ακόμη έτοιμη να προχωρήσει στην κατάσχεση των 140 δισ. ευρώ από δεσμευμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας, όπως δήλωσε η Ευρωπαία επίτροπος Χατζά Λαμπίμπ. Η Βελγίδα αξιωματούχος της Κομισιόν ανέφερε στο Politico ότι απαιτείται περαιτέρω προετοιμασία, ώστε να μειωθούν οι νομικοί και οικονομικοί κίνδυνοι μιας τέτοιας ενέργειας.

Η πρόταση, που προκάλεσε έντονες συζητήσεις στις Βρυξέλλες και σε ολόκληρη την ΕΕ, προέβλεπε την αποδέσμευση κεφαλαίων που είχαν δεσμευτεί ως μέρος των κυρώσεων κατά της Ρωσίας από την έναρξη της πλήρους εισβολής της στον ουκρανικό έδαφος τον Φεβρουάριο του 2022. Τα χρήματα θα προορίζονταν για την Ουκρανία υπό τη μορφή «δανείου για επανορθώσεις», το οποίο θα επιστρεφόταν μόνο σε περίπτωση που η Ρωσία πλήρωνε πολεμικές αποζημιώσεις στο μέλλον – σενάριο που θεωρείται εξαιρετικά απίθανο.

Η Λαμπίμπ υπερασπίστηκε τον αποκλεισμό του σχεδίου από τον Βέλγο πρωθυπουργό Μπαρτ Ντε Βέβερ κατά την τελευταία σύνοδο κορυφής των ηγετών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, σημειώνοντας ότι η ΕΕ πρέπει να προσεγγίσει το ζήτημα με εξαιρετική προσοχή. «Δεν είμαστε έτοιμοι. Είναι πρωτοφανές. Είναι η πρώτη φορά που το κάνουμε αυτό, οπότε βρισκόμαστε σε έδαφος που πρέπει να διερευνήσουμε πολύ προσεκτικά για να αντιμετωπίσουμε όλες τις πιθανές συνέπειες», δήλωσε χαρακτηριστικά η Λαμπίμπ.

The EU is “not ready” to take the unprecedented step of raiding €140 billion of frozen Russian assets to send a massive loan to Ukraine, Belgium’s European commissioner said today.https://t.co/FZVbYxwDd6

— POLITICOEurope (@POLITICOEurope) October 24, 2025

Η ΕΕ «δεν είναι έτοιμη» -Όσα δήλωσε η Βελγίδα επίτροπος
Η ίδια επεσήμανε ότι τα περιουσιακά στοιχεία ανήκουν στην Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας και προστατεύονται από το διεθνές δίκαιο. Η μη τήρηση αυτού του πλαισίου θα μπορούσε να οδηγήσει σε σοβαρές νομικές επιπλοκές, ενώ η Ρωσία θα μπορούσε να κινηθεί δικαστικά ζητώντας αποζημιώσεις που θα υπερβαίνουν κατά πολύ τα κεφάλαια που θα δεσμεύονταν.

Παράλληλα, η Λαμπίμπ άφησε να εννοηθεί ότι άλλες χώρες της ΕΕ, όπου επίσης φυλάσσονται ρωσικά περιουσιακά στοιχεία, δεν έχουν ανταποκριθεί στο ίδιο επίπεδο συνεισφοράς με το Βέλγιο. Το Βέλγιο, σύμφωνα με την ίδια, έχει ήδη χρησιμοποιήσει τους τόκους από τα δεσμευμένα κεφάλαια για να υποστηρίξει την πολεμική προσπάθεια του Κιέβου, ενώ άλλες χώρες όπως η Γαλλία, η Γερμανία και το Λουξεμβούργο δεν έχουν αξιοποιήσει ανάλογα τα διαθέσιμα κεφάλαια.

Η αποτυχία προώθησης της πρότασης έρχεται σε μια κρίσιμη περίοδο για την ΕΕ και την Ουκρανία. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προγραμματίζει πλέον να επεξεργαστεί λεπτομερείς προτάσεις για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού του Κιέβου, ενώ οι ηγέτες της ΕΕ έχουν δεσμευτεί να επανεξετάσουν όλες τις επιλογές στη σύνοδο κορυφής του Δεκεμβρίου, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης των δεσμευμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων. Εάν τελικά προχωρήσει, το ποσό των 140 δισεκατομμυρίων ευρώ θα καλύψει τις ανάγκες της Ουκρανίας για τουλάχιστον δύο χρόνια.

Inside Belgium’s budget standoff: What happens if talks fail? https://t.co/4jyrYY53Ut

— The Brussels Times (@BrusselsTimes) October 24, 2025

Το σχέδιο για την χρηματοδότηση του Κιέβου
Το σχέδιο της ΕΕ για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας περιλαμβάνει την παροχή δανείου ύψους περίπου 140 δισεκατομμυρίων ευρώ σε διάστημα τριών ετών, με εξασφαλίσεις από τα δεσμευμένα περιουσιακά στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας της Ρωσίας. Η αξία αυτών των assets υπολογίζεται συνολικά στα 290 δισεκατομμύρια ευρώ και αποτελείται κυρίως από κρατικά ομόλογα που τηρούνται στο Euroclear, το οποίο έχει έδρα στις Βρυξέλλες.

Παρά το δίκαιο σκοπό της πρότασης υπέρ της Ουκρανίας, όλοι οι εμπλεκόμενοι αναγνωρίζουν τους σημαντικούς νομικούς και οικονομικούς κινδύνους. Υπάρχει το ενδεχόμενο κάποιο δικαστήριο να κρίνει παράνομη τη χρήση αυτών των περιουσιακών στοιχείων, με αποτέλεσμα η Ρωσία να ζητήσει αποζημιώσεις πολλαπλάσιες από τα ποσά που θα δεσμεύονταν. Η επικεφαλής της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, είχε ήδη χαρακτηρίσει τους κινδύνους αυτούς «σοβαρούς».

Ο Βέλγος πρωθυπουργός, σε αυτό το πλαίσιο, θέτει τρεις βασικές προϋποθέσεις για να εξεταστεί εκ νέου η πρόταση: την πλήρη αμοιβαιοποίηση του κινδύνου ώστε οι συνέπειες να μην αφορούν αποκλειστικά το Βέλγιο, την εγγύηση συμμετοχής όλων των κρατών-μελών σε περίπτωση που τα χρήματα χρειαστεί να επιστραφούν, και την αξιοποίηση των ρωσικών assets που βρίσκονται και σε άλλες χώρες-συμμάχους της Ουκρανίας.

Το Βέλγιο, ως κράτος που κατέχει τα περισσότερα από τα δεσμευμένα ρωσικά κεφάλαια, επιδιώκει να προχωρήσει με απόλυτη προσοχή, ώστε να αποφευχθούν δυσάρεστες νομικές ή οικονομικές συνέπειες.

Η επόμενη σύνοδος κορυφής της ΕΕ τον Δεκέμβριο θα κρίνει σε μεγάλο βαθμό το μέλλον αυτής της πρωτοβουλίας. Η Λαμπίμπ προειδοποιεί ότι, ακόμη και αν όλα τα εμπλεκόμενα μέρη είναι έτοιμα, η διαδικασία θα πρέπει να προχωρήσει με τη μέγιστη δυνατή προσοχή, ώστε να διασφαλιστεί ότι κάθε νομική, οικονομική και πολιτική συνέπεια θα αντιμετωπιστεί συλλογικά. «Αν έχουμε τους καλούς δικηγόρους, το καλό σύστημα, την υποστήριξη της G7, των 27 κρατών μελών και όλων τους έτοιμους να αναλάβουν την ευθύνη μαζί με το Βέλγιο, μπορεί να προχωρήσει γρήγορα», δήλωσε χαρακτηριστικά.