Δεύτερη ανάγνωση της συνέντευξης Τσίπρα-Οι λέξεις κλειδιά που αποκαλύπτουν τη νέα πορεία

Με λόγο αιχμηρό, συμβολικό και με σαφές αφήγημα ο Αλέξης Τσίπρας, στην πρώτη του συνέντευξη μετά την αποχώρηση του από την Βουλή, σκιαγράφησε τη νέα του πορεία έξω από τα όρια των υφιστάμενων κομματικών σχημάτων, δίνοντας ταυτόχρονα το ιδεολογικό, πολιτικό και αξιακό στίγμα αυτής της μετάβασης. Μιλώντας στους Τάσο Παππά και Νίκο Παπαδημητρίου, άνοιξε το πλαίσιο των προθέσεων του και  εξέπεμψε το κυρίαρχο μήνυμα  ότι η πολιτική του ταυτότητα δεν διαγράφεται, αλλά μετασχηματίζεται σε κάτι νέο – κυρίως, έξω από τις δομές του παραδοσιακού πολιτικού συστήματος. 

Ράνια Τραγόμαλλου

Κεντρική θέση στη συνέντευξη του, στην “Εφημερίδα των Συντακτών”, κατείχε η έννοια της συνείδησης:  “Το κύριο κίνητρο της παραίτησής μου είναι να αισθάνομαι καλά με τη συνείδησή μου”

Η  “σχέση ζωής” που έκλεισε  

Με αυτόν τον τρόπο, ο Αλέξης Τσίπρας φαίνεται να επιχειρεί να μεταφέρει τη σύγκρουση από το επίπεδο της κομματικής αντιπαράθεσης στο πεδίο της ηθικής και της πολιτικής ευθύνης. Αρνείται την ασφάλεια του επαγγελματία πολιτικού, όπως λέει, προκειμένου να συναντηθεί “με την ανασφάλεια του πολίτη”.

Σε μια χρονική συγκυρία που η πολιτική απαξιώνεται στα μάτια των πολλών, δείχνει να επιχειρεί ένα ριζικό reset, έξω από τη Βουλή, μακριά από το κόμμα στο οποίο ηγήθηκε, έξω από κάθε οργανωμένο σχήμα, αλλά “μέσα στην κοινωνία”. 

Στην ίδια λογική, απορρίπτει οποιοδήποτε ενδεχόμενο παρασκηνιακής συμφωνίας ή «στρατολόγησης»: “Διάλεξα εν πλήρη συνειδήσει το δρόμο έξω από το σύστημα – μέσα στην κοινωνία, χωρίς καμιά συνεννόηση με κανέναν» δηλώνει χαρακτηριστικά  προσδίδοντας  στην αποχώρηση του  από τη Βουλή τον χαρακτήρα μιας συνειδητής υπέρβασης. “Δεν έχω καμιά πρόθεση να αναπαράγω τακτικές “στρατολόγησης” ή διάσπασης” σημειώνει, αποκλείοντας την κλασική οδό ίδρυσης κόμματος μέσω πολιτικών μεταγραφών και κλειστών συμφωνιών. 

Η σχέση του με τον ΣΥΡΙΖΑ δηλώνει ότι είναι μια “σχέση ζωής, που έχει όμως κλείσει”. Δεν επιλέγει τη ρήξη με όρους ανταγωνισμού, αλλά υπέρβασης: “Αν κάποιος καταλαβαίνει την απόφασή μου να μην είμαι πια βουλευτής και να επιχειρήσω μια “πορεία με τον λαό” ως ανταγωνιστική, τότε κάνει λάθος”. 

Η διαφοροποίησή του από το κόμμα  είναι έμμεση  και φαίνεται να θέτει διαχωριστικές γραμμές ως προς την τακτική, τη σύνδεση με την κοινωνία και τη μεθοδολογία της πολιτικής έκφρασης. 

“Σοκ εντιμότητας”

Χωρίς να χρησιμοποιεί τους όρους “κόμμα” ή «ίδρυση», δημιουργεί το αναγκαίο αξιακό και κοινωνικό πλαίσιο γέννησης ενός τέτοιου φορέα. Δίνοντας το περίγραμμα περιγράφει ένα διαφορετικό πολιτικό υποκείμενο, που δεν θα στηρίζεται στην κομματική ανακύκλωση αλλά σε νέες κοινωνικές δυνάμεις.

Προτείνει μια ριζική αλλαγή στη νοοτροπία του πολιτικού προσωπικού και των πολιτικών σχημάτων με “τολμηρή, αποφασιστική ανανέωση στις πρακτικές, τη γλώσσα, το ύφος, το ήθος, αλλά και τα πρόσωπα”. 

Ξεκάθαρα πάντως δίνει το στίγμα των κινήσεων του. Σχεδιάζει ανοιχτή επανασύνδεση με την κοινωνία, “μια πορεία με τους πολλούς”, όπως την αποκαλεί, και τελικά μια ενδεχόμενη σύνθεση του “καινούριου” μέσα από κοινωνική δυναμική, και όχι μέσα από κλειστά επιτελεία. 

Άλλωστε  όπως σημειώνει: “Η πατρίδα μας χρειάζεται ένα μεγάλο, αποφασιστικό σοκ, που θα το έλεγα σοκ εντιμότητας, δικαιοσύνης και δημοκρατίας».  

Παράλληλα υπερασπίζεται το κυβερνητικό παρελθόν του,  κατηγορεί την κυβέρνηση για  “δολοφονία της αλήθειας” ενώ εξαπολύει σκληρή κριτική στα πεπραγμένα της: “Δεν πάει άλλο – Η κυβέρνηση έχει οικοδομήσει ένα καθεστώς διαφθοράς με έναν πρωθυπουργό που λειτουργεί ως ολιγάρχης”.  

Η απόφαση 

Ο Αλέξης Τσίπρας ασκεί κριτική και στην ευρύτερη Κεντροαριστερά, περιγράφοντας ένα τοπίο κατακερματισμένο και με αναξιόπιστα σχήματα που δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες της κοινωνίας. Απορρίπτει παλιά σχήματα, ξεπερασμένες πρακτικές και προσωπικές στρατηγικές, υπενθυμίζοντας ότι δεν μπορείς να κάνεις “την ίδια επανάσταση δύο φορές”.

Εμφατικά μάλιστα δηλώνει: «Καμιά συναλλαγή, κανένα παρασκήνιο, καμιά προσπάθεια που αναπαράγει φθαρμένες πρακτικές. Στην κολυμπήθρα της κοινωνίας, με εμπιστοσύνη στις δυνάμεις του λαού – αυτή είναι η απόφασή μου». 

Το “ταξίδι”

Με μια πλούσια μεταφορά στο τέλος της συνέντευξής του, ο Τσίπρας παρομοιάζει την πολιτική με ταξίδι στις ελληνικές θάλασσες που χρειάζεται-όπως λέει- όχι μόνο καλό καπετάνιο, αλλά και άξιο πλήρωμα.  

Ίσως αυτή η εικόνα  συνοψίζει καλύτερα την πρόθεσή του πρώην Πρωθυπουργού: ένα ταξίδι μιας νέας αρχής μαζί με τους «πολλούς», αναζητώντας την έξοδο από τις φουρτούνες “με υπομονή και εξυπνάδα” σε μια ρότα “που οδηγεί σε ασφαλές λιμάνι”.