Γάζα/ Τι γνωρίζουμε για τη συμφωνία ειρήνευσης- Ποια θα είναι τα επόμενα βήματα
Το Ισραήλ και η Χαμάς συμφώνησαν στην πρώτη φάση του σχεδίου του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ για τη Γάζα, μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός και ομηρίας που θα μπορούσε να αποτελέσει το πρώτο βήμα προς τον τερματισμό ενός αιματηρού διετούς πολέμου που έχει ταρακουνήσει τη Μέση Ανατολή.
Ακολουθούν ορισμένες λεπτομέρειες για όσα είναι γνωστά και όσα δεν είναι γνωστά μέχρι στιγμής:
ΤΙ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ;
Η συμφωνία για το αρχικό στάδιο του πλαισίου των 20 σημείων του Τραμπ προέκυψε από έμμεσες συνομιλίες στην Αίγυπτο, μόλις μία ημέρα μετά τη δεύτερη επέτειο της επίθεσης της Χαμάς στο Ισραήλ, η οποία πυροδότησε την καταστροφική επίθεση του Ισραήλ στη Γάζα.
Ο Τραμπ ανακοίνωσε ότι τόσο το Ισραήλ όσο και η Χαμάς είχαν υπογράψει την πρώτη φάση του σχεδίου και αυτό θα φέρει την απελευθέρωση όλων των ομήρων, ζωντανών και νεκρών, «πολύ σύντομα» και την αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων από την λεγόμενη κίτρινη γραμμή στη Γάζα.
Τη συμφωνία επιβεβαίωσαν Μπ. Νετανιάχου και Χαμάς. Επιτεύχθηκε μέσα σε τρεις ημέρες από την έναρξη των διαπραγματεύσεων σε ένα ξενοδοχείο στο αιγυπτιακό θέρετρο της Ερυθράς Θάλασσας με τη μεσολάβηση του Κατάρ, της Αιγύπτου και της Τουρκίας -που θα είναι και οι εγγυητές της. Σήμερα θα εγκριθεί από το υπουργικό συμβούλιο του Ισραήλ, αμέσως μετά θα υπογραφεί και από τα δύο μέρη, θα αρχίσει να εφαρμόζεται από σήμερα το μεσημέρι και το Σάββατο αναμένεται να απελευθερωθούν οι Ισραηλινοί όμηροι και 2.000 Παλαιστίνιοι.
Σύμφωνα με ανώτερη ισραηλινή πηγή ασφαλείας, αυτό είναι ένα όριο για μια αρχική ισραηλινή αποχώρηση βάσει του σχεδίου Τραμπ.
Η Χαμάς επιβεβαίωσε ότι κατέληξε σε συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου, η οποία περιλαμβάνει την αποχώρηση του Ισραήλ από τη Γάζα και την ανταλλαγή ομήρων-κρατουμένων, αλλά η παλαιστιανιακή πλευρά κάλεσε τον Τραμπ και τα κράτη-εγγυητές (Κατάρ, Αίγυπτος, Τουρκία) να διασφαλίσουν ότι το Ισραήλ θα εφαρμόσει πλήρως την κατάπαυση του πυρός.
ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΑΓΝΩΣΤΑ ΣΗΜΕΙΑ
Παρά τις ελπίδες που δημιουργήθηκαν για τον τερματισμό του πολέμου, κρίσιμες λεπτομέρειες δεν έχουν ακόμη διευκρινιστεί.
Αυτά περιλαμβάνουν το χρονοδιάγραμμα, μια μεταπολεμική διοίκηση για τη Λωρίδα της Γάζας και την τύχη της Χαμάς.
Δεν υπάρχει σαφής ένδειξη ποιος θα κυβερνήσει τη Γάζα όταν τελειώσει ο πόλεμος. Ο Νετανιάχου, ο Τραμπ, οι δυτικές και αραβικές χώρες έχουν αποκλείσει έναν ρόλο για τη Χαμάς, η οποία κυβερνά τη Γάζα από τότε που εκδίωξε τους Παλαιστίνιους αντιπάλους της το 2007.
Το αρχικό σχέδιο 20 σημείων του Τραμπ προβλέπει έναν ρόλο για την Παλαιστινιακή Αρχή, αλλά μόνο αφού αυτή έχει υποστεί σημαντικές μεταρρυθμίσεις.
ΤΙ ΘΑ ΣΥΜΒΕΙ ΣΤΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου δήλωσε ότι θα συγκαλέσει την κυβέρνησή του την Πέμπτη για να εγκρίνει τη συμφωνία.
Μια πηγή της Χαμάς δήλωσε ότι οι ζωντανοί όμηροι θα παραδοθούν εντός 72 ωρών από την έγκριση της συμφωνίας από την ισραηλινή κυβέρνηση. Το Ισραήλ δήλωσε ότι η απελευθέρωση των ομήρων αναμένεται να ξεκινήσει το Σάββατο. Από τους 48 ομήρους, οι 20 πιστεύεται ότι είναι ακόμη ζωντανοί.
Ένας ανώτερος αξιωματούχος του Λευκού Οίκου δήλωσε ότι μόλις το Ισραήλ εγκρίνει τη συμφωνία, πρέπει να αποσυρθεί από τη συμφωνημένη γραμμή, κάτι που θα πρέπει να διαρκέσει λιγότερο από 24 ώρες, μετά το οποίο θα ξεκινήσει το χρονοδιάγραμμα των 72 ωρών. Ο Λευκός Οίκος αναμένει ότι οι όμηροι θα αρχίσουν να απελευθερώνονται τη Δευτέρα.
Η Χαμάς δήλωσε νωρίτερα την Τετάρτη ότι παρέδωσε τους καταλόγους των ομήρων που κρατάει και των Παλαιστινίων κρατουμένων που κρατά το Ισραήλ και τους οποίους επιθυμεί να ανταλλάξουν.
Ο Τραμπ αναμένεται να ταξιδέψει στην Αίγυπτο τις επόμενες ημέρες, καθώς ο Λευκός Οίκος δήλωσε ότι εξετάζει το ενδεχόμενο να μεταβεί στην περιοχή την Παρασκευή. Ο Νετανιάχου έχει προσκαλέσει τον Τραμπ να απευθυνθεί στο κοινοβούλιο του Ισραήλ και ο Τραμπ δήλωσε στο Axios ότι θα ήταν πρόθυμος να το κάνει αυτό.
Η επόμενη φάση του σχεδίου του Τραμπ προβλέπει τη δημιουργία ενός διεθνούς οργάνου, με την ονομασία «Συμβούλιο Ειρήνης», που θα διαδραματίσει ρόλο στη μεταπολεμική διοίκηση της Γάζας. Θα ηγηθεί ο Τραμπ και θα περιλαμβάνει τον πρώην Βρετανό πρωθυπουργό Τόνι Μπλερ.
ΠΟΙΟΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ
Η επιτυχής ολοκλήρωση της συμφωνίας θα σηματοδοτούσε το μεγαλύτερο επίτευγμα στην εξωτερική πολιτική μέχρι στιγμής για τον Τραμπ, ο οποίος ανέλαβε τα καθήκοντά του τον Ιανουάριο υποσχόμενος να τερματίσει γρήγορα τους πολέμους στη Γάζα και την Ουκρανία, μόνο και μόνο για να διαπιστώσει ότι ήταν πιο δύσκολο να επιλυθούν από ό,τι ήλπιζε.
Η Χαμάς έχει μέχρι στιγμής αρνηθεί να συζητήσει το αίτημα του Ισραήλ να παραδώσει η ένοπλη ομάδα τα όπλα της. Μια παλαιστινιακή πηγή δήλωσε ότι η Χαμάς θα το απορρίψει αυτό εφόσον τα ισραηλινά στρατεύματα κατέχουν παλαιστινιακά εδάφη.
Δύο πηγές που γνωρίζουν τις συνομιλίες επιβεβαίωσαν ότι τα σημεία τριβής περιλάμβαναν τον μηχανισμό για την ισραηλινή αποχώρηση, με τη Χαμάς να επιδιώκει ένα σαφές χρονοδιάγραμμα που να συνδέεται με την απελευθέρωση των ομήρων και εγγυήσεις για πλήρη αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων.
Εντός της Γάζας, το Ισραήλ έχει περιορίσει τη στρατιωτική του εκστρατεία κατόπιν εντολής του Τραμπ, αλλά δεν έχει σταματήσει εντελώς τις επιθέσεις.
Οι αραβικές χώρες που υποστηρίζουν το σχέδιο λένε ότι πρέπει να οδηγήσει σε τελική ανεξαρτησία για ένα παλαιστινιακό κράτος, κάτι που ο Νετανιάχου λέει ότι δεν θα συμβεί ποτέ.
Η Χαμάς έχει δηλώσει ότι θα παραχωρήσει τη διακυβέρνηση της Γάζας μόνο σε μια παλαιστινιακή τεχνοκρατική κυβέρνηση υπό την επίβλεψη της Παλαιστινιακής Αρχής και την υποστήριξη αραβικών και μουσουλμανικών χωρών. Απορρίπτει οποιονδήποτε ρόλο για τον Μπλερ ή ξένη διακυβέρνηση της Γάζας.
Ο κατάλογος των Παλαιστινίων που η Χαμάς επιθυμεί να απελευθερωθούν αναμενόταν να περιλαμβάνει μερικούς από τους πιο εξέχοντες κρατούμενους που έχουν φυλακιστεί ποτέ από το Ισραήλ, η απελευθέρωση των οποίων ήταν απαγορευμένη σε προηγούμενες εκεχειρίες.
Σύμφωνα με μια παλαιστινιακή πηγή που βρίσκεται κοντά στις συνομιλίες, ο κατάλογος περιλαμβάνει τον Μαρουάν αλ-Μπαργκούτι, ηγέτη του κινήματος Φατάχ, και τον Άχμεντ Σααντάτ, επικεφαλής του Λαϊκού Μετώπου για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης. Και οι δύο εκτίουν πολλαπλές ποινές ισόβιας κάθειρξης για συμμετοχή σε επιθέσεις που σκότωσαν Ισραηλινούς.
Πηγή: Reuters