Bloomberg:Πώς η ρωσική οικονομία “τρέφει και τρέφεται” από τον πόλεμο- Ρεκόρ δαπανών

Ακόμη κι αν οι συγκρούσεις στην Ουκρανία τερματιστούν, η ρωσική οικονομία φαίνεται δύσκολο να απομακρυνθεί από τον δρόμο της στρατιωτικοποίησης. Τα τελευταία χρόνια, οι γιγαντιαίες αμυντικές δαπάνες έχουν μετατρέψει μεγάλο μέρος της βιομηχανίας σε πολεμική μηχανή, απορροφώντας εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους. Έτσι, η Ρωσία απέφυγε την ύφεση, αλλά εγκλωβίστηκε σε ένα μοντέλο εξάρτησης από τον πόλεμο.

Ο Βλαντίμιρ Πούτιν δείχνει αποφασισμένος να συνεχίσει. Θεωρεί τη διατήρηση ενός ισχυρού και καλά εξοπλισμένου στρατού στρατηγική προτεραιότητα, κάτι που στη Δύση εκλαμβάνεται ως πιθανή απειλή για το ΝΑΤΟ.

Η εκρηκτική παραγωγή τανκς, πυραύλων και drones μπορεί να βρει εμπορικές διόδους σε αγορές όπως η Κίνα, ωστόσο ταυτόχρονα επιβαρύνει μια οικονομία που δοκιμάζεται από κυρώσεις, εύθραυστο τραπεζικό σύστημα και χαμηλούς ρυθμούς ανάπτυξης.

Ρεκόρ σε παραγωγή και δαπάνες

Η αύξηση της στρατιωτικής παραγωγής είναι θεαματική. Πριν από την εισβολή του 2022, η Μόσχα προγραμμάτιζε την παράδοση περίπου 400 τεθωρακισμένων ετησίως· σήμερα παραδίδει δέκα φορές περισσότερα. Στον τομέα των drones, το 2024 παρήχθησαν περίπου 1,5 εκατ. μονάδες, έναντι μόλις 140.000 το 2023.

Την ίδια στιγμή, οι αμυντικές δαπάνες της περιόδου 2022-2024 ανήλθαν σε τουλάχιστον 22 τρισ. ρούβλια (263 δισ. δολάρια), χωρίς ενδείξεις μείωσης. Οι «τρύπες» στον προϋπολογισμό διευρύνονται, όμως το Κρεμλίνο συνεχίζει να διοχετεύει τεράστιους πόρους στη στρατιωτική βιομηχανία.

Η Ρωσία ως εξαγωγέας όπλων

Η ιστορική εμπειρία του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου αποτελεί σημείο αναφοράς: τότε η σοβιετική βιομηχανία εξελίχθηκε σε θεμέλιο για να γίνει η ΕΣΣΔ κορυφαία δύναμη εξαγωγής όπλων. Σήμερα, το Κέντρο Ανάλυσης Παγκόσμιου Εμπορίου Όπλων προβλέπει ότι μετά τον πόλεμο η Ρωσία θα μπορούσε να εξάγει στρατιωτικό υλικό αξίας 17-19 δισ. δολαρίων ετησίως.

Η κρατική Rosoboronexport δηλώνει ότι το ανεκτέλεστο βιβλίο παραγγελιών αγγίζει τα 60 δισ. δολάρια, με χώρες της Ασίας, της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής να ενδιαφέρονται για συμπαραγωγές και μεταφορά τεχνογνωσίας. Η αυξημένη κλίμακα παραγωγής μειώνει το κόστος, κάνοντας κάποια ρωσικά όπλα ακόμη πιο ανταγωνιστικά σε σχέση με το παρελθόν.

Προοπτικές και κίνδυνοι

Παρά την εμπορική δυναμική, οι εξαγωγές όπλων παραμένουν πολύ μικρότερες από τις εσωτερικές ανάγκες που δημιουργεί ο υπερδιογκωμένος στρατιωτικός προϋπολογισμός. Οι δυτικές πιέσεις προς χώρες-πελάτες ενδέχεται να περιορίσουν τη ζήτηση, όπως συνέβη και με το ρωσικό πετρέλαιο. Στο εσωτερικό, τα εργοστάσια μπορεί να παραμείνουν ανοιχτά, αλλά δεν αποκλείονται περικοπές και απολύσεις στο μέλλον, αν η ζήτηση μειωθεί.

Η στρατηγική του Κρεμλίνου

Ο Πούτιν επιμένει ότι οι επενδύσεις δεν πάνε χαμένες και προωθεί την έννοια της «διπλής χρήσης» τεχνολογιών, με εφαρμογές σε ναυπηγική, αεροπορία, ηλεκτρονικά, ιατρικό εξοπλισμό και αγροτική παραγωγή.

Ωστόσο, η υπ’ αριθμόν ένα προτεραιότητα παραμένει η διατήρηση μιας μάχιμης στρατιωτικής δύναμης, με τη βιομηχανική υποδομή να έχει πλέον ενσωματωθεί μόνιμα στην οικονομία.

Η Ρωσία αποδεικνύει ότι ακόμη και αν οι μάχες στην Ουκρανία σταματήσουν, η πολεμική της μηχανή θα παραμείνει κεντρικός πυλώνας της οικονομικής και γεωπολιτικής της στρατηγικής για τα επόμενα χρόνια.