Η έξαρση του συνδρόμου Guillain-Barré στη Γάζα και η κατάρρευση των υποδομών

Το σύνδρομο Guillain-Barré (GBS) αποτελεί μια σπάνια, αυτοάνοση νευρολογική διαταραχή, κατά την οποία το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται στη μυελίνη του περιφερικού νευρικού συστήματος, οδηγώντας σε παράλυση, ακόμη και αναπνευστική ανεπάρκεια. Συνήθως, προκαλείται από λοίμωξη, όπως από το βακτήριο Campylobacter jejuni ή εντεροϊούς, ενώ σε ακραίες συνθήκες (όπως αυτές στη Γάζα) εξελίσσεται σε επικίνδυνη για τη ζωή κατάσταση.

Ρούλα Σκουρογιάννη

Η εφιαλτική αύξηση ενός σπάνιου συνδρόμου στην εμπόλεμη ζώνη της Γάζα

Από τον Ιούνιο, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) έχει καταγράψει 85 κρούσματα GBS και 10 θανάτους – μεταξύ αυτών και παιδιά κάτω των 15 ετών. Άλλες πηγές αναφέρουν έως και 94 περιστατικά, σύμφωνα με ρεπορτάζ του Reuters.

Οι υγειονομικές συνθήκες στη Γάζα ευνοούν την εκδήλωση της νόσου

Η έκρηξη του GBS γίνεται μέσα σε ένα περιβάλλον όπου η δημόσια υγεία έχει καταρρεύσει ύστερα από μήνες πολέμου και αποκλεισμού. Γεωτρήσεις, αντλίες και εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων έχουν καταστραφεί σε εκτεταμένο βαθμό.

·         Περισσότερο από 80% της υποδομής ύδρευσης και αποχέτευσης έχει βλαφθεί.

·         Συγκεκριμένα, 70% των αντλιών αποχέτευσης και το 100% των εργοστασίων επεξεργασίας λυμάτων έχουν καταστραφεί.

·         Στη Βόρεια Γάζα και τη Ράφα, η ποσότητα νερού που παραδίδεται είναι λιγότερο από 7% των προπολεμικών επιπέδων — λιγότερα από 6 λίτρα την ημέρα ανά άτομο, δηλαδή λιγότερο από μία ντουζιέρα.

Αυτό το περιβάλλον μόλυνσης έχει εκρηκτικό αντίκτυπο: σημεία Campylobacter jejuni και εντεροϊών εντοπίζονται μαζικά σε δείγματα ασθενών με GBS, σύμφωνα με το Al Jazeera. Επιπρόσθετα, η ανοσία του πληθυσμού είναι καταρρακωμένη λόγω υποσιτισμού, συνωστισμού και συνεχούς πίεσης του συστήματος υγείας.

Τραγική η έλλειψη θεραπείας

Αξιοσημείωτο είναι ότι οι βασικές θεραπείες για το GBS —πλάσμα (plasmapheresis) και ενδοφλέβιες ανοσοσφαιρίνες (IVIG)— λείπουν εξ ολοκλήρου από τη Γάζα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ασθενείς δεν έλαβαν καν θεραπεία.

Οι διαγνωστικές δυνατότητες περιορίζονται λόγω έλλειψης εξοπλισμού και οι δειγματοληψίες πρέπει να στέλνονται στο εξωτερικό. Σε μια ήδη καταρρέουσα κατάσταση, το GBS προσθέτει ακόμη μία απειλή στο τραγικό περιβάλλον της δημόσιας υγείας.

Παράλληλες απειλές: Πολιομυελίτιδα, χολέρα και άλλα νοσήματα

Το GBS δεν είναι η μόνη ασθένεια που εμφανίζει έξαρση στη Γάζα. Έχουν επίσης αναφερθεί:

·         Οξεία υπαραχνοειδής παράλυση (AFP), συχνά σύνδεση με εντεροϊούς — και πιθανή ένδειξη επανεμφάνισης της πολιομυελίτιδας.

·         Ο ιός της πολιομυελίτιδας, που είχε εξαλειφθεί εδώ και 25 χρόνια, επανεμφανίστηκε, όπως αναφέρει ρεπορτάζ του The Guardian.

·         Άλλες λοιμώδεις νόσοι, όπως χολέρα, ηπατίτιδα Α, καθώς και αφροδίσια και δερματικά νοσήματα, καταγράφονται στην περιοχή λόγω της άθλιας υγειονομικής κατάστασης.

Η Γάζα βιώνει όχι μόνο εμπόλεμη σύγκρουση, αλλά και κατάρρευση των δεικτών υγιεινής και δημόσιας υγείας. Το ξέσπασμα του GBS σε συνδυασμό με τη μόλυνση του νερού, την κατάρρευση των νοσοκομείων (λιγότερο από τα μισά λειτουργούν πλήρως) και την πείνα, που οδηγεί σχεδόν το 25% του πληθυσμού στα όρια λιμού, αποτελούν μια ανθρωπιστική κρίση πρωτοφανούς κλίμακας.

Είναι επιτακτική ανάγκη η άμεση αποστολή υγειονομικού υλικού, η αποκατάσταση υποδομών ύδρευσης και αποχέτευσης και η ανοικοδόμηση των υπηρεσιών υγείας, όχι ως θέμα ηθικής υποχρέωσης αλλά ως ζήτημα επιβίωσης των κατοίκων της Γάζας.