Πατρών -Πύργου:Πώς ολοκληρώθηκε το πιο βασανισμένο έργο της Δυτικής Ελλάδας

Μέσω του νέου αυτοκινητόδρομου Πατρών – Πύργου οι πρώτοι αδειούχοι του Αυγούστου θα έχουν την ευκαιρία να φτάσουν στην Ηλεία, καθώς την Παρασκευή (2.8.2025) δόθηκαν στην κυκλοφορία τα 65 από τα συνολικά 75 χλμ. του νέου οδικού άξονα. Πρόκειται για ένα έργο με μακρά και ταραχώδη ιστορία: από «φάντασμα» της κρίσης και σύμβολο αδιεξόδων διαπλοκής και καθυστερήσεων, η νέα εθνική οδός κατάφερε να πάρει σάρκα και οστά – και τελικά να αποδοθεί στην κυκλοφορία με προδιαγραφές σύγχρονου αυτοκινητόδρομου.

Η «οδύσσεια» ξεκινά ήδη από το 2007, όταν η Πατρών – Πύργου εντάχθηκε στην παραχώρηση για την κατασκευή του άξονα Ελευσίνα – Τσακώνα. Ωστόσο, το 2013 το τμήμα απεντάχθηκε. Μια πρώτη απόπειρα επανεκκίνησης έγινε το 2014, με διαγωνισμό για το έργο ως ενιαίο σύνολο.

Το καθοριστικό (και καθοδικό) σημείο ήρθε το 2015, όταν η νέα τότε κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ ακύρωσε τον ενιαίο διαγωνισμό και αποφάσισε να σπάσει το έργο σε 8 ξεχωριστές εργολαβίες. Η απόφαση αυτή είχε ως συνέπεια τη ρήξη με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία εξέφρασε σοβαρές επιφυλάξεις για τη βιωσιμότητα της χρηματοδότησης.

Από εκείνο το σημείο και μετά, ξεκίνησε μια περίοδος καθυστερήσεων και στασιμότητας:
– Οι 8 εργολαβίες δεν προχώρησαν ταυτόχρονα.
– Μέχρι το 2019 είχαν υπογραφεί μόνο 5 συμβάσεις, με ανύπαρκτη σχεδόν πρόοδο (0,11% έως 2% υλοποίηση).
– Οι υπόλοιπες 3 εργολαβίες είτε μπλέχτηκαν σε δικαστικές περιπέτειες είτε αφορούσαν προσωρινούς αναδόχους χωρίς την απαραίτητη εγγυοδοσία.

Χαρακτηριστικό είναι πως εργοτάξια εγκαταλείφθηκαν, κάτοικοι μιλούσαν για «σκουπιδότοπους» και η παλιά εθνική Πατρών – Πύργου συνέχιζε να θρηνεί δεκάδες ζωές κάθε χρόνο σε θανατηφόρα τροχαία.

Όταν η κυβέρνηση Μητσοτάκη ανέλαβε το 2019, διαπιστώθηκε ότι στην καλύτερη περίπτωση το έργο θα ολοκληρωνόταν μόνο κατά το 1/3 – μόλις 23 από τα 75 χιλιόμετρα.

Αποφασίστηκε τότε ριζική στροφή:
– Διαλύθηκαν οι συμβάσεις των παλαιών εργολαβιών.
– Το έργο εντάχθηκε εκ νέου στην παραχώρηση της Ολυμπίας Οδού το 2021.
– Με προσωπικές παρεμβάσεις του πρωθυπουργού διασώθηκε η ευρωπαϊκή χρηματοδότηση.

Η νέα σύμβαση υπογράφηκε τον Μάρτιο του 2022 και 40 μήνες μετά, την 1η Αυγούστου 2025, η νέα εθνική οδός Πατρών – Πύργου είναι πλέον πραγματικότητα.

Κατά την εκδήλωση παράδοσης, ο Κυριάκος Μητσοτάκης χαρακτήρισε το έργο «γιοφύρι της Άρτας» που όμως «τελικά τελειώνει».

Σύμφωνα με το Υπουργείο Υποδομών, το νέο οδικό δίκτυο καλύπτει πλέον 62 χιλιόμετρα νέας χάραξης και 3 χλμ. αναβαθμισμένης παλιάς εθνικής, ενώ μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου θα παραδοθούν τα εναπομείναντα 10 χλμ.

Η νέα διαδρομή Πατρών – Πύργου διαρκεί πλέον μόλις 45 λεπτά, ενώ η Αθήνα απέχει μόλις 2 ώρες και 45 λεπτά από τον Πύργο, με υψηλά στάνταρ ασφαλείας.

Ήδη από το 2023 είχαν ξεκινήσει στοχευμένες παρεμβάσεις ασφαλείας στον παλιό δρόμο, που μείωσαν τα τροχαία. Το ίδιο μοντέλο εφαρμόζεται πλέον και στον Βόρειο Οδικό Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ).

Ένα έργο που για δεκαετίες έμοιαζε καταραμένο, πέρασε επιτέλους στη φάση της χρήσης – με τους πρώτους ταξιδιώτες του Αυγούστου να ανοίγουν δρόμο σε μια νέα εποχή για την Ηλεία και τη Δυτική Ελλάδα.