Η Google δεν ειδοποίησε 10 εκατ. ανθρώπους για τον φονικό σεισμό στην Τουρκία – Πώς κόλλησε το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης

Η Google αναγκάστηκε να παραδεχτεί ότι το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης για σεισμούς που διαθέτει δεν λειτούργησε όπως έπρεπε κατά τη διάρκεια του καταστροφικού σεισμού των 7,8 Ρίχτερ στην Τουρκία το 2023.

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του BBC, περίπου δέκα εκατομμύρια άνθρωποι που βρίσκονταν σε απόσταση έως και 160 χιλιομέτρων από το επίκεντρο του πρώτου σεισμού, θα μπορούσαν να είχαν λάβει την ανώτατου επιπέδου ειδοποίηση της Google, κερδίζοντας μέχρι και 35 δευτερόλεπτα για να αναζητήσουν ασφαλές καταφύγιο.

Ωστόσο, η προειδοποίηση υψηλής έντασης «Take Action», που ενεργοποιεί έντονο συναγερμό και καλύπτει την οθόνη παρακάμπτοντας τη λειτουργία «Μην Ενοχλείτε», εστάλη μόνο σε… 469 συσκευές. Αντιθέτως, σε περίπου μισό εκατομμύριο χρήστες εστάλη η πιο ήπια ειδοποίηση «Be Aware», που προορίζεται για ελαφρές δονήσεις και δεν μπορεί να αφυπνίσει τους χρήστες.

Είναι ενδεικτικό ότι η εταιρεία είχε προηγουμένως διαβεβαιώσει το BBC πως το σύστημα είχε «αποδώσει καλά». Μόνο που, τότε, δεν είχε αποκαλυφθεί το πραγματικό μέγεθος της αποτυχίας.

Το Android Earthquake Alerts System (AEA), το οποίο διαχειρίζεται η ίδια η Google και όχι κάποια κρατική δομή, λειτουργεί σε συσκευές με λειτουργικό Android – στην Τουρκία αυτό αντιστοιχεί σε πάνω από το 70% των κινητών τηλεφώνων.

Όταν χτύπησε ο πρώτος σεισμός στις 4:17 τα ξημερώματα της 6ης Φεβρουαρίου, εκατομμύρια άνθρωποι κοιμούνταν στα σπίτια τους, σε πολυκατοικίες που κατέρρευσαν κυριολεκτικά πάνω τους. Πάνω από 55.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και περισσότεροι από 100.000 τραυματίστηκαν.

Το BBC επιχείρησε, τους μήνες που ακολούθησαν, να εντοπίσει ανθρώπους που είχαν ειδοποιηθεί εγκαίρως από το Android Earthquake Alerts, με σκοπό να αναδείξει τη χρησιμότητα της τεχνολογίας. Το αποτέλεσμα; Δεν βρέθηκε ούτε ένας χρήστης που να είχε λάβει εγκαίρως ειδοποίηση «Take Action» για τον πρώτο σεισμό.

Το ίδιο το σύστημα εκτίμησε λανθασμένα την ένταση του σεισμού, αξιολογώντας τη δόνηση μεταξύ 4,5 και 4,9 MMS (Magnitude Moment Scale), τη στιγμή που στην πραγματικότητα ήταν 7,8. Λίγες ώρες αργότερα, και στον δεύτερο ισχυρό σεισμό που έπληξε την περιοχή, εστάλησαν 8.158 προειδοποιήσεις «Take Action» και περίπου τέσσερα εκατομμύρια πιο ήπιες ειδοποιήσεις «Be Aware». Όμως και αυτή τη φορά το σύστημα είχε υποτιμήσει την ένταση.

Ακολούθησε επανεξέταση των δεδομένων από την ομάδα της Google, με βελτιώσεις στον αλγόριθμο και προσομοίωση του αρχικού σεισμού. Το αποτέλεσμα της αναβαθμισμένης ανάλυσης ήταν εντυπωσιακά διαφορετικό: θα έπρεπε να είχαν σταλεί 10 εκατομμύρια ειδοποιήσεις «Take Action» και 67 εκατομμύρια «Be Aware» σε ευρύτερες περιοχές.

«Κάθε σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης για σεισμούς αντιμετωπίζει την ίδια πρόκληση – να ρυθμίζει τους αλγόριθμους για σεισμούς μεγάλου μεγέθους», ανέφερε η Google στο BBC.

Ωστόσο, η Ελίζαμπεθ Ρέντι, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Colorado School of Mines, επέκρινε το γεγονός ότι χρειάστηκαν πάνω από δύο χρόνια για να αποκαλυφθεί η πλήρης έκταση της αστοχίας: «Είναι πραγματικά απογοητευτικό που πήρε τόσο χρόνο. Δεν μιλάμε για ένα μικρό γεγονός – πέθαναν άνθρωποι – και δεν είδαμε το σύστημα να λειτουργεί όπως θα θέλαμε».

Η Google υπερασπίστηκε το AEA, υποστηρίζοντας ότι πρόκειται για ένα επικουρικό εργαλείο που δεν έχει σκοπό να αντικαταστήσει τα κρατικά συστήματα. Ωστόσο, ορισμένοι ειδικοί προειδοποιούν ότι πολλές χώρες βασίζονται υπερβολικά σε τέτοια τεχνολογικά εργαλεία, χωρίς να τα έχουν επαρκώς δοκιμάσει.

«Πιστεύω ότι είναι απολύτως κρίσιμο να υπάρχει πλήρης διαφάνεια για το πόσο καλά λειτουργεί», τόνισε ο Harold Tobin, διευθυντής του Σεισμικού Δικτύου Βορειοδυτικού Ειρηνικού (Pacific Northwest Seismic Network). «Θα μπορούσαν κάποιες περιοχές να πουν “το κάνει η Google, άρα δεν χρειάζεται να το κάνουμε εμείς”;».

Η Google διαβεβαιώνει ότι η μετασεισμική ανάλυση συνέβαλε στην αναβάθμιση του συστήματος και πως από τότε έχουν εκδοθεί ειδοποιήσεις σε 98 χώρες. Το ερώτημα που μένει ανοιχτό είναι αν, την επόμενη φορά, το σύστημα θα λειτουργήσει όταν πραγματικά θα χρειαστεί.