Επίσκεψη Γεραπετρίτη στην Τρίπολη στη σκιά της ρηματικής διακοίνωσης-Απάντηση της Αθήνας στον ΟΗΕ 

Με το ζήτημα που αφορά στην αύξηση των μεταναστευτικών ροών από την Ανατολική Λιβύη να παραμένει στο προσκήνιο και με την  επίσημη κυβέρνηση της Τρίπολης να επιμένει στην λογική του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου,  η Αθήνα, εξακολουθεί να επιδιώκει την διπλωματική επαναπροσέγγιση και την διαμόρφωση συνθηκών συνεννόησης με τις αρχές της διαιρεμένης αυτής χώρας.

Απόστολος Χονδρόπουλος

Μια εβδομάδα μετά την επίσκεψη στην Βεγγάζη, όπου συναντήθηκε με τον στρατάρχη Χαλίφα Χαφτάρ και αξιωματούχους της κυβέρνησης της ανατολικής Λιβύης όπου βρίσκεται και το επίκεντρο της αυξημένης μεταναστευτικής πίεσης προς την Κρήτη, ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης είναι προγραμματισμένο να επισκεφθεί την Τρίτη και την Τρίπολη όπου θα έχει επαφές με αξιωματούχους της διεθνώς αναγνωρισμένης κυβέρνησης της Λιβύης, η οποία είναι εκείνη που έχει υπογράψει με την Άγκυρα το άκυρο τουρκολιβυκό μνημόνιο.Πεποίθηση της 

Αθήνας είναι πως η χώρα μας  θα πρέπει να έχει μια ισόρροπη στάση απέναντι στη Λιβύη που είναι κράτος, το οποίο αυτή τη στιγμή δεν έχει ενιαία εξουσία.

Η επίσκεψη Γεραπετρίτη δεν θα ξεκινήσει ωστόσο με τις καλύτερές προϋποθέσεις, καθώς με την ρηματική διακοίνωση της 20ης Ιουνίου προς τον ΟΗΕ, η κυβέρνηση της Τρίπολης αμφισβητεί την μέση γραμμή και κατηγορεί την Ελλάδα, με αφορμή την προκήρυξη οικοπέδων νοτίως της Κρήτης, για παραβίαση κυριαρχικών δικαιωμάτων 

Η χώρα μας, η οποία θα απαντήσει επίσημα στον ΟΗΕ, κατέστησε σαφές ότι απορρίπτει κάθε ενέργεια ή δράση που βασίζεται σε άκυρες και ανυπόστατες συμφωνίες, χωρίς κανένα έρεισμα στο Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας.

Η Αθήνα επαναλαμβάνει σε κάθε ευκαιρία πως το τουρκολιβυκό μνημόνιο είναι παράνομο και πριν και πάνω από όλα είναι ανυπόστατο και δεν παράγει έννομα αποτελέσματα, σε αντίθεση με τις ελληνικές πρωτοβουλίες, όπως  η υπογραφή ΑΟΖ με την Αίγυπτο, ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός και οι μεγάλες ερευνητικές εταιρείες που εκδηλώνουν ενδιαφέρον, οι οποίες κατοχυρώνουν τις θέσεις της χώρας μας στην πράξη.

Όπως έχει τονίσει εξάλλου ο υπουργός Εξωτερικών, “το άκυρο και το ανυπόστατο υφίσταται ανεξαρτήτως του ποιος κυρώνει, διότι το πρόβλημα του τουρκολιβυκού δεν είναι μόνο αν προέρχεται από μία νομιμοποιημένη αρχή αλλά ότι, κατά το Διεθνές Δίκαιο, Τουρκία και Λιβύη δεν μπορούν να υπογράψουν μία τέτοια οριοθέτηση, διότι δεν έχουν αντικείμενες ακτές”

Το περιεχόμενο της ρηματικής διακοίνωσης της Λιβύης δεν επιβεβαιώνει πάντως την πρώτη εκτίμηση που είχε υπάρξει στην Αθήνα, βάσει του χάρτη που δημοσιεύθηκε κατά την πρόσφατη συμφωνία συνεργασίας των εταιρειών Λιβύης και Τουρκίας, πως η κυβέρνηση της Τρίπολης δείχνει διατεθειμένη να σεβαστεί την μέση γραμμή. Στην πράξη το έκανε, καθώς η δική της πρωτοβουλία αφορούσε σε θαλάσσια οικόπεδα νοτίως της μέσης γραμμής, με την ρηματική διακοίνωση επιμένει  ωστόσο στην λογική του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου, το οποίο αποδοκιμάστηκε  εκ νέου και από την ΕΕ μέσα και από τα συμπεράσματα της πρόσφατης Συνόδου Κορυφής.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπενθύμισε ότι το μνημόνιο αυτό  παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων κρατών, δεν συνάδει με το Δίκαιο της Θάλασσας και δεν μπορεί να παράγει έννομες συνέπειες για τρίτα κράτη».

Η ρηματική διακοίνωση αναδεικνύει φυσικά για μία ακόμη φορά και την συνεχιζόμενη επιρροή της Άγκυρας στην κυβέρνηση της Τρίπολης και καθιστά ακόμη πιο σύνθετη την αποστολή του Έλληνα του υπουργού Εξωτερικών.

Η Αθήνα, παρά την αυστηρή απάντηση που έδωσε μέσω διπλωματικών πηγών, διακρίνει πάντως διάθεση διαλόγου στην άλλη πλευρά και επανέλαβε την ετοιμότητά της για συνέχιση των συζητήσεων για  οριοθέτηση ΑΟΖ με τη Λιβύη, βάσει του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας. 

Ταυτόχρονα όμως κατέστησε σαφές πως καμία αντίδραση δεν πρόκειται να αποθαρρύνει την ελληνική κυβέρνηση από το να ασκεί, με υπευθυνότητα και έμπρακτα, τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας.Στην ατζέντα των επαφών του Έλληνα ΥΠΕΞ στην Τρίπολη θα βρίσκεται και το μεταναστευτικό, έστω και αν η πτυχή του προβλήματος όσον αφορά την δίοδο από την Δυτική Λιβύη αφορά πρωτίστως την Μάλτα και την Ιταλία, καθώς οι ροές προς την Κρήτη προέρχονται από το ανατολικό τμήμα της χώρας.Η κυβέρνηση της Τρίπολης εμφανίζεται, όπως προκύπτει και από την πρόσφατη επίσκεψη της ευρωπαϊκής αντιπροσωπείας, να επιδεικνύει διάθεση συνεννόησης στο μεταναστευτικό, κάτι που μέχρι τώρα δεν ισχύει με την ανατολική Λιβύη, όπως φάνηκε από την αρνητική έκβαση που είχε η επίσκεψη της ευρωπαϊκής αντιπροσωπείας στην οποία συμμετείχε και ο Έλληνας υπουργός Μετανάστευσης. Παρά το πρόσφατο διπλωματικό επεισόδιο στην Βεγγάζη με την εκδίωξη της ευρωπαϊκής αντιπροσωπείας, η ΕΕ προετοιμάζει νέα επίσκεψη του αρμόδιου Επιτρόπου μαζί με τους υπουργούς Ελλάδας, Ιταλίας και Μάλτας  επιδιώκοντας την επαναπροσέγγιση με στόχο την συνεννόηση για τον

 έλεγχο των μεταναστευτικών ροών.Την ίδια ώρα, σε εθνικό επίπεδο η Αθήνα συνεχίζει την πολιτική της αυστηροποίησης, με πρωτοβουλίες που είναι σαφές ότι έχουν στραμμένο το βλέμμα και στο εσωτερικό ακροατήριο, ενώ το μήνυμα που εξέπεμψε ο κ. Μητσοτάκης κατά την χθεσινή ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ήταν πως “η

 Ελλάδα δεν θα επιτρέψει να εδραιωθεί νέα δίοδος παράνομης εισόδου στη χώρα και στην Ευρώπη”.

Κάλεσε εξάλλου την Λιβύη σε συνεργασία, υπενθυμίζοντας και ότι η σχέση της γειτονικής χώρας με την Ευρωπαϊκή Ένωση περνάει μέσα από την Ελλάδα.