Αξιολόγηση στους Δήμους: Ποιοι έμειναν “μετεξεταστέοι” και ποιοι πέρασαν τη βάση

Δυσαρέσκεια των πολιτών για την κατάσταση στην τοπική αυτοδιοίκηση καταγράφει η πρώτη επίσημη σφυγμομέτρηση της δημόσιας διοίκησης, τα αποτελέσματα της οποίας παρουσιάστηκαν πρόσφατα στο Μέγαρο Μαξίμου από τον Υπουργό Εσωτερικών, Θοδωρή Λιβάνιο, παρουσία του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη.

Τα ευρήματα της έρευνας φέρνουν σε δύσκολη θέση τις περισσότερες δημοτικές αρχές, καθώς σε αρκετές περιπτώσεις η αξιολόγηση των υπηρεσιών που επηρεάζουν την καθημερινότητα των πολιτών κρίθηκε αρνητική. Ελάχιστοι δήμαρχοι, όπως δείχνει η γενική εικόνα, μπορούν πλέον να σταθούν με σιγουριά απέναντι στους δημότες τους.

Συγκεκριμένα, 17 βασικές υπηρεσίες των δήμων αξιολογήθηκαν κάτω από τη βάση, με τις μόνες εξαιρέσεις θετικής αποδοχής να εντοπίζονται στα Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών (ΚΕΠ), το πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι» και τα ΚΑΠΗ/Λέσχες Φιλίας.

Οι τομείς με τις μεγαλύτερες αδυναμίες, σύμφωνα με τα στοιχεία, αφορούν την κατάσταση των πεζοδρομίων —συμπεριλαμβανομένων των υποδομών για άτομα με αναπηρία—, τους δρόμους (με τα προβλήματα να σχετίζονται με έργα φυσικού αερίου, αποχέτευσης και οπτικών ινών), τους χώρους στάθμευσης στα μεγάλα αστικά κέντρα, τις υπηρεσίες δόμησης και τη διαχείριση των αδέσποτων ζώων. Αντίθετα, κάπως καλύτερες επιδόσεις καταγράφηκαν σε ζητήματα καθαριότητας και ηλεκτροφωτισμού.

Αντιδρώντας στα αποτελέσματα, η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) υπογράμμισε πως, παρότι η συμμετοχή 65.000 πολιτών καθιστά τη διαδικασία χρήσιμη, η έρευνα δεν τηρεί επιστημονικά κριτήρια αξιοπιστίας, λόγω έλλειψης σταθμισμένης δειγματοληψίας, με αποτέλεσμα τα συμπεράσματα να μην θεωρούνται αντικειμενικά ή γενικεύσιμα.

Η ΚΕΔΕ επανέλαβε το πάγιο αίτημά της για ουσιαστική μεταρρύθμιση στη σχέση κράτους και αυτοδιοίκησης, υπογραμμίζοντας πως μόνο όταν διαμορφωθεί σαφές θεσμικό πλαίσιο, διασφαλιστούν οι αναγκαίοι οικονομικοί και ανθρώπινοι πόροι, και κατοχυρωθεί θεσμικά ο ρόλος της αυτοδιοίκησης στον αναπτυξιακό σχεδιασμό, θα είναι δυνατή μια ουσιαστική αναβάθμιση των δημοτικών υπηρεσιών.

Πάντως, θετική εικόνα έχουν ήδη οι συμμετέχοντες στην έρευνα κάτοικοι τριών όμορων δήμων των νοτίων προαστίων και συγκεκριμένα της Γλυφάδας, του Αλίμου και του Ελληνικού – Αργυρούπολης, με τον οποίο ισοδυναμούν στην τρίτη θέση του δείκτη αξιολόγησης οι δήμοι Καλαμάτας, Καστοριάς και Μετεώρων και ακολουθεί ο δήμος Άργους Ορεστικού. Οι συγκεκριμένοι είναι οι μοναδικοί από τους συνολικά 184 δήμους με επαρκές δείγμα απαντήσεων, που πέρασαν τη βάση.

«Είναι μεγάλη τιμή και ακόμα μεγαλύτερη η ευθύνη για να συνεχίσουμε. Κάνουμε μια προσπάθεια και αυτή η αξιολόγηση μας δεσμεύει για τη συνέχεια να κάνουμε περισσότερα γιατί ξέρουμε ότι και αδυναμίες έχουμε και παρεμβάσεις ακόμα μεγαλύτερες πρέπει να κάνουμε», τονίζει στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο δήμαρχος Γλυφάδας Γιώργος Παπανικολάου.

Με τις απαντήσεις τους 863 κάτοικοι της Γλυφάδας έδωσαν στην πόλη τους γενικό βαθμό 5,4 με άριστα το 10 και στους επιμέρους τομείς την καλύτερη αξιολόγηση πανελλαδικά στις ψηφιακές υπηρεσίες, στο οδικό δίκτυο, στις κοινωνικές υπηρεσίες, στα ΚΑΠΗ, στους χώρους πρασίνου, στις παιδικές χαρές και στη διαχείριση αδέσποτων ζώων. Δεύτερη καλύτερη αξιολόγηση έδωσαν στον ηλεκτροφωτισμό, στους παιδικούς σταθμούς και στα δημοτικά ιατρεία.

Την καλύτερη αξιολόγηση στην καθαριότητα έλαβε ο δήμος Καστοριάς, στον ηλεκτροφωτισμό ο Άλιμος, στο Βοήθεια στο Σπίτι, τα σχολεία, τους παιδικούς σταθμούς και τα ΚΕΠ το Άργος Ορεστικό (απάντησαν όμως μόνο 58 κάτοικοι), στους χώρους στάθμευσης και τα δημοτικά ιατρεία ο Τύρναβος (51 συμμετέχοντες) στην ανακύκλωση η Κοζάνη, στις υπηρεσίες δόμησης το Κιλελέρ (51 συμμετέχοντες), στη δημοτική συγκοινωνία ο δήμος Ελληνικού – Αργυρούπολης, στα πεζοδρόμια η Καλαμάτα, στις υποδομές για ΑμεΑ η Κομοτηνή και στη δημοτική αστυνομία ο δήμος Ιεράπετρας.

Κάτω από τη βάση είναι και οι 10 μεγαλύτεροι δήμοι της χώρας με το Περιστέρι και τη Λάρισα να «διασώζονται» με γενικό βαθμό 4,7. Οι υπηρεσίες του δήμου Αθηναίων έλαβαν μέσο όρο από 4.962 κατοίκους της 3,4, της Θεσσαλονίκης 3,6, της Πάτρας 3,3, του Ηρακλείου Κρήτης 2,5 κατατάσσοντας τον στην προτελευταία θέση, του Πειραιά 3,8, του Βόλου με 4,4, της Ρόδου με 2,8 και του δήμου Ιωαννιτών με 3,5.

Γιατί οι πολίτες αντιμετωπίζουν τόσο αυστηρά τις υπηρεσίες που τους παρέχει ο θεσμός που βρίσκεται πλησιέστερα σε αυτούς; Ο Κωνσταντίνος Αλλαγιάννης, δήμαρχος Μαρκόπουλου, ο οποίος με 2,8 έλαβε την χαμηλότερη αξιολόγηση μεταξύ των δήμων της Αττικής, δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι τα μνημόνια άφησαν βαθύ αποτύπωμα στην τοπική αυτοδιοίκηση, η οποία βρέθηκε να διαχειρίζεται πολύ μεγάλα προβλήματα, με λιγότερο προσωπικό και λιγότερα χρήματα. «Δυστυχώς», πρόσθεσε, «είμαστε υποχρεωμένοι να δαπανάμε μεγάλο μέρος του χρόνου μας σε διεκδικήσεις πόρων και δυνατοτήτων από την κεντρική διοίκηση, όταν σε όλη την Ευρώπη αυτά είναι δεδομένα. Εμείς συνεχίζουμε την προσπάθεια, από την μια να αξιοποιούμε κάθε δική μας δυνατότητα και από την άλλη, να δίνουμε μάχες με την κεντρική διοίκηση για τα δικαιώματα των δημοτών μας».