Πολιτική κρίση στην Ολλανδία-Ο ακροδεξιός Βίλντερς έριξε την κυβέρνηση-Τι δείχνει δημοσκόπηση του Politico

Η αποχώρηση του ακροξεξιού Γκέερτ Βίλντερς από τον κυβερνητικό συνασπισμό στην Ολλανδία έχει ως αποτέλεσμα την κατάρρευση της κυβέρνησης και την παραίτηση του Ολλανδού πρωθυπουργού Ντικ Σχόοφ. Ο Βίλντερς διαφώνησε για την πολιτική ασύλου και μετανάστευσης.

Η ολλανδική κυβέρνηση, είναι ένας συνασπισμός μεταξύ του αντι-ισλαμικού κόμματος Ελευθερίας (PVV) του Βίλντερς, που είναι το μεγαλύτερο κόμμα, του λαϊκίστικου Κινήματος Αγροτών-Πολιτών (BBB), του κεντρώου Νέου Κοινωνικού Συμβολαίου (NSC) και του φιλελεύθερου Κόμματος Λαϊκής Ελευθερίας και Δημοκρατίας (VVD), έχει πλέον καταρρεύσει.

Ο πρωθυπουργός Ντικ Σχόοφ υπέβαλλε την παραίτηση της κυβέρνησης ένα χρόνο μετά την ανάληψη των καθηκόντων της. Ο Σχόοφ δήλωσε ότι μέλη της κυβέρνησης — συμπεριλαμβανομένου του ιδίου — θα παραμείνουν ως υπηρεσιακά μέχρι να σχηματιστεί νέα.

Ο Σχόοφ χαρακτήρισε την κίνηση του Βίλντερς «περιττή και ανεύθυνη». Αλλά, είπε, «αν ένα κόμμα δεν έχει τη βούληση να συνεχίσει [να υλοποιεί το κυβερνητικό πρόγραμμα], δεν μπορούν να προχωρήσουν οι δύο μαζί».

Το Κόμμα για την Ελευθερία (PVV) του Βίλντερς αποχώρησε από τον συνασπισμό εν μέσω έντονης διαμάχης σχετικά με τη θέση της κυβέρνησης για το άσυλο. «Καμία υπογραφή για τα σχέδιά μας για το άσυλο. Καμία αλλαγή στη συμφωνία [του συνασπισμού]. Το PVV αποχωρεί από τον συνασπισμό»,  
δημοσίευσε ο Βίλντερς στο X.

Ο Βίλντερς ήθελε οι εταίροι του στον κυβερνητικό συνασπισμό να δεσμευτούν σε σχέδιο δέκα σημείων του PVV για το άσυλο. «Το PVV υποσχέθηκε στους ψηφοφόρους την αυστηρότερη πολιτική ασύλου που υπήρξε ποτέ», συμπεριλαμβανομένης μιας πρότασης για «κλείσιμο των συνόρων στους αιτούντες άσυλο»,  δήλωσε ο Βίλντερς στους δημοσιογράφους  το πρωί της Τρίτης. Όταν οι εταίροι του στον κυβερνητικό συνασπισμό αρνήθηκαν να υπογράψουν τα σχέδια, «δεν είχα άλλη επιλογή από το να πω: Αποσύρουμε την υποστήριξή μας προς αυτό το Υπουργικό Συμβούλιο», είπε.

Ο Βίλντερς είπε ότι είχε πει στον Σχόοφ ότι θα αποσύρει τους υπουργούς του PVV από την κυβέρνηση.

Πρόσθεσε: «Υπέγραψα την αυστηρότερη πολιτική ασύλου, όχι την πτώση της Ολλανδίας».

‘Ανεύθυνος’

Οι ηγέτες των άλλων κομμάτων αντέδρασαν οργισμένα στην απόφαση του Βίλντερς να ρίξει την κυβέρνηση.

Η πρόεδρος του BBB, Καρολάιν βαν ντερ Πλας, χαρακτήρισε την κίνηση του Βίλντερς «ανεύθυνη».  Έγραψε  στο X ότι «όποιος σταματήσει τώρα, προσφέρει την Ολλανδία στην Αριστερά σε ασημένιο πιάτο».

«Ελπίζαμε ότι [ο Βίλντερς] θα είχε μια ξεκούραστη νύχτα και θα το είχε σκεφτεί καλά. Αλλά ήρθε με μια πολύ σύντομη ανακοίνωση», δήλωσε η Νικολίεν βαν Βρουνχόβεν από το Εθνικό Συμβούλιο Ασφαλείας (NSC)  στον ολλανδικό δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό φορέα NOS , προσθέτοντας: «Αυτό είναι πραγματικά ακατανόητο».

Η πρόεδρος του VVD, Ντιλάν Γεσιλγκιόζ,  αντέδρασε  ότι ο Βίλντερς «έβαζε για άλλη μια φορά το δικό του συμφέρον πάνω από το συμφέρον της χώρας. Τρέχοντας. Σε μια εποχή άνευ προηγουμένου αβεβαιότητας».

Η κίνηση του Βίλντερς δεν αφορούσε πραγματικά τη μετανάστευση, υποστήριξε. «Ήδη επρόκειτο να κάνουμε ό,τι ήταν δυνατό. Όλα όσα είχαμε ήδη συμφωνήσει είχαν καθυστερήσει λόγω της αδιαφορίας του PVV».

Καταδικασμένοι σε αποτυχία

Η ολλανδική κυβέρνηση — η πρώτη που συμπεριέλαβε το PVV του Βίλντερς — είναι στην εξουσία για λιγότερο από ένα χρόνο, μετά από μήνες συνομιλιών για τη σύστασή της μετά την σοκαριστική νίκη της ακροδεξιάς στις  εκλογές του Νοεμβρίου 2023 .

Ο Σχόοφ, δημόσιος υπάλληλος, επιλέχθηκε πρωθυπουργός στον δεξιό συνασπισμό.

Αλλά τα πράγματα δεν ήταν ομαλά για τον Schoof ή την κυβέρνηση, με τον Wilders να επιτίθεται επανειλημμένα στον πρωθυπουργό και την κυβέρνηση στο κοινοβούλιο. Έχει εκφράσει την έντονη ανησυχία του για την υπόσχεση του Schoof στις Βρυξέλλες για ολλανδική υποστήριξη στην Ουκρανία και το  αίτημα του υπουργού Εξωτερικών Caspar Veldkamp  προς την ΕΕ να επανεξετάσει τη συμφωνία σύνδεσής της με το Ισραήλ.

«Αν δεν είχε συμβεί σήμερα, θα είχε συμβεί κάποια στιγμή τις επόμενες εβδομάδες», δήλωσε στο NOS ο Ρομπ Γέτεν, πρόεδρος του φιλελεύθερου κόμματος D66. Επέκρινε την κυβέρνηση για τη λήψη λίγων αποφάσεων και για τον υπερβολικά μεγάλο αριθμό «διαμαχών και κρίσεων», λέγοντας ότι τα άλλα κόμματα του συνασπισμού είχαν «συλληφθεί» από τον Βίλντερς.

Η κατάρρευση έρχεται λίγες εβδομάδες πριν από την κρίσιμη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ που πραγματοποιείται στη Χάγη, στην οποία οι σύμμαχοι αναμένεται να αυξήσουν σημαντικά τις αμυντικές δαπάνες.

Και τώρα τι;

Οι υπουργοί συναντώνται την Τρίτη για να αποφασίσουν τι θα ακολουθήσει, αν και η υπόθεση είναι ότι ο πρωθυπουργός θα υποβάλει την παραίτηση του υπουργικού του συμβουλίου.

Μια νέα εκλογική αναμέτρηση θα μπορούσε να ανατρέψει δραματικά το πολιτικό τοπίο της Ολλανδίας. Δύο κυβερνητικά κόμματα, το BBB και το NSC, ήταν και τα δύο μεγάλα νικητήρια στις εκλογές του Νοεμβρίου 2023, αλλά έκτοτε έχουν καταρρεύσει στις δημοσκοπήσεις. Σύμφωνα με την  δημοσκόπηση του POLITICO , και τα δύο βρίσκονται στο 1%.

Το PVV του Βίλντερς, επίσης, καταγράφει στις δημοσκοπήσεις χαμηλότερα από το αποτέλεσμα των εκλογών του Νοεμβρίου — αν και εξακολουθεί να βρίσκεται, οριακά, στην πρώτη θέση.

Η συμμαχία των Εργατικών και της Πράσινης Αριστεράς με επικεφαλής τον πρώην Επίτροπο Φρανς Τίμερμανς και το φιλελεύθερο κόμμα VVD έχουν κερδίσει δημοτικότητα από τις εκλογές του 2023, υπολείποντας στις δημοσκοπήσεις το Κόμμα της Ελευθερίας.

Ο Τίμερμανς, όπως ήταν αναμενόμενο, δήλωσε στο NOS ότι επιθυμεί εκλογές «το συντομότερο δυνατό». Απέκλεισε το ενδεχόμενο να υποστηρίξει τα υπόλοιπα κόμματα: «Με αυτά τα κόμματα συνασπισμού στην τρέχουσα μορφή τους, δεν είναι δυνατό να σχηματιστεί μια σταθερή εθνική κυβέρνηση», είπε.

Αυτό που ακολουθεί είναι η προκήρυξη πρόωρων εκλογών, αν και δεν είναι σαφές πότε, όπως σημειώνει ο Guardian, καθώς στο τέλος του μήνα πρόκειται να πραγματοποιηθεί σύνοδος κορυφής του ΝΑΤΟ στη Χάγη.