Τέμπη: Τα δέκα σημαντικότερα πορίσματα από την ημέρα της τραγωδίας-Πού συμπίπτουν, πού διαφωνούν

Η τραγωδία των Τεμπών εξακολουθεί να βρίσκεται στο επίκεντρο της δημόσιας συζήτησης και να ρίχνει βαριά σκιά στην κοινωνική και πολιτική ζωή του τόπου. Περισσότερο από δύο χρόνια μετά τη σύγκρουση των δύο τρένων που κινούνται στην ίδια γραμμή για περισσότερα από 12 λεπτά, συγγενείς των θυμάτων κυρίως φοιτητών εξακολουθούν να ζητούν Δικαιοσύνη επιχειρώντας με ιδία μέσα να ξετυλίξουν το κουβάρι των ευθυνών για τους 57 νεκρούς.

Είναι χαρακτηριστικό ότι τουλάχιστον 16 πορίσματα, έρευνες και εκθέσεις έχουν συνταχθεί για τα αίτια και τις συνθήκες της τραγωδίας των Τεμπών.

Τελευταία τα πορίσματα του ΕΜΠ για την πυρόσφαιρα και πώς προκλήθηκε και τα οποία έχουν ξεσηκώσει θύελλα αντιδράσεων…  Πάνω από 370 συγγενείς και πολίτες υπογράφουν νέα μήνυση η οποία διαβιβάστηκε στη Βουλή και με την οποία ζητούν απαντήσεις.

Τα περισσότερα πορίσματα, που προέρχονται από τους τεχνικούς συμβούλους οικογενειών των θυμάτων, είναι σχεδόν ίδια.

To Kreport παρουσιάζει συνοπτικά τα 10 σημαντικότερα από αυτά βάσει των οποίων συμπίπτουν στο τι δεν είχε γίνει μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου του 2023, παραλείψεις, λάθη και καθυστερήσεις που οδήγησαν στην τραγωδία.

Αντίθετα, μεγάλες είναι οι διαφορές για το τι έγινε την ώρα της σύγκρουσης και τι προκάλεσε την πυρόσφαιρα:

Μάρτιος 2023:

Το πόρισμα της Πυροσβεστικής καταγράφει σοβαρές ελλείψεις στην ασφάλεια λειτουργίας 15 σιδηροδρομικών σηράγγων, από τις 18 που ελέγχθηκαν. συνολικά. Το πόρισμα ήταν μόλις μια σελίδα και σε αυτό δεν υπήρχαν αρκετές λεπτομέρειες για τα αίτια της φωτιάς και της έκρηξης. Πάντως, ως αιτία της φωτιάς πιθανολογούσε τα έλαια ψύξεως των μετασχηματιστών.

Ιούνιος 2023:

Έκθεση των δικαστικών εμπειρογνωμόνων καταγράφει ότι όταν έγινε το δυστύχημα ήταν εκτός λειτουργίας τηλεδιοίκηση και φωτοσήμανση. Δεν λειτουργούσαν τα «συστήματα ασφαλούς διαχείρισης σιδηροδρομικής κυκλοφορίας», δεν λειτουργούσε επίσης και το Κέντρο Ελέγχου Κυκλοφορίας Λάρισας με αποτέλεσμα να μην υπάρχει κεντρικός χειριστής που να επιτηρεί το Σταθμάρχη Λάρισας και να μπορεί να παρέμβει σε περίπτωση λανθασμένων χειρισμών. Επίσης, οι πραγματογνώμονες διαπίστωσαν ότι δεν λειτουργούσε ούτε το ηλεκτρονικό σύστημα ασφαλείας ETCS, το οποίο είναι εγκατεστημένο στη σιδηροδρομική γραμμή. Πρόκειται για ηλεκτρονικό σύστηµα αυτόµατου ελέγχου κυκλοφορίας και προστασίας συρµών.

Φεβρουάριος 2024:

Στο πόρισμα της Επιτροπής Διερεύνησης Ανεξάρτητων Πραγματογνωμόνων Οικογενειών (ΕΔΑΠΟ) καταγράφονται τα κενά ασφαλείας του σιδηροδρόμου, τα ανθρώπινα λάθη και οι παραλείψεις που οδήγησαν στην τραγωδία. Μεταξύ άλλων, η ΕΔΑΠΟ σημειώνει ότι η μοιραία σύγκρουση δεν θα είχε συμβεί αν λειτουργούσε η φωτοσήμανση, ενώ κάνει ειδική αναφορά στην καθυστερημένη κατά 29 ημέρες δειγματοληψία στον χώρο φύλαξης των βαγονιών και στον χώρο σύγκρουσης των τρένων. Στο πόρισμα διατυπώνεται η αμφιβολία για την προέλευση της φωτιάς από έλαια σιλικόνης.

Μαρτίου 2024:

Το πόρισμα του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Σιδηροδρόμων (ERA) , μεταξύ άλλων αναφέρει: «Στην Ελλάδα προκύπτει ότι δεν υπάρχει κανείς, σε επίπεδο κυβέρνησης ή εθνικού φορέα, ο οποίος να αναλαμβάνει αποτελεσματικά τη συνολική ευθύνη για την ασφάλεια των σιδηροδρόμων και να οδηγεί το σύστημα σε μια συνεχή βελτίωση».

Ιανουάριος 2025:

Η οριστική έκθεση της ομάδας του εμπειρογνώμονα Β. Κοκοτσάκη, πραγματογνώμονας συγγενών θυμάτων, υποστηρίζει ότι ο θάνατος 30 επιβατών προήλθε από εύφλεκτα υγρά, αποκλείοντας όμως τα έλαια σιλικόνης των μετασχηματιστών των αμαξοστοιχιών.

Φεβρουάριος 2025:

Το πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ αναφέρεται στην πιθανή παρουσία αγνώστου καυσίμου στην εμπορική αμαξοστοιχία. Το φορτίο του τρένου, τα καύσιμα και τα υγρά των μηχανών του, δεν μπορούν να δικαιολογήσουν αυτή την πυρόσφαιρα, δήλωσαν οι ερευνητές του ΕΟΔΑΣΑΑΜ.

Μάρτιος 2025:

Για ύπαρξη 15-20 πλαστικών δοχείων με εύφλεκτο υγρό στο πρώτο βαγόνι της εμπορικής αμαξοστοιχίας τα οποία προκάλεσαν την έκρηξη και τη φωτιά μετά τη σύγκρουση των δύο αμαξοστοιχιών κάνει λόγο μεταξύ άλλων, το πόρισμα του πραγματογνώμονα Αχιλλέα Μιχόπουλου, Χημικός Μηχανικός MSc ΑΠΘ/UMASS, τεχνικός σύμβουλος συγγενών θυμάτων, το οποίο συνυπογράφουν τρεις χημικοί μηχανικοί. «Η ποσότητα των υδρογονανθράκων, με βάση την ανάλυση που προηγήθηκε, προκύπτει ότι ήταν στην πρώτη πλατφόρμα σε πλαστικά δοχεία (IBCs) χωρητικότητας 1m3 εκάστου. Έτσι ερμηνεύεται το γεγονός ότι ο σχηματισμός του fireball προέκυψε από τρεις διακριτές προσκρούσεις των λαμαρινών».

Μάρτιος 2025:

Επικαιροποιημένη έκθεση του ειδικού πραγματογνώμονα σε θέματα πυρκαγιών και τεχνικό σύμβουλο συγγενών θυμάτων, Β. Κοκοτσάκη, αναφέρει ότι «η ανίχνευση των ξυλόλιου, τολουόλης, βενζολίου και αιθυλο-βενζολίου έχουν ποικίλη γεωγραφική κατανομή στο πεδίο , αφού έχουν εντοπιστεί σε διαφορετικά σημεία τόσο των τρένων αλλά και στο έδαφος κλπ. του τόπου του συμβάντος».

Μάϊος 2025:

Η έκθεση του καθηγητή χημικού μηχανικού του ΑΠΘ, Αθανάσιου Κωνσταντόπουλου, απορρίπτει ότι τα έλαια σιλικόνης ήταν ο παράγοντας που οδήγησαν στην πρόκληση της τεράστιας πυρκαγιάς, μετά την σύγκρουση των δύο τρένων. «Δεν μπορεί – αναφέρει – να αποδοθεί στο έλαιο των μετασχηματιστών, το οποίο αν και εύφλεκτο σε αρκετά υψηλές θερμοκρασίες δεν θα μπορούσε να αναφλεγεί στο επικρατούν περιβάλλον κατά τη διάρκεια των 0,4 sec που αναδύθηκε η πυρόσφαιρα, λόγω ανεπαρκούς χρόνου για να λάβει χώρα η απαιτούμενη κινητική της αντίδρασης».

Μάϊος 2025:

Ο καθηγητής του ΕΜΠ Δ. Καρώνης αναφέρει στο πόρισμα του, ότι τα έλαια σιλικόνης, στις συνθήκες του δυστυχήματος (υψηλές θερμοκρασίες και ηλεκτρικό τόξο), μπορούν να δημιουργήσουν πυρόσφαιρα. Στις 132 σελίδες του πορίσματος, καταγράφονται οι συνθήκες που δημιουργήθηκαν κατά τη σύγκρουση των τρένων και προκλήθηκε η πυρόσφαιρα, ενώ –αναφέρεται – «το έλαιο σιλικόνης Μ50 EL σε φυσιολογικές συνθήκες δεν μπορεί να σχηματίσει πύρινη σφαίρα».