Καγκελάριος Μέρτς: Ξεκίνημα με “αυτογκόλ” και ηχηρά μηνύματα σε μία εύθραυστη και οριακή κυβερνητική πλειοψηφία

Στη γερμανική πολιτική αναμπουμπούλα αυτός που πρωτίστως χαίρεται είναι το αντιπολιτευόμενο AfD, το οποίο έσπευσε να ζητήσει πρόωρες εκλογές, ελπίζοντας προφανώς να εξαργυρώσει κάποια στιγμή εκλογικά τη συνεχιζόμενη άνοδική του πορεία στις δημοσκοπήσεις. Μαζί με το κόμμα της Εναλλακτικής για τη Γερμανία (AfD) δείχνει όμως να «πηγαίνει πακέτο», προς το παρόν τουλάχιστον, και το περιβάλλον του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, κορυφαίοι υπουργοί του οποίου επιμένουν να κάνουν εκστρατεία υπέρ του AfD.

Το κακό ξεκίνημα-πλήγμα του Μεγάλου Συνασπισμού σίγουρα αποτελεί πολιτικό προηγούμενο για τη συνέχεια με απρόβλεπτα αγκάθια για τον Καγκελάριο Μερτς. Προφανώς δεν γίνεται να αναιρεθεί, ούτε να σβηστεί από τη μνήμη, ενώ η –όπως φάνηκε «εύθραυστη» και ούτως ή άλλως οριακή– πλειοψηφία των νέων κυβερνητικών εταίρων στην Μπούντεσταγκ θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέες κρίσεις αστάθειας.

Ήδη το πολιτικό σκηνικό ση Γερμανία είναι αρκετά εύθραυστο. Στις εκλογές του περασμένου Φεβρουαρίου, οι Σοσιαλδημοκράτες (SPD) έπεσαν στο ιστορικό χαμηλό του 16,4% και το AfD, ένα κόμμα της άκρας Δεξιάς το οποίο έχει πια χαρακτηριστεί «εξακριβωμένα εξτρεμιστικό» από τις γερμανικές υπηρεσίες πληροφοριών, ανέβηκε στο ιστορικό υψηλό του 20,8% σε ομοσπονδιακό επίπεδο, μόλις λίγες μονάδες κάτω από τους Χριστιανοδημοκράτες (CDU) που ήρθαν μεν πρώτοι χωρίς όμως να καταφέρουν να ξεπεράσουν το 30% όπως ήλπιζαν.

• Αυτό ήταν το πρώτο πολιτικό σοκ που διαπέρασε ολόκληρη την Ευρώπη.

CDU και SPD, ο πρώτος και ο τρίτος των εκλογών, κατάφεραν –μέσα σε ένα διάστημα περίπου δύο μηνών– να καταλήξουν σε εκείνη την προγραμματική συμφωνία που θα άνοιγε τον δρόμο για μια νέα δικομματική (ή τρικομματική, εάν συνυπολογίσει κανείς και τους Χριστιανοκοινωνιστές οι οποίοι είναι το αδελφό κόμμα των Χριστιανοδημοκρατών στη Βαυαρία) κυβέρνηση συνεργασίας στη Γερμανία.

Κυβερνήσεις CDU/CSU-SPD είχαμε, κι άλλες φορές στο παρελθόν (τα έτη 1966-1969, 2005-2009 και 2013-2021). Όσο για τη σαφώς ανεβασμένη Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), εκείνη θα είχε να αντιμετωπίσει σειρά από αναχώματα, κυρίως στο μέτωπο των διακομματικών συνεργασιών οι οποίες είναι όμως διαδικαστικά αναπόσπαστο κομμάτι του γερμανικού πολιτικού DNA.

• Και ερχόμαστε στο σήμερα με το νέο πολιτικό σοκ αυτή τη φορά από τους ίδιους τους κυβερνητικούς εταίρους.

Χριστιανοδημοκράτες και Σοσιαλδημοκράτες υποτίθεται ότι θα σχημάτιζαν σήμερα κυβέρνηση συνεργασίας, με καγκελάριο τον Χριστιανοδημοκράτη Φρίντριχ Μερτς και αντικαγκελάριο τον Σοσιαλδημοκράτη Λαρς Κλίνγκμπαϊλ. Από αριθμητική σκοπιά, σαφώς και μπορούσαν, αφού μαζί οι εν λόγω παρατάξεις (CDU, CSU, SPD) έχουν 328 έδρες –από τις συνολικά 630– στην τρέχουσα ομοσπονδιακή βουλή (Μπούντεσταγκ): 208 τα CDU/CSU και 120 οι Σοσιαλδημοκράτες.

Ο 69χρονος Φρίντριχ Μερτς δεν κατάφερε, ωστόσο, να εξασφαλίσει στην πρώτη ψηφοφορία την απόλυτη πλειοψηφία που απαιτούνταν, των τουλάχιστον 316 εδρών σε σύνολο 630, προκειμένου να εκλεγεί καγκελάριος, πράγμα πρωτοφανές στα γερμανικά μεταπολεμικά χρονικά.

Δηλαδή υπήρξαν «δικοί του», είτε κομματικά «δικοί του» είτε κυβερνητικά, που δεν τον ψήφισαν. Ο Μερτς έλαβε σήμερα το πρωί μόλις 310 ψήφους, 6 λιγότερες από όσες θα του έδιναν την απόλυτη πλειοψηφία, όπερ σημαίνει ότι 18 «κυβερνητικοί» βουλευτές δεν τον ψήφισαν.

Ο Μερτς είχε προγραμματίσει να ταξιδέψει αύριο σε Παρίσι και Βαρσοβία ως… νέος καγκελάριος της Γερμανίας. Το γεγονός ότι είχε προετοιμάσει αυτές τις επισκέψεις για την αμέσως επομένη της ψηφοφορίας στην Μπούντεσταγκ, δείχνει πόσο σίγουρος ήταν για την εκλογή του… που όμως δεν ήρθε με την πρώτη, αλλά με τη δεύτερη.

Ο Φρίντριχ Μερτς εξελέγη, τελικώς, καγκελάριος της Γερμανίας με τη δεύτερη, σήμερα το απόγευμα, με 325 ψήφους σε σύνολο 630 βουλευτών (όπερ σημαίνει ότι υπήρξαν και πάλι τρεις βουλευτές των επερχόμενων κυβερνητικών εταίρων που δεν τον ψήφισαν).

Ουσιαστικά ο 69χρονος Μερτς ξεκινά τη θητεία του αποδυναμωμένος, σε μια ακανθώδη γεωπολιτικά και γεωοικονομικά διεθνή συγκυρία ενώ τα διεθνή ΜΜΕ βλέπουν πια όχι τον επόμενο ηγέτη μιας Ευρώπης που βρίσκεται σε φάση ανασύνταξης λόγω Τραμπ, αλλά έναν «ταπεινωμένο» πολιτικό, η ζωή του οποίου μόλις έγινε πολιτικά δυσκολότερη, προτού καν ξεκινήσει επισήμως η κυβερνητική του θητεία.

Παρά το εφιαλτικό ξεκίνημα, ο Μερτς δεν αποκλείεται βέβαια, το προσεχές διάστημα, να ανακάμψει διαψεύδοντας τους επικριτές του και, μαζί, τις όποιες «Κασσάνδρες» της γερμανικής πολιτικής.