Σουηδία: Σταματά την οικονομική βοήθεια σε πέντε χώρες λόγω της Ουκρανίας

Η κυβέρνηση της Σουηδίας ανακοίνωσε την Παρασκευή σημαντικές αλλαγές στην πολιτική αναπτυξιακής βοήθειας, δηλώνοντας ότι θα διακόψει τη χρηματοδότηση προς τη Ζιμπάμπουε, την Τανζανία, τη Μοζαμβίκη, τη Λιβερία και τη Βολιβία, ενώ θα προχωρήσει και στο κλείσιμο τριών πρεσβειών. Η αναδιάρθρωση αυτή στοχεύει –όπως αναφέρθηκε– στη διάθεση περισσότερων πόρων προς την Ουκρανία.

Ο υπουργός Διεθνούς Συνεργασίας, Μπένζαμιν Ντούσα, ανακοίνωσε ότι οι πρεσβείες στη Βολιβία, στη Λιβερία και στη Ζιμπάμπουε θα κλείσουν, καθώς η αναπτυξιακή βοήθεια αποτελούσε τη βασική τους δραστηριότητα. Οι αλλαγές θα εφαρμοστούν σταδιακά και αναμένεται να τεθούν σε ισχύ το 2026.

«Η κυβέρνηση σχεδιάζει να αυξήσει τη βοήθεια προς την Ουκρανία κατά τουλάχιστον 10 δισ. κορώνες (περίπου 913 εκατ. ευρώ)… αφιερώνοντας σχεδόν το 20% της συνολικής βοήθειας σε αυτόν τον σκοπό», τόνισε ο Ντούσα.

Τα τελευταία 25 χρόνια, η Σουηδία έχει διαθέσει πάνω από 50 δισ. κορώνες στις τέσσερις αφρικανικές χώρες που επηρεάζονται τώρα από τη διακοπή της χρηματοδότησης. Η χώρα, που από τη δεκαετία του 1970 θεωρείται από τους πλέον γενναιόδωρους δωρητές παγκοσμίως, περνά πλέον σε μια νέα πολιτική κατεύθυνση, μετά την ανάληψη εξουσίας από τη συντηρητική κυβέρνηση το 2022 με τη στήριξη ακροδεξιού, αντιμεταναστευτικού κόμματος.

Η νέα στρατηγική δίνει έμφαση στη μείωση της μετανάστευσης και στην επιτάχυνση απελάσεων, προτεραιότητες που επηρεάζουν άμεσα την κατανομή της αναπτυξιακής βοήθειας. Ήδη η Στοκχόλμη έχει διακόψει τη βοήθεια προς το Ιράκ, ενώ επιδιώκει να επιβάλει όρους και στη βοήθεια προς τη Συρία.

«Για πολύ καιρό, η σουηδική βοήθεια ήταν πολύ διασκορπισμένη… λειτουργούσαμε σαν καταβρεχτήρας, κάτι που οδήγησε σε έλλειψη ελέγχου», ανέφερε ο Ντούσα, σημειώνοντας ότι σε πολλές περιπτώσεις δεν υπάρχει σαφής εικόνα για την αποτελεσματικότητα της χρηματοδότησης.

Ο Ντούσα υποστήριξε ότι ορισμένες αφρικανικές χώρες έχουν αναπτύξει εξάρτηση από τη διεθνή βοήθεια, γεγονός που –όπως είπε– μπορεί να απέτρεψε την υλοποίηση σημαντικών μεταρρυθμίσεων. Ενδεικτικά ανέφερε ότι η Τανζανία έχει λάβει συνολικά 70 δισ. κορώνες (6,4 δισ. ευρώ) από το 1962.

Ωστόσο, πολλοί οργανισμοί και ειδικοί αμφισβητούν τα επιχειρήματα της κυβέρνησης.
Ο Ματίας Μπρουνάντερ, γενικός γραμματέας της μκο Diakonia, δήλωσε στο σουηδικό πρακτορείο TT:
«Πρόκειται για την εγκατάλειψη δημοκρατικών κινημάτων που υποστηρίζουμε εδώ και πολύ καιρό με καλά αποτελέσματα».

Η Τζούλια Σαλκ από τη WaterAid, οργάνωση που προωθεί την πρόσβαση σε καθαρό νερό, χαρακτήρισε την κυβερνητική πολιτική προβληματική: «Δυστυχώς, η πολιτική της κυβέρνησης έχει ως αποτέλεσμα τη μεταφορά της βοήθειας σε άλλους τομείς… για την προώθηση του σουηδικού εμπορίου, των σουηδικών εταιρειών ή ακόμη και των απελάσεων».