Το libre στην παρουσίαση της “Ιθάκης”: Το παρασκήνιο της χωροθεσίας σε μια βραδιά ισχυρής σημειολογίας

Ξεκάθαρα, που λέει και η νέα γενιά, επρόκειτο για μία βραδιά γεμάτη σημειολογίες, συμβολισμούς αλλά και συναίσθημα. Το τελευταίο στοιχείο αφορά τη σχέση του απλού κόσμου, που έσπευσε την Τετάρτη στο Παλλάς, για να παρακολουθήσει δια ζώσης την παρουσίαση του βιβλίου του Αλέξη Τσίπρα και την ομιλία του (η οποία σηματοδότησε την έναρξη μίας νέας πορείας) του πρώην Πρωθυπουργού.

Νίκος Γιαννόπουλος

Ακριβώς στις 5 το απόγευμα, δηλαδή δύο ώρες πριν από την προγραμματισμένη έναρξη της εκδήλωσης και παρά το ψιλόβροχο, υπήρχαν ήδη περίπου 200 άτομα που περίμεναν υπομονετικά να μπουν στο θέατρο. Οι πόρτες δεν είχαν ανοίξει ακόμα, οι δημοσιογράφοι δεν είχαν παραλάβει τις διαπιστεύσεις τους αλλά η ουρά ήταν ήδη μεγάλη.

Αργότερα μία κυρία ακούστηκε να λέει ότι είχε σπεύσει ήδη από τις 4 το απόγευμα αλλά εν τέλει κατάφερε να μπει στο θέατρο μόλις στις 6.

Ο κόσμος πύκνωσε τόσο πολύ που οι υπεύθυνοι του θεάτρου έδωσαν εντολή να φιλοξενηθούν άνθρωποι ακόμα και στο φουαγιέ όπου είχαν τοποθετηθεί για την περίσταση οθόνες τηλεόρασης. Σημειωτέον το Παλλάς είναι ένα από τα μεγαλύτερα θέατρα της Αθήνας με συνολική χωρικότητα καθήμενων 1500 άτομα. Προφανώς την Τετάρτη το βράδυ το κατώφλι του θεάτρου πέρασαν πολλά περισσότερα των 1500 άτομα (στην πλατεία κάθονταν και όρθιοι οι οποίοι ήταν δεκάδες).

Ηταν, δε, τόσο μεγάλος ο όγκος του κόσμου που από κάποια στιγμή και έπειτα τα μέτρα ασφαλείας χαλάρωσαν σχετικά έτσι ώστε να μην παρατηρηθεί επικίνδυνος συνωστισμός στις εισόδους του θεάτρου.

Επιστρέφοντας στη σημειολογία, από την αρχή έγινε σαφές ότι κανείς από τους πολιτικούς που θα προσέρχονταν δεν θα καθόταν στην πλατεία τα μπροστινά καθίσματα της οποίας είχαν κρατηθεί μόνο για τα μέλη του επιστημονικού συμβουλίου του Ινστιτούτου Τσίπρα.

Οι πολιτικοί φιλοξενήθηκαν στο σύνολό τους στον εξώστη. Οι επικεφαλής κινήσεων και κομμάτων (Φάμελλος, Χαρίτσης, Κόκκαλης) ακριβώς στο κέντρο και στα πέριξ οι υπόλοιποι. Δεν έγινε απολύτως σαφές σε τι ακριβώς εξυπηρετούσε αυτή η χωροθέτηση αλλά αυτή ήταν. Και η αλήθεια είναι ότι δόθηκαν πολλές ερμηνείες, όχι ακριβώς κολακευτικές για τους φιλοξενούμενους του εξώστη.

Στην πλατεία υπήρχε μόνο ο Τσίπρας, τα μέλη του επιστημονικού συμβουλίου του ινστιτούτου του και ο απλός κόσμος ο οποίος “μπουστάριζε” συχνά-πυκνά την ατμόσφαιρα με συνθήματα και προτροπές προς τον συγγραφέα, ιδιαίτερα την ώρα που ο τελευταίος μιλούσε. 

“Προχώρα”, “εσύ είσαι ο καταλύτης”, “εσένα θέλουμε”, “μέχρι εδώ”, “βάλε ένα τέλος” και κτλ. Φυσικά το κλασικό σύνθημα της δημοκρατικής παράταξης “ο λαός δεν ξεχνά τι σημαίνει δεξιά” δεν θα μπορούσε να λείψει και αποτύπωσε προφανώς την πολιτική απόσταση που έχει διανύσει τα πολλά τελευταία χρόνια ο Αλέξης Τσίπρας.

Ο συγγραφέας της “Ιθάκης” είχε την ευκαιρία να διαπιστώσει ότι η πολιτική μπογιά του στις live πολιτικές καταστάσεις περνά ακόμα. Εκανε αρκετή ώρα να διανύσει την απόσταση από την είσοδο του θεάτρου μέχρι τη θέση του στην πρώτη σειρά των καθισμάτων. Σταματούσε συνεχώς για να χαιρετίσει την ώρα που στο πρόσωπό του ήταν μόνιμα ζωγραφισμένο ένα μεγάλο χαμόγελο. Εδειχνε να απολαμβάνει και ο ίδιος τις στιγμές της αδιαμεσολάβητης επαφής μ’ αυτούς που τον εκτιμούν πολιτικά.

Στην ομιλία του, ειδικά στα σημεία στα οποία επεφύλαξε σκληρή κριτική και αντιμετώπιση στους πρώην συντρόφους του (μιλώντας, μεταξύ άλλων, για ιδιοτέλεια και για σχήματα που έχουν κλείσει τον ιστορικό τους κύκλο) η γλώσσα του σώματος αρκετών πρώην συνοδοιπόρων έλεγε τα πάντα.

Ο Σωκράτης Φάμελλος ειδικά είχε βυθιστεί σε περισυλλογή, είχε βάλει το δεξί χέρι στο πρόσωπό του και φαινόταν αν μην τι άλλο προβληματισμένος για όσα άκουγε (και ίσως για όσα υπονοούσε ο Αλέξης Τσίπρας). Ήταν ίσως μία από τις πιο χαρακτηριστικές στιγμές της βραδιάς κατά την οποία ο Τσίπρας φαίνεται ότι έκλεισε οριστικά τους λογαριασμούς του με τον προηγούμενο κομματικό του παρελθόν.

Στο τέλος ο ομιλητής αποθεώθηκε από το κοινό το οποίο είχε καταχειροκροτήσει σε αρκετά σημεία της ομιλίας του, και ιδίως σ’ αυτά στα οποία γινόταν λόγος για την ανάγκη νέου ξεκινήματος της δημοκρατικής παράταξης έτσι ώστε να μπει τέλος στην πολιτική κυραρχία της Δεξιάς. Εντονο χειροκρότημα ο κόσμος επεφύλαξε και στην ατάκα Τσίπρα ότι είναι υπερήφανος για το κυβερνητικό του έργο με την οποία πέταξε το γάντι στους αντιπάλους του.

Οι πωλήσεις του βιβλίου κατά τη διάρκεια της παρουσίασης φυσικά συνεχίστηκαν σε φρενήρη ρυθμό. Το πρόχειρο σταντ με εκατοντάδες αντίτυπα της “Ιθάκης” που είχε στήσει ο εκδοτικός οίκος Gutrenberg στην είσοδο της πλατείας του θεάτρου έκανε χρυσές δουλειές. Ο εκδότης Κώστας Δαρδανός στο δικό του σύντομο χαιρετισμό φαινόταν ένας άνθρωπος ευχαριστημένος, κυρίως γιατί στο επίκεντρο βρέθηκε ένα βιβλίο στην εποχή της απόλυτης κυριαρχίας των social media και του σκρολαρίσματος.

To βιβλίο βέβαια ήταν η αφορμή. Οι βαθιές αιτίες όσων έλαβαν χώρα την Τετάρτη το βράδυ στο Παλλάς έχουν να κάνουν με την επιθυμία Τσίπρα να επιστρέψει ακμαίος στην κεντρική πολιτική σκηνή και στον τρόπο με τον οποίο αυτή μπορεί να υλοποιηθεί. Η βραδιά πρόσφερε το καύσιμο για τις πρώτες διαδρομές του νέου οχήματος το οποίο όμως θα χρειαστεί πολύ περισσότερη ενέργεια για να φτάσει μέχρι το τέλος του δρομολογίου…