SAFE: Γιατί Βρετανία, Τουρκία, Ν. Κορέα απέτυχαν πλήρη ένταξη- Παραμένει το “παράθυρο” του 35%

Στα διαδικαστικά του SAFE, έως την Κυριακή έχουν προθεσμία τα 19 κράτη-μέλη της Ε.Ε., που έχουν εκφράσει ενδιαφέρον –ανάμεσά τους και η Ελλάδα– να καταθέσουν τα εθνικά τους σχέδια τα οποία αναμένεται να αξιολογηθούν από την Κομισιόν έως τα μέσα Δεκεμβρίου. Μετά τη σχετική έγκριση της αξιολόγησης αυτής από το Συμβούλιο της Ε.Ε., η πρώτη εκταμίευση έως 15% του ποσού που έχουν αιτηθεί, αναμένεται έως το τέλος του χρόνου.

Την ίδια ώρα η συμμετοχή τρίτων χωρών, ακόμα και εκείνων που η πλειοψηφία των κρατών-μελών επιδίωκε να ενταχθούν στο SAFE, αποδείχθηκε πιο δύσκολη από ό,τι ανέμεναν οι Βρυξέλλες. Η πρώτη φουρνιά δηλ. Τουρκία, Βρετανία, Νότια Κορέα μένουν εκτός από τον δανειοδοτικό μηχανισμό της ΕΕ, ύψους 150 δισ. ευρώ. Ειδικά για το Λονδίνο οι διαπραγματεύσεις απέτυχαν να καταλήξουν σε θετικό αποτέλεσμα καθώς η Βρετανία δεν αποδέχθηκε το υψηλό «τίμημα» που ζητούσε η Ευρωπαϊκή Ενωση για πλήρη συμμετοχή.

Επίσης παρά τις πιέσεις όπως της Γερμανίας υπέρ της συμμετοχής της Αγκυρας ο εκπρόσωπος της Κομισιόν σημείωνε ότι η Τουρκία και η Νότια Κορέα δεν θα προλάβουν την προθεσμία της 30ής Νοεμβρίου, της καταληκτικής δηλαδή ημερομηνίας για τον μηχανισμό SAFE, καθώς τα αιτήματά τους βρίσκονται ακόμα υπό αξιολόγηση.

Η Γερμανία ήταν μεταξύ των χωρών που πίεζαν εξαρχής για τη συμμετοχή τόσο της Τουρκίας όσο και του Ηνωμένου Βασιλείου στον μηχανισμό SAFE.

Μετά την «κατάρρευση» των διαπραγματεύσεων μεταξύ Κομισιόν και Λονδίνου, αλλά και τη λήξη της προθεσμίας για την Τουρκία, την Κυριακή, οι δύο –εκτός Ευρωπαϊκής Ενωσης– χώρες μπορούν να συμμετέχουν σε διμερείς αμυντικές συνεργασίες με κράτη-μέλη του «μπλοκ».

Όμως, μόνο έως το 35% ενός έργου, που χρηματοδοτείται από το SAFE, μπορεί να προέρχεται από τη Βρετανία ή την Τουρκία.

Για το υπόλοιπο 65% απαιτείται ειδική, διμερής συμφωνία με την Ε.Ε., που δεν είναι πλέον εφικτή για τις δύο χώρες. Συγκεκριμένα, για τη Μεγάλη Βρετανία και τον Καναδά, η Κομισιόν έλαβε τον περασμένο Σεπτέμβριο «εντολή» από τα κράτη-μέλη για την ολοκλήρωση της συμφωνίας.

Στην πορεία όμως οι διαπραγματεύσεις «σκόνταψαν», καθώς η Κομισιόν είχε αρχικά ζητήσει από τη Βρετανία για να συμμετάσχει στον μηχανισμό SAFE να καταβάλει έως και 6,75 δισ. ευρώ, ποσό που το Λονδίνο θεώρησε απαράδεκτο. Μια βρετανική αντιπρόταση, που υποβλήθηκε την περασμένη εβδομάδα, αφορούσε χρηματοδοτική συνεισφορά ύψους 82 εκατ. ευρώ. Η πρόταση ωστόσο απορρίφθηκε χθες από τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Οι διαπραγματεύσεις με τον Καναδά θα συνεχιστούν έως την Κυριακή με την ελπίδα να ολοκληρωθούν επιτυχώς, διαβεβαιώνουν αρμόδιες πηγές από την Κομισιόν. Ηδη, άλλωστε, η αποτυχία με το Λονδίνο αποτελεί «πλήγμα» για τις αμυντικές προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Ενωσης με «ομοϊδεάτες» συμμάχους της, εν μέσω της κρίσιμης γεωπολιτικής συγκυρίας.

Η περίπτωση της Τουρκίας ήταν εξαρχής δύσκολη, καθώς το αίτημά δεν θα τύχαινε θετικής ανταπόκρισης από συγκεκριμένες πλευρές.

Για τον λόγο αυτό, άλλωστε, η Κομισιόν δεν κατέθεσε τελικά ποτέ το σχετικό αίτημα –που είχε λάβει από την Αγκυρα από τον περασμένο Ιούλιο– προς τα κράτη-μέλη, καθώς εκεί θα προσέκρουε στο «βέτο» Ελλάδας και Κύπρου, αλλά και στις ενστάσεις της Γαλλίας.