Τσίπρας: Επόμενοι σταθμοί της “Ιθάκης”-Αυτοκριτική και επανατοποθέτηση-Τα πρόσωπα που “σβήνει” και οι ανοιχτές πόρτες

Με έντονους πολιτικούς κραδασμούς και πρωτοφανές εκδοτικό ενδιαφέρον συνοδεύτηκε η κυκλοφορία της «Ιθάκης», το νέο βιβλίο του Αλέξη Τσίπρα, που φαίνεται να λειτουργεί ως καταλύτης για μια ευρύτερη επανατοποθέτηση στο πολιτικό σκηνικό. Σύμφωνα με τον εκδοτικό οίκο Gutenberg,  το βιβλίο εξαντλήθηκε μέσα σε λίγες ώρες και πούλησε 33.000 αντίτυπα. Ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη νέα ανατύπωση ώστε να μην υπάρξει κάποιο κενό στις προθήκες των βιβλιοπωλείων όλης της χώρας.

Ράνια Τραγόμαλλου

Η εμπορική επιτυχία, ωστόσο, δεν συνοδεύεται από πολιτική ηρεμία. Οι πρώτες αντιδράσεις από πρώην συντρόφους του, τους οποίους «περιποιείται» δεόντως στις 762 σελίδες, ήταν αναμενόμενες. Ο ίδιος φέρεται να το υπολόγιζε, γνωρίζοντας πως η αναμόχλευση του 2015 αλλά και των εσωκομματικών συγκρούσεων θα άνοιγε παλιές πληγές.

«Σκόνταψα στα μικρά του κόμματος»

Μέσα από το βιβλίο επιχειρεί όχι μόνο έναν απολογισμό, αλλά μια σαφή πολιτική αναδιατύπωση.  Στόχος του είναι να κλείσει τους “λογαριασμούς” του με το παρελθόν, τραβώντας μια διαχωριστική γραμμή και με πρόσωπα στα οποία καταλογίζει ευθύνες για τη συνολική πορεία του ΣΥΡΙΖΑ και που διαδραμάτισαν κεντρικό ρόλο εντός της περιόδου 2019-2023. Σαφείς αιχμές για Παύλο Πολάκη, Νίκο Παππά και Ευκλείδη Τσακαλώτο.

Η ανάγκη του να αποσπαστεί από το παρελθόν διατυπώνεται και με προσωπικό τόνο: «Στάθηκα όρθιος, με λάθη ναι, αλλά όρθιος σε διεθνείς πιέσεις μνημόνια μεταναστευτικές κρίσεις γεωπολιτικές εντάσεις Κι όμως σκόνταψα στα «μικρά» του κόμματος, στα καθημερινά, στα φαινομενικά ταπεινά και ασήμαντα, εκεί όπου υποτίμησα τη φθορά που μπορούν να προκαλέσουν ….σε ορίζουν οι μεγάλες μάζες αλλά σε πριονίζουν οι μικρές διαμάχες» 

Την ίδια στιγμή, ο πρώην πρωθυπουργός σε μια άμεση και ειλικρινή αυτοκριτική σημειώνει  «Όταν το πλήρωμα ενός πλοίου θεωρηθεί αναξιόπιστο, τότε οι επιβάτες του σπεύδουν άρον άρον να αποβιβαστούν. Και θεωρούν με το δίκιο τους κύριο υπεύθυνο τον καπετάνιο. Στην πολιτική, αυτό λέγεται αδυναμία ηγεσίας. Δεν μας άκουγαν, λοιπόν, και είχαν αρχίσει μαζικά να «αποβιβάζονται», επειδή δεν εμπνέαμε εμπιστοσύνη».

Η δική του αλήθεια

Συνομιλητές του παραδέχονται ότι εδώ και καιρό ήθελε να μιλήσει για τα όσα συνέβησαν στην πολιτική διαδρομή του. Άλλωστε η δημοσίευση των πρακτικών του Συμβουλίου Πολιτικών Αρχηγών, φαίνεται να λειτούργησε ως προπομπός.

Ο ίδιος γράφει φρόντισε να το ξεκαθαρίσει γρήγορα ότι έχει έρθει η ώρα, «να ακουστεί και η δική μου φωνή. Η ώρα να ειπωθεί η αλήθεια όπως τη βίωσα. Η δική μου αλήθεια». Και να συμπληρώσει  με διάθεση αυτογνωσίας: «Η Ιστορία δεν είναι τρόπαιο, ούτε πεδίο ιδιοκτησίας. Είναι το κοινό μας έδαφος, χώρος μνήμης, ευθύνης και αλήθειας».

Σημείο καμπής

Η δραματική Σύνοδος Κορυφής του Ιουλίου 2015, όπου «κλείδωσε» το 3ο Μνημόνιο, αποτελεί έναν από τους κεντρικούς άξονες του βιβλίου. Ο Αλέξης Τσίπρας παραθέτει διαλόγους με διεθνείς ηγέτες, από τον Μπάρακ Ομπάμα και τον Βλαντίμιρ Πούτιν έως τον Φιντέλ Κάστρο, επιχειρώντας να αναδείξει το διεθνές βάρος των επιλογών εκείνης της περιόδου.

Ταυτόχρονα, περιγράφει και όσα συνέβαιναν στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ, αναφέροντας πρόσωπα με αντιευρωπαϊκό – έως και «γραφικό» – προσανατολισμό. Σε αυτή την κατηγορία εντάσσει τον Γιάνη Βαρουφάκη αλλά και τη Ζωή Κωνσταντοπούλου. 

 Ταυτόχρονα, ο Αλέξης Τσίπρας  δείχνει να κρατά ένα παράθυρο ανοιχτό σε πρόσωπα όπως ο Αλέξης Χαρίτσης και η Έφη Αχτσιόγλου, αλλά ξεκαθαρίζει ότι τα κόμματα δημιουργούνται από τα κάτω και να καλύπτουν ανάγκες της κοινωνίας. 

 «Όχημα επανεμφάνισης»

Από τα γραφόμενα προκύπτει πως η «Ιθάκη» δεν είναι το τέλος αλλά ένας ενδιάμεσος σταθμός.  Οι αναλυτές που μιλούν για το βιβλίο σημειώνουν οτι δεν αποτελεί απλή αφήγηση, αλλά «όχημα πολιτικής επανεμφάνισης».

Ο ίδιος άλλωστε σημειώνει ότι «Είναι η προσπάθεια να μετατραπεί η γνώση που αποκτήθηκε μέσα στη φωτιά της κρίσης σε σκέψη, σε σχέδιο, σε όραμα για την Ελλάδα του αύριο».  Δεν μιλά ανοιχτά για νέο κόμμα, αλλά περιγράφει το πλαίσιο γέννησής του.  Η κοινωνία θα «μιλήσει», πριν αποφασίσει αν υπάρχει ανάγκη για κάτι νέο – διαφορετικό όχι μόνο από τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και από τη συνολική εικόνα της σημερινής Αριστεράς.

Οι αντιδράσεις και τα ανοιχτά ερωτήματα

Οι αναφορές του βιβλίου έχουν ήδη προκαλέσει δημόσια αντιπαράθεση. Άλλοι πρωταγωνιστές επικυρώνουν τα γεγονότα, άλλοι τα αμφισβητούν, ενώ δεν λείπουν όσοι μιλούν για επιλεκτική αφήγηση. Το ερώτημα ωστόσο παραμένει: θα «απελευθερώσει» η «Ιθάκη» τον Αλέξη Τσίπρα από το βάρος του παρελθόντος ή θα επαναφέρει διχασμούς που θα τον ακολουθούν;

Ο ίδιος δείχνει αποφασισμένος να μην επιτρέψει ξανά εσωτερικές υπονομεύσεις, ενώ διακρίνεται ο σκοπός να ξεκαθαρίσει προς όσους επιθυμούν να συμπορευτούν μαζί του, ότι στο εξής δε θα επιτρέψει προσωπικές στρατηγικές σε βάρος του.

Ο ίδιος και το επιτελείο του βάζουν «πλώρη» για τον επόμενο σταθμό της καλά μελετημένης πορείας επανεμφάνισης. Την παρουσίαση του βιβλίου στις 3 Δεκεμβρίου στο Παλλάς, ενώ αναμένονται και άλλες σε μεγάλες πόλεις της χώρας, χωρίς να αποκλείεται στο ενδιάμεσο κάποια νέα αιφνιδιαστική ανακοίνωση για την εκκίνηση ενός νέου, καθοριστικού ταξιδιού — μιας νέας «Ιθάκης».