Άρθρο Πιερρακάκη στους FT:”Πώς η ανάκαμψη της Ελλάδας μπορεί να αποτελέσει πηγή έμπνευσης για την Ευρώπη”

Άρθρο του Κυριάκου Πιερρακάκη, με τίτλο «Πώς η ανάκαμψη της Ελλάδας μπορεί να αποτελέσει πηγή έμπνευσης για την Ευρώπη», δημοσιεύουν οι Financial Times. Ο υπουργός Οικονομικών τάσσεται υπέρ της ανάγκης να επιταχυνθεί η ολοκλήρωση της ενιαίας αγοράς με εμβάθυνση της ενοποίησης των κεφαλαιαγορών, υπογραμμίζοντας πως χρειάζεται τόσο θεσμική αλλαγή, όσο και αλλαγή νοοτροπίας.

Σε αυτό το πλαίσιο παρουσιάζει το παράδειγμα της Ελλάδας, επισημαίνοντας ότι η «δημοσιονομική εξυγίανση της Ελλάδας, συνοδεύτηκε από τον εκσυγχρονισμό του κράτους». Παρουσιάζοντας τα βήματα που έχουν γίνει, αλλά και τις προκλήσεις που παραμένουν και πρέπει να αντιμετωπιστούν, ο κ. Πιερρακάκης υπογραμμίζει ότι «η ελληνική περίπτωση δεν αποτελεί πλέον προειδοποιητική ιστορία αλλά μελέτη μετασχηματισμού».

«Το σημαντικότερο εξαγώγιμο προϊόν μας σήμερα», τονίζει, «δεν είναι απλώς η ανάπτυξη αλλά η απόδειξη ότι η αλλαγή είναι εφικτή και παραμένει στο χέρι της Ευρώπης στο σύνολό της».

Ακολουθεί ολόκληρο το άρθρο του Κυριάκου Πιερρακάκη στους Financial Times:

«Η Ευρώπη έχει περάσει χρόνια αναγνωρίζοντας τι πρέπει να γίνει, αλλά χωρίς να δρα με την αναγκαία ταχύτητα. Ο πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας, Μάριο Ντράγκι, προειδοποίησε πέρυσι ότι χωρίς βαθύτερη ενοποίηση η ΕΕ κινδυνεύει με στασιμότητα. Στις κεντρικές του προτάσεις βρίσκεται η ανάγκη το κεφάλαιο να κινείται πιο εύκολα και πιο στοχευμένα μεταξύ των κρατών μελών. Η πρόκληση της Ευρώπης σήμερα δεν είναι η έλλειψη ανάλυσης αλλά η έλλειψη συντονισμένης υλοποίησης. Η Ευρωζώνη πρέπει πλέον να μετατρέψει τις κοινές προτεραιότητες σε κοινά αποτελέσματα.

Η εμπειρία της Ελλάδας δείχνει πώς η φιλοδοξία μπορεί να μετατραπεί σε πράξη. Την τελευταία δεκαετία η χώρα μετέτρεψε τη σταθερή μεταρρύθμιση σε σταθερή αξιοπιστία. Το 2024, η Ελλάδα πέτυχε ένα από τα ισχυρότερα πρωτογενή πλεονάσματα στην Ευρώπη, κοντά στο 4,8% του ΑΕΠ, ενώ διατήρησε ρυθμούς ανάπτυξης πάνω από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης. Μόνο έξι από τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ εμφάνισαν δημοσιονομικά πλεονάσματα πέρυσι και τέσσερα από αυτά, ανάμεσά τους και η Ελλάδα, είχαν περάσει από προγράμματα του ΔΝΤ τα τελευταία 15 χρόνια. Στη δική μας περίπτωση, μια χώρα που κάποτε θεωρούνταν το “προβληματικό παιδί” της Ευρωζώνης δανείζεται πλέον στις διεθνείς αγορές με αποδόσεις χαμηλότερες από άλλες χώρες της ΕΕ, μια ανατροπή που λίγοι θα προέβλεπαν πριν από μια δεκαετία.

Ο πρόσφατος προϋπολογισμός που κατατέθηκε στη Βουλή προβλέπει ανάπτυξη 2,4% το 2026, με το δημόσιο χρέος να αναμένεται να πέσει κάτω από το 140% του ΑΕΠ. Πριν από το 2030, το ελληνικό δημόσιο χρέος προβλέπεται να πέσει κάτω από το 120%, σηματοδοτώντας μια καθοριστική και συμβολική τομή με το παρελθόν. Η βελτίωση αυτή αντικατοπτρίζει τη σταθερή επίτευξη πρωτογενών πλεονασμάτων, τη δυναμικότερη ονομαστική ανάπτυξη και την πρόωρη αποπληρωμή παλαιότερων επίσημων δανείων.

Η δημοσιονομική εξυγίανση συνοδεύτηκε από τον εκσυγχρονισμό του κράτους. Πριν από δέκα χρόνια οι πολίτες περίμεναν σε ουρές σε δημόσιες υπηρεσίες, ενώ σήμερα περισσότερες από 2.000 υπηρεσίες είναι διαθέσιμες μέσω της πύλης gov.gr, η οποία έχει διευκολύνει δισεκατομμύρια ψηφιακές συναλλαγές στο δημόσιο. Από τις φορολογικές δηλώσεις μέχρι τις επιχειρηματικές εγγραφές, διαδικασίες που κάποτε έπαιρναν μέρες ολοκληρώνονται πλέον σε λίγα λεπτά. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατατάσσει σήμερα την Ελλάδα ανάμεσα στους ταχύτερα βελτιούμενους ψηφιακά παίκτες της Ευρώπης.

Η συζήτηση για την ψηφιακή ταυτότητα συνεχίζεται σε πολλές χώρες. Στην Ελλάδα η μετάβαση προχώρησε επειδή κατανοούμε ότι οι ψηφιακές ταυτότητες μειώνουν την απάτη, επιταχύνουν τις συναλλαγές, επιτρέπουν ασφαλή πρόσβαση σε υπηρεσίες και ενισχύουν την οικονομική ένταξη. Από το 2022 οι πολίτες έχουν ψηφιακές ταυτότητες και άδειες οδήγησης στα κινητά τους τηλέφωνα και τις χρησιμοποιούν σε διαδικασίες που απαιτούν ταυτοποίηση.

Η αξιοπιστία στις αγορές και στους πολίτες ενισχύεται όταν οι άνθρωποι βιώνουν την αποτελεσματικότητα του κράτους στην καθημερινότητά τους. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός έχει εξελιχθεί σε δομικό μοχλό ανάπτυξης και αποτελεί κρίσιμο παράγοντα ανταγωνιστικότητας για την Ευρώπη. Ο ρυθμός της τεχνολογικής αλλαγής σημαίνει πως η παραγωγικότητα, ο ανταγωνισμός και η ψηφιακή ανθεκτικότητα πρέπει να καθορίζουν τον τρόπο με τον οποίο η Ευρώπη σκέφτεται και λαμβάνει συλλογικές αποφάσεις για το οικονομικό της μέλλον.

Οι ίδιες δυνάμεις που αναδιαμορφώνουν την παραγωγικότητα και τον ανταγωνισμό αναδιαμορφώνουν και το ευρωπαϊκό χρηματοπιστωτικό τοπίο. Η Ευρώπη μιλά εδώ και χρόνια για την ολοκλήρωση της ενιαίας αγοράς, που θα εμβαθύνει την ενοποίηση των κεφαλαιαγορών και θα ενισχύσει τις τέσσερις ελευθερίες αγαθών, υπηρεσιών, ανθρώπων και κεφαλαίου. Αλλά για να φτάσουμε σε αυτόν τον στόχο χρειάζεται τόσο θεσμική αλλαγή όσο και αλλαγή νοοτροπίας. Μια ένωση αποταμίευσης και επενδύσεων δεν θα προκύψει μόνο με δηλώσεις ή με οδηγίες και κανονισμούς. Απαιτεί την πραγματική διάθεση για δημιουργία διασυνοριακής οικονομικής δραστηριότητας και την ενίσχυση ευρωπαϊκών πρωταθλητών.

Η ελληνική εμπειρία προσφέρει ένα πρακτικό παράδειγμα αυτής της αρχής. Τους τελευταίους μήνες έχει υπάρξει κύμα διασυνοριακών συγχωνεύσεων και εξαγορών στον τραπεζικό και χρηματιστηριακό τομέα, όπως η εξαγορά του Χρηματιστηρίου Αθηνών από την Euronext και η επένδυση της UniCredit στην Alpha Bank.

Παρά την πρόοδο αυτή, η Ελλάδα εξακολουθεί να αντιμετωπίζει εσωτερικές προκλήσεις. Πρέπει να προσελκύσει περισσότερες επενδύσεις για να ανασυγκροτήσει το κεφαλαιακό της απόθεμα. Οι εξαγωγές, αν και αυξάνονται, παραμένουν σε μικρότερο ποσοστό του ΑΕΠ σε σχέση με άλλες συγκρίσιμες οικονομίες. Η παραγωγικότητα και οι πραγματικοί μισθοί πρέπει να συνεχίσουν να αυξάνονται ώστε να διατηρηθεί η σύγκλιση με τον πυρήνα της Ευρώπης.

Παράλληλα, οι δημογραφικές πιέσεις απαιτούν τολμηρές, φιλικές προς την οικογένεια οικονομικές πολιτικές που θα στηρίξουν τη συμμετοχή στο εργατικό δυναμικό και τη δεξαμενή ταλέντου που στηρίζει τη μελλοντική ανάπτυξη. Η πρόσφατη φορολογική μεταρρύθμιση αντικατοπτρίζει τη δέσμευση της Ελλάδας να αντιμετωπίσει τη δημογραφική συρρίκνωση, συμπεριλαμβανομένης της σταδιακής κατάργησης του ΕΝΦΙΑ για κύριες κατοικίες σε μικρές κοινότητες, ένα μέτρο που στοχεύει να ελαφρύνει τους νέους και να αναζωογονήσει την ύπαιθρο.

Η ελληνική περίπτωση δεν αποτελεί πλέον προειδοποιητική ιστορία αλλά μελέτη μετασχηματισμού. Το σημαντικότερο εξαγώγιμο προϊόν μας σήμερα δεν είναι απλώς η ανάπτυξη αλλά η απόδειξη ότι η αλλαγή είναι εφικτή και παραμένει στο χέρι της Ευρώπης στο σύνολό της».