Σκάνδαλο Επστάιν: Έρχονται νέες διαρροές-Η αναζωπύρωση της παρασκηνιακής επιρροής του Κρεμλίνου και οι “ταλαντεύσεις” Τραμπ

Σε μια περίοδο όπου η πολιτική αρένα στις Ηνωμένες Πολιτείες θυμίζει σπασμένο καθρέφτη – με αποσπασματικές εικόνες, αλληλοκατηγορίες, σκοτεινές υποψίες και αδιάκοπες διαρροές – το σκάνδαλο Επστάιν επιστρέφει με τρόπο που δεν μοιάζει καθόλου τυχαίος. Δημοσιεύματα που ξεκίνησαν από αμερικανικά ΜΜΕ προσκείμενα στους Δημοκρατικούς επιχειρούν να επανασυνδέσουν τον Ντόναλντ Τραμπ με τον χρηματιστή Τζέφρι Επστάιν, όχι μόνο για το θολό ηθικό πλαίσιο της υπόθεσης, αλλά – κυρίως – για έναν νέο, πολύ πιο εκρηκτικό υπαινιγμό: ότι ο Επστάιν επιχειρούσε να προβάλει τον εαυτό του ως δίαυλο προς το Κρεμλίνο, ίσως ακόμα και ως μεταφορέα «ευαίσθητων πληροφοριών» για τον τότε μελλοντικό πρόεδρο των ΗΠΑ.

Σπύρος Σιδέρης

Είτε πρόκειται για πολιτική στρατηγική είτε για οργανωμένη επιχείρηση αποδόμησης, η επαναφορά της υπόθεσης με επίκεντρο το υποτιθέμενο ρωσικό αποτύπωμα προκαλεί αναβρασμό στην Ουάσιγκτον και ανακινεί τη διαρκή αμερικανική εμμονή με τον μύθο της ρωσικής επιρροής.

Τα επίμαχα γράμματα και οι υπαινιγμοί για τη Μόσχα

Η νέα θύελλα ξεκίνησε όταν μέλη της Επιτροπής Εποπτείας της Βουλής των Αντιπροσώπων – όλα στελέχη των Δημοκρατικών – δημοσίευσαν επιλεγμένα γράμματα από το αρχείο Επστάιν. Σε αυτά, ο χρηματιστής εμφανίζεται να αναφέρεται σε επαφές με τον πρώην πρωθυπουργό της Νορβηγίας Θορμπγιόρν Γιαγκλάντ αλλά και σε συνομιλίες με τον πρώην μόνιμο αντιπρόσωπο της Ρωσίας στον ΟΗΕ, Βιτάλι Τσούρκιν.

Αν και δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι ο Επστάιν είχε ουσιαστικό ρόλο στη ρωσική διπλωματία, το περιεχόμενο των επιστολών είναι αρκετό για να θρέψει νέες υποψίες. Σε ένα από τα γράμματα, ο Επστάιν φέρεται να υπονοεί ότι θα μπορούσε να «εξηγήσει» στους Ρώσους διπλωμάτες τη «λογική» του Τραμπ, υπονοώντας ικανότητα πρόσβασης στο εσωτερικό κύκλωμα του Ρεπουμπλικάνου. Σε άλλο σημείο, ισχυρίζεται ότι ο Τσούρκιν «κατάλαβε τον Τραμπ μετά από τις συζητήσεις μας».

Το πρόβλημα για τους Δημοκρατικούς δεν είναι αν τα γράμματα είναι αξιόπιστα – είναι ελάχιστα. Το πρόβλημα είναι ότι λειτουργούν εξαιρετικά ως πολιτικό αφήγημα. Η ρωσική σκιά, συνδεδεμένη με μια υπόθεση σεξουαλικής εκμετάλλευσης, είναι εκρηκτικό μίγμα, ιδανικό για μια περίοδο που στερείται σταθερών θεσμικών ορίων.

Ο «βόμβος» στα social media και οι ακραίες θεωρίες

Στο παρασκήνιο αυτού του κύματος δημοσιευμάτων, εμφανίστηκε και ένας ακόμη πιο ακραίος ισχυρισμός: ένα ανεπιβεβαίωτο γράμμα Επστάιν, στο οποίο δήθεν αναφέρεται ότι «οι Ρώσοι» διαθέτουν υλικό σεξουαλικής φύσης με πρωταγωνιστές τον Τραμπ και τον Μπιλ Κλίντον.

Καμία σοβαρή αμερικανική εφημερίδα δεν υιοθέτησε τον ισχυρισμό, ούτε έχει προκύψει η παραμικρή ένδειξη αυθεντικότητας του εγγράφου. Οι Δημοκρατικοί το αποφεύγουν, τα ρεπουμπλικανικά μέσα το χαρακτηρίζουν «φθηνή προπαγάνδα», αλλά στα social media λειτουργεί σαν καύσιμο.

Το σημαντικό εδώ δεν είναι αν το έγγραφο είναι αληθινό – δεν είναι. Το σημαντικό είναι ότι η εμφάνισή του δείχνει ξεκάθαρα την κατεύθυνση της προπαγανδιστικής εκστρατείας: να παρουσιαστεί ότι το Κρεμλίνο διαθέτει εκβιαστικό υλικό για τον Τραμπ. Με άλλα λόγια, να ξαναζωντανέψει το αφήγημα ότι ο Ρεπουμπλικάνος πρόεδρος είναι «όμηρος της Μόσχας».

Η αντίδραση του Τραμπ: απόρριψη και αντιστροφή κατηγοριών

Ο Ντόναλντ Τραμπ απάντησε προβλέψιμα, αλλά όχι αδύναμα. Κατηγόρησε τους Δημοκρατικούς για «μια ακόμη προσπάθεια παραπλάνησης» και χαρακτήρισε την υπόθεση «μια καινούργια εκδοχή του μύθου “Ρωσία–Ρωσία–Ρωσία”».

Σε μια προσπάθεια να γυρίσει το παιχνίδι, κάλεσε τους Ρεπουμπλικάνους να δημοσιοποιήσουν πλήρως τα αρχεία Επστάιν, τονίζοντας ότι «δεν έχουμε τίποτα να κρύψουμε». Παράλληλα, ανέφερε πως το υπουργείο Δικαιοσύνης έχει ήδη αποδεσμεύσει «δεκάδες χιλιάδες σελίδες» της έρευνας.

Επιπλέον, επεσήμανε ότι το όνομα Μπιλ Κλίντον βρίσκεται πολύ πιο βαθιά στις επαφές με τον Επστάιν, ενώ στο στόχαστρο ερευνών έχουν βρεθεί επίσης ο επιχειρηματίας Ρέιντ Χόφμαν και ο πρώην υπουργός Οικονομικών Λάρι Σάμερς – όλοι συνδεδεμένοι με το Δημοκρατικό Κόμμα.

Η γραμμή Τραμπ είναι ξεκάθαρη: το σκάνδαλο Επστάιν χτυπάει τους Δημοκρατικούς, όχι εμάς.

Γιατί τώρα; Η στρατηγική πίεσης προς το Κρεμλίνο – και προς τον Τραμπ

Ανεξάρτητα από την εγκυρότητα των επιστολών, η χρονική στιγμή δεν είναι τυχαία. Ο Τραμπ βρίσκεται σε μια λεπτή ισορροπία:

– από τη μία, δηλώνει ότι θέλει να «τερματίσει τον πόλεμο» στην Ουκρανία·
– από την άλλη, ομάδα σκληρών αντιρώσων Ρεπουμπλικάνων τον πιέζει να αυξήσει την πίεση στη Ρωσία και να ξανανοίξει τη στρόφιγγα της βοήθειας στο Κίεβο.

Το αποτέλεσμα είναι αυτό που πολλοί αναλυτές αποκαλούν «οι ταλαντεύσεις του Τραμπ»: μια ρητορική που εναλλάσσεται από τη διάθεση συνεννόησης με τη Μόσχα στις ξαφνικές κυρώσεις και στις επιθετικές αναρτήσεις.

Η προώθηση του αφηγήματος ότι το Κρεμλίνο «κρατάει» τον Τραμπ με πιθανό εκβιαστικό υλικό έχει έναν ξεκάθαρο στόχο: να μην του επιτρέψει οποιοδήποτε άνοιγμα προς τη Ρωσία. Με άλλα λόγια, ακόμη κι αν ο Τραμπ θέλει να κινηθεί σε πιο μετριοπαθή γραμμή απέναντι στη Μόσχα, το πολιτικό κόστος θα ήταν τέτοιο, ώστε θα βρεθεί ουσιαστικά αναγκασμένος να ακολουθήσει μια πιο επιθετική πολιτική.

Το «ρωσικό αφήγημα» δεν πεθαίνει ποτέ

Το πιο ενδιαφέρον σε αυτή τη νέα αναβίωση του σκανδάλου Επστάιν είναι ότι αναδεικνύει την πολιτική λειτουργία της Ρωσίας ως μόνιμου «εχθρού». Για τους Δημοκρατικούς, η Ρωσία δεν είναι απλά ένας γεωπολιτικός αντίπαλος· αποτελεί εργαλείο εσωτερικής πολιτικής πίεσης.

Κάθε φορά που ο Τραμπ επιχειρεί να διαφοροποιήσει την εξωτερική του πολιτική, το «ρωσικό αφήγημα» επανέρχεται και πλαισιώνει τη δημόσια συζήτηση. Το γεγονός ότι τώρα συνδέεται με μια ιστορία σεξουαλικής εκμετάλλευσης, διεθνών διαπλοκών και επιλεκτικών διαρροών, το καθιστά ακόμη πιο αποτελεσματικό – και αναπόφευκτα πιο ιντριγκαδόρικο για το κοινό.

Η επόμενη ημέρα

Το πιθανότερο είναι ότι οι διαρροές θα συνεχιστούν. Το αφήγημα του «εκβιαστικού υλικού» θα ενισχυθεί, θα ανακυκλωθεί, ίσως θα «εμπλουτιστεί».

Όμως το μεγάλο ερώτημα παραμένει:

• Ποιος πραγματικά επιχειρεί να επηρεάσει τον Τραμπ – το Κρεμλίνο ή οι πολιτικοί του αντίπαλοι που κρατούν ζωντανό το φάντασμα της ρωσικής επιρροής;

Σε μια Αμερική όπου η αλήθεια έχει κατακερματιστεί σε ανταγωνιστικές αφηγήσεις, η απάντηση δεν είναι ποτέ αυτονόητη. Το μόνο βέβαιο είναι ότι το όνομα Τζέφρι Επστάιν θα συνεχίσει να στοιχειώνει την πολιτική σκηνή – και ότι οι υπαινιγμοί για το Κρεμλίνο δεν θα εξαφανιστούν σύντομα.